| نسخهٔ فعلی |
متن شما |
| خط ۸: |
خط ۸: |
| | نام‌های دیگر = | | | نام‌های دیگر = |
| | وبگاه = | | | وبگاه = |
| | مکان = در جنوب غرب [[مدینه]] و جنوب شرق [[مسجد شجره]]. | | | مکان = در جنوب غرب [[مدینه]] و شرق [[مسجد شجره]]. |
| | طول = | | | طول = |
| | عرض = | | | عرض = |
| خط ۱۶: |
خط ۱۶: |
| | بزرگ‌داشته شده نزد = | | | بزرگ‌داشته شده نزد = |
| | یاد شده در = | | | یاد شده در = |
| | ویژگی یاد شده در متون مذهبی = نماز خواندن و استراحت پیامبر(ص) در محدوده مسجد | | | ویژگی یاد شده در متون مذهبی = دعا خواندن پیامبر(ص) در محدوده مسجد |
| | باورها = | | | باورها = |
| | اسطوره‌ها = | | | اسطوره‌ها = |
| خط ۲۸: |
خط ۲۸: |
| | عرض جغرافیایی = 24.412904 | | | عرض جغرافیایی = 24.412904 |
| | وضعیت کنونی = تخریب شده | | | وضعیت کنونی = تخریب شده |
| }}'''مسجد مُعَرَّس''' از مساجد تاریخی [[عربستان]]، که در جنوب غربی [[مدینه]] و در کنار [[مسجد شجره (مدینه)|مسجد شجره]] قرار داشت. [[رسول خدا(ص)]] در محدوده این مسجد نماز خوانده و استراحت کرده است. | | }}'''مسجد مُعَرَّس''' س |
| | |
| مسجد معرس در قرن هشتم قمری مورد توجه حجاج بوده و در قرن نهم قمری بنای قدیمی ساخته شده با گچ و سنگ‌های تراشیده یکدست داشته است؛ اما بعد از آن به صورت مخروبه توصیف شده و امروزه محدوده مسجد به صورت تلی از خاک باقی مانده است.
| |
|
| |
|
| == نام و مکان == | | == نام و مکان == |
| '''مسجد مُعَرَّس''' با نام مسجد سجده در معرس نیز شناخته شده.<ref name=":1">معالم المدینة المنورة بین العمارة التاریخ، ج4، ص468.</ref> معرس از ماده تعریس به معنای خوابیدن مسافر<ref name=":1" /> در محلی بعد از فرارسیدن شب<ref name=":2">وفاء الوفاء سمهودی، ج4، ص148.</ref> به شکلی که تا صبح در آنجا باقی بماند، می‌باشد.<ref name=":0" /> مسجد معرس در جنوب غربی [[مدینه]] با فاصله 9.200 کیلومتر از [[مسجد النبی]]<ref>معالم المدینة المنورة بین العمارة التاریخ، ج4، ص472.</ref> و جنوب شرقی [[مسجد شجره (مدینه)|مسجد شجره]] قرار داشته است.<ref name=":3">معالم المدینة المنورة بین العمارة التاریخ، ج4، ص469 و 742؛ [https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B3.pdf&page=425 وفاء الوفاء سمهودی، ج۳، ص425.]</ref> | | '''مسجد مُعَرَّس''' با نام مسجد سجده در معرس نیز شناخته می‌شود. تعریس به معنای ماندن در محلی بعد از یک سوم شب به شکلی که تا صبح در آنجا باقی بماند، می‌باشد. مسجد معرس در جنوب شرقی [[مسجد شجره (مدینه)|مسجد شجره]] قرار داشته است. |
|
| |
|
| == پیامبر و مسجد معرس == | | == پیامبر و مسجد معرس == |
| [[رسول خدا(ص)]] در سفر حج و دیگر سفرها، شب را در محدوده این مسجد تا صبح بیتوته و استراحت می‌کرد.<ref name=":0">[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B3.pdf&page=425 وفاء الوفاء سمهودی، ج۳، ص425.]</ref> بنابر گزارشی پیامبر(ص) در این محدوده نماز صبح را خوانده است.<ref name=":4">الاماکن، ص213؛ [https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%B4%D8%A8%D9%87.pdf&page=73 تاریخ المدینة المنورة، ص73.]</ref> | | [[رسول خدا(ص)]] در سفر حج و دیگر سفرها اگر به این نقطه می‌رسید، شب را در محدوده این مسجد تا صبح بیتوته و استراحت می‌کرد. |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
| | |
|
| |
|
| بنابر برخی نقلها [[رسول خدا(ص)]] هنگام خروج از مدینه از کنار شجره (در محدوده [[مسجد شجره (مدینه)|مسجد شجره]]) می‌گذشت<ref name=":2" /> و هنگام ورود به مدینه از معرس عبور می‌کرد که راه کوتاه‌تری بود.<ref>عوالی اللائی، ج2، ص221.</ref> براساس روایات [[اهل بیت|اهل بیت(ع)]] و نظرات برخی فقها، مستحب است برای کسی که وارد مدینه می‌شود در معرس فرود آید و در آنجا نماز بخواند و استراحت کند.<ref>الکافی، ج9، ص286؛ التهذیب، ج2، ص375؛ منتهی المطلب، ج2، ص888؛ الحدائق الناضرة ج17، ص408.</ref>
| |
|
| |
|
| == تاریخچه ==
| |
| محدوده معرس در قرن سوم قمری شناخته شده بود.<ref name=":5">وفاء الوفاء سمهودی، ج4، ص62.</ref> گفته شده در حدود قرن سوم قمری، جاری شدن سیل باعث دفن شدن محدوده مسجد شد.<ref name=":0" /> در قرن پنجم قمری دو مسجد در منطقه ذی الحلیفه توصیف شده؛ یکی [[مسجد شجره (مدینه)|مسجد ذی الحلیفه]] که مسجد بزرگی است که مردم در آن [[احرام گزار|مُحرم]] می‌شوند و دیگری مسجد معرس.<ref>المسالك والممالك، ج1، ص406.</ref>
| |
|
| |
|
| مسجد در قرن هشتم موجود و مورد توجه حجاج بود؛ ولی اشاره‌ای به کیفیت بنای آن نشده است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B9%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%A8%D9%85%D8%A7_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D9%87%D8%AC%D8%B1%D8%A9.pdf&page=192 التعریف بما انست الهجرة، ص191 و 192.]</ref> به گفته سمهودی، تاریخ‌نگار مدینه، مسجد معرس در قرن نهم قمری بنای قدیمی ساخته شده با گچ و سنگ‌های تراشیده یکدست داشته است.<ref name=":0" /> در اواخر قرن 12 و اوایل قرن 13 قمری مسجد شناخته شده و طبق گزارشی به علت سیل مخروبه بوده است.<ref>معالم المدینة المنورة بین العمارة التاریخ، ج4، ص471.</ref> در 1416قمری/1996میلادی مسجد به شکل مخروبه با بقایایی از دیوارها و مناره‌اش باقی بود که بعدها آن مقدار نیز از میان رفت.<ref>معالم المدینة المنورة بین العمارة التاریخ، ج4، ص475و477.</ref>
| |
| == نگارخانه == | | == نگارخانه == |
| <gallery mode="packed" heights="150"> | | <gallery mode="packed" heights="150"> |
| پرونده:مسجد معرس 1.jpg|تصویر هوایی از محدوده مسجد در کنار مسجد شجره | | پرونده:مسجد مالک بن سنان4.png.png.png|نقشه افقی مسجد بعد از بازسازی 1365قمری |
| پرونده:مسجد معرس5.jpg|تل خاک باقی مانده از مسجد در کنار زیر گذر.
| |
| پرونده:مسجد معرس 2.jpg
| |
| پرونده:مسجد معرس 3.jpg
| |
| </gallery> | | </gallery> |
|
| |
|
| خط ۶۱: |
خط ۶۷: |
| == منابع == | | == منابع == |
| {{منابع}} | | {{منابع}} |
| *'''الاماکن'''، محمد بن موسس الحازمی، بی‌جا، بی‌تا. | | *'''اسدالغابه'''، ابن اثیر، بیروت، دارالکتاب العربی، بی‌تا. |
| *'''معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ'''، عبدالعزیز کعکی، مدینه، ناشر:مولف، ۲۰۱۱م. | | *'''معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ'''، عبدالعزیز کعکی، مدینه، ناشر:مولف، ۲۰۱۱م. |
| *'''المسالك والممالك'''، أبي عبيد البكري، بیروت، دارالغرب الاسلامی، 1992م. | | * '''تاریخ معالم المدینة المنورة قدیما و حدیثا'''، احمد یاسین الخیاری، المامنه العامة، ۱۹۹۹م. |
| | *'''الکامل'''، جرجانی، بیروت، دارالفکر، 1988م. |
| | *'''وصف المدینه المنوره'''، علی بن موسی الافندی، قاهره، مطبعة نهضة مصر، بی‌تا. |
| | *'''الدر الثمین فی معالم دار الرسول الامین'''، غالی محمدامین الشنقیطی، جده، دارالقبلة، ١٩٩٢. |
| *'''وفاء الوفاء باخبار دارالمصطفی'''، علی بن عبدالله السمهودی، بیروت، دارالکتب العلمیه، ۲۰۰۶م. | | *'''وفاء الوفاء باخبار دارالمصطفی'''، علی بن عبدالله السمهودی، بیروت، دارالکتب العلمیه، ۲۰۰۶م. |
| *'''تاریخ المدینة المنوره'''، عمر بن شبه (ابن شبه)، قم، دار الفکر، ۱۴۱۰ق. | | *'''تاریخ المدینة المنوره'''، عمر بن شبه (ابن شبه)، قم، دار الفکر، ۱۴۱۰ق.{{پایان}}{{اماکن مدینه}} |
| * '''التعریف بما انست الهجره من معالم دار الهجرة'''، محمد بن احمد المطری، تحقیق سلیمان الرحیلی، ریاض، دارة الملک عبدالعزیز، ۲۰۰۵م.
| |
| * '''الکافی'''، شیخ کلینی، قم، دارالحدیث، بی‌تا.
| |
| * '''تهذیب الاحکام'''، شیخ طوسی، تهران، دارالکتب الاسلامیة، 1365ش.{{پایان}}{{اماکن مدینه}}
| |
| [[رده:مکان‌های تاریخی مدینه]] | | [[رده:مکان‌های تاریخی مدینه]] |
| [[رده:مکان‌های منتسب به پیامبر اسلام(ص)]] | | [[رده:مکان‌های منتسب به پیامبر اسلام(ص)]] |
| [[رده:مسجدهای مدینه]] | | [[رده:مسجدهای مدینه]] |
| [[رده:مسجدهای تخریب شده مدینه]] | | [[رده:مسجدهای تخریب شده مدینه]] |
| [[رده:مقاله‌های آماده ترجمه]]
| |
| [[رده:مقاله‌های تکمیل‌شده]]
| |
