در حال ویرایش کاربر:Gholampour/صفحه تمرین۱
این ویرایش را میتوان خنثی کرد. لطفاً تفاوت زیر را بررسی کنید تا تأیید کنید که این چیزی است که میخواهید انجام دهید، سپس تغییرات زیر را ذخیره کنید تا خنثیسازی ویرایش را به پایان ببرید.
نسخهٔ فعلی | متن شما | ||
خط ۱: | خط ۱: | ||
''' | {{جعبه اطلاعات بنای مذهبی | ||
| عنوان = پلکان داخلی کعبه | |||
| تصویر = | |||
| اندازه تصویر = 300px | |||
| توضیح تصویر = پلکان داخلی کعبه | |||
| بنيانگذار = | |||
| تأسیس = | |||
| کاربری = ورود به بام کعبه | |||
| مکان = [[مکه|شهر مکه]] در [[عربستان]] | |||
| نامهای دیگر = | |||
| وقایع مرتبط = | |||
| ظرفیت = | |||
| مساحت = | |||
| وضعیت = فعال | |||
| امکانات = | |||
| شماره ثبت = | |||
| معمار = | |||
| سبک = | |||
| بازسازی = | |||
| وبگاه = | |||
| تخریب = | |||
| عرض جغرافیایی = 21.422520 | |||
| طول جغرافیایی = 39.826220 | |||
| توضیح نقشه = | |||
}} | |||
{| class="wikitable" width="30%" align="left" style="border:1px solid #ddd; margin:1em 1em 1em 0; padding:1em; font-size:75%; background:#E3FFE3; clear: both" | |||
!colspan="2" align="center" style="background-color: #baffba; font-size: 120%"|'''گاهشمار وقایع مرتبط با پلکان خارجی کعبه''' | |||
|- | |||
|align="left"| سال | |||
| .<ref></ref> | |||
|- | |||
|align="left"|سال | |||
|.<ref></ref> | |||
|- | |||
|align="left"|سال | |||
|<ref></ref> | |||
|- | |||
|align="left"|سال | |||
|.<ref></ref> | |||
|} | |||
'''پلکان داخلی کعبه''' یا '''پلکان درون کعبه'''، پلکانی ثابت در داخل کعبه، در قسمت [[رکن شامی]] است که از گذشته برای صعود بر بام کعبه از آن استفاده میشد. | |||
==پلکان داخلی== | |||
پس از آنکه کعبه در رویداد بازسازی آن در پنج سال پیش از [[بعثت]] به دست [[قریش]] با بهرهگیری از چوب وگل مسقف شد، نخستین پلکان داخلی کعبه برای صعود به پشت بام ساخته و بهرهبرداری گشت. این پلکان چوبی در [[رکن شامی]] قرار داشت و ثابت بود.<ref>اخبار مکه، ج1، ص165؛ شفاء الغرام، ج1، ص147.</ref> به سال 64ق. و هنگام بازسازی کعبه به دست [[عبدالله بن زبیر]]، نردبان چوبی دیگری جایگزین آن شد.<ref>اخبار مکه، ج1، ص209-210؛ مرآة الحرمین، ج1، ص273.</ref> [[حجاج بن یوسف ثقفی]]، امیر [[حجاز]] در دوران [[عبدالملک بن مروان]]، به سال 74ق. همزمان با تخریب بنای ابن زبیر، این پلکان را ویران کرده و پلکانی دیگر در همان مکان ساخت.<ref>اخبار مکه، ج1، ص211.</ref> بر پایه گزارشهای مربوط به سده سوم ق. ارتفاع این پلکان 20 ذرع (حدود 10 متر) و پهنای آن کمی بیش از نیم متر بود. | |||
در بخش پایین پلکان و در کنار دیوار کعبه، دری از چوب ساج و به ارتفاع 5/3 ذرع (کمتر از دو متر) و به پهنای کمی بیش از نیم متر قرار دادند. این در تا هنگام [[متوکل عباسی]] بدون تزئینات بود. وی دستور داد که آن را با نقره تزئین کنند و قفلی نقرهای برای آن بسازند. نیز دری دیگر از چوب ساج به ابعاد 5/2 ذرع (کمی بیش از یک متر) در 2ذرع (یک متر) در سقف کعبه قرار دادند.<ref>اخبار مکه، ج1، ص294؛ الاعلاق النفیسه، ص33.</ref> از این هنگام تا سده ششم ق. گزارشی درباره آن پلکان یافت نشد. به سال 542ق. پلکان داخلی کعبه تعمیر گشت.<ref>مرآة الحرمین، ج1، ص274.</ref> | |||
===توصیف پلکان داخلی=== | |||
منابع سده نهم ق. به وجود 38 پله برای نردبان داخلی اشاره دارند.<ref>شفاء الغرام، ج1، ص147.</ref> برخی از پلههای این پلکان به سال 814ق. تعمیر شدند.<ref>شفاء الغرام، ج1، ص138.</ref> از این هنگام تا سده 12ق. گزارشی از وضعیت پلکان داخلی کعبه بهدست نیامد. احتمال میتوان داد که در این دوره طولانی، آن پلکان بارها تعویض و تعمیر شده باشد. | |||
در دوره حکومت [[سلطان مصطفی دوم عثمانی]] (حک: 1106-1115ق.) به سال 1109ق. هنگام تعمیر [[سقف کعبه]]، پلکان داخلی تعویض شد. هفت پله آن را از سنگ مرمر و بقیه را از چوب ساج ساختند.<ref>منائح الکرم، ج5، ص239؛ موسوعة مرآة الحرمین، ج2، ص653.</ref> پلکان کعبه به سال 1039ق. بر اثر سیل از جای کنده شد.<ref>اخبار مکه، ج1، ص356-366؛ العقد الثمین، ج1، ص74-82.</ref> سال بعد با تعمیرات بنیادین ساختمان کعبه به دستور [[سلطان مراد چهارم]] (حک: 1039-1040ق.) چوب و یکی از پلههای پلکان کعبه تعویض شد.<ref>التاریخ القویم، ج2، ص172.</ref> این پلکان 29 پلهای و دایرهشکل در دیواری سنگی محصور بود.<ref>مفرحة الانام، ص69-70.</ref> | |||
== | ===ساخت و تعمیر پلکان در دوره آل سعود=== | ||
به سال 1375ق. در دوره ملک سعود، پلکان کعبه تعویض شد. پلکان تازه نقره اندود بود و به انواع نقش و نگارهای عربی طلایی مزین گشت.<ref>فی رحاب البیت العتیق، ص175.</ref> این پلکان میان دو دیوار اصلی کعبه، یعنی [[حجر اسماعیل]] و دیوار شرقی، و دو دیوار دیگر درون کعبه محصور بود و برای آن ورودی جداگانهای با قابلیت قفل شدن تعبیه کرده بودند. این پلکان پنجره و نورگیر نداشت و مسیرش تاریک بود. ازاینرو، بهرهگیری از وسایل نورافشان برای استفاده از آن ضرورت داشت. پلکان 13 پله مرمرین و 22 پله چوبی ضخیم داشت. پهنای پلهها از 62 تا 65 و ارتفاع آنها از 24 تا 35 سانتی متر بود و تنها یک تن میتوانست از آنها بالا برود. از پله سوم به بعد، نردهای کنار پلکان قرار داشت.<ref>التاریخ القویم، ج4، ص145، 147.</ref> | |||
در روز 23 [[رجب]] سال 1377ق. ورودی پلکان به بام کعبه تعمیر شد. برای اینکار از چوبهای کهن [[کعبه]] استفاده کردند و روی آن را با روکشهایی ویژه به طول 185 و پهنای 110 سانتی متر پوشاندند تا از ورود آب به درون کعبه پیشگیری شود.<ref>التاریخ القویم، ج3، ص395.</ref> در 19 [[شعبان]] همان سال، پلکان داخلی کعبه بار دیگر تعمیر شد.<ref>التاریخ القویم، ج3، ص406.</ref> | |||
در دوره حکومت [[خالد بن عبدالعزیز سعودی]] (حک: 1395-1402ق) پلکان کعبه تعویض و پلکانی از جنس آلومینیوم قوی برای آن ساخته شد. در دوره [[ملک فهد]] (حک: 1402-1426ق.) ضمن تعمیر بنیادین کعبه، پلکان داخلی کعبه نیز بازسازی شد. این پلهها را از شیشه ساختند تا نور درون کعبه افزوده شود. این تعمیرات در روز سهشنبه سی [[جمادی الثانی]] سال 1417ق. پایان یافت.<ref>فی رحاب البیت العتیق، ص175، 177.</ref> | |||
== | == موقعیت و تاریخچه== | ||
پلکان داخلی کعبه | |||
== | == بازسازی و معماری == | ||
== | == دوران سعودی == | ||
=== | === پلکان داخلی امروزی === | ||
== | == گالری == | ||
<gallery> | |||
پرونده:پلکان قدیمی کعبه.jpg|بندانگشتی|تصویری از پلکان قدیمی کعبه | |||
</gallery> | |||
== | == جستارهای وابسته == | ||
* ستونهای کعبه | |||
خط ۳۸: | خط ۹۲: | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
== منابع == | ==منابع == | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
{{ | {{دانشنامه | ||
| | | آدرس = http://hzrc.ac.ir/post/7558 | ||
| | | عنوان = پلکان کعبه | ||
| | | نویسنده = ابوالفضل ربانی | ||
}} | }} | ||
* ''' | *'''اخبار مکه''': الازرقی (درگذشت 248ق.)، به کوشش رشدی الصالح، مکه، مکتبة الثقافه، 1415ق. | ||
* ''' | *'''الاعلاق النفیسه''': ابن رسته، بیروت، دار صادر، 1892م. | ||
*'''پلکان کعبه''': ابوالفضل ربانی، دانشنامه حج و حرمین شریفین، ۱۳۹۲ش. | |||
*'''التاریخ القویم''': محمد طاهر الکردی، به کوشش ابن دهیش، بیروت، دار خضر، 1420ق. | |||
*'''شفاء الغرام''': محمد الفاسی (درگذشت 832ق.)، به کوشش گروهی از علما، بیروت، دار الکتب العلمیه، 1421ق. | |||
* '''العقد الثمین فی تاریخ البلد الامین''': محمد الفاسی، به کوشش محمد عبدالقادر، بیروت، دار الکتب العلمیه، 1419ق. | |||
*'''فی رحاب البیت العتیق''': محیی الدین احمد امام،اندلس، دار قرطبه، بیتا. | |||
*'''مرآة الحرمین''': ابراهیم رفعت پاشا، قم، المطبعة العلمیه، 1344ق. | |||
*'''مفرحة الانام فی تاسیس بیت الله الحرام''': زین العابدین بن نورالدین حسینی، به کوشش عمار عبودی نصار، تهران، مشعر، 1428ق. | |||
*'''منائح الکرم''': علی بن تاج الدین السنجاری، به کوشش المصری، مکه، جامعةام القری، 1419ق. | |||
*'''موسوعة مرآة الحرمین الشریفین''': ایوب صبری پاشا، قاهره، دار الآفاق العربیه، 1424ق. | |||
{{پایان}} | |||
{{ | {{کعبه}} |