در حال ویرایش موسوعه رد شبهات جلد بیستم (کتاب)
این ویرایش را می‌توان خنثی کرد. لطفاً تفاوت زیر را بررسی کنید تا تأیید کنید که این چیزی است که می‌خواهید انجام دهید، سپس تغییرات زیر را ذخیره کنید تا خنثی‌سازی ویرایش را به پایان ببرید.
| نسخهٔ فعلی | متن شما | ||
| خط ۳۲: | خط ۳۲: | ||
}} | }} | ||
جلد بیستم از موسوعه رد شبهات به | جلد بیستم از موسوعه رد شبهات است که به شبهات [[وهابیت|وهابیان]] علیه عقاید [[شیعه|شیعیان]] می‌پردازد. این جلد از کتاب به شبهات مطرح شده با موضوع [[قرآن]] پاسخ داده است. این کتاب در چهار بخش [[باطن گرایی]] [[شیعه]] در تفسیر [[قرآن]]، قرآن و [[قاعده لطف]]، پیوند دوسویه میان اعتبار سندی [[قرآن]] و عدالت [[صحابه]] در مکتب [[تشیع]]، مفهوم‌شناسی«تبیان کل شیءبودن قرآن» و پیوند آن با نسخ‌پذیری [[قرآن]] توسط گفتار [[اهل بیت]] توسط محمدامین قوجانی غروی نگاشته شده است. | ||
==باطن گرایی شیعه در تفسیر قرآن== | ==باطن گرایی شیعه در تفسیر قرآن== | ||
فصل اول از کتاب به شبهه ضابطه‌مند نبودن شیعه در تاویل قرآن پاسخ داده است. | فصل اول از کتاب به شبهه ضابطه‌مند نبودن شیعه در تاویل قرآن پاسخ داده است. | ||
نویسنده ابتدا به تعریف دو مفهوم [[باطن]] و [[تأویل]] پرداخته است<ref>موسوعه رد | نویسنده ابتدا به تعریف دو مفهوم دو مفهوم [[باطن]] و [[تأویل]] پرداخته است<ref>موسوعه رد شبهات/قرآن، ص10-11</ref>معنای باطنی آن است که تدبر و تأمل در [[قرآن]] غیر از آن که انتقال ذهن از مفهوم ظاهری و نخستین واژگان به مفهوم باطنی را به دنبال دارد سبب پیدایش نوعی از فهم و بینش با ابعاد گسترده و مراتب بلند پایه نیز می‌شود.<ref>موسوعه رد شبهات/قرآن، ص 14-18</ref> | ||
نویسنده نتیجه می‌گیرد که فقط خداوند و راسخان در علم یعنی [[پیامبراسلام|پیامبر]] و [[اهل بیت]] دانش [[تأویل]] و بیان مصادیق را دارند.<ref>موسوعه رد | نویسنده نتیجه می‌گیرد که فقط خداوند و راسخان در علم یعنی [[پیامبراسلام|پیامبر]] و [[اهل بیت]] دانش [[تأویل]] و بیان مصادیق را دارند.<ref>موسوعه رد شبهات/ قرآن، ص20</ref> او در ادامه به [[باطن گرایی]] مذموم گروه‌های [[صوفیه]] و [[باطنیه]] می‌پردازد و افراط گرایی آنان در تفسیر آیات [[قرآن]] بدون درنظر گرفتن معانی آیات را سبب انتقادها به [[تشیع]] می‌داند.<ref>موسوعه رد شبهات/ قرآن، ص21-22</ref> | ||
===رویارویی ابن تیمیه با باطن گرایی=== | ===رویارویی ابن تیمیه با باطن گرایی=== | ||
نویسنده این کتاب باوجود این که [[ابن تیمیه]] را از ناقدان اصلی رویکرد [[تأویل گرایی]] و [[باطن گرایی]] | نویسنده این کتاب باوجود این که [[ابن تیمیه]] را از ناقدان اصلی رویکرد [[تأویل گرایی]] و [[باطن گرایی]] می‌داند اما او را بیش از این که منتقد [[شیعه اثنی اشعری]] بداند منتقد فرقه [[صوفیه]] و [[اسماعیلیه]] [[قرامطی]] می‌داند که صفات الهی را به معنای سلبی برگردانده و از ظاهر کلمات روی گردان شده بودند.<ref>موسوعه رد شبهات/ قرآن، ص 32</ref> | ||
===شبهه: ضابطه مند نبودن مکتب شیعه در تأویل گرایی و باطن گرایی=== | ===شبهه: ضابطه مند نبودن مکتب شیعه در تأویل گرایی و باطن گرایی=== | ||
در این بخش نویسنده دیدگاه چندتن را دراین باره بیان می‌کند. این نویسندگان از جمله ناصر القفاری و محمد الذهبی، | در این بخش نویسنده دیدگاه چندتن را دراین باره بیان می‌کند. این نویسندگان از جمله ناصر القفاری و محمد الذهبی، شیعه اثنی عشری را در ردیف صوفیه معتقد به باطن قرآن دانسته‌اند.<ref>موسوعه رد شبهات/قرآن، ص 43</ref> برخی از مستشرقان مانند هانری کربن نیز عقاید شیعه را مبتنی بر [[تأویل]] [[باطن گرایی|باطن]]<ref>موسوعه رد شبهات/قرآن، ص43</ref> می‌دانند. | ||
===پاسخ: شیعه اثنی‌اشعری باطنی نیست=== | ===پاسخ: شیعه اثنی‌اشعری باطنی نیست=== | ||
نویسنده در مقام پاسخگویی بر آن است که منتقدان همه فرق [[شیعه]] را یکسان فرض می‌کند حال آن که [[شیعه اثنی اشعری]] خود دیدگاه فرقه [[باطنیه]] را نقد می‌کند و معتقد است معنای دریافت شده از آیات [[قرآن]] نباید متناقض از معنای واژگانی آن باشد، بدین معنا که در دیگاه [[شیعه اثنی اشعری]] معانی باطنی در عرض معانی ظاهری آیات نیست بلکه در طول آنها است.<ref>موسوعه رد | نویسنده در مقام پاسخگویی بر آن است که منتقدان همه فرق [[شیعه]] را یکسان فرض می‌کند حال آن که [[شیعه اثنی اشعری]] خود دیدگاه فرقه [[باطنیه]] را نقد می‌کند و معتقد است معنای دریافت شده از آیات [[قرآن]] نباید متناقض از معنای واژگانی آن باشد، بدین معنا که در دیگاه [[شیعه اثنی اشعری]] معانی باطنی در عرض معانی ظاهری آیات نیست بلکه در طول آنها است.<ref>موسوعه رد شبهات/قرآن، ص 44-45</ref> | ||
==قرآن و قاعده لطف== | ==قرآن و قاعده لطف== | ||
در فصل دوم کتاب به شبهات مرتبط به [[قاعده لطف]] که شیعیان برای اثبات امامت به آن استناد می‌کنند، پاسخ داده است. نویسنده در ادامه چهار شبهه را در ارتباط با [[قاعده لطف]] بیان می‌کند و به آنها پاسخ می‌دهد: | در فصل دوم کتاب به شبهات مرتبط به [[قاعده لطف]] که شیعیان برای اثبات امامت به آن استناد می‌کنند، پاسخ داده است. نویسنده در ادامه چهار شبهه را در ارتباط با [[قاعده لطف]] بیان می‌کند و به آنها پاسخ می‌دهد: | ||
====شبهه اول: فقدان دلیل قرآنی و روایی بر اثبات قاعده لطف==== | ====شبهه اول: فقدان دلیل قرآنی و روایی بر اثبات قاعده لطف==== | ||
'''پاسخ''': مفاد [[قاعده لطف]] با آیات [[قرآن]] هماهنگی و همخوانی دارد زیرا [[قاعده لطف]] درصدد اثبات ضرورت یک عمل از سوی خداوند است تا [[مکلف]] با آن به انجام تکلیفی که پیش از این برای او مقرر شده نزدیک تر شود و از عقوبت احتمالی دورتر شود. در این قسمت در همین راستا آیات [[قرآن]] و روایاتی نقل شده است.<ref>موسوعه رد | '''پاسخ''': مفاد [[قاعده لطف]] با آیات [[قرآن]] هماهنگی و همخوانی دارد زیرا [[قاعده لطف]] درصدد اثبات ضرورت یک عمل از سوی خداوند است تا [[مکلف]] با آن به انجام تکلیفی که پیش از این برای او مقرر شده نزدیک تر شود و از عقوبت احتمالی دورتر شود. در این قسمت در همین راستا آیات [[قرآن]] و روایاتی نقل شده است.<ref>موسوعه رد شبهات/قرآن، ص 65-74</ref> | ||
====شبهه دوم: منت نهادن خداوند بر هدایت‌گریش دلیل بر واجب نبودن لطف او است.==== | ====شبهه دوم: منت نهادن خداوند بر هدایت‌گریش دلیل بر واجب نبودن لطف او است.==== | ||
از دلایل مخالفان [[قاعده لطف]] این است که اگر هدایت انسان‌ها هرچند به صورت نشان دادن مسیر حق به آنها بر خدا واجب است، خداوند نباید برای انجام این عمل واجب منتی بر بندگان بگذارد.<ref>موسوعه رد | از دلایل مخالفان [[قاعده لطف]] این است که اگر هدایت انسان‌ها هرچند به صورت نشان دادن مسیر حق به آنها بر خدا واجب است، خداوند نباید برای انجام این عمل واجب منتی بر بندگان بگذارد.<ref>موسوعه رد شبهات/قرآن، ص 75</ref> | ||
'''پاسخ''': بدون شک از [[صفات کمال خداوند|صفات کمال خداوندی]] صفت [[منان]] است که در [[حدیث|احادیث]] و [[دعا|ادعیه]] مختلف به آن اشاره شده است. حقیقت منت درباره خداوند این است که خدا موجودی نعمت دهنده است که درصدد تذکر و گوشزد نعمتی است که به نعمت گیرنده و انسان می دهد تا او بدین وسیله بر این نعمت شکرگذاری کند.<ref>موسوعه رد | '''پاسخ''': بدون شک از [[صفات کمال خداوند|صفات کمال خداوندی]] صفت [[منان]] است که در [[حدیث|احادیث]] و [[دعا|ادعیه]] مختلف به آن اشاره شده است. حقیقت منت درباره خداوند این است که خدا موجودی نعمت دهنده است که درصدد تذکر و گوشزد نعمتی است که به نعمت گیرنده و انسان می دهد تا او بدین وسیله بر این نعمت شکرگذاری کند.<ref>موسوعه رد شبهات/قرآن، ص76-77</ref> | ||
====شبهه سوم: تعارض برخی آیات با قاعده لطف==== | ====شبهه سوم: تعارض برخی آیات با قاعده لطف==== | ||
برخی مخالفان [[قاعده لطف]] مدعی‌اند که ظاهر برخی آیات [[قرآن]] با [[قاعده لطف]] منافات دارد.<ref>موسوعه رد | برخی مخالفان [[قاعده لطف]] مدعی‌اند که ظاهر برخی آیات [[قرآن]] با [[قاعده لطف]] منافات دارد.<ref>موسوعه رد شبهات/قرآن، 78</ref> | ||
'''پاسخ:''' نویسنده در پاسخ به این شبهه به آیات 17 [[سوره حجرات]]، 12 و 13 [[سوره سجده]]، 93 [[سوره نحل]]، 46 [[سوره توبه]] می‌پردازد و هریک از آیات را با قواعد لغت‌شناسی و مرجع ضمیر مورد ارزیابی می‌دهد<ref>موسوعه رد | '''پاسخ:''' نویسنده در پاسخ به این شبهه به آیات 17 [[سوره حجرات]]، 12 و 13 [[سوره سجده]]، 93 [[سوره نحل]]، 46 [[سوره توبه]] می‌پردازد و هریک از آیات را با قواعد لغت‌شناسی و مرجع ضمیر مورد ارزیابی می‌دهد<ref>موسوعه رد شبهات/قرآن، ص78-83</ref> و [[قاعده لطف]] را جدا از [[اختیار]] انسان نمی‌داند.<ref>موسوعه رد شبهات/قرآن، ص 8-84</ref> | ||
====شبهه چهارم: تعارض برخی روایات با قاعده لطف==== | ====شبهه چهارم: تعارض برخی روایات با قاعده لطف==== | ||
برخی مخالفان با طرح روایات مورد قبول [[شیعه]] ادعا می‌کنند خداوند [[عبد]] را به انجام عمل نزدیک نمی‌کند، بلکه به شکل [[الجا]] و خارج از حدود [[اختیار]] او را در مسیر هدایت قرار می‌دهد و این خلاف [[قاعده لطف]] است.<ref>موسوعه رد | برخی مخالفان با طرح روایات مورد قبول [[شیعه]] ادعا می‌کنند خداوند [[عبد]] را به انجام عمل نزدیک نمی‌کند، بلکه به شکل [[الجا]] و خارج از حدود [[اختیار]] او را در مسیر هدایت قرار می‌دهد و این خلاف [[قاعده لطف]] است.<ref>موسوعه رد شبهات/قرآن، 87</ref> | ||
'''پاسخ:''' خداوند براساس [[علم ذاتی]] از سرنوشت هر انسانی آگاه است لکن به او اختیار می‌دهد تا راه هدایت را بپیماید و اگر از این مسیر تخطی کرد راه هدایت را بر او می‌بندد و اگر راه را درست پیمود او را به سوی خیرات و ایمان رهنمون می‌شود.<ref>موسوعه رد | '''پاسخ:''' خداوند براساس [[علم ذاتی]] از سرنوشت هر انسانی آگاه است لکن به او اختیار می‌دهد تا راه هدایت را بپیماید و اگر از این مسیر تخطی کرد راه هدایت را بر او می‌بندد و اگر راه را درست پیمود او را به سوی خیرات و ایمان رهنمون می‌شود.<ref>موسوعه رد شبهات/قرآن، ص 88</ref> | ||
==آیا قرآن از نظر شیعه سند متصل دارد؟== | ==آیا قرآن از نظر شیعه سند متصل دارد؟== | ||
در فصل سوم به این شبهه پاسخ داده شده که چون | در فصل سوم به این شبهه پاسخ داده شده که چون شیعیان به عدالت [[صحابه]] اعتقاد ندارند، و صحت سند روایت با عدالت راویان تامین می‌شود، از نظر شیعه سند قرآن صحیح نخواهد بود. | ||
نویسنده در پاسخ به این شبهه ضمن این که به بررسی صحت و سقم قرائت‌ها تأکید دارد. به [[قرائت حفص]] از [[عاصم]] اشاره دارد و آن را علی رغم [[شیعه]] نبودن و سلسله مشخص روایت قرائت صحیح می‌داند.<ref>موسوعه رد | نویسنده در پاسخ به این شبهه ضمن این که به بررسی صحت و سقم قرائت‌ها تأکید دارد. به [[قرائت حفص]] از [[عاصم]] اشاره دارد و آن را علی رغم [[شیعه]] نبودن و سلسله مشخص روایت قرائت صحیح می‌داند.<ref>موسوعه رد شبهات/قرآن، ص115-116</ref> | ||
==آیا «تبیان کل شیء بودن قرآن» با حق تشریع امامان سازگار است؟== | ==آیا «تبیان کل شیء بودن قرآن» با حق تشریع امامان سازگار است؟== | ||
فصل چهارم از کتاب به شبهه‌هایی اختصاص دارد که درباره حق تشریع امامان مطرح شده است: | فصل چهارم از کتاب به شبهه‌هایی اختصاص دارد که درباره حق تشریع امامان مطرح شده است: | ||
'''شبهه اول''' ناسازگاری حق تشریع امامان با باور به کامل بودن شریعت است.<ref>موسوعه رد | '''شبهه اول''' ناسازگاری حق تشریع امامان با باور به کامل بودن شریعت است.<ref>موسوعه رد شبهات/قرآن، ص 142-143</ref> | ||
'''شبهه دوم''' محدودیت زمانی حق تشریع امامان است به این معنا که سخنان | '''شبهه دوم''' محدودیت زمانی حق تشریع امامان است به این معنا که سخنان امامان تنها مسائل صدر اسلام را در بر می‌گیرد و نه مسائل روز را.<ref>موسوعه رد شبهات/قرآن، ص 145</ref> | ||
'''شبهه سوم''' ناسازگاری حق تشریع امامان با پایان | '''شبهه سوم''' ناسازگاری حق تشریع امامان با پایان وحی است.<ref>موسوعه رد شبهات/قرآن، ص 147-148</ref> | ||
نویسنده در این بخش از کتاب با تاکید بر اینکه شریعت به طور کامل به | نویسنده در این بخش از کتاب با تاکید بر اینکه شریعت به طور کامل به پیامبر(ص) نازل شده<ref>موسوعه رد شبهات/قرآن، ص 143-144</ref> و تنها از طریق او و نه از طریق وحی مستقل به امامان منتقل شده است<ref>موسوعه رد شبهات/قرآن، ص 148-149</ref> به شبهه اول و سوم پاسخ داده و شبهه دوم را نیز با ارجاع به راهبرد اجتهاد و استنباط احکام از ادله معتبر عقلی و شرعی پاسخ داده است.<ref>موسوعه رد شبهات/قرآن، ص 146-147</ref> | ||
==اطلاعات نشر== | ==اطلاعات نشر== | ||