| نسخهٔ فعلی |
متن شما |
| خط ۱: |
خط ۱: |
| | {{در دست ویرایش|ماه=[[شهریور]]|روز=[[۲۷]]|سال=[[۱۳۹۸]]|کاربر=Abbasahmadi1363 }} |
| | |
| | |
| {{جعبه اطلاعات کتاب | | {{جعبه اطلاعات کتاب |
| | تصویر = شیعة العراق و بناء الوطن (کتاب).jpg | | | تصویر = شیعة العراق و بناء الوطن (کتاب).jpg |
| | نویسنده = محمدجواد مالک | | | نویسنده = محمدجواد مالک |
| | موضوع = [[عراق]]، تاریخ، [[انقلاب عشرین|ثورة العشرین]]، [[دوره عثمانی|دولت عثمانی]] | | | موضوع = عراق، تاریخ، ثورةالعشرين، دولت عثمانى |
| | زبان = عربی | | | زبان = عربی |
| | تعداد جلد = ۱ | | | تعداد جلد = ۱ |
| خط ۸: |
خط ۱۱: |
| | قطع = وزیری | | | قطع = وزیری |
| | ناشر = العتبة الحسینیة المقدسة | | | ناشر = العتبة الحسینیة المقدسة |
| | وبسایت ناشر = http://imamhussain-lib.com | | | وبسایت ناشر = http://imamhussain-lib.com/arb/ |
| | محل انتشارات = [[کربلا]]| نسخه الکترونیکی = [https://ia801302.us.archive.org/16/items/isdar_book67/isdar_book67.pdf شیعة العراق وبناء الوطن] | | | محل انتشارات = کربلا| نسخه الکترونیکی = [https://ia801302.us.archive.org/16/items/isdar_book67/isdar_book67.pdf شیعة العراق وبناء الوطن] |
| |تاریخ نشر=۱۴۳۳ق.}} | | |تاریخ نشر=۱۴۳۳ق}} |
|
| |
|
| '''شیعة العراق و بناء الوطن'''، کتابی است به زبان عربی، نوشته محمدجواد مالک، که به بررسی تاریخی و تحلیل سیاسی ۲۵ سال از تاریخ کشور [[عراق]]، بین سال‌های ۱۹۰۸ و ۱۹۳۲م. پرداخته است.
| | ==نویسنده== |
| | | محمدجواد مالک، |
| بررسی اواخر [[دوره عثمانی|حکومت عثمانی]] در عراق، مبارزه مردم عراق با استعمار [[انگلیس]]، [[انقلاب عشرین]] و نقش عالمان [[شیعه]] در جنبش‌های سیاسی عراق از موضوعات این کتاب است. این کتاب توسط العتبة الحسینیة المقدسة، در [[کربلا]]، در سال ۱۴۳۳ق چاپ شده است.
| |
|
| |
|
| ==ساختار== | | ==ساختار== |
| کتاب شیعة العراق و بناء الوطن، پایان‌نامه کارشناسی ارشد نویسنده، محمدجواد مالک است که به دانشگاه «امام اوزاعی» در [[بیروت]] ارائه و با رتبه قابل تقدیر، در سال ۱۴۱۸ق. پذیرفته شده و توسط العتبة الحسینیة المقدسة، در [[کربلا]] به چاپ رسیده است.<ref>شیعة العراق و بناء الوطن، ذیل صفحه عنوان کتاب؛ [http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1339/1/228 شیعیان عراق؛ درنگی در کتاب «شیعة العراق و بناء الوطن»، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۱۷، ص۲۲۷.]</ref> نویسنده، ربع قرن از تاریخ [[عراق]]، بین سال‌های ۱۹۰۸ و ۱۹۳۲م. را به سه بخش کرده و هر بخش را در بابی جداگانه بررسی کرده است. هر باب از این کتاب، از سه فصل تشکیل شده است.<ref>شیعة العراق و بناء الوطن، مقدمة المؤلف، ص۱۷.</ref> | | کتاب شیعة العراق و بناء الوطن، پايان‌نامه كارشناسى ارشد نويسنده است كه به دانشگاه «امام اوزاعى» در بيروت ارائه و با رتبه قابل تقدیر، در سال ١۴١٨ق پذیرفته شده و توسط العتبة الحسینیة المقدسة، در کربلا به چاپ رسید.<ref>شیعة العراق و بناء الوطن، قبل از الاهداء؛ [http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1339/1/228 شيعيان عراق؛ درنگى در كتاب «شيعه العراق و بناء الوطن»، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۱۷، ص۲۲۷.]</ref> این کتاب، از سه باب و هر باب از سه فصل تشکیل شده است.<ref>شیعة العراق و بناء الوطن، مقدمة المؤلف، ص۱۷.</ref> |
|
| |
|
| ==محتوا== | | ==محتوا== |
| این کتاب، به بررسی تاریخی و تحلیل سیاسی ۲۵ سال از تاریخ کشور [[عراق]]، بین سال‌های ۱۹۰۸ و ۱۹۳۲م. پرداخته است. برخی از موضوعات این کتاب عبارتند از: عراق در [[دروه عثمانی]]، افول حکومت عثمانی، سیر تاریخی انقلاب مردم عراق، تلاش برای آزادی از استعمار [[انگلیس]]، نقش عالمان [[شیعه]] در هدایت سیاسی مردم، [[انقلاب عشرین]]، استقلال رسمی عراق و مهمترین نتایج انقلاب.<ref>[http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1339/1/228 شیعیان عراق؛ درنگی در کتاب «شیعة العراق و بناء الوطن»، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۱۷، ص۲۲۷.]</ref> این کتاب در یک مقدمه و سه باب، به شرح زیر تنظیم شده است:
| | فصل‌هاى سه‌گانۀ كتاب را كه سير تاريخى انقلاب مردم عراق را در اين ٢۵ سال بيان مى‌كند، به طور اجمال شرح داده، سپس مهم‌ترين نتايج اين انقلاب را برشمرده است.<ref>[http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1339/1/228 شيعيان عراق؛ درنگى در كتاب «شيعه العراق و بناء الوطن»، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۱۷، ص۲۲۷.]</ref> |
| | |
| | به بررسى تاريخى و تحليل سياسى رُبع قرن از تاريخ كشور عراق مى‌پردازد؛ يعنى از سال ١٩٠٨ تا ١٩٣٢ ميلادى. سال‌هاى قيام مردم براى داشتن قانون اساسى تا استقلال عراق و تلاش براى آزادى از يوغ استعمارگران انگليسى. آنچه در اين نوشته بسيار به چشم مى‌آيد، تكيه بر تقش پررنگ علما و مراجع در هدايت مردم است. از سيّد محمّدسعيد حبوبى و آخوند خراسانى و سيّد محمّد كاظم يزيدى و ميرزا محمّدتقى شيرازى، تا سيّد ابوالحسن اصفهانى و سيّد ابوالقاسم كاشانى.<ref>[http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1339/1/228 شيعيان عراق؛ درنگى در كتاب «شيعه العراق و بناء الوطن»، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۱۷، ص۲۲۷.]</ref> |
| | |
| | نويسنده در مقدّمه‌اى نسبتاً طولانى به آموزه‌هاى اجتماعى دين مبين اسلام مى‌پردازد و سپس به سير تاريخى مهم‌ترين وقايع بشرى اشاره كرده و از خوشى‌ها و ناخوشى‌ها، پيروزى‌ها و شكست‌ها و آسانى‌ها و دشوارى‌هاى آن سخن مى‌گويد. آن‌گاه به عراق و خيزش‌هاى مردم آن تا «ثورة العشرين» پرداخته و اين‌كه مردم عراق اين فُرصت را مغتنم شمردند و به پا خاستند. علما و مراجع نيز از آنان حمايت كردند؛ امّا صدمه فراوان ديدند. برخى كُشته و برخى تبعيد شدند. بسيارى از بازاريان معروف كه پشتوانه مادى نهضت بودند نيز اِعدام شدند؛ آن هم به دست كسانى كه با شعار آزادى، عراق را اِشغال كردند.<ref>[http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1339/1/228 شيعيان عراق؛ درنگى در كتاب «شيعه العراق و بناء الوطن»، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۱۷، ص۲۲۷.]</ref> |
|
| |
|
| '''مقدمه'''، در ۶ صفحه، به آموزه‌های اجتماعی [[اسلام]]، سیر تاریخی مهمترین رویدادهای بشری، عراق و خیزش‌های مردم، حمایت عالمان از خیزش‌ها، آسیب‌هایی که به آنها رسید مانند قتل و تبعید، و تلاش استعمارگران برای بیرون کردن عالمان از عرصه سیاسی پرداخته است.<ref>[http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1339/1/228 شیعیان عراق؛ درنگی در کتاب «شیعة العراق و بناء الوطن»، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۱۷، ص۲۲۷.] شیعة العراق و بناء الوطن، مقدمة المؤلف، ص۱۱–۱۶.</ref>
| | باب اول، در سه فصل و به شرح زیر، به تاریخ عراق بین سال‌های ۱۹۰۸ و ۱۹۱۳م پرداخته است: |
|
| |
|
| '''باب اول:''' تاریخ عراق بین سال‌های ۱۹۰۸ و ۱۹۱۴م.
| | فصل اول، درباره تاریخ عمومی عراق، عراق در اواخر دوره عثمانی، اوضاع اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی عراق در آن دوره و جغرافیای طبیعی عراق است.<ref>شیعة العراق و بناء الوطن، مقدمة المؤلف، ص۱۷.</ref> |
|
| |
|
| *'''فصل اول'''، از تاریخ عمومی عراق، عراق در اواخر دوره عثمانی، اوضاع اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی عراق در دوره عثمانی و جغرافیای طبیعی عراق سخن گفته است.<ref>شیعة العراق و بناء الوطن، مقدمة المؤلف، ص۱۷.</ref>
| | فصل دوم، به عوامل مؤثر داخلی و خارجی در وضعیت عرصه اسلامی، برخورد حکومت با انقلابیون، نفوذ بیگانگان در کشورهای اسلامی و بررسی وضعیت انقلاب و ابعاد تاریخی آن در عرصه اسلامی عراق پرداخته است.<ref>شیعة العراق و بناء الوطن، مقدمة المؤلف، ص۱۷.</ref> |
| *'''فصل دوم'''، به این موضوعات پرداخته است: عوامل مؤثر داخلی و خارجی در عرصه اسلامی، برخورد حکومت با انقلابیون، نفوذ بیگانگان در کشورهای اسلامی، بررسی وضعیت انقلاب و بررسی ابعاد تاریخی آن در گستره اسلامی عراق.<ref>شیعة العراق و بناء الوطن، مقدمة المؤلف، ص۱۷.</ref>
| |
| *'''فصل سوم'''، به بیداری اسلامی در عراق، نوشته‌های اصلاحی اسلامگرایان، جنبش اصلاحی در عرصه اسلامی، دوره مرجعیت [[میرزای شیرازی]] (م. ۱۳۱۲ق) و تأثیر آن در جنبش سیاسی عراق، تأثیر [[مشروطه]] ایران(۱۹۰۵–۱۹۰۶م) و انقلاب قانون اساسی ترکیه (۱۹۰۷–۱۹۰۹م) در نهضت سیاسی عراق پرداخته است.<ref>شیعة العراق و بناء الوطن، مقدمة المؤلف، ص۱۷ و ۱۸.</ref>
| |
|
| |
|
| '''باب دوم:''' عراقی‌ها در مواجهه با اشغال انگیسی‌ها، مبارزه برای آزادی؛ ۱۹۱۴–۱۹۲۰م.
| | فصل سوم، به بیداری اسلامی در عراق، نوشته‌های اصلاحی اسلامگرایان، جنبش اصلاحی در عرصه اسلامی، دوره مرجعیت میرزای شیرازی(د. ۱۳۱۲ق) و تأثیر آن در جنبش سیاسی عراق، تأثیر مشروطه ایران(۱۹۰۵-۱۹۰۶م) و انقلاب قانون اساسی ترکیه (۱۹۰۷-۱۹۰۹م) در نهضت سیاسی عراق پرداخته است.<ref>شیعة العراق و بناء الوطن، مقدمه، ص۱۷ و ۱۸.</ref> |
|
| |
|
| *'''فصل اول'''، از موضع عالمان در مقابل تجاوزهای بیگانگان در کشورهای اسلامی و جنبش جهاد اسلامی ضد حمله بریتانیا به عراق(۱۹۱۴–۱۹۱۷م) سخن گفته است.
| | باب دوم؛ عراقی‌ها در مواجهه با اشغال انگیسی‌ها، جنگ و درگیری برای آزادی |
| *'''فصل دوم'''، به پیدایش گروه‌ها و احزاب مخالف سیاسی بین سال‌های ۱۹۱۷ و ۱۹۲۰م؛ و تأثیر آن در [[انقلاب ۱۹۱۸ نجف|انقلاب ۱۹۱۸م]]. نجف، جنبش‌های سیاسی در [[کربلا]]، [[کاظمین]] و [[بغداد]]، نقش اسلامگرایان در همه‌پرسی ملی (۱۹۱۸–۱۹۱۹م) پرداخته است.
| |
| *'''فصل سوم'''، به [[انقلاب عشرین|ثورة العشرین]] اختصاص یافته و به «الثورة العراقیة الشاملة» نامگذاری شده است. در این فصل، به عوامل انقلاب عشرین، رهبری انقلاب توسط عالمان، همراهی مردم با هر مذهب و گرایشی با عالمان پرداخته و مهمترین نتایج انقلاب عشرین را برشمرده است.<ref>شیعة العراق و بناء الوطن، مقدمة المؤلف، ص۱۸.</ref>
| |
|
| |
|
| '''باب سوم:''' عراقی‌ها در مواجهه با مشکلات سلطه بریتانا، سیر تاریخی درگیری‌ها برای استقلال؛ ۱۹۲۱–۱۹۳۲م.
| | این باب، در سه فصل و به شرح زیر، به تاریخ عراق بین سال‌های ۱۹۱۴ و ۱۹۲۰م پرداخته است: |
|
| |
|
| *'''فصل اول'''، درباره مواجهه گروه‌های اسلامی با قیمومیت بریتانیا، حکومت موقت و انتصاب [[فیصل بن حسین|فیصل]] به عنوان پادشاه عراق سخن گفته است.
| | فصل اول، |
| *'''فصل دوم'''، به گروه‌های اسلامی و مواجهه آنها با معاهده بریتانیا-عراق، و بررسی انتخابات مجلس مؤسسان در سال ۱۹۲۴م. پرداخته است.
| |
| *'''فصل سوم'''، به ورود اسلامگرایان به عرصه مبارزه انقلابی از نیمه دهه بیستم میلادی تا استقلال رسمی (۱۹۳۲م) اختصاص یافته است. نویسنده در پایان، نتیجه‌گیری خود را از مطالب گفته شده، بیان کرده است.<ref>شیعة العراق و بناء الوطن، مقدمة المؤلف، ص۱۹.</ref>
| |
|
| |
|
| ==فهرست== | | ==ترجمه== |
| ۳ باب و ۹ فصلِ این کتاب عبارتند از:
| |
| {{ستون-شروع|۲}}
| |
| * '''الباب الأول''': الإسلامیون فی مواجهة السیاسة [[دوره عثمانی|العثمانیة]] أواخر عدها ۱۹۰۸–۱۹۱۴م، صرا۷ من أجل الإصلاح
| |
| :'''الفصل الأول''':[[عراق|العراق]] فی ظل الدولة العثمانیة
| |
| :'''الفصل الثانی''': الوامل المؤثرة فی واقع الساحة العراقیة (داخلیاً و خارجیاً)
| |
| :'''الفصل الثالث''': نمو الوعی الإسلامی فی العراق ۱۹۰۸–۱۹۱۴م.
| |
| * '''الباب الثانی''':العراقیون فی مواجهة الاحتلال [[انگلیس|البریطانی]] ۱۹۱۴–۱۹۲۰م، صراع من أجل الحریة
| |
| :'''الفصل الأول''':حرکة الجهاد الإسلامی ضد الغزو البریطانی ۱۹۱۴–۱۹۱۷م.
| |
| :'''الفصل الثانی''': التصدی السیاسی للمرجعیة الدینیَ [[شیعه|الشیعیة]] و ظهور الجمعیات و الأحزاب السیاسیة المعارضة ۱۹۱۷–۱۹۲۰م.
| |
| :'''الفصل الثالث''': [[انقلاب عشرین|الثورة العراقیة الشاملة عام ۱۹۲۰]]
| |
| * '''الباب الثالث''': العراقیون فی مواجهة مشاریع السیطرة البریطانیة، تطور الصراع من أجل الاستقلال ۱۹۲۱–۱۹۳۲م.
| |
| :'''الفصل الأول''': المعارضة الإسلامیة الوطنیة فی مواجهة الانتداب البریطانی، و الحکومة المؤقتة، و تنصیب [[فیصل بن حسین|فیصل]] ملکاْ علی العراق
| |
| :'''الفصل الثانی''': المعارضة الإسلامیة الوطنیة فی مواجهة المعاهدة البریطانیة-العراقیة و انتخابات المجلس التأسیسی عام ۱۹۲۴م.
| |
| :'''الفصل الثالث''':الإسلامیون فی المعترک الثقافی و الحرکی، منذ منتصف العشرینیات حتی الاستقلال الرسمی عام ۱۹۳۲م (دخول العراق عصبة الأمم)
| |
| {{پایان}}
| |
|
| |
|
| ==چاپ== | | ==چاپ== |
| این کتاب با مقدمه محمدحسین الصغیر، توسط العتبة الحسینیة المقدسة، در [[کربلا]]، در سال ۱۴۳۳ق چاپ شده است.<ref>کتاب شیعة العراق و بناء الوطن، محمدجواد مالک، کربلا، العتبة الحسینیة المقدسة، ۱۴۳۳ق.</ref> | | این کتاب با مقدمه محمدحسین الصغیر، توسط العتبة الحسینیة المقدسة،در کربلا، در سال ۱۴۳۳ق چاپ شده است.<ref>کتاب شیعة العراق و بناء الوطن، محمدجواد مالک، کربلا، العتبة الحسینیة المقدسة، ۱۴۳۳ق.</ref> |
|
| |
|
| ==پیوند به بیرون== | | ==پیوند به بیرون== |
| | | [https://ia801302.us.archive.org/16/items/isdar_book67/isdar_book67.pdf مطالعه و بارگیری شیعة العراق و بناء الوطن.] |
| * [https://ia801302.us.archive.org/16/items/isdar_book67/isdar_book67.pdf خواندن و بارگیری شیعة العراق و بناء الوطن.]
| |
|
| |
|
| ==پانوشت== | | ==پانوشت== |
| {{پانویس}} | | {{پانویس}} |
| | ==منابع== |
|
| |
|
| ==منابع==
| |
| {{منابع}}
| |
| {{برگرفتگی | | {{برگرفتگی |
| | پیش از لینک = مقاله | | | پیش از لینک = مقاله |
| | منبع = شیعیان عراق درنگی در کتاب «شیعة العراق و بناء الوطن»، | | | منبع =مقاله شیعیان عراق درنگی در کتاب « شیعة العراق و بناء الوطن»، محمدجواد مالک، به کوشش: محمدحسین خوشنویس، |
| | پس از لینک = محمدجواد مالک، به کوشش: محمدحسین خوشنویس، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره هفدهم، زمستان ۱۳۹۲، ص۲۲۷
| | | پس از لینک = فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره هفدهم، زمستان 1392، ص227 |
| | لینک =http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1339/1/228 | | | لینک =http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1339/1/228 |
| }} | | }} |
| * '''کتاب شیعة العراق و بناء الوطن'''، محمدجواد مالک، کربلا، العتبة الحسینیة المقدسة، ۱۴۳۳ق. | | |
| | *'''کتاب شیعة العراق و بناء الوطن'''، محمدجواد مالک، کربلا، العتبة الحسینیة المقدسة، ۱۴۳۳ق. |
|
| |
|
| {{پایان}} | | {{پایان}} |
|
| |
|
| [[رده:کتاب‌های تاریخ عراق]] | | [[رده:مقاله‌های در دست ویرایش]] |
| [[رده:کتاب‌های معاصر]]
| |
| [[رده:کتاب‌های قرن پانزدهم قمری]]
| |
| [[رده:کتاب‌های محمدجواد مالک]]
| |
