در حال ویرایش مسجد آصفیه

{{جعبه اطلاعات بنای مذهبی
| عنوان            = مسجد آصفیه
| تصویر            = مسجد آصفیه.jpg
| اندازه تصویر     =
| توضیح تصویر      =
| بنیانگذار        =
| تأسیس            = 
| کاربری           = مسجد و زیارتگاه
| مکان             =
| نام‌های دیگر      =
| وقایع مرتبط      =
| ظرفیت            =
| وضعیت            =
| مساحت            = ۶۰۰ متر
| امکانات          = دو [[گنبد]] و دو [[گلدسته]]
| شماره ثبت        =
| معمار            =
| سبک              =
| بازسازی          = در دوره ژداوود پاشا والی عثمانی (ح. 1232- 1241ق)
| وبگاه            = 
}}
'''مسجد آصفیه'''، در [[عراق]]، [[بغداد]]، ابتدای پل شهدا و کنار رود [[دجله]] قرار دارد. این مسجد را درآغاز دارالقرآنی دانسته‌اند که به [[خانقاه]] تبدیل و بعد از آن توسط ژداوود پاشا والی [[دولت عثمانی|عثمانی]] (ح. 1232- 1241ق)، بازسازی و به مسجد تبدیل شده است. 

در این مسجد، مقبره‌ای وجود دارد که درباره مدفون آن اختلاف نظر وجود دارد.محمد بن یعقوب کلینی (م. ۳۲۸ یا ۳۲۹ق) و حارث محاسبی از صوفیان سده چهارم قمری مشهورترین انتساب‌ها برای این مقبره هستند. قبر دیگری نیز در این مقبره وجود دارد که به شیخ کراجکی از عالمان [[شیعه]] سده پنجم قمری منسوب است. 
==مکان==
[[پرونده:مسجد آصفیه (قدیمی۲).jpg|بندانگشتی|تصویری قدیمی که در آن مسجد آصفیه، پل شهدا و رود [[دجله]] دیده می‌شود. گفته شده این تصویر، مربوط به دهه ۱۹۸۰م. است.|جایگزین=]]
مسجد آصفیه در [[عراق]]، [[بغداد]]، محله شورجه،<ref name=":0" /> ابتدای پل شهدا و کنار رود [[دجله]] قرار دارد.<ref>[https://goo.gl/maps/crxXzS5kXD23cTB7A موقعیت مسجد آصفیه]، گوگل مپ.<br /></ref> این مسجد نزدیک مدرسه مستنصریه است.<ref name=":0">زیارتگاه‌های عراق، ص۳۶۲.</ref>

==پیشینه==
[[پرونده:مسجد آصفیه (قدیمی).jpg|بندانگشتی|تصویری قدیمی از مسجد آصفیه.]]
مسجد آصفیه، در اصل یک دارالقرآن وابسته به مدرسه مستنصریه بغداد بود که گفته شده در سال 1017ق، محمد چلبی، آن را به یک تکیه یا [[خانقاه]] طریقت مولویه<ref group="یادداشت">منسوب به مولوی، شاعر ایرانی.</ref> تبدیل کرد و در آن زمان، به نام مولاخانه<ref group="یادداشت">درواقع «مولوی خانه».</ref> نامیده شد. 

سپس در دوره ژداوود پاشا والی عثمانی (ح. 1232- 1241ق)، بازسازی و به مسجد تبدیل شد و پس از آن با انتساب به داوود پاشا که ملقب به آصف الزمان بود، به مسجد آصفیه نامیده شد.<ref>دلیل خارطة بغداد المفصل، ص 181.</ref>

==مدفونان==
{{اصلی|مقبره شیخ کلینی و شیخ کراجکی}}
برخی نویسندگان [[شیعه]]، یکی از دو قبر در این مسجد را متعلق به محمد بن یعقوب کلینی (م. ۳۲۸ یا ۳۲۹ق) دانسته‌اند.<ref>دلیل خارطة بغداد المفصل، ص٣١۶؛ مراقد المعارف، ج٢، ص٢١۷ به نقل از روضة الواعظین.</ref> به باور [[اهل سنت]] [[بغداد]]، قبری که به شیخ کلینی منسوب است، قبر حارث محاسبی، از صوفیان سده چهارم قمری است.<ref>دلیل خارطة بغداد المفصل، ص٣١۴؛ مراقد بغداد، ص٨؛ تاریخ محاسن بغداد، الکیلانی البغدادی، ص٢۴۶. رک: جامع الانوار فی مناقب الاخیار، ص٢٩٧.</ref> برخی، این مقبره را مدفن یکی از خلیفه‌های [[بنی‌عباس|عباسی]] دانسته<ref>تاریخ مساجد بغداد وآثارها، شکری الآلوسی، صص٣٠ و ٣١.</ref> و برخی این باور را رد کرده‌اند.<ref>زیارتگاه‌های عراق، ص۳۶۷. رک: دلیل خارطة بغداد المفصل، ص٣١٣؛ خیر الزاد، ص٨۵.</ref> در باوری دیگر، این مقبره متعلق به ابو محمدحسن بن قاسم بن هبة الله نیلی از شخصیت‌های نیمه دوم سده هفتم قمری است.<ref>تلخیص مجمع الآداب، ج۴، صص٩٠ و ٩٢.</ref>

قبر دیگر، به ابوالفتح محمد بن علی بن عثمان، معروف به شیخ کراجکی از عالمان شیعه در نیمه نخست سده پنجم قمری منسوب است.<ref>زیارتگاه‌های عراق، ص۳۶۲.</ref>
==بنا==
مساحت مسجد، نزدیک به ۶۰۰ متر است و دارای سه ورودی است که دو ورودی، متصل به [[شبستان]] مسجد و ورودی سوم، متصل به مقبره است. اتاق مقبره، مربع شکل و طول هر ضلع آن، هفت متر است. [[مقبره شیخ کلینی و شیخ کراجکی|قبر منسوب به شیخ کلینی]]، میان اتاق قرار دارد و روی آن، یک [[صندوق]] چوبی [[مشبک]]، نصب شده است.<ref>معجم المراقد والمزارات فی العراق، ص 335.</ref> [[مقبره شیخ کلینی و شیخ کراجکی|قبر منسوب به شیخ کراجکی]] نیز در همین اتاق قرار دارد.<ref name=":1" />

مسجد آصفیه، دارای یک [[گلدسته]] و دو [[گنبد]] آبی سبزرنگ است که یکی از این دو گنبد، بر اتاق مقبره قرار دارد.<ref name=":1">زیارتگاه‌های عراق، ص۳۶۸.</ref>
==پانویس==
{{پانویس}}

==منابع==
{{منابع}}
{{برگرفتگی
|پیش از لینک = کتاب
|منبع = زیارت‌گاه‌های عراق، محمدمهدی فقیه بحرالعلوم.
|پس از لینک = بخش «مقبره شیخ کلینی و شیخ کراجکی»، ج1، ص362،
| لینک = http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1472
}}

[[رده:مقاله‌های در دست ویرایش]]

* '''تاريخ محاسن بغداد'''، السيد ميعاد شرف‌الدين الكيلاني البغدادي، بيروت، دار الكتب العلميه، ١۴٣۴ق، (٢٠١٣م).
* '''تلخيص مجمع الآداب في معجم الالقاب'''، عبدالرزاق بن احمد الشيباني (ابن الفوطي)، تحقيق مصطفي جواد، دمشق، وزارة الثقافة والارشاد القومي-مطبوعات مديرية إحياء التراث القديم، بی‌تا.
* '''جامع الانوار في مناقب الاخيار''' ، صفاءالدين عيسي البندنيجي القادري، تحقيق اسامة ناصر النقشبندي و مهدي عبدالحسين النجم، بيروت، الدار العربية للموسوعات، ١۴٢٢ق، (٢٠٠٢م).
* '''خير الزاد في تاريخ مساجد وجوامع بغداد'''، السيد محمد سعيد الراوي، تحقيق وتعليق: عماد عبدالسلام رؤوف، بغداد، مركز البحوث والدراسات الاسلامية، ١۴٢٧ه.ق - ٢٠٠۶م.
* '''دليل خارطة بغداد المفصّل في خطط بغداد قديماً وحديثاً'''، مصطفي جواد و احمد سوسة، بيروت، مكتبة الحضارات، ١۴٣٢ق، (٢٠١١م).
* '''مراقد بغداد'''، يونس الشيخ ابراهيم السامرائي، بغداد، مكتبة الشرق الجديد، بی‌تا.
* '''مراقد المعارف'''، محمد حرزالدين، تحقيق محمدحسين حرزالدين، قم، سعيد بن جبير، ٢٠٠٧م.
* '''معجم المراقد والمزارات في العراق'''، ثامر عبدالحسن العامري، بی‌نا، بی‌تا.