در حال ویرایش کاربر:Gholampour/صفحه تمرین2
این ویرایش را میتوان خنثی کرد. لطفاً تفاوت زیر را بررسی کنید تا تأیید کنید که این چیزی است که میخواهید انجام دهید، سپس تغییرات زیر را ذخیره کنید تا خنثیسازی ویرایش را به پایان ببرید.
نسخهٔ فعلی | متن شما | ||
خط ۹: | خط ۹: | ||
| مکان = [[مکه|شهر مکه]] در [[عربستان]] | | مکان = [[مکه|شهر مکه]] در [[عربستان]] | ||
| نامهای دیگر = نردبان خارجی کعبه • پلکان ورودی کعبه | | نامهای دیگر = نردبان خارجی کعبه • پلکان ورودی کعبه | ||
| وقایع مرتبط = | | وقایع مرتبط = | ||
| ظرفیت = | | ظرفیت = | ||
| مساحت = | | مساحت = | ||
خط ۱۷: | خط ۱۷: | ||
| معمار = | | معمار = | ||
| سبک = | | سبک = | ||
| بازسازی = | | بازسازی = | ||
| وبگاه = | | وبگاه = | ||
| تخریب = | | تخریب = | ||
خط ۲۴: | خط ۲۴: | ||
| توضیح نقشه = | | توضیح نقشه = | ||
}} | }} | ||
{{کعبه عمودی}} | |||
{| class="wikitable" width="30%" align="left" style="border:1px solid #ddd; margin:1em 1em 1em 0; padding:1em; font-size:75%; background:#E3FFE3; clear: both" | {| class="wikitable" width="30%" align="left" style="border:1px solid #ddd; margin:1em 1em 1em 0; padding:1em; font-size:75%; background:#E3FFE3; clear: both" | ||
!colspan="2" align="center" style="background-color: #baffba; font-size: 120%"|'''گاهشمار | !colspan="2" align="center" style="background-color: #baffba; font-size: 120%"|'''گاهشمار بازسازی پلکان خارجی کعبه''' | ||
|- | |- | ||
|align="left"|پنج سال پیش از بعثت | |align="left"|پنج سال پیش از بعثت | ||
|ساخت پله | |ساخت پله به دلیل بالابردن ارتفاع در کعبه بازسازی قریش.<ref></ref> | ||
|- | |- | ||
|align="left"|سال | |align="left"|سال | ||
| | |<ref></ref> | ||
|- | |- | ||
|align="left"|سال | |align="left"|سال | ||
| | |<ref></ref> | ||
|} | |} | ||
'''پلکان خارجی کعبه''' یا '''نردبان خارجی کعبه'''، | '''پلکان خارجی کعبه''' یا '''نردبان خارجی کعبه'''، پلکان متحرکی است که برای رفتن به داخل [[کعبه]] استفاده میشود. از گذشته [[کعبه]] دو پلکان | ||
== موقعیت و تاریخچه== | == موقعیت و تاریخچه== | ||
پلکان خارجی | در [[کعبه]] از سالهای دور، پلکان خارجی برای ورود به درون کعبه استفاده میشده است.<ref>«پلکان کعبه»، ج۵، ص۳۸.</ref> به گزارش [[ازرقی]]، قبل از بازسازی کعبه، دَرِ ورودی کعبه، همسطح زمین بود؛ ولی در بازسازی کعبه، پنج سال پیش از [[بعثت]]، به گزارشی به پیشنهاد [[ابوحذیفة بن مغیره مخزومی]]،<ref>اخبار مکه، ج1، ص171.</ref> نخستینبار جهت جلوگیری از ورود سیل و نیز پیشگیری از ورود افراد بدون اجازه، دَرِ کعبه به بالاتر از سطح زمین منتقل و نردبانی جهت ورود ساخته شد.<ref>اخبار مکه، ج1، ص159-163.</ref> از آن پس، واردشوندگان به کعبه، کفشهای خود را میکندند و زیر نردبان ورودی قرار میدادند.<ref>اخبار مکه، ج1، ص174.</ref> | ||
=== فضیلت مکان === | === فضیلت مکان === | ||
خط ۱۰۲: | خط ۵۰: | ||
== بازسازی و معماری == | == بازسازی و معماری == | ||
پلکان یا نردبان خارجی بارها تعمیر، بازسازی و تعویض شد. ازرقی، مورخ و سیرهنویس قرن سوم هجری، پلکان خارجی کعبه را از چوب ساج و به طول ۸/۵ ذرع (کمی بیش از 4 متر) و پهنای ۳/۵ ذرع (نزدیک به 2 متر) و دارای 13 پله توصیف کرده است.<ref>اخبار مکه، ج1، ص310؛ التاریخ القویم، ج4، ص140.</ref> در قرن ۵ قمری، پهنای نردبان به اندازه ۱۰ نفر بود.<ref>سفرنامه ناصر خسرو، ص130، 135-136.</ref> | پلکان یا نردبان خارجی بارها تعمیر، بازسازی و تعویض شد و گزارشگران در دورههای گوناگون به وصف آن پرداختهاند. ازرقی، مورخ و سیرهنویس قرن سوم هجری، پلکان خارجی کعبه را از چوب ساج و به طول ۸/۵ ذرع (کمی بیش از 4 متر) و پهنای ۳/۵ ذرع (نزدیک به 2 متر) و دارای 13 پله توصیف کرده است.<ref>اخبار مکه، ج1، ص310؛ التاریخ القویم، ج4، ص140.</ref> در قرن ۵ قمری، پهنای نردبان به اندازه ۱۰ نفر بود.<ref>سفرنامه ناصر خسرو، ص130، 135-136.</ref> | ||
پلکان کعبه در قرن ۶ قمری، همچون منبری بزرگ با نُه پله، با پایههایی چوبین توصیف شده که از چهار چرخ برای جابهجایی آسان استفاده میکرد و بالاترین پله با آستانه دَر، تماس داشت.<ref>رحلة ابن جبیر، ص62-63.</ref> در سال 766ق به دستور سلطان مملوکی مصر، [[شعبان بن حسین]]،<ref>اتحاف الوری، ج3، ص304؛ تاریخ عمارة المسجد الحرام، ص80.</ref> نردبان منبرمانند جدیدی برای کعبه ساخته شد که چهار پایهای بود و هنگام ورود به درون کعبه به نزدیک باب الکعبه منتقل میشد.<ref>رحلة ابن بطوطه، ج1، ص372.</ref> در سال 814ق برخی از قسمتهای چوبی این پلکان تعمیر شد.<ref>شفاء الغرام، ج1، ص138؛ اتحاف الوری، ج3، ص488.</ref> | پلکان کعبه در قرن ۶ قمری، همچون منبری بزرگ با نُه پله، با پایههایی چوبین توصیف شده که از چهار چرخ برای جابهجایی آسان استفاده میکرد و بالاترین پله با آستانه دَر، تماس داشت.<ref>رحلة ابن جبیر، ص62-63.</ref> در سال 766ق به دستور سلطان مملوکی مصر، [[شعبان بن حسین]]،<ref>اتحاف الوری، ج3، ص304؛ تاریخ عمارة المسجد الحرام، ص80.</ref> نردبان منبرمانند جدیدی برای کعبه ساخته شد که چهار پایهای بود و هنگام ورود به درون کعبه به نزدیک باب الکعبه منتقل میشد.<ref>رحلة ابن بطوطه، ج1، ص372.</ref> در سال 814ق برخی از قسمتهای چوبی این پلکان تعمیر شد.<ref>شفاء الغرام، ج1، ص138؛ اتحاف الوری، ج3، ص488.</ref> | ||
سیفالدین شیخ محمودی، مشهور به [[مؤید چرکسی]] در | سیفالدین شیخ محمودی، مشهور به [[مؤید چرکسی]] در 818ق نردبانی برای کعبه فرستاد که در [[موسم حج]] همان سال جایگزین نردبان پیشین شد.<ref>اتحاف الوری، ج3، ص529.</ref> گرچه گزارش دیگری مبنی بر ارسال نردبانی برای کعبه در 817ق به دست سیفالدین شیخو سلطان مصر نیز موجود است.<ref>منائح الکرم، ج2، ص417.</ref> در گزارش سال 1040ق در دوران عثمانی، پلکان با طول تقریبی چهار متر، دارای هفت پله از چوب صنوبر بود که ورقهای مسی و آهنی داشت. این پلکان بر چهار چرخ مسی سوار بوده است.<ref>مفرحة الانام، ص69.</ref> در سال 1097ق. [[احمد پاشا]]، حکمران عثمانی [[جده]] و [[شیخ حرم]]، پلکان کعبه را تعویض کرد و برای آن نردهای قرار داد. این پلکان نخستین بار در 16 [[رمضان]] همان سال بهرهبرداری شد.<ref>منائح الکرم، ج5، ص19.</ref> | ||
در ۱۱۲۷ق [[محمد پاشا]]، از حکمرانان جده، پلکانی که در سال ۱۱۱۶ق توسط حسین حمیدان هندی، حاکم محلی هند، برای کعبه ارسال و به دست حاکم آن روز جده توقیف شده بود، را خرید و به کعبه فرستاد که پس از دریافت اجازه از [[دولت عثمانی]]، رنگآمیزی و تزئین، بهرهبرداری شد.<ref>التاریخ القویم، ج4، ص141.</ref> [[محمد منورخان هندی]] نیز در سال 1240ق، پلکانی 11 پلهای از چوب ساج به ارتفاع و عرض دو متر و طول پنج متر برای کعبه فرستاد که تا اواخر قرن 14ق در [[مسجدالحرام]] برای ورود ويژه مردان به کعبه از آن استفاده میشد و چندین بار نیز تعمیر شد.<ref>التاریخ القویم، ج4، ص141-143.</ref> در سال 1300ق [[کلب علیخان]]، نایب السلطنه رامپور هند، پلکان ۱۴ پلهای که با ورقهای نقرهای به ارزش 85364 روپیه تزئین شده بود، برای کعبه فرستاد که به علت تزئینات زیاد، برای ورود بانوان به درون کعبه استفاده میشد.<ref>التاریخ القویم، ج4، ص142-143.</ref> | |||
== | == ساخت پلکان در دوره سعودی (وضعیت امروزی) == | ||
به سال 1375ق. به دستور [[ملک سعود بن عبدالعزیز]] (حک: 1373-1384ق.) ساخت پلکانی برای کعبه آغاز شد. این پلکان 11 پلهای با بهرهگیری از چوبهای قوی و روکشهای نقرهای مزین به نقش و نگار عربی طلایی رنگ، در کارگاهی در [[مصر]] ساخته شد. این نردبان در روز چهارشنبه پنجم [[ذیحجه]] سال 1376ق. به کعبه رسید. روز بعد، ملک سعود با همراهی گروهی از سران کشورهای اسلامی حاضر در [[مراسم حج]]، برای شستوشوی درون کعبه آن را افتتاح کردند.<ref>التاریخ القویم، ج4، ص142-143.</ref> | |||
کردی در وصف نردبان خارجی کعبه، به دوگونه نردبان در دوران خود اشاره دارد. گونه اول، نردبانی کوچک بود که تنها یک تن میتوانست از آن بالا رود. گونه دوم، پلکانی متحرک و عریض بود که چند نفر از آن بالا میرفتند. از این گونه دوم، دو عدد کنار [[چاه زمزم]] نگهداری میشد و در صورت نیاز به کنار [[کعبه]] انتقال مییافت.<ref>التاریخ القویم، ج4، ص140.</ref> | |||
با توجه به متحرک بودن پلکان خارجی، از آن در مواردی چون شستوشوی کعبه، نصب [[پرده کعبه|پرده]] آن، ورود منصبداران سعودی و میهمانان ویژه برای نمازگزاردن، و مراسم مربوط به تعمیرات و گسترشهای [[حرم]] استفاده میشود. به گفته کردی، ورود به کعبه در طول سال به ندرت به بیش از 15 مورد میرسید.<ref>التاریخ القویم، ج2، ص441.</ref> | |||
== گالری == | == گالری == | ||
<gallery> | <gallery> | ||
پرونده:پلکان قدیمی کعبه.jpg|بندانگشتی|تصویری از پلکان قدیمی کعبه | پرونده:پلکان قدیمی کعبه.jpg|بندانگشتی|تصویری از پلکان قدیمی کعبه | ||
پرونده: | پرونده: | ||
خط ۱۳۴: | خط ۷۵: | ||
== جستارهای وابسته == | == جستارهای وابسته == | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
خط ۱۶۰: | خط ۱۰۰: | ||
*'''مفرحة الانام فی تاسیس بیت الله الحرام''': زین العابدین بن نورالدین حسینی، به کوشش عمار عبودی نصار، تهران، مشعر، 1428ق. | *'''مفرحة الانام فی تاسیس بیت الله الحرام''': زین العابدین بن نورالدین حسینی، به کوشش عمار عبودی نصار، تهران، مشعر، 1428ق. | ||
*'''منائح الکرم''': علی بن تاج الدین السنجاری (درگذشت 1125ق.)، به کوشش المصری، مکه، جامعةام القری، 1419ق. | *'''منائح الکرم''': علی بن تاج الدین السنجاری (درگذشت 1125ق.)، به کوشش المصری، مکه، جامعةام القری، 1419ق. | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
==مقالههای مرتبط== | ==مقالههای مرتبط== | ||
{{کعبه}} | {{کعبه}} |