در حال ویرایش مساجد تاریخی شهر پیامبر (کتاب)
این ویرایش را می‌توان خنثی کرد. لطفاً تفاوت زیر را بررسی کنید تا تأیید کنید که این چیزی است که می‌خواهید انجام دهید، سپس تغییرات زیر را ذخیره کنید تا خنثی‌سازی ویرایش را به پایان ببرید.
| نسخهٔ فعلی | متن شما | ||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | {{جعبه اطلاعات کتاب | ||
| عنوان = | | عنوان = تاریخ معالم المدینة المنوره قدیما و حدیثا | ||
| عنوان اصلی = | | عنوان اصلی = تاریخ معالم المدینة المنوره قدیما و حدیثا | ||
| تصویر = | | تصویر = | ||
| اندازه تصویر = | | اندازه تصویر = | ||
| توضیح_تصویر = | | توضیح_تصویر = | ||
| نویسنده = [[ | | نویسنده = [[سیداحمد یاسین خیاری]] | ||
| برگرداننده = | | برگرداننده = | ||
| ویراستار = | | ویراستار = | ||
| به تصحیح = | | به تصحیح = | ||
| تحقیق = | | تحقیق = عبیدالله امین کردی | ||
| به کوشش = | | به کوشش = | ||
| تاریخ نگارش = | | تاریخ نگارش = سال 1380ق. | ||
| تصویرگر = | | تصویرگر = | ||
| طراح جلد = | | طراح جلد = | ||
| موضوع = معرفی | | موضوع = معرفی مکان‌ها و آثار مذهبی و تاریخی [[مدینه]] | ||
| سبک = | | سبک = | ||
| زبان = | | زبان = عربی | ||
| تعداد جلد = 1 | | تعداد جلد = 1 | ||
| صفحه = | | صفحه = 340 صفحه در چاپ اول و 478 صفحه در چاپ بعدی | ||
| قطع = وزیری | | قطع = وزیری | ||
| ناشر = نشر | | ناشر = دارالعلم للطباعة و النشر و نشر عامه | ||
| وبسایت ناشر = | | وبسایت ناشر = | ||
| محل انتشارات = | | محل انتشارات = [[جده]] | ||
| تاریخ نشر = | | تاریخ نشر = سال‌های 1410ق. 1411ق. 1412ق. و 1419ق. | ||
| ترجمه به = | | ترجمه به = | ||
| مجموعه = | | مجموعه = | ||
| شابک = | | شابک = | ||
}} | }} | ||
== معرفی == | == معرفی == | ||
این کتاب به بررسی تاریخچه، معماری و جایگاه مساجد مهم و کهن شهر [[مدینه]] می‌پردازد. تمرکز اصلی اثر بر بناهای مذهبی است که [[پیامبر(ص)]] در آنها نماز خوانده و در طول تاریخ اسلام، به ویژه در سده‌های نخستین، نقش محوری در حیات اجتماعی و دینی این شهر ایفا کرده‌اند.<ref name=":0">مساجد تاریخی شهر پیامبر(ص)، پیشگفتار، ص18.</ref> | |||
این کتاب به بررسی تاریخچه، معماری و جایگاه مساجد مهم و کهن شهر [[مدینه]] می‌پردازد. تمرکز اصلی اثر بر بناهای مذهبی است که [[ | |||
== اهمیت کتاب == | == اهمیت کتاب == | ||
مساجد تاریخی شهر پیامبر(ص) جایگاه رفیعی در توضیح و تعیین رخدادهای تاریخی عصرشان دارند. چنانکه به فهم بسیاری از آیات قرآنی و احادیث نبوی نیز کمک می‌کنند. این مساجد، برخی اماکن مقدس را در بر گرفته‌اند که پیامبر(ص) در آنها نماز خوانده، دعا کرده یا برای جهاد و بیان نکته‌ای، در آنها توقف کرده است.<ref>مساجد تاریخی شهر پیامبر(ص)، پیشگفتار، ص19.</ref> | |||
== محتوا و فهرست کتاب == | == محتوا و فهرست کتاب == | ||
مؤلف با استناد به منابع تاریخی و روایی، اطلاعاتی مستند درباره | مؤلف در این کتاب کوشیده تا با استناد به منابع تاریخی و روایی، اطلاعاتی مستند درباره این مساجد ارائه دهد. محتوای کتاب شامل بخش‌های مختلفی از جمله موارد زیر است: | ||
* تاریخچه و پیشینه: شرح چگونگی تأسیس هر مسجد، علل بنیان‌گذاری و رویدادهای تاریخی مرتبط به آن مسجد. | |||
* تاریخچه و پیشینه: شرح چگونگی تأسیس | * ویژگی‌های معماری: توصیف سبک معماری، مصالح به کار رفته، تغییرات و بازسازی‌های انجام‌شده در طول دوران‌های مختلف. | ||
* ویژگی‌های معماری: سبک معماری، مصالح | * موقعیت جغرافیایی: ذکر موقعیت کنونی و تاریخی مساجد در نقشه شهر مدینه. | ||
* موقعیت جغرافیایی: موقعیت کنونی و تاریخی مساجد در نقشه شهر مدینه | * آثار و یادگارها: اشاره به عناصر شاخص و بااهمیت داخل یا مجاورت مسجد.<ref name=":0" /> | ||
* آثار و یادگارها: اشاره به عناصر شاخص و | |||
=== | === مساجد مورد بررسی: === | ||
در این کتاب 32 مسجد مورد بررسی قرار گرفته از جمله، می‌توان به این موارد اشاره کرد: | |||
* مسجد قبا: که به عنوان نخستین مسجد در اسلام شناخته می‌شود. | |||
* مساجد السبعه (مساجد هفت‌گانه): گروهی از مساجد کوچک در نزدیکی کوه سلع که با رویداد غزوه خندق مرتبط هستند. | |||
* مسجد الفتح: به عنوان اصلی‌ترین مسجد در میان مساجد السبعه. | |||
* مسجد ذوقبلتین: که به دلیل تغییر قبله مسلمانان در میانه نماز دارای اهمیت تاریخی است.<ref>مساجد تاریخی شهر پیامبر(ص)، ص43، 187و 261.</ref> | |||
اسامی دیگر مساجد عبارتند از: مسجدالنبی، مسجد اجابه، مسجد بنی‌اُنَیف، مسجد بنی حرام، مسجد بنی دینار، مسجد بنی ظفر، مسجد جمعه، مسجد خانه سعد بن خیثمه، مسجد رایه، مسجد سبق، مسجد سجده، مسجد سقیا، مسجد شیخین، مسجد عتبان بن مالک، مسجد عُصبه، مسجد فسح، مسجد فضیخ، مسجد بنی قریظه، مسجد بنی حارثه (مسجد مستراح)، مسجد مشربه ام ابراهیم، مساجد مصلای عید و استسقا، مسجد مصلا (مسجد غمامه)، مسجد ابوبکر، مسجد علی (ع)، مسجد عمر، مسجد منارتین، مسجد شجره، مسجد عثمان، مسجد بلال.<ref>فهرست کتاب، ص6-13.</ref> | |||
در این | == ساختار و سبک نگارش: == | ||
شیوه نگارش کتاب، علمی-تاریخی است و از اغراق در توصیف‌ها و بیان فضایل غیرمستند پرهیز دارد. این اثر بیشتر به دنبال ارائه تصویری قابل اطمینان برای پژوهشگران، زائران و علاقه‌مندان به تاریخ و تمدن اسلامی است.<ref name=":0" /> مؤلف برای سامان دادن به تحقیق خود، افزون بر مراجعه به آثار متعدد کتابخانه‌ای، به کار میدانی نیز پرداخته که اتقان کار را بیشتر کرده است.<ref>مساجد تاریخی شهر پیامبر(ص)، دیباچه کتاب.</ref> | |||
== | نویسنده در ساختار کتاب خود ضمن استفاده از آیات و احادیث، نقشه‌ها و تصاویر مرتبط به مساجد را نیز ارائه کرده که در زمان خود، برای اولین بار اتفاق افتاده است. همچنین در مواردی از پاورقی‌های توضیحی درباره افراد یا کلمات سخت استفاده کرده است.<ref name=":0" /> | ||
== اطلاعات نشر == | |||
کتاب به کوشش حسین طه نیا به فارسی ترجمه شده و نسخه اصلی کتاب به زبان عربی با عنوان «مساجد الاثریة فی المدینة النبویة» به قلم [[محمد الیاس عبدالغنی]] می‌باشد. نسخه فارسی به همت گروه تاریخ و سیره پژوهشکده حج و زیارت در اردیبهشت ۱۴۰۲ منتشر شده است.<ref>اطلاعات کتابشناسی [https://hzrc.ac.ir/post/23615/%d9%85%d8%b3%d8%a7%d8%ac%d8%af-%d8%aa%d8%a7%d8%b1%db%8c%d8%ae%db%8c-%d8%b4%d9%87%d8%b1-%d9%be%db%8c%d8%a7%d9%85%d8%a8%d8%b1-%d8%b5 پژوهشگاه حج و زیارت]، مساجد تاریخی شهر پیامبر(ص)</ref> | |||
== جستار وابسته == | |||
[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AB%D8%B1%DB%8C%D9%87.pdf&page=1 متن کتاب مساجد الاثریة فی المدینة النبویة] | |||
== پانویس == | == پانویس == | ||
| خط ۷۲: | خط ۶۹: | ||
== منابع == | == منابع == | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
{{دانشنامه|آدرس=http://phz.hajj.ir/422/7538|عنوان=تاریخ معالم المدینة المنوره قدیما و حدیثا (کتاب)|نویسنده=گروه كتابشناسی}} | |||
* '''معجم ما کتب فی الحج و الزیاره''': عبدالجبار الرفاعی، تهران، مشعر، 1427ق. | |||
* '''نشر الریاحین فی تاریخ البلد الامین''': عاتق بن غیث البلادی، مکه، دار مکه، 1414ق. | |||
{{پایان}}{{کتابشناسی مدینه}} | |||