| نسخهٔ فعلی |
متن شما |
| خط ۱: |
خط ۱: |
| | |
| {{جعبه اطلاعات کتاب | | {{جعبه اطلاعات کتاب |
| | عنوان = مساجد تاریخی شهر پیامبر(ص) | | | عنوان = تاریخ معالم المدینة المنوره قدیما و حدیثا |
| | عنوان اصلی = | | | عنوان اصلی = تاریخ معالم المدینة المنوره قدیما و حدیثا |
| | تصویر = مساجد تاریخی شهر پیامبر.jpg | | | تصویر = |
| | اندازه تصویر = | | | اندازه تصویر = |
| | توضیح_تصویر = | | | توضیح_تصویر = |
| | نویسنده = [[محمد الیاس عبدالغنی]] | | | نویسنده = [[سیداحمد یاسین خیاری]] |
| | برگرداننده = حسین طه نیا | | | برگرداننده = |
| | ویراستار = | | | ویراستار = |
| | به تصحیح = | | | به تصحیح = |
| | تحقیق = | | | تحقیق = عبیدالله امین کردی |
| | به کوشش = | | | به کوشش = |
| | تاریخ نگارش = | | | تاریخ نگارش = سال 1380ق. |
| | تصویرگر = | | | تصویرگر = |
| | طراح جلد = | | | طراح جلد = |
| | موضوع = معرفی مسجد‌ها و آثار پیرامونی مذهبی و تاریخی [[مدینه]] | | | موضوع = معرفی مکان‌ها و آثار مذهبی و تاریخی [[مدینه]] |
| | سبک = | | | سبک = |
| | زبان = فارسی | | | زبان = عربی |
| | تعداد جلد = 1 | | | تعداد جلد = 1 |
| | صفحه = 371 | | | صفحه = 340 صفحه در چاپ اول و 478 صفحه در چاپ بعدی |
| | قطع = وزیری | | | قطع = وزیری |
| | ناشر = نشر مشعر | | | ناشر = دارالعلم للطباعة و النشر و نشر عامه |
| | وبسایت ناشر = | | | وبسایت ناشر = |
| | محل انتشارات = تهران | | | محل انتشارات = [[جده]] |
| | تاریخ نشر = 1402 شمسی | | | تاریخ نشر = سال‌های 1410ق. 1411ق. 1412ق. و 1419ق. |
| | ترجمه به = فارسی | | | ترجمه به = |
| | مجموعه = | | | مجموعه = |
| | شابک = | | | شابک = |
| | شمارگان = 500 نسخه
| |
| }} | | }} |
|
| |
|
| '''مساجد تاریخی شهر پیامبر''' ترجمه فارسی کتاب المساجد الأثریة فی المدینة المنورة، نوشته محمد الیاس عبدالغنی است. این کتاب توسط حسین طه‌نیا ترجمه شده است که به بررسی تاریخچه، معماری و جایگاه مساجد کهن در [[مدینه]] می‌پردازد.
| | == معرفی == |
| | این کتاب به بررسی تاریخچه، معماری و جایگاه مساجد مهم و کهن شهر [[مدینه]] می‌پردازد. تمرکز اصلی اثر بر بناهای مذهبی است که [[پیامبر(ص)]] در آنها نماز خوانده و در طول تاریخ اسلام، به ویژه در سده‌های نخستین، نقش محوری در حیات اجتماعی و دینی این شهر ایفا کرده‌اند.<ref name=":0">مساجد تاریخی شهر پیامبر(ص)، پیشگفتار، ص18.</ref> کتاب به کوشش حسین طه نیا به فارسی ترجمه شده و نسخه اصلی کتاب به زبان عربی با عنوان «مساجد الاثریة فی المدینة النبویة» به قلم [[محمد الیاس عبدالغنی]] می‌باشد. |
|
| |
|
| در این کتاب با استناد به منابع تاریخی، روایی و مطالعات میدانی، ۳۲ مسجد معروف مدینه، از جمله [[مسجد قبا]] و [[مسجدهای فتح]] معرفی شده‌اند.
| | == نویسنده == |
|
| |
|
| == معرفی == | | == محتوای کتاب == |
| مساجد تاریخی شهر پیامبر، عنوان ترجمه فارسی کتاب المساجد الأثریة فی المدینة المنورة نوشته محمد الیاس عبدالغنی است. حسین طه‌نیا آن را ترجمه کرده و توسط گروه تاریخ و سیره [[پژوهشکده حج و زیارت]] در سال ۱۴۰۲ش چاپ و منتشر شد.<ref>[https://hzrc.ac.ir/post/23615/%d9%85%d8%b3%d8%a7%d8%ac%d8%af-%d8%aa%d8%a7%d8%b1%db%8c%d8%ae%db%8c-%d8%b4%d9%87%d8%b1-%d9%be%db%8c%d8%a7%d9%85%d8%a8%d8%b1-%d8%b5 مساجد تاریخی شهر پیامبر (ص)]، سایت پژوهشکده حج و زیارت.</ref> | | مؤلف در این کتاب کوشیده تا با استناد به منابع تاریخی و روایی، اطلاعاتی مستند درباره این مساجد ارائه دهد. محتوای کتاب شامل بخش‌های مختلفی از جمله موارد زیر است: |
|
| |
|
| این کتاب به بررسی تاریخچه، معماری و جایگاه مساجد مهم و کهن شهر [[مدینه]] می‌پردازد. تمرکز اصلی اثر بر بناهای مذهبی است که [[حضرت محمد (ص)|پیامبر(ص)]] در آنها نماز خوانده و یا در طول تاریخ، نقش محوری در حیات اجتماعی و دینی این شهر ایفا کرده است.<ref name=":0">طه‌نیا، مساجد تاریخی شهر پیامبر، ۱۴۰۲ش، ص18.</ref>
| | * تاریخچه و پیشینه: شرح چگونگی تأسیس هر مسجد، علل بنیان‌گذاری و رویدادهای تاریخی مرتبط به آن مسجد. |
| | * ویژگی‌های معماری: توصیف سبک معماری، مصالح به کار رفته، تغییرات و بازسازی‌های انجام‌شده در طول دوران‌های مختلف. |
| | * موقعیت جغرافیایی: ذکر موقعیت کنونی و تاریخی مساجد در نقشه شهر مدینه. |
| | * آثار و یادگارها: اشاره به عناصر شاخص و بااهمیت داخل یا مجاورت مسجد.<ref name=":0" /> |
|
| |
|
| == اهمیت کتاب == | | === مساجد شاخص مورد بررسی: === |
| در کتاب مساجد تاریخی شهر پیامبر به توضیح و تعیین رخدادهای تاریخی این مساجد پرداخته شده است. شناخت این اماکن به فهم برخی [[آیه|آیات قرآنی]] و [[حدیث|احادیث نبوی]] کمک می‌کند. این مساجد، برخی اماکن مقدس را در بر گرفته‌اند که پیامبر(ص) در آنها نماز خوانده، [[دعا|دعا کرده]] یا برای [[جهاد]] و بیان نکته‌ای، در آنها توقف کرده است.<ref>مساجد تاریخی شهر پیامبر(ص)، ۱۴۰۲ش، ص19.</ref> | | در این کتاب 33 مسجد مورد بررسی قرار گرفته از جمله، می‌توان به این موارد اشاره کرد: |
|
| |
|
| == محتوا و فهرست کتاب ==
| | * مسجد قبا: که به عنوان نخستین مسجد در اسلام شناخته می‌شود. |
| مؤلف با استناد به منابع تاریخی و روایی، اطلاعاتی مستند درباره [[مسجدهای مدینه|مساجد شهر مدینه]] ارائه کرده است. در این کتاب نام مساجد، سبب نامگذاری، اماکن اطراف و حوادث تاریخی مرتبط با هر مسجد توضیح داده شده است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3AAeenh_Asar_1403-08-14-.pdf&page=120 اصفهانی، آیینه آثار، پژوهشکده حج و زیارت، ص120.]</ref>
| | * مساجد السبعه (مساجد هفت‌گانه): گروهی از مساجد کوچک در نزدیکی کوه سلع که با رویداد غزوه خندق مرتبط هستند. |
| | * مسجد الفتح: به عنوان اصلی‌ترین مسجد در میان مساجد السبعه. |
| | * مسجد ذوقبلتین: که به دلیل تغییر قبله مسلمانان در میانه نماز دارای اهمیت تاریخی است. |
|
| |
|
| '''ساختار محتوایی''':
| | == ساختار و سبک نگارش: == |
| * تاریخچه و پیشینه: شرح چگونگی تأسیس مساجد مدینه، علت بنیان‌گذاری و رویدادهای تاریخی مرتبط با آن مسجد
| | شیوه نگارش کتاب، علمی-تاریخی است و از اغراق در توصیف‌ها و بیان فضایل غیرمستند پرهیز دارد. این اثر بیشتر به دنبال ارائه تصویری قابل اطمینان برای پژوهشگران، زائران و علاقه‌مندان به تاریخ و تمدن اسلامی است.<ref name=":0" /> مؤلف برای سامان دادن به تحقیق خود، افزون بر مراجعه به آثار متعدد کتابخانه‌ای، به کار میدانی نیز پرداخته که اتقان کار را بیشتر کرده است.<ref>مساجد تاریخی شهر پیامبر(ص)، دیباچه کتاب.</ref> |
| * ویژگی‌های معماری: سبک معماری، مصالح ساختمانی، تغییرات و بازسازی‌ها در طول تاریخ
| |
| * موقعیت جغرافیایی: موقعیت کنونی و تاریخی مساجد در نقشه شهر مدینه
| |
| * آثار و یادگارها: اشاره به عناصر شاخص و با اهمیت داخل یا مجاور مسجد<ref>طه‌نیا، مساجد تاریخی شهر پیامبر، ۱۴۰۲ش، ص18.</ref>
| |
|
| |
|
| === مهمترین مساجد ===
| | نویسنده در ساختار کتاب خود در ضمن استفاده از آیات و احادیث، نقشه‌ها و تصاویر مرتبط به مساجد را نیز ارائه کرده که در زمان خود، برای اولین بار اتفاق افتاده است.<ref name=":0" /> |
| 32 مسجد در این کتاب بررسی معرفی شده است، از جمله مهمترین مساجد:
| |
| * [[مسجد قبا]]: نخستین مسجد در [[اسلام]]
| |
| * [[مسجدهای فتح|مساجد السبعه]] یا مساجد هفت‌گانه: گروهی از مساجد کوچک در نزدیکی [[کوه سلع]] که با رویداد [[غزوه احزاب|غزوه خندق]] مرتبط هستند.
| |
| * [[مسجد فتح (مدینه)|مسجد فتح]]: اصلی‌ترین مسجد در میان مساجد السبعه.
| |
| * [[مسجد قبلتین|مسجد ذوقبلتین]]: که به دلیل [[تغییر قبله]] در میانه [[نماز]]، نزد [[مسلمان|مسلمانان]] اهمیت تاریخی دارد.<ref>طه‌نیا، مساجد تاریخی شهر پیامبر، ۱۴۰۲ش، ص43، 187و 261.</ref>
| |
| * [[مسجدهای مدینه|سایر مساجد مدینه]]<ref>طه‌نیا، مساجد تاریخی شهر پیامبر، ۱۴۰۲ش، ص6-13.</ref>
| |
|
| |
|
| == سبک نگارش == | | == اطلاعات نشر == |
| کتاب از پژوهش‌های، علمی-تاریخی است و در آن از اغراق در توصیف‌ها و بیان فضایل غیرمستند پرهیز شده است. به باور نویسنده این اثر تصویری قابل اطمینان از مساجد و تاریخ آنها برای پژوهشگران، زائران و علاقه‌مندان به تاریخ و تمدن اسلامی ارائه کرده است.<ref>طه‌نیا، مساجد تاریخی شهر پیامبر، ۱۴۰۲ش، ص18.</ref> مؤلف در تحقیق کتاب علاوه بر متون کتابخانه‌ای، به مطالعه میدانی نیز پرداخته است.<ref>طه‌نیا، مساجد تاریخی شهر پیامبر، ۱۴۰۲ش، دیباچه.</ref>
| |
|
| |
|
| در این کتاب ضمن استفاده از آیات و احادیث، نقشه‌ها و تصاویرهای مرتبط به مساجد نیز ارائه شده است. همچنین در مواردی، از پاورقی‌های توضیحی درباره افراد یا کلمات سخت استفاده شده است.<ref>طه‌نیا، مساجد تاریخی شهر پیامبر، ۱۴۰۲ش، ص18.</ref>
| | == جستار وابسته == |
| | | [[:پرونده:تاریخ معالم المدینه المنوره قدیما و حدیثا.pdf|متن کتاب تاریخ معالم المدینه قدیما و حدیثا]] |
| == پیوند به بیرون == | |
| * [https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AB%D8%B1%DB%8C%D9%87.pdf&page=1 متن کتاب مساجد الاثریة فی المدینة النبویة]
| |
|
| |
|
| == پانویس == | | == پانویس == |
| خط ۷۲: |
خط ۶۶: |
| == منابع == | | == منابع == |
| {{منابع}} | | {{منابع}} |
| * آیینه آثار، اباذر نصر اصفهانی، حوزه نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارت. 1402ش.
| | {{دانشنامه|آدرس=http://phz.hajj.ir/422/7538|عنوان=تاریخ معالم المدینة المنوره قدیما و حدیثا (کتاب)|نویسنده=گروه كتابشناسی}} |
| * طه‌نیا، حسین، مساجد تاریخی شهر پیامبر، پژوهشکده حج و زیارت، ۱۴۰۲ش.
| | |
| * [https://hzrc.ac.ir/post/23615/%d9%85%d8%b3%d8%a7%d8%ac%d8%af-%d8%aa%d8%a7%d8%b1%db%8c%d8%ae%db%8c-%d8%b4%d9%87%d8%b1-%d9%be%db%8c%d8%a7%d9%85%d8%a8%d8%b1-%d8%b5 مساجد تاریخی شهر پیامبر (ص)]، وبگاه رسمی پژوهشکده حج و زیارت.
| | * '''معجم ما کتب فی الحج و الزیاره''': عبدالجبار الرفاعی، تهران، مشعر، 1427ق. |
| {{پایان}}
| |
|
| |
|
| {{کتاب‌شناسی مدینه}}
| | * '''نشر الریاحین فی تاریخ البلد الامین''': عاتق بن غیث البلادی، مکه، دار مکه، 1414ق. |
|
| |
|
| [[رده:کتابخانه‌ها بر پایه شهر]]
| | {{پایان}}{{کتاب‌شناسی مدینه}} |
| [[رده:تراجم مدینه]]
| |
| [[رده:کتاب‌های تاریخ مدینه]]
| |
| [[رده:فضائل‌نگاری مدینه]]
| |
| [[رده:مدینه]]
| |
