در حال ویرایش موزه حج و زیارت

'''موزه حج و زیارت''' نخستین موزه دائمی مرتبط با [[حج]] و [[زیارت]] در ایران است. این موزه از سوی بعثه مقام معظم رهبری در سال ۱۳۹۶ش در شهر قم راه‌اندازی شد. اهتمام به حفظ آثار هنری در عرصه دین به ویژه در پیوند با فریضه حج از اهداف برپایی این موزه معرفی شده است. 

در موزه حج و زیارت اشیای ارزشمندی نگهداری می‌شود که می‌توان آنها را در بخش‌هایی همچون گنجینه قرآن، فرش، عکس، خط، نقاشی و صنایع دستی، هدایا و ماکت [[مدینه|مدینه منوره]] تقسیم کرد. 

== تاریخچه ==
موزه حج و زیارت در تاریخ چهارم آذرماه سال 1374ش و با مسئولیت حجت‌الاسلام و المسلمین قاضی عسکر، معاون آموزش و پژوهش و با جمع‌آوری قرآن‌ها،  فرش‌ها، تابلوها، خط نوشته‌ها، تصاویر و هدایا در تهران راه‌اندازی شد.<ref>موزه حج و زیارت، ص۸.</ref>

مکان موزه ابتدا در ساختمان سازمان حج و زیارت و بعثه مقام معظم رهبری در تهران بود که در سال 1396ش و پس از اتمامِ بنایِ جدید بعثه به شهر قم انتقال پیدا کرد. اشیا این موزه دائمی در مساحت 1500 مترمربع نگهداری می‌شود.<ref>موزه حج و زیارت، ص۸.</ref>

==اهداف==
موزه حج و زیارت با توجه به تحقق اهدافی، تأسیس و راه‌اندازی شد که برخی از آنها عبارت است از:<ref>موزه حج و زیارت، ص۸.</ref>   
* اهتمام به حفظ آثار هنری در عرصه دین به ویژه در پیوند با فریضه حج؛
* استفاده از هنر در گسترش فرهنگ حج و زیارت؛
* حمایت از هنرمندانی که به دنبال ارتقای فرهنگ حج  و زیارت هستند؛ 
* ساماندهی اشیای هنری مربوط به حج و زیارت؛ 
* ارائه اطلاعات مفید درباره مراسم حج و تاریخ حج‌گزاری ایرانیان.

==آثار موجود==
[[پرونده:موزه ۱.jpg|File.png|270px|thumb|left|گنجینه قرآن]]
[[پرونده:موزه ۲.jpg|File.png|270px|thumb|left|فرش]]
[[پرونده:موزه ۴.jpg|File.png|270px|thumb|left|هدایا]]
[[پرونده:موزه ۵.jpg|File.png|270px|thumb|left|ماکت]]
در موزه حج و زیارت اشیای ارزشمندی نگهداری می‌شود که می‌توان آنها را در چند بخش دسته‌بندی کرد:<ref>موزه حج و زیارت، ص۸-۲۴</ref>
*گنجینه قرآن 
از 1046 جلد قرآن از ایران و کشورهای مختلف، با هدف اثبات عدم تحریف قرآن در این موزه نگهداری می‌شود. ۶۰ جلد قرآن خطی و 41 جلد چاپ سنگی از نسخه‌های موجود در این موزه است که تفسیر تحریرالجوامع اثر عبدالغنی بن کلب علی از قدیمی‌ترین آنها به‌شمار می‌رود.
* فرش
از 47 فرش و تابلوفرش دست بافت و ماشینی در موزه حج نگهداری می‌شود که از بین آنها فرشی که روضة النبی را به صورت سه بعدی نشان می‌دهد، دارای جاذبه منحصربه فردی است.
*عکس
از 98 عکس زیبا و ارزشمند در موزه حج و زیارت نگهداری می‌شود که از این تعداد، 56 عکس به مکه و مدینه کنونی تعلق دارند و 27 عکس، وضعیت [[مکه]] و مدینه و اماکن زیارتی و مقدس سرزمین وحی به ویژه [[مسجد الحرام|مسجدالحرام]] و [[کعبه]] را در سال‌های قدیم و پیش از تغییرات ایجادشده، نشان می دهند.

* خط، نقاشی و صنایع دستی
نگهداری از تابلوهایی از خطاطی هنرمندان ایرانی، ده نقاشی رنگ و روغن و صنایع دستی با مفاهیم مرتبط با حج از دیگر آثار موجود در این موزه است. از میان این آثار، کار مربوط به درِ کعبه، جلوه ممتازی دارد.

*هدایا
نگهداری از اشیای ارزشمندی که از سوی مسئولان سیاسی یا مذهبی کشورهای دیگر به مسئولان حج و زیارت و بعثه مقام معظم رهبری هدیه شده از دیگر آثار موجود در این موزه است.

*ماکت مدینه منوره
ماکتی در ابعاد 8×5 متر که تقریباً کلیه اماکن تاریخی صدر اسلام در مدینه منوره و جنگ‌های احد و خندق بر روی آن جاگذاری شده است. سیر تاریخی این ماکت از صدر اسلام شروع شده و تا دوران عثمانی ادامه پیدا کرده و مساجد سبعه و قبرستان بقیع همراه با مهم ترین بقاع آن، نمایش داده شده است. نکته قابل اهمیت آن است که بازدیدکنندگان از موزه با دیدن این ماکت،  به خوبی با شهر مدینه قبل از استقرار حکومت آل‌سعود و اماکن تاریخی آن، آشنا می‌شوند.

==پانویس==
{{پانویس}}

==منابع==
{{منابع}}
*موزه حج و زیارت: تهيه و تنظيم: علی احمدی، به کوشش پژوهشکده حج و زیارت.