در حال ویرایش کتیبه
این ویرایش را میتوان خنثی کرد. لطفاً تفاوت زیر را بررسی کنید تا تأیید کنید که این چیزی است که میخواهید انجام دهید، سپس تغییرات زیر را ذخیره کنید تا خنثیسازی ویرایش را به پایان ببرید.
نسخهٔ فعلی | متن شما | ||
خط ۱: | خط ۱: | ||
[[پرونده:کتیبه.jpg|بندانگشتی|کتیبه دور | [[رده:مقالههای در دست ویرایش]] | ||
'''کتیبه''' نوشتههایی است، شامل آیه، حدیث و شعر، که با خط زیبا، دور تا دور دیوار مکانهای مقدس، | [[پرونده:کتیبه.jpg|بندانگشتی|کتیبه دور [[آستان مقدس امام رضا(ع)|حرم امام رضا(ع)]].]] | ||
'''کتیبه'''، نوشتههایی است، شامل آیه، حدیث و شعر، که با خط زیبا، دور تا دور دیوار مکانهای مقدس، گنبد، گلدستهها و بر سردر و روی دیوارها نقش میشود. به تابلوهای نفیس خطی نیز، کتیبه گفته شده است. | |||
==واژهشناسی== | ==واژهشناسی== | ||
کتیبه، واژهای عربی بوده و در برخی از واژهنامههای عربی به ارتش<ref>الصحاح، ج1، ص209.</ref> و گروهی از ارتش که گردآمده باشند (گردان)<ref>المصباح | کتیبه، واژهای عربی بوده و در برخی از واژهنامههای عربی به ارتش<ref>الصحاح، ج1، ص209.</ref> و گروهی از ارتش که گردآمده باشند (گردان)<ref>المصباح المنير فى غريب الشرح الكبير للرافعى، ج2، ص525.</ref> معنا شده است. اصل این واژه، «ک، ت، ب» به معنای گردآمدن چیزی با چیزی بوده و «کتاب» و «کتابت» نیز از همین اصل گرفته شده است.<ref>معجم مقاييس اللغه، ج5، ص158.</ref> | ||
کتیبه در برخی از واژهنامههای فارسی به آنچه با خط نسخ، نستعلیق، طغرا یا کوفی دور تا دور دیوار مسجد، مقبره و مکانهای مقدس، یا سردر دروازه امیران و بزرگان نوشته یا نقش شده باشد، معنا شده است.<ref>لغتنامه دهخدا، ذیل واژه کتیبه، به نقل از ناظم الاطباء.</ref> برخی آنچه روی تخت، کرسی، در، حاشیه سفره، بیرق، جامه و زینپوش نوشته میشود را به معانی آن افزودهاند.<ref>لغت نامه هخدا، ذیل واژه کتیبه.</ref> برخی نیز آن را سنگنبشته{{یادداشت| | کتیبه در برخی از واژهنامههای فارسی به آنچه با خط نسخ، نستعلیق، طغرا یا کوفی دور تا دور دیوار مسجد، مقبره و مکانهای مقدس، یا سردر دروازه امیران و بزرگان نوشته یا نقش شده باشد، معنا شده است.<ref>لغتنامه دهخدا، ذیل واژه کتیبه، به نقل از ناظم الاطباء.</ref> برخی آنچه روی تخت، کرسی، در، حاشیه سفره، بیرق، جامه و زینپوش نوشته میشود را به معانی آن افزودهاند.<ref>لغت نامه هخدا، ذیل واژه کتیبه.</ref> برخی نیز آن را سنگنبشته{{یادداشت|نوشته ای که بر سنگ بدنه کوه یا تخته سنگ مینویسند.<ref>لغتنامه دهخدا، ذیل واژه کتیبه.</ref>}}<ref>فرهنگ فارسی معین، ذیل واژه کتیبه.</ref> دانستهاند. | ||
==در مکانهای مقدس== | ==در مکانهای مقدس== | ||
کتیبه، در مکانهای مقدس، به | کتیبه، در مکانهای مقدس، به نوشتههايى گفته مىشود كه با خط زيبا، شامل آيات، احاديث و اشعار، در صحنها، [[رواق|رواقها]]، دور گنبد و گلدستهها، بر سردر و روى ديوارها نقش میشود. تابلوهاى نفيس خطى نیز، در ابعاد مختلف، كتيبه نام دارد. كتيبههاى خطّى «عليرضا عباسى» مشهور است. | ||
برخی، احاطه شدن | برخی، احاطه شدن ورودىها و طاقهای مکانهای مقدس با كتيبه را، نشانهای از آميختگى زندگى مسلمانان با [[قرآن]] و لزوم تمسّك به آن در همه حرکات دانستهاند.<ref>حرم در واژهها، ص۳۹.</ref> | ||
==پانوشت== | ==پانوشت== | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
{{برگرفتگی | {{برگرفتگی | ||
| پیش از لینک = مقاله | | پیش از لینک = مقاله | ||
| منبع = فرهنگنامه زیارت، | | منبع = فرهنگنامه زیارت، | ||
| پس از لینک = جواد محدثی، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره هفدهم، زمستان | | پس از لینک = جواد محدثی، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره هفدهم، زمستان 1392، ص۷۰ | ||
| لینک = http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1339/1/54 | | لینک = http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1339/1/54 | ||
}} | }} | ||
'''الصحاح'''، اسماعیل بن حماد جوهری، تحقیق احد بعد الغفور، دارالعلم للملایین، بیروت، ۱۳۷۶ق. | |||
'''حرم در واژهها'''، از مجموعه «رهنما»، سید ابراهیم موسویپناه، آستان قدس رضوى، ۱۳۹۱ش. | |||
* '''المصباح المنیر | |||
* '''معجم مقاییس اللغة'''، احمد بن فارس، تصحیح عبدالسلام محمد هارون، مکتب الاعلام الاسلامی، قم، ۱۴۰۴ق. | *'''المصباح المنیر''، الفیومی، دار الهجره، قم، ۱۴۰۵ق. | ||
*'''معجم مقاییس اللغة'''، احمد بن فارس، تصحیح عبدالسلام محمد هارون، مکتب الاعلام الاسلامی، قم، ۱۴۰۴ق. | |||
{{پایان}} | {{پایان}} |