در حال ویرایش مدرسه سید یزدی (نجف)
این ویرایش را میتوان خنثی کرد. لطفاً تفاوت زیر را بررسی کنید تا تأیید کنید که این چیزی است که میخواهید انجام دهید، سپس تغییرات زیر را ذخیره کنید تا خنثیسازی ویرایش را به پایان ببرید.
نسخهٔ فعلی | متن شما | ||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{ | {{در دست ویرایش|ماه=[[مهر]]|روز=[[۱۹]]|سال=[[۱۳۹۸]]|کاربر=Abbasahmadi1363}} | ||
| | |||
'''مدرسه سید یزدی'''، معروف به'''مدرسه سید'''، در [[نجف]]، نزدیک [[حرم امام علی(ع)]] محله حُویش قرار دارد. | |||
مدرسه سید | |||
== | ==مکان== | ||
مدرسه سید یزدی، معروف به مدرسه سید، در [[نجف]]، نزدیک [[آستان مقدس امام علی(ع)|حرم امام علی (ع)]]،<ref name=":2" /> در محله حُویش قرار دارد.<ref name=":3">موسوعة النجف الاشرف، ج۶، ص۴٢٩.</ref> درب اصلی آن، از شرق به کوچهای که بیت [[سید عبدالهادی شیرازی]] واقع است، باز میشود؛ این کوچه از سمت جنوب، به شارع الرسول میرسد. درب پشتی و فرعی آن، به کوچهای گشوده میشود که در سمت جنوب آن، منزل [[سید روحالله خمینی]] قرار داشته و در ضلع شمالی آن کتابخانه و مقبره [[عبدالحسین امینی]] است و به بازار معروف حویش راه دارد.<ref name=":2">خاطرات حاج شیخ محمدفاضل استرآبادی، ص ٢٨.</ref> | |||
==ساخت== | |||
این مدرسه علمیه، به دستور [[سید محمدکاظم یزدی]]، مرجع شیعی و نویسنده کتاب [[عروة الوثقی (کتاب)|عروة الوثقی]]<ref name=":0">موسوعة النجف الاشرف، ج۶، ص ٣٩٨.</ref>توسط آستان قلیبیگ، وزیر سلطان عبدالاحد بخاری ساخته شد. ساخت آن از سال ۱۳۲۵ تا ۱۳۲۷ق. طول کشید.<ref name=":0" /> در زمان ساخت، نصف مشاعِ دو حمام عمومی، یازده مغازه و یک مسافرخانه در بازار خلخالی نجف، هفت مغازه دیگر و یک کاروانسرا و چند کارگاه در بازار وسطی کوفه خریداری و جزء موقوفات این مدرسه قرار گرفت، که بیشتر هزینههای آب و برق، تعمیرات و سایر هزینهها از درآمد این موقوفات پرداخت میشد.<ref name=":0" /> | |||
نخستین متولی مدرسه، سید محمد یزدی، فرزند [[سید محمدکاظم یزدی]] بود.<ref name=":1">سید محمد کاظم یزدی، ص١۵٢.</ref> پس از او، تولیت و مدیریت، دست دیگر فرزندان و نوادگان سید محمدکاظم یزدی بوده است. مشهورترین مدیر آن، باقر طباطبایی، نوه آیتالله یزدی بود که در میان عالمان و طلبهها به سختگیری و رعایت دقیق مقررات معروف بوده<ref name=":2" /> و حجره در اختیار هر کسی نمیداده است.{{یادداشت|معروف بود که میگفتند: «حاج آقا باقر مدرسه را برای طلبهها نمیخواهد؛ بلکه طلبهها را برای مدرسه میخواهد.»}}<ref>خاطرات حاج شیخ محمد فاضل استرآبادی ص ٨۵.</ref> | |||
[[ | |||
مدرسه سید، با مساحت ۷۵۰ متر مربع دارای ۲طبقه و ۸۰حجره<ref name=":4"/> و دو در اصلی و فرعی است.<ref name=":2"/> کف مدرسه با سنگ سفید صیقل داده شده سنگفرش شده و دیوارهایش با کاشیهای لاجوردی<ref name=":4"> | ==بنا== | ||
مدرسه سید، با مساحت ۷۵۰ متر مربع دارای ۲طبقه و ۸۰حجره<ref name=":4" /> و دو در اصلی و فرعی است.<ref name=":2" /> کف مدرسه با سنگ سفید صیقل داده شده سنگفرش شده و دیوارهایش با کاشیهای لاجوردی<ref name=":4">سید محمد کاظم یزدی، ص۱۵۲؛ ماضی النجف و حاضرها، ج۱، ص۱۳۹ و ۱۴۰.</ref> که از ایران آمده،<ref name=":2" /> آراسته شده است.<ref name=":4" /> جلوی هر حجره، ایوان کوچکی به سبک معماری دوران صفوی ساخته شده<ref name=":3" /> و اطراف درِ آنها حدیثی با خط زیبا نوشته شده است.<ref name=":2" /> برای هر حجره، سردابهایی نیز به شکل جذاب در نظر گرفته شده<ref name=":3" /> که در هوای گرم از آنها استفاده میشود.<ref name=":2" /> این مدرسه، غیر از سرداب حجرهها، دارای ۲سرداب است؛ سرداب فوقانی و سرداب سن که زیرزمین است. سردابها کاشیکاری شده و تاریک است؛ پنجرهها طوری گذاشته شده که مقداری روشنایی را وارد سرداب کند.<ref name=":2" />این مدرسه، از نظر استواری بنا، نقشه ساختمان و چگونگی چینش حجرهها، یکی از کمنظیرترین مدرسههای حوزه نجف شمرده شده<ref name=":4" /> و به سبب معماری جذاب و ویژگیهای باستانی، مورد بازدید زائران و گردشگران،<ref name=":3" /> از جمله گردشگران اروپایی<ref name=":2" /> قرار میگیرد. | |||
== کتابخانه == | == کتابخانه == | ||
نخستین متولّی مدرسه، سید محمد یزدی، کتابخانه بزرگی در طبقه دوم مدرسه ساخت و کتابهای منبع و خطی نفیسی را در آن گرد آورد. این کتابخانه، بزرگترین کتابخانه عمومی نجف تا اواخر دوره پهلوی به شمار میرفت و شامل کتابهای خطی بسیار و کتابهای چاپی در موضوعات گوناگون بود. در دوره حاکمیت صدام و اشغالگری آمریکا در عراق، با این که بیشتر کتابخانهها و موزهها به غارت رفت، ولی این کتابخانه در امان ماند و همچنان از منابع مهم کتابخانهای در حوزه بهشمار میرود.<ref name=":1"/> | نخستین متولّی مدرسه، سید محمد یزدی، کتابخانه بزرگی در طبقه دوم مدرسه ساخت و کتابهای منبع و خطی نفیسی را در آن گرد آورد. این کتابخانه، بزرگترین کتابخانه عمومی نجف تا اواخر دوره پهلوی به شمار میرفت و شامل کتابهای خطی بسیار و کتابهای چاپی در موضوعات گوناگون بود. در دوره حاکمیت صدام و اشغالگری آمریکا در عراق، با این که بیشتر کتابخانهها و موزهها به غارت رفت، ولی این کتابخانه در امان ماند و همچنان از منابع مهم کتابخانهای در حوزه بهشمار میرود.<ref name=":1" /> | ||
اهمیت | |||
این مدرسه سالها در حوزه نجف محوریت داشت و محل اجتماع بزرگان و استادان بود. برخی بر این باورند که هیچیک از مدرسههای نجف به موقعیت و شهرت این مدرسه نمیرسید.<ref name=":2" /> | |||
این مدرسه، محل رفت و آمد، گردهمایی و گفتوگوی علمی طلبههایی مانند [[آقا ضیاء عراقی]] و [[سید علی یثربی کاشانی]] بود، که بعدها جزء عالمان [[شیعه]] شدند.<ref>خاطرات سید میرزا حسینی شیرازی، ص۳۸.</ref> عالمان سرشناسی مانند [[امام خمینی]]، شهید [[سید اسدالله مدنی]] و [[محمدتقی بهجت]] به این مدرسه رفت و آمد داشتند. امام خمینی از درِ فرعی مدرسه که به منزل وی بود، وارد مدرسه شده و لحظاتی را در بین طلبهها بود و سپس به منزل بازمیگشت.<ref>به نقل از خادم مدرسه، مدرسه سید در نجف، نگاهی به مدرسه آیت الله العظمی سید محمد کاظم یزدی، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۶، بهار ص ۹۴.</ref> [[شیخ عباس قمی]]، صاحب مفاتیح الجنان و [[آقابزرگ تهرانی]]، نویسنده کتاب الذریعة در این مدرسه با هم در یک حجره اقامت داشتند و با هم به درس مرحوم میرزا حسین نوری میرفتند.<ref>مفاخر اسلام، ج١١، بخش اول، ص۴٧.</ref> در سال ۱۳۴۰ق. [[محمدهادی معرفت]]، مفسر قرآن با هادی مقدس قمی به مدت ۸ماه در یک حجره، در این مدرسه سکونت داشتند.<ref>گلشن ابرار، ج ٨، ص ٣٩٨.</ref> | |||
[[ | |||
این مدرسه | |||
آیتالله سید عبدالکریم موسوی اردبیلی که در سال ۱۳۲۶ش به نجف اشرف هجرت کرد، به مدت دو سال در یکی از حجرات این مدرسه ساکن شد.<ref>گلشن ابرار، ص ۴۵٩.</ref> | |||
مرحوم شیخ عباس قمی نیز در ایامی که به ترجمه کتاب «عروةالوثقی» مشغول بود، در یکی از حجرههای نمناک و کوچک این مدرسه که در زیر پلهها قرار داشت، سکونت اختیار کرده بود و سرانجام ترجمه آن را در همین مدرسه به پایان رساند و به نام «غایةالقصوی» به چاپ رساند.<ref>مفاخر اسلام، ج۱۱، بخش اول، ص۵۱.</ref> محقق توانا مرحوم آقای علی دوانی به نقل از یکی از علمای نجف، ساکن تهران که در مدرسه سید ساکن بوده مینویسد: | |||
مرحوم حاجآقا باقر طباطبایی، متولی مدرسه سید در نجف، گاهی طلبهها را نصیحت میکرد و میگفت: چرا این همه اصرار به داشتن اتاق خوب و حجره نورگیر مدرسه دارید و هر اتاق و حجرهای که به شما میدهیم راضی نیستید؟! بعد اضافه میکرد و میگفت: وقتی حاج شیخ عباس قمی در نجف بود، در حجرهای بسیار کوچک و تاریک و زیرپلههای طبقه دوم این مدرسه سکونت داشت و در همان جای تنگ و تاریک «غایة القصوی» را در ترجمه «عروةالوثقی» نوشت. هر بار از آن مرحوم میخواستیم حجرهاش را عوض کند و یک حجره بهتر و بزرگتر برگزیند، میگفت: نه همینجا کفاف کار مرا میکند و به راحتی میتوانم به کارم ادامه بدهم. چرا اتاق دیگری را که سایر طلاب احتیاج به آن دارند، اشغال بکنم؟ با همه اصرار و خواهش ما برای تعویض حجره، او هرگز نپذیرفت و در همانجا به سر برد و مشغول کارش بود.<ref>مفاخر اسلام، ج۱۱، بخش اول، ص ۵١.</ref> | |||
== | == وضعیت کنونی == | ||
بر پایه آخرین گزارش (۱۳۸۸ش) | |||
== | در بهمن ماه سال ۱۳۸۸ در سفری که هیئت تحریریه مجله «فرهنگ زیارت» به عتبات عالیات داشت، از این مدرسه بازدید به عمل آمد. وقتی به مدرسه مراجعه کردیم، با درب بسته آن مواجه شدیم. پس از اصرار بر ورود، فردی از پشت درب را باز کرد. پس از سلام و تعارف، چون فهمید زائر هستیم و از ایران آمدهایم، اجازه داد و داخل مدرسه شدیم. هنگام ورود معلوم شد در حال تغییرات و بازسازی اساسی هستند. معماران، بناها و کارگران مشغول کار بودند. داخل حیاط مدرسه و اطراف ستونها را حفاری کرده و بتونریزی میکردند. لحظاتی با آنان صحبت کردیم. از طبقه اول و دوم مدرسه و داخل حجرات که بسیار کوچک و یک نفری بودند دیدن کردیم. چون از تولیت، طلاب و خادم مدرسه خبری نبود و آقایان حاضر هم چندان اطلاعی از اوضاع و تاریخ مدرسه نداشتند، همین قدر میگفتند که این تعمیرات و بازسازیها زیر نظر دفتر آیتالله سیستانی انجام میگیرد. خداحافظی کردیم و از درب فرعی که به منزل حضرت امام خمینی منتهی میشد، خارج شدیم<ref>مقاله مدرسه سید در نجف نگاهی به مدرسه آیت الله العظمی سید محمد کاظم یزدی، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۶، ص۹۷.</ref> | ||
==پانوشت== | |||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
== منابع == | ==منابع== | ||
{{برگرفتگی | {{برگرفتگی | ||
| پیش از لینک = مقاله | | پیش از لینک = مقاله | ||
خط ۴۸: | خط ۴۹: | ||
| لینک = http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1178/1/92 | | لینک = http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1178/1/92 | ||
}} | }} | ||
* ''' | |||
* '''موسوعة النجف الاشرف'''، جعفر دجیلی، | *'''سید محمد کاظم یزدی'''، کامل سلمان الجبوری، انتشارات ذویالقربی، ۱۳۸۵ش. | ||
*'''موسوعة النجف الاشرف'''، جعفر دجیلی، | |||
* '''ماضی النجف و حاضرها'''، آل باقر محبوبه، | *'''ماضی النجف و حاضرها'''، آل باقر محبوبه، | ||
* '''مفاخر اسلام'''، علی دوانی، | *'''مفاخر اسلام'''، علی دوانی، | ||
* '''گلشن ابرار'''، | *'''گلشن ابرار'''، | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
[[رده: | [[رده:مقالههای در دست ویرایش]] |