در حال ویرایش وادی عقیق

هشدار: شما وارد نشده‌اید. نشانی آی‌پی شما برای عموم قابل مشاهده خواهد بود اگر هر تغییری ایجاد کنید. اگر وارد شوید یا یک حساب کاربری بسازید، ویرایش‌هایتان به نام کاربری‌تان نسبت داده خواهد شد، همراه با مزایای دیگر.

این ویرایش را می‌توان خنثی کرد. لطفاً تفاوت زیر را بررسی کنید تا تأیید کنید که این چیزی است که می‌خواهید انجام دهید، سپس تغییرات زیر را ذخیره کنید تا خنثی‌سازی ویرایش را به پایان ببرید.

نسخهٔ فعلی متن شما
خط ۳: خط ۳:
| توضیح تصویر = بخشی از وادی عقیق در [[مدینه]]، که از کنار [[کوه‌های جماوات]] گذر می‌کند.
| توضیح تصویر = بخشی از وادی عقیق در [[مدینه]]، که از کنار [[کوه‌های جماوات]] گذر می‌کند.
|مکان=از جنوب [[مدینه]] وارد شهر شده، از شرق [[کوه عیر]] و از غرب [[کوه‌های جماوات]] گذشته و به سوی شمال مدینه ادامه مسیر می‌دهد.|نام‌های دیگر=وادی مبارک}}
|مکان=از جنوب [[مدینه]] وارد شهر شده، از شرق [[کوه عیر]] و از غرب [[کوه‌های جماوات]] گذشته و به سوی شمال مدینه ادامه مسیر می‌دهد.|نام‌های دیگر=وادی مبارک}}
::''با [[میقات وادی عقیق]] اشتباه نشود.''
::''با [[میقات وادی عقیق]] اشتباه نشود.''


خط ۱۰: خط ۱۱:


==واژه‌شناسی==
==واژه‌شناسی==
[[پرونده:وادی عقیق۲.jpg|بندانگشتی|بخشی از وادی عقیق، وقتی آبی در آن جریان ندارد.]]
وادی، واژه‌ای عربی، به معنای شکاف میان کوه‌ها، زمین‌های بلند و تپه‌ها است که مسیر عبور سیل است.<ref>کتاب العین، ج‏8، ص98؛ لسان العرب، ج‏15، ص384.</ref> به باور برخی، «وادی» بستر ریزش آبی است که از سیل به وجود آمده؛ از این رو، به درّه نیز وادی گفته‌اند.<ref name=":2">مفردات ألفاظ القرآن، ص862؛ ترجمه و تحقیق مفردات الفاظ قرآن، ج‏4، ص436.</ref> ریشه وادی، «و، د، ی» به معنای روان شدن است.<ref>تهذیب اللغة، ج‏14، ص163؛ المصباح المنیر، ج‏2، ص654.</ref> جمع وادی، «اودیة» بوده<ref>کتاب العین، ج‏8، ص98.</ref> و در آیه{{قلم رنگ|سبز|فَسالَتْ أَوْدِیَةٌ بِقَدَرِها}}{{یادداشت|هر دره‌ای بقدر گنجایشش سیلاب می‌گیرد.}}<ref>سوره رعد، آیه 17.</ref> به کار رفته است.<ref name=":2" />
وادی، واژه‌ای عربی، به معنای شکاف میان کوه‌ها، زمین‌های بلند و تپه‌ها است که مسیر عبور سیل است.<ref>کتاب العین، ج‏8، ص98؛ لسان العرب، ج‏15، ص384.</ref> به باور برخی، «وادی» بستر ریزش آبی است که از سیل به وجود آمده؛ از این رو، به درّه نیز وادی گفته‌اند.<ref name=":2">مفردات ألفاظ القرآن، ص862؛ ترجمه و تحقیق مفردات الفاظ قرآن، ج‏4، ص436.</ref> ریشه وادی، «و، د، ی» به معنای روان شدن است.<ref>تهذیب اللغة، ج‏14، ص163؛ المصباح المنیر، ج‏2، ص654.</ref> جمع وادی، «اودیة» بوده<ref>کتاب العین، ج‏8، ص98.</ref> و در آیه{{قلم رنگ|سبز|فَسالَتْ أَوْدِیَةٌ بِقَدَرِها}}{{یادداشت|هر دره‌ای بقدر گنجایشش سیلاب می‌گیرد.}}<ref>سوره رعد، آیه 17.</ref> به کار رفته است.<ref name=":2" />


خط ۲۳: خط ۲۲:
==مکان==
==مکان==
[[پرونده:وادی عقیق۳.PNG|بندانگشتی|موقعیت وادی عقیق.]]
[[پرونده:وادی عقیق۳.PNG|بندانگشتی|موقعیت وادی عقیق.]]
وادی عقیق، از جنوب کوه‌های [[مکه]] آغاز شده، از سمت جنوب [[مدینه]] و از غرب [[کوه عیر]] وارد شهر مدینه می‌شود، سپس با پیچش خود به سمت شرق، وارد حوزه یثرب شده و در غربِ یثرب، از کنار [[کوه‌های جماوات]] و از سمت راست آنها گذشته و مسیر خود را به سمت شمال ادامه می‌دهد؛ به طور کلی می‌توان این وادی را یک وادی جنوبی ـ شمالی دانست که در غرب حوزه یثرب جریان دارد.<ref name=":0" />
این وادی، از جنوب کوه‌های [[مکه]] آغاز شده، از سمت جنوب [[مدینه]] و از غرب [[کوه عیر]] وارد شهر مدینه می‌شود، سپس با پیچش خود به سمت شرق، وارد حوزه یثرب شده و در غربِ یثرب، از کنار [[کوه‌های جماوات]] و از سمت راست آنها گذشته و مسیر خود را به سمت شمال ادامه می‌دهد؛ به طور کلی می‌توان این وادی را یک وادی جنوبی ـ شمالی دانست که در غرب حوزه یثرب جریان دارد.<ref name=":0" />


==ویژگی==
==ویژگی==
خط ۳۱: خط ۳۰:
بر پایه برخی از روایات در منابع [[اهل سنت]]، [[حضرت محمد(ص)]] توجه ویژه‌ای به این وادی داشته و آن را وادی مبارک نامیده است. جبرئیل در شبی بر او نازل شده و از جانب خدا، با اشاره به وادی عقیق از وی خواسته در آن «وادی مبارک»، نماز بخواند.<ref name=":1">ابن کثیر، ۱۴۰۷ق، ج۵، ص۱۱۴؛ امتاع الاسماع، ج۹، ص۳۳.</ref>
بر پایه برخی از روایات در منابع [[اهل سنت]]، [[حضرت محمد(ص)]] توجه ویژه‌ای به این وادی داشته و آن را وادی مبارک نامیده است. جبرئیل در شبی بر او نازل شده و از جانب خدا، با اشاره به وادی عقیق از وی خواسته در آن «وادی مبارک»، نماز بخواند.<ref name=":1">ابن کثیر، ۱۴۰۷ق، ج۵، ص۱۱۴؛ امتاع الاسماع، ج۹، ص۳۳.</ref>


بر پایه روایتی در منابع [[شیعه]]، مراد از آب در آیه{{قلم رنگ|سبز|وَ أَنْزَلْنا مِنَ السَّماءِ ماءً بِقَدَرٍ فَأَسْكَنَّاهُ فِي الْأَرْضِ وَ إِنَّا عَلى‏ ذَهابٍ بِهِ لَقادِرُونَ}}،{{یادداشت|و از آسمان، آبى به اندازه نازل كرديم و آن را در زمين جاى داديم؛ و بى‌ترديد به از بين بردن آن كاملاً توانمنديم.}}<ref>[https://quran.inoor.ir/fa/ayah/23/18/ سوره مؤمنون]، آیه 18؛ ترجمه انصاریان، ص۳۴۳.</ref> «آب عقیق» است.<ref>كافي، ج‏12، ص657.</ref> [[محمدباقر مجلسی]]، عالم شیعه منظور از آب عقیق در این روایت را  آب وادی عقیق دانسته‌ است.<ref>مرآة العقول في شرح أخبار آل الرسول، ج‏22، ص244.</ref>
بر پایه روایتی در منابع [[شیعه]]، مراد از آب در آیه{{قلم رنگ|سبز|وَ أَنْزَلْنا مِنَ السَّماءِ ماءً بِقَدَرٍ فَأَسْكَنَّاهُ فِي الْأَرْضِ وَ إِنَّا عَلى‏ ذَهابٍ بِهِ لَقادِرُونَ}}،{{یادداشت|و از آسمان، آبى به اندازه نازل كرديم و آن را در زمين جاى داديم؛ و بى‌ترديد به از بين بردن آن كاملاً توانمنديم.}}<ref>[https://quran.inoor.ir/fa/ayah/23/18/ سوره مؤمنون]، آیه 18؛ ترجمه انصاریان، ص۳۴۳.</ref> «آب عقیق» است.<ref>كافي، ج‏12، ص657.</ref> برخی، مراد از آب عقیق را  آب وادی عقیق دانسته‌اند.<ref>مرآة العقول في شرح أخبار آل الرسول، ج‏22، ص244.</ref>


==در تاریخ==
==در تاریخ==
حضرت محمد(ص)، وادی عقیق را به عنوان [[اقطاع|اِقطاع]]{{یادداشت|اقطاع، واگذاری زمین، آب، معدن یا منافع حاصل از آن... به کسی به طور محدود و در زمانی معین یا نامحدود است.}}<ref>[https://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/10106 دائرة المعارف بزرگ اسلامی]، ج۱، ص۶۴۳.</ref> به بلال بن حارث داد؛ پس از او، به دست [[ابوبکر بن ابی‌قحافه|ابوبکر بن ابی قحافه]] و [[عمر بن خطاب]] افتاد.<ref>حموی، ۱۹۹۵م، ج۴، ص۱۳۹ ؛ ابن اثیر، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۲۴۲ ؛ مقریزی، ۱۴۲۰ق، ج۹، ص۳۶۳.</ref>  
[[پرونده:وادی عقیق۲.jpg|بندانگشتی|بخشی از وادی عقیق، وقتی آبی در آن جریان ندارد.]]
حضرت محمد(ص)، وادی عقیق را به عنوان اِقطاع{{یادداشت|اقطاع، واگذاری زمین، آب، معدن یا منافع حاصل از آن... به کسی به طور محدود و در زمانی معین یا نامحدود است.}}<ref>[https://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/10106 دائرة المعارف بزرگ اسلامی]، ج۱، ص۶۴۳.</ref> به بلال بن حارث داد؛ پس از او، به دست [[ابوبکر بن ابی‌قحافه|ابوبکر بن ابی قحافه]] و [[عمر بن خطاب]] افتاد.<ref>حموی، ۱۹۹۵م، ج۴، ص۱۳۹ ؛ ابن اثیر، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۲۴۲ ؛ مقریزی، ۱۴۲۰ق، ج۹، ص۳۶۳.</ref> بخش اکبر وادی عقیق، در اختیار [[امام علی(ع)]] بوده و او در منطقه [[مسجد شجره (مدینه)|مسجد شجره]] کنونی، ۲۳ چاه حفر کرد؛ از این رو، مسجد شجره به مسجد ابیار یا آبار علی(ع) معروف شده است.<ref name=":1" />


در کنار این وادی، قصرهای بسیاری ساخته شد؛ مانند قصر سکینة بنت حسین که به «زینبی» نامیده شده بود، قصر سعید بن عاص و قلعه عروة بن زبیر، که امروزه اثری از آنها نیست‏.<ref>الجواهر الثمینة فی محاسن المدینه، ص۱۲۹؛ المعالم المدینة بین العمارة و التاریخ، ج۱، ص۵۴۶؛ آثار اسلامی مکه و مدینه، ص۱۸۰.</ref>
در کنار این وادی، قصرهای بسیاری ساخته شد؛ مانند قصر سکینة بنت حسین که به «زینبی» نامیده شده بود، قصر سعید بن عاص و قلعه عروة بن زبیر، که امروزه اثری از آنها نیست‏.<ref>الجواهر الثمینة فی محاسن المدینه، ص۱۲۹؛ المعالم المدینة بین العمارة و التاریخ، ج۱، ص۵۴۶؛ آثار اسلامی مکه و مدینه، ص۱۸۰.</ref>
==پیوند به بیرون==
[https://www.dideo.ir/v/yt/FZHUZR3q3ik/%D8%AC%D9%88%D9%84%D8%A9-%D9%81%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%83-..-%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%82%D9%8A%D9%82-%D9%85%D8%B9-%D8%AF.-%D8%A8%D8%B4% معرفی وادی عقیق]. (فیلم، به زبان عربی)


==پانوشت==
==پانوشت==
خط ۶۹: خط ۷۲:
*'''معالم المدینه المنوره بین العمارة و التاریخ'''، عبدالعزیز کعکی، دار المکتبة الهلال، بیروت ۱۴۱۹ق.
*'''معالم المدینه المنوره بین العمارة و التاریخ'''، عبدالعزیز کعکی، دار المکتبة الهلال، بیروت ۱۴۱۹ق.
{{پایان}}
{{پایان}}
==مقاله‌های مرتبط==
 
*[[میقات]]
[[رده:مقاله‌های در دست ویرایش]]
*[[میقات (فتاوای مراجع)]]
{{پایان}}
{{حج و عمره}}
{{اماکن مکه}}
[[رده:رودهای فصلی مدینه]]
[[رده:رودهای فصلی مدینه]]
لطفاً توجه داشته‌باشید که همهٔ مشارکت‌ها در ویکی حج منتشرشده تحت Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike در نظر گرفته‌می‌شوند (برای جزئیات بیش‌تر ویکی حج:حق تکثیر را ببینید). اگر نمی‌خواهید نوشته‌هایتان بی‌رحمانه ویرایش و توزیع شوند؛ بنابراین، آنها را اینجا ارائه نکنید.
شما همچنین به ما تعهد می‌کنید که خودتان این را نوشته‌اید یا آن را از یک منبع با مالکیت عمومی یا مشابه آزاد آن برداشته‌اید (برای جزئیات بیش‌تر ویکی حج:حق تکثیر را ببینید). کارهای دارای حق تکثیر را بدون اجازه ارائه نکنید!
لغو راهنمای ویرایش‌کردن (در پنجرهٔ تازه باز می‌شود)