در حال ویرایش میقات

هشدار: شما وارد نشده‌اید. نشانی آی‌پی شما برای عموم قابل مشاهده خواهد بود اگر هر تغییری ایجاد کنید. اگر وارد شوید یا یک حساب کاربری بسازید، ویرایش‌هایتان به نام کاربری‌تان نسبت داده خواهد شد، همراه با مزایای دیگر.

این ویرایش را می‌توان خنثی کرد. لطفاً تفاوت زیر را بررسی کنید تا تأیید کنید که این چیزی است که می‌خواهید انجام دهید، سپس تغییرات زیر را ذخیره کنید تا خنثی‌سازی ویرایش را به پایان ببرید.

نسخهٔ فعلی متن شما
خط ۱: خط ۱:
{{مقاله فقهی
[[پرونده:میقات‌های حج.png|چپ|بی‌قاب|593x593px|جایگزین=]]
| صفحه =
'''میقات،''' مکان‌های مشخصی است در عربستان که کسانی که قصد انجام [[عمره مفرده]] یا [[عمره تمتع]] یا [[حج]] را دارند در این مکان‌ها [[احرام|مُحرم]] می‌شوند.
| لینک = https://wikihaj.com/view/%D9%85%DB%8C%D9%82%D8%A7%D8%AA_(%D9%81%D8%AA%D8%A7%D9%88%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%AC%D8%B9)
بر اساس روایات، ميقات‌هاى احرام به وسيلۀ [[پيامبر(ص)]] تعيين گرديده است و عبور از آن بدون احرام جایز نیست.<ref>وسائل الشيعة،ج ١١،ص ٣٠٧</ref>
| متن =میقات (فتاوای مراجع)
برای [[عمره تمتع]] پنج میقات تعیین شده است: [[مسجد شجره (مکه)|مسجد شجره]]، [[جحفه]]، [[یلملم]]، [[قرن المنازل]] و [[وادی عقیق (میقات)|وادی عقیق]].
}}
ميقات [[حج تمتع|حجّ تمتّع]]، [[مكه]] است و ميقات [[حج افراد|حج اِفراد]] و [[حج قران|حج قِران]]، يكى از مواقيت پنج‏گانه است.
[[پرونده:میقات‌های پنج‌گانه.jpg|بندانگشتی|396x396پیکسل|تصاویری از میقات‌های پنج‌گانه: [[قرن المنازل]]، [[وادی عقیق]] (بخش [[ذی قار]])، [[جحفه]]، [[یلملم]] و [[مسجد شجره (مدینه)|مسجد شجره]]. |جایگزین=]]
ميقات [[عمره مفرده]]، اگر حاجى در مكه باشد، [[ادنی الحل]]، و اگر خارج از حدود میقات‌های پنج‏گانه باشد، يكى از آن میقات‌ها است.
'''میقات''' مکان‌هایی در [[عربستان]] که کسانی که قصد انجام [[عمره مفرده]]، [[عمره تمتع]] یا [[حج]] را دارند در آن [[احرام|مُحرم]] می‌شوند. بر اساس روایات، میقات‌های احرام به وسیله [[پیامبر(ص)]] تعیین شده و عبور از آن بدون احرام جایز نیست.<ref>وسائل الشیعة،ج ١١،ص ٣٠٧</ref>
==ميقات در لغت==
«ميقات» مصدر ميمي و از مادّه وقت و بر وزن «مِفْعال».<ref>النهايه في غريب الحديث والاثر، واژه وقت، ج5، ص212.</ref> جمع ميقات «مواقيت» است.
در کتب لغت<ref>العين، واژه وقت، ج5، ص199.</ref>،<ref>النهايه في غريب الحديث والاثر، واژه وقت، ج‌‌‌5، ص‌212.</ref> وقت را به معناي مقداري از زمان آورده‌اند<ref>لسان العرب، ج2، ص107.</ref> ؛<ref>مصباح المنير، واژه وقت، ص67.</ref>
فراهيدي<ref>العين، واژه وقت، ج5، ص199.</ref>، فيومي<ref>المصباح المنير في غريب الشرح الكبير، واژه وقت، ص‌667.</ref>، ابن ‌اثير<ref>النهايه في غريب الحديث والاثر، واژه وقت، ج‌‌‌5، ص‌212.</ref>، طريحي<ref>مجمع البحرين، ج‌‌‌4، ص531، واژه وقت.</ref> و راغب اصفهاني<ref>مفردات، ص‌566، واژه وقت.</ref> معتقدند: «ميقات در لغت به معناي زماني و مکاني آمده است». سيبويه معتقد است: «وقت در مکان نيز استعمال شده است».<ref>لسان العرب، ج2، ص‌108، واژه وقت.</ref>
خلاصه ميقات، به معناي ظرف زمان بوده که بعداً توسعه يافته و در مکان نيز، از جهت تشبيه به زمان، به کار رفته است. پس ميقات شامل اسم زمان و مكان است؛ يعني زمان و مكان معيّن را در بر مي‌گيرد.
مرحوم سلطان العلماء در حاشيه شرح لمعه مي‌گويد: «ميقات اسم آلت است؛ مانند مفتاح» و نيز آورده است: «ميقات اسم چيزي است كه به وسيله آن، چيز ديگري معيّن مي‌شود از جهت زمان و مكان».<ref>شرح لمعه، ج1، ص‌219.</ref>
==ميقات در اصطلاح==
میقات، در باب [[حج]]، به معناى مکان به كار مى‌رود<ref>لمعه،ج ٢،ص ٢٢٠</ref> یعنی مکان احرام حاجیان است. در واقع، مواقيت اماکني معين هستند که شرعاً براي احرام مشخص شده‌اند و قاصدان نسک، بايد در آنجا مُحرِم ‌شوند. پس در اصطلاح، مكان معين براي عبادت خاص را ميقات گويند. <ref>غاية المنتهي في جمع الإقناع والمنتهي، ج‌‌‌1، ص‌383.</ref>
=== در بیان فقیهان===
از ميان [[فقيهان]]، بسياري به مفهوم ميقات اشاره کرده‌اند؛ از جمله «محقق اردبيلي»<ref>مجمع الفائدة و البرهان، ج6، ص179.</ref> ميقات را مکاني دانسته که [[احرام]] در آن [[واجب]] است. «محقق نراقي»<ref>مستند‌الشيعة، ج11، ص165.</ref> نيز ميقات را اماکن مشخص شده شرعي دانسته که در آن احرام بسته ‌‌مي‌شود. همچنين صاحب جواهر، در بحث مواقيت، آورده است: «مراد از كلمه ميقات در بحث [[حج]]، حقيقتاً يا مجازاً، اماكن خاص و معين است».<ref>جواهر‌الكلام، ج‌‌‌18، ص‌102.</ref>
==ميقات حقيقت شرعيه يا متشرعه؟==
برخي الفاظ داراي معاني شرعي‌اند؛ یعنی پيش از [[اسلام]] اين معاني از آنها استفاده نمي‌شده است.
پس، حقيقت شرعيه آن است که در زمان شارع مقدّس، لفظي حقيقت شود. ولي اگر بعد از آن لفظي حقيقت شود، حقيقت متشرّعه خواهد بود. در مورد میقات، حقيقت متشرعه ثابت مي‌گردد نه حقيقت شرعي. <ref>ر.</ref>ک: فرهنگ فقه فارسي، ج3، ص347.</ref>چه آنکه در زمان خود [[اهل بيت|اهل بيت(ع)]]: به اين مکان‌‌ها احرام اطلاق ‌‌مي‌شد. [[روايات اهل بيت]]: متضافراً<ref>وسائل الشيعة، ج‌‌‌8، ص‌221.</ref> به معناي ميقات حج آمده است و حتي در روايات پيغمبر هم، چنين بوده است.
{{یادداشت|براي نمونه، از طريق عامه، از پيامبر اعظم روايت شده است: «روي ابن ‌عباس قال: وقت رسول الله لأهل المدينة ذالحليفة و لأهل الشام الجحفة و لأهل نجد قرن و لأهل اليمن يلملم»(مغني، ابن ‌قدامه، ج‌‌‌3، ص‌207)؛ در اين حديث وقت به معناي ميقات قرار دادن است.}}
===ثمره بحث===
اساساً اختلاف ياد شده ثمره‌اي عملي ندارد؛ زيرا احاديث حضرت رسول، از طريق ائمه اطهار، براي ما بازگو شده و كاربرد آن الفاظ در معاني شرعي، در عصر آنان، حقيقي است. بنابراين صرف نظر از مباحث و دقائق علمي، فايده مهمي بر اين بحث مترتّب نيست. <ref>اصول الفقه، ج1، صص‌82 و 83.</ref>
== تعداد ميقات‌ها==
* برخی<ref>المبسوط في فقه الامامية، ج1، ص312.</ref>،<ref>المراسم العلوية في الاحکام النبوية، ص106.</ref> به پنج<ref>الوسيلة الي نيل الفضيلة، ص160.</ref> و برخی<ref>شرائع الاسلام في مسائل الحلال و الحرام، ج1، ص177.</ref>، <ref>ارشاد الاذهان، ج1، ص315‌؛ قواعد الاحكام، ج1، ص‌416.</ref>  به شش<ref>المعة الدمشقية في فقه الامامية، ص57.</ref> مکان اشاره کرده‌اند. البته «شيخ»<ref>الجمل و العقود في العبادات، ص132.</ref>  به هفت‌، «شهيد»<ref>الدروس الشرعية في فقه الامامية، ج1، ص340.</ref> به ده و حتي برخي به يازده<ref>جواهر الکلام، ج‌‌‌18، ص‌103.</ref> مکان نيز اشاره کرده‌اند.
* ريشه اين اقوال، [[روايات]] مختلف اين باب است<ref>وسايل‌الشيعة، ج8، ص‌222.</ref>.<ref>وسايل‌الشيعة، ج8، ص‌222.</ref>
* مکان‌‌هاي ديگري هم به عنوان میقات بيان شده‌اند؛ مثلاً: [[جعرانه|جِعْرانه]]<ref>وسايل‌الشيعة، ج10، ص238.</ref>‌، [[تنعيم]]<ref>وسايل‌الشيعة، ج8، ص214.</ref> ‌، [[حديبيه]]<ref>وسايل‌الشيعة، ج8، ص247.</ref>، [[فخ]]{{یادداشت|«‌فخّ‌‌» وادي معروفي است كه در مدخل شهر مكّه، از سوي مسجد تنعيم، واقع شده و امروز به «شهداء» معروف است در روز يوم الترويه، در سال 169ه‍.ق، ‌حسين‌ بن‌ علي‌ بن‌ حسن‌ بن‌ حسن‌ بن‌ حسن بن ‌علي‌ بن‌ ابي‌طالب:‌‌ با سپاه عباسيان در اين منطقه جنگيد و با يارانش به شهادت رسيد كه قبر ايشان هم‌اکنون در آنجا قرار دارد. (تاريخ مكه، ازرقي، ج‌‌‌1، ص191).}} [[رای کودکان]]،<ref>وسايل‌الشيعة، ج‌‌‌8، ص243.</ref>‌ [[مکه]] براي [[حج]]<ref>وسايل‌الشيعة، ج‌‌‌8، ص246.</ref> ، [[محاذات]]<ref>وسايل‌الشيعة، ج‌‌‌8، ص230.</ref>، [[ادني‌الحل]] براي [[عمره مفرده]] پس از [[حج قران]] و [[حج افراد|افراد]]<ref>وسايل‌الشيعة، ج‌‌‌8، ص247.</ref> و [[نذر]]. <ref>وسايل‌الشيعة، ج‌‌‌8، ص236.</ref>
*خلاصه روايات،  مواقيت را پنج مورد  مشخص معرفي کرده‌اند: «[[شجره]]، [[جحفه]]، [[عقيق]]، [[يلملم]] و [[قرن المنازل]]».


برای [[عمره تمتع]] پنج میقات تعیین شده است: [[مسجد شجره (مدینه)|مسجد شجره]]، [[جحفه|جُحفه]]، [[یلملم|یَلَمْلَم]]، [[قرن المنازل|قَرنْ الْمَنازل]] و [[وادی عقیق]]. میقات [[حج تمتع|حجّ تمتّع]]، [[مکه]] است و میقات [[حج افراد|حج اِفراد]] و [[حج قران|حج قِران]]، یکی از مواقیت پنج‌گانه است.  میقات [[عمره مفرده]]، اگر حاجی در مکه باشد، [[ادنی الحل]]، و اگر خارج از حدود میقات‌های پنج‌گانه باشد، یکی از آن میقات‌ها است.
==حکم آشنايي با ميقات==
==مفهوم‌شناسی==
نخستين عمل در حج و عمره، [[احرام]] است. اجماع است که احرام بايد در مکان‌‌هايي که شارع مقدس مشخص کرده، انجام پذيرد. فقهاي اماميه معتقدند احرام فقط در ميقات منعقد ‌‌مي‌شود؛ مگر در حالات‌ خاصي مثل نذر کردن که ‌‌مي‌توان پيش از ميقات، احرام بست. <ref>المعتبر، ج2، ص805؛ مجمع الفائدة و البرهان في شرح ارشاد الاذهان، ج6، ص168‌؛ جواهر الکلام، ج18، ص122.</ref> بسياري از [[فقها]] آشنايي با مواقيت را واجب دانسته‌اند.
میقات، در باب [[حج]]، مکانی است که شرعاً برای [[احرام]] مشخص شده است و قاصدان [[اعمال حج]] یا [[عمره]]، در آنجا مُحرِم شوند.<ref>غایة المنتهی فی جمع الإقناع والمنتهی، ج1، ص383؛ مجمع الفائدة و البرهان، ج6، ص179؛ جواهرالکلام، ج18، ص102.</ref>
«شيخ طوسي»<ref>النهاية في مجرد الفقه والفتاوي، ص209.</ref> ، «ابن ‌ادريس»<ref>السرائر الحاوي لتحرير الفتاوي، ج1، ص‌526.</ref>، «علامه»<ref>منتهي المطالب، ج2، ص665.</ref>، «مقدس اردبيلي»<ref>مجمع الفائدة و البرهان في شرح ارشاد الأذهان، ج6، ص‌179.</ref>، «صاحب جواهر»<ref>جواهر‌الكلام، ج۱۸، ص۱۰۷.</ref> و ديگر فقها<ref>الموسوعة الفقهية، مؤسسه دائرة المعارف الفقه الاسلامي، ج‌‌‌6، ص‌495.</ref> به وجوب شناخت مواقيت تصريح فرموده‌اند.
 
وجوب شناخت مواقيت‌، عقلي و شرعي طريقي است.  
میقات در لغت، مصدر میمی و از ماده «و ق ت» و بر وزن مِفْعال است<ref>النهایه فی غریب الحدیث والاثر، واژه وقت، ج5، ص212.</ref> و جمع آن مواقیت است. فراهیدی،<ref>العین، واژه وقت، ج5، ص199.</ref> فیومی،<ref>المصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر، واژه وقت، ص667.</ref> ابن اثیر،<ref>النهایه فی غریب الحدیث والاثر، واژه وقت، ج5، ص212.</ref> طریحی<ref>مجمع البحرین، ج4، ص531، واژه وقت.</ref> و راغب اصفهانی<ref>مفردات، ص566، واژه وقت.</ref> معتقدند میقات در لغت به معنای زمانی و مکانی آمده است.
== در عمره ==
 
:'''عمره تمتع'''
میقات، به معنای ظرف زمان بوده که بعداً توسعه یافته و در مکان نیز، از جهت تشبیه به زمان به‌کار رفته است؛ بنابراین میقات شامل اسم زمان و مکان است و زمان و مکان معیّن را در بر می‌گیرد. سلطان العلماء در حاشیه شرح لمعه می‌گوید میقات اسم آلت بوده و اسمِ چیزی است که به وسیله آن، چیز دیگری از نظر زمان و مکان معیّن می‌شود.<ref>شرح لمعه، ج1، ص219.</ref>
میقات‌های [[عمره تمتع]] عبارت است از:
== تعداد میقات‌ها==
 
برخی فقیهان به پنج ([[مسجد شجره (مدینه)|مسجد شجره]]، [[جحفه]]، [[میقات وادی عقیق|وادی عقیق]]، [[یلملم]] و [[قرن المنازل]])<ref>المبسوط فی فقه الامامیة، ج1، ص312؛ المراسم العلویة فی الاحکام النبویة، ص106؛ الوسیلة الی نیل الفضیلة، ص160.</ref> و برخی  به شش مکان<ref>ارشاد الاذهان، ج1، ص315؛ قواعد الاحکام، ج1، ص416؛ شرائع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام، ج1، ص177؛ المعة الدمشقیة فی فقه الامامیة، ص57.</ref> به عنوان میقات اشاره کرده‌اند؛ البته شیخ طوسی<ref>الجمل و العقود فی العبادات، ص132.</ref>  به هفت، شهید اول<ref>الدروس الشرعیة فی فقه الامامیة، ج1، ص340.</ref> به ده و حتی برخی به یازده<ref>جواهر الکلام، ج18، ص103.</ref> مکان اشاره کرده‌اند. ریشه این اقوال، [[روایات]] مختلف در این باب است.<ref>وسایل‌الشیعة، ج8، ص222.</ref>
 
برخی از میقات‌هایی که غیر از مواقیت پنج‌گانه، به آنها اشاره شده است چنین‌اند:‌ [[جعرانه|جِعْرانه]]<ref>وسایل‌الشیعة، ج10، ص238.</ref>، [[تنعیم]]،<ref>وسایل‌الشیعة، ج8، ص214.</ref> [[حدیبیه]]<ref>وسایل‌الشیعة، ج8، ص247.</ref>، [[فخ]] (برای کودکان)،<ref>وسایل‌الشیعة، ج8، ص243.</ref> [[مکه]] (برای حج)،<ref>وسایل‌الشیعة، ج8، ص246.</ref> [[محاذات]]<ref>وسایل‌الشیعة، ج8، ص230.</ref> و [[ادنی‌الحل]].<ref>وسایل‌الشیعة، ج8، ص247.</ref>
 
{{سخ}}
[[پرونده:نقشه میقات‌های حج.png|وسط|بی‌قاب|750پیکسل]]
 
==احکام==
[[پرونده:فیلم احرام عمره تمتع (میقات و زمان).mp4|چپ|thumb|ببینید:آشنایی با [[مسجد شجره]] و [[احرام]] عمره تمتع]]
{{احکام احرام عمودی}}
 
{{همچنین ببینید|احرام}}
به فتوای همه فقیهان، احرام نخستین عمل واجب در حج و عمره است و باید در مکان‌هایی که شارع مقدس مشخص کرده و به آن میقات گفته می‌شود انجام پذیرد. فقهای امامیه معتقدند احرام فقط در میقات منعقد می‌شود؛ مگر در حالات خاصی مثل نذر کردن که می‌توان پیش از میقات، احرام بست. <ref>المعتبر، ج2، ص805؛ مجمع الفائدة و البرهان فی شرح ارشاد الاذهان، ج6، ص168؛ جواهر الکلام، ج18، ص122.</ref>
 
بسیاری از فقها آشنایی با مواقیت را واجب دانسته‌اند.
«شیخ طوسی»<ref>النهایة فی مجرد الفقه والفتاوی، ص209.</ref> ، «ابن ادریس»<ref>السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی، ج1، ص526.</ref>، «علامه»<ref>منتهی المطالب، ج2، ص665.</ref>، «مقدس اردبیلی»<ref>مجمع الفائدة و البرهان فی شرح ارشاد الأذهان، ج6، ص179.</ref>، «صاحب جواهر»<ref>جواهرالکلام، ج۱۸، ص۱۰۷.</ref> و دیگر فقها<ref>الموسوعة الفقهیة، مؤسسه دائرة المعارف الفقه الاسلامی، ج6، ص495.</ref> به وجوب شناخت مواقیت تصریح کرده‌اند.  
=== در عمره ===
:* '''عمره تمتع:''' میقات‌های [[عمره تمتع]] عبارت است از:
{{ستون-شروع|۲}}
{{ستون-شروع|۲}}
* [[مسجد شجره (مدینه)|مسجد شجره]]،  
* [[مسجد شجره (مکه)|مسجد شجره]]،  
* [[جحفه]]،  
* [[جحفه]]،  
* [[یلملم]]،  
* [[یلملم]]،  
خط ۴۲: خط ۴۲:
{{پایان}}
{{پایان}}
برای کسانی که از میقات‌های یاد شده عبور نکنند، میقاتشان محاذی یکی از میقات‌های گفته شده است.
برای کسانی که از میقات‌های یاد شده عبور نکنند، میقاتشان محاذی یکی از میقات‌های گفته شده است.
:* '''عمره مفرده:''' در [[عمره مفرده]]، اگر حاجی در [[مکه]] باشد، میقات او [[ادنی‌الحل|ادنی الحل]] است. اما اگر حاجی خارج از شهر مکه و خارج از حدود میقات‌های پنج‌گانه باشد، میقات او یکی از آن میقات‌ها است و چنانچه داخل میقات‌های یاد شده باشد، اختیار دارد که از یکی از آنها و یا از ادنی الحلّ مُحرم شود. میقات کودکان «فخّ» است.<ref>برگرفته از مصباح الناسکین،صص ٨۴ و ٨۵</ref>
:'''عمره مفرده'''
 
در [[عمره مفرده]]، اگر حاجى در [[مكه]] باشد، میقات او [[ادنی‌الحل|ادنى الحل]] است. اما اگر حاجی خارج از شهر مکه و خارج از حدود ميقات‌هاى پنج‌گانه باشد، میقات او يكى از آن ميقات‌ها است و چنانچه داخل میقات‌های ياد شده باشد، اختیار دارد كه از يكى از آنها و يا از ادنى الحلّ مُحرم شود. ميقات كودكان «فخّ» است.<ref>برگرفته از مصباح الناسكين،صص ٨۴ و ٨۵</ref>
=== در حج ===
== در حج ==
میقات در حج‌های واجب سه‌گانه متفاوت است. میقات در [[حج تمتع]]، شهر مکه و در [[حج افراد]] و [[حج قران]]، یکی از مواقیت پنج‌گانه است؛ البته اگر شخص در مکه و یا در محلی نزدیک‌تر از میقات به مکه باشد، خانه‌اش میقات او است، که در روایات از آن به «دویرة أهله» تعبیر شده است.
میقات در حج‌های واجب سه‌گانه متفاوت است. در [[حج تمتع]]، میقات شهر مکه و در [[حج افراد]] و [[حج قران]]، یکی از مواقیت پنج‌گانه است؛ البته اگر شخص در مكه و يا در محلّى نزديك‌تر از ميقات به مكه باشد، خانه‌اش ميقات او است، كه در روايات از آن به «دويرة أهله» تعبير شده است.
 
==پانویس==
==پانویس==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
خط ۵۳: خط ۵۲:
{{برگرفتگی
{{برگرفتگی
  | پیش از لینک =  
  | پیش از لینک =  
  | منبع =  '''فرهنگ اعلام جغرافیایی تاریخی در حدیث و سیره نبوی‏'''
  | منبع =  '''فرهنگ اعلام جغرافيايى تاريخى در حديث و سيره نبوى‏'''
  | توضیحات منبع = نویسنده: محمد محمد حسن شراب، نشر مشعر
  |توضیحات منبع = نویسنده: محمد محمد حسن شراب، نشر مشعر
  | لینک = http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/404
  | لینک = http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/404
}}
}}
{{پایان}}
==مقاله‌های مرتبط==
*[[احرام]]
*[[واجبات احرام]]
*[[میقات (فتاوای مراجع)]]


{{حج و عمره}}
[[رده:احکام احرام]]
[[رده:میقات‌های حج]]
[[رده:میقات‌های حج]]
لطفاً توجه داشته‌باشید که همهٔ مشارکت‌ها در ویکی حج منتشرشده تحت Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike در نظر گرفته‌می‌شوند (برای جزئیات بیش‌تر ویکی حج:حق تکثیر را ببینید). اگر نمی‌خواهید نوشته‌هایتان بی‌رحمانه ویرایش و توزیع شوند؛ بنابراین، آنها را اینجا ارائه نکنید.
شما همچنین به ما تعهد می‌کنید که خودتان این را نوشته‌اید یا آن را از یک منبع با مالکیت عمومی یا مشابه آزاد آن برداشته‌اید (برای جزئیات بیش‌تر ویکی حج:حق تکثیر را ببینید). کارهای دارای حق تکثیر را بدون اجازه ارائه نکنید!
لغو راهنمای ویرایش‌کردن (در پنجرهٔ تازه باز می‌شود)
برگرفته از «https://wikihaj.com/view/میقات»