در حال ویرایش مساجد تاریخی شهر پیامبر (کتاب)

{{جعبه اطلاعات کتاب
| عنوان = مساجد تاریخی شهر پیامبر(ص)
| عنوان اصلی = 
| تصویر = مساجد تاریخی شهر پیامبر.jpg
| اندازه تصویر = 
| توضیح_تصویر = 
| نویسنده = [[محمد الیاس عبدالغنی]]
| برگرداننده = حسین طه نیا
| ویراستار = 
| به تصحیح = 
| تحقیق = 
| به کوشش = 
| تاریخ نگارش = 
| تصویرگر = 
| طراح جلد = 
| موضوع = معرفی مسجد‌ها و آثار پیرامونی مذهبی و تاریخی [[مدینه]]
| سبک = 
| زبان = فارسی
| تعداد جلد = 1
| صفحه = 371
| قطع = وزیری
| ناشر = نشر مشعر
| وبسایت ناشر = 
| محل انتشارات = تهران
| تاریخ نشر = 1402 شمسی
| ترجمه به = فارسی
| مجموعه = 
| شابک = 
| شمارگان = 500 نسخه
}}

'''مساجد تاریخی شهر پیامبر''' ترجمه فارسی کتاب المساجد الأثریة فی المدینة المنورة، نوشته محمد الیاس عبدالغنی است. این کتاب توسط حسین طه‌نیا ترجمه شده است که به بررسی تاریخچه، معماری و جایگاه مساجد کهن در [[مدینه]] می‌پردازد.

در این کتاب با استناد به منابع تاریخی، روایی و مطالعات میدانی، ۳۲ مسجد معروف مدینه، از جمله [[مسجد قبا]] و [[مسجدهای فتح]] معرفی شده‌اند.

== معرفی ==
مساجد تاریخی شهر پیامبر، عنوان ترجمه فارسی کتاب المساجد الأثریة فی المدینة المنورة نوشته محمد الیاس عبدالغنی است. حسین طه‌نیا آن را ترجمه کرده و توسط گروه تاریخ و سیره [[پژوهشکده حج و زیارت]] در سال ۱۴۰۲ش چاپ و منتشر شد.<ref>[https://hzrc.ac.ir/post/23615/%d9%85%d8%b3%d8%a7%d8%ac%d8%af-%d8%aa%d8%a7%d8%b1%db%8c%d8%ae%db%8c-%d8%b4%d9%87%d8%b1-%d9%be%db%8c%d8%a7%d9%85%d8%a8%d8%b1-%d8%b5 مساجد تاریخی شهر پیامبر (ص)]، سایت پژوهشکده حج و زیارت.</ref>

این کتاب به بررسی تاریخچه، معماری و جایگاه مساجد مهم و کهن شهر [[مدینه]] می‌پردازد. تمرکز اصلی اثر بر بناهای مذهبی است که [[حضرت محمد (ص)|پیامبر(ص)]] در آنها نماز خوانده و یا در طول تاریخ، نقش محوری در حیات اجتماعی و دینی این شهر ایفا کرده است.<ref name=":0">طه‌نیا، مساجد تاریخی شهر پیامبر، ۱۴۰۲ش، ص18.</ref>

== اهمیت کتاب ==
در کتاب مساجد تاریخی شهر پیامبر به توضیح و تعیین رخدادهای تاریخی این مساجد پرداخته شده است. شناخت این اماکن به فهم برخی [[آیه|آیات قرآنی]] و [[حدیث|احادیث نبوی]] کمک می‌کند. این مساجد، برخی اماکن مقدس را در بر گرفته‌اند که پیامبر(ص) در آنها نماز خوانده، [[دعا|دعا کرده]] یا برای [[جهاد]] و بیان نکته‌ای، در آنها توقف کرده است.<ref>مساجد تاریخی شهر پیامبر(ص)، ۱۴۰۲ش، ص19.</ref>

== محتوا و فهرست کتاب ==
مؤلف با استناد به منابع تاریخی و روایی، اطلاعاتی مستند درباره [[مسجدهای مدینه|مساجد شهر مدینه]] ارائه کرده است. در این کتاب نام مساجد، سبب نامگذاری، اماکن اطراف و حوادث تاریخی مرتبط با هر مسجد توضیح داده شده است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3AAeenh_Asar_1403-08-14-.pdf&page=120 اصفهانی، آیینه آثار، پژوهشکده حج و زیارت، ص120.]</ref> 

'''ساختار محتوایی''':
* تاریخچه و پیشینه: شرح چگونگی تأسیس مساجد مدینه، علت بنیان‌گذاری و رویدادهای تاریخی مرتبط با آن مسجد
* ویژگی‌های معماری: سبک معماری، مصالح ساختمانی، تغییرات و بازسازی‌ها در طول تاریخ
* موقعیت جغرافیایی: موقعیت کنونی و تاریخی مساجد در نقشه شهر مدینه
* آثار و یادگارها: اشاره به عناصر شاخص و با اهمیت داخل یا مجاور مسجد<ref>طه‌نیا، مساجد تاریخی شهر پیامبر، ۱۴۰۲ش، ص18.</ref>

=== مهمترین مساجد ===
32 مسجد در این کتاب بررسی معرفی شده است، از جمله مهمترین مساجد:
* [[مسجد قبا]]: نخستین مسجد در [[اسلام]] 
* [[مسجدهای فتح|مساجد السبعه]] یا مساجد هفت‌گانه: گروهی از مساجد کوچک در نزدیکی [[کوه سلع]] که با رویداد [[غزوه احزاب|غزوه خندق]] مرتبط هستند.
* [[مسجد فتح (مدینه)|مسجد فتح]]: اصلی‌ترین مسجد در میان مساجد السبعه.
* [[مسجد قبلتین|مسجد ذوقبلتین]]: که به دلیل [[تغییر قبله]] در میانه [[نماز]]، نزد [[مسلمان|مسلمانان]] اهمیت تاریخی دارد.<ref>طه‌نیا، مساجد تاریخی شهر پیامبر، ۱۴۰۲ش، ص43، 187و 261.</ref>
* [[مسجدهای مدینه|سایر مساجد مدینه]]<ref>طه‌نیا، مساجد تاریخی شهر پیامبر، ۱۴۰۲ش، ص6-13.</ref>

== سبک نگارش ==
کتاب از پژوهش‌های، علمی-تاریخی است و در آن از اغراق در توصیف‌ها و بیان فضایل غیرمستند پرهیز شده است. به باور نویسنده این اثر تصویری قابل اطمینان از مساجد و تاریخ آن‌ها برای پژوهشگران، زائران و علاقه‌مندان به تاریخ و تمدن اسلامی ارائه کرده است.<ref>طه‌نیا، مساجد تاریخی شهر پیامبر، ۱۴۰۲ش، ص18.</ref> مؤلف در تحقیق کتاب علاوه بر متون کتابخانه‌ای، به مطالعه میدانی نیز پرداخته است.<ref>طه‌نیا، مساجد تاریخی شهر پیامبر، ۱۴۰۲ش، دیباچه.</ref> 

در این کتاب ضمن استفاده از آیات و احادیث، نقشه‌ها و تصاویرهای مرتبط به مساجد نیز ارائه شده است. همچنین در مواردی، از پاورقی‌های توضیحی درباره افراد یا کلمات سخت استفاده شده است.<ref>طه‌نیا، مساجد تاریخی شهر پیامبر، ۱۴۰۲ش، ص18.</ref>

== پیوند به بیرون ==
* [https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AB%D8%B1%DB%8C%D9%87.pdf&page=1 متن کتاب مساجد الاثریة فی المدینة النبویة]

== پانویس ==
{{پانویس}}

== منابع ==
{{منابع}}
* آیینه آثار، اباذر نصر اصفهانی، حوزه نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارت. 1402ش.
* طه‌نیا، حسین، مساجد تاریخی شهر پیامبر، پژوهشکده حج و زیارت، ۱۴۰۲ش.
* [https://hzrc.ac.ir/post/23615/%d9%85%d8%b3%d8%a7%d8%ac%d8%af-%d8%aa%d8%a7%d8%b1%db%8c%d8%ae%db%8c-%d8%b4%d9%87%d8%b1-%d9%be%db%8c%d8%a7%d9%85%d8%a8%d8%b1-%d8%b5 مساجد تاریخی شهر پیامبر (ص)]، وبگاه رسمی پژوهشکده حج و زیارت.
{{پایان}}

{{کتاب‌شناسی مدینه}}

[[رده:کتابخانه‌ها بر پایه شهر]]
[[رده:تراجم مدینه]]
[[رده:کتاب‌های تاریخ مدینه]]
[[رده:فضائل‌نگاری مدینه]]
[[رده:مدینه]]