در حال ویرایش کتیبه
این ویرایش را میتوان خنثی کرد. لطفاً تفاوت زیر را بررسی کنید تا تأیید کنید که این چیزی است که میخواهید انجام دهید، سپس تغییرات زیر را ذخیره کنید تا خنثیسازی ویرایش را به پایان ببرید.
نسخهٔ فعلی | متن شما | ||
خط ۱: | خط ۱: | ||
[[پرونده:کتیبه.jpg|بندانگشتی|کتیبه دور گنبد [[آستان مقدس امام رضا(ع)|حرم امام رضا(ع)]].|جایگزین=]] | [[پرونده:کتیبه.jpg|بندانگشتی|کتیبه دور گنبد [[آستان مقدس امام رضا(ع)|حرم امام رضا(ع)]].|جایگزین=]] | ||
'''کتیبه''' نوشتههایی است، شامل آیه، حدیث و شعر، که با خط زیبا، دور تا دور دیوار مکانهای مقدس، | '''کتیبه'''، نوشتههایی است، شامل آیه، حدیث و شعر، که با خط زیبا، دور تا دور دیوار مکانهای مقدس، گنبد، گلدستهها و بر سردر و روی دیوارها نقش میشود. به تابلوهای نفیس خطی نیز، کتیبه گفته شده است. | ||
==واژهشناسی== | ==واژهشناسی== | ||
کتیبه، واژهای عربی بوده و در برخی از واژهنامههای عربی به ارتش<ref>الصحاح، ج1، ص209.</ref> و گروهی از ارتش که گردآمده باشند (گردان)<ref>المصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر للرافعی، ج2، ص525.</ref> معنا شده است. اصل این واژه، «ک، ت، ب» به معنای | کتیبه، واژهای عربی بوده و در برخی از واژهنامههای عربی به ارتش<ref>الصحاح، ج1، ص209.</ref> و گروهی از ارتش که گردآمده باشند (گردان)<ref>المصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر للرافعی، ج2، ص525.</ref> معنا شده است. اصل این واژه، «ک، ت، ب» به معنای گردآمدن چیزی با چیزی بوده و «کتاب» و «کتابت» نیز از همین اصل گرفته شده است.<ref>معجم مقاییس اللغه، ج5، ص158.</ref> | ||
کتیبه در برخی از واژهنامههای فارسی به آنچه با خط نسخ، نستعلیق، طغرا یا کوفی دور تا دور دیوار مسجد، مقبره و مکانهای مقدس، یا سردر دروازه امیران و بزرگان نوشته یا نقش شده باشد، معنا شده است.<ref>لغتنامه دهخدا، ذیل واژه کتیبه، به نقل از ناظم الاطباء.</ref> برخی آنچه روی تخت، کرسی، در، حاشیه سفره، بیرق، جامه و زینپوش نوشته میشود را به معانی آن افزودهاند.<ref>لغت نامه هخدا، ذیل واژه کتیبه.</ref> برخی نیز آن را سنگنبشته{{یادداشت|نوشتهای که بر سنگ بدنه کوه یا تخته سنگ مینویسند.<ref>لغتنامه دهخدا، ذیل واژه کتیبه.</ref>}}<ref>فرهنگ فارسی معین، ذیل واژه کتیبه.</ref> دانستهاند. | کتیبه در برخی از واژهنامههای فارسی به آنچه با خط نسخ، نستعلیق، طغرا یا کوفی دور تا دور دیوار مسجد، مقبره و مکانهای مقدس، یا سردر دروازه امیران و بزرگان نوشته یا نقش شده باشد، معنا شده است.<ref>لغتنامه دهخدا، ذیل واژه کتیبه، به نقل از ناظم الاطباء.</ref> برخی آنچه روی تخت، کرسی، در، حاشیه سفره، بیرق، جامه و زینپوش نوشته میشود را به معانی آن افزودهاند.<ref>لغت نامه هخدا، ذیل واژه کتیبه.</ref> برخی نیز آن را سنگنبشته{{یادداشت|نوشتهای که بر سنگ بدنه کوه یا تخته سنگ مینویسند.<ref>لغتنامه دهخدا، ذیل واژه کتیبه.</ref>}}<ref>فرهنگ فارسی معین، ذیل واژه کتیبه.</ref> دانستهاند. | ||
==در مکانهای مقدس== | ==در مکانهای مقدس== | ||
کتیبه، در مکانهای مقدس، به نوشتههایی گفته میشود که با خط زیبا، شامل آیات، احادیث و اشعار، در | کتیبه، در مکانهای مقدس، به نوشتههایی گفته میشود که با خط زیبا، شامل آیات، احادیث و اشعار، در صحنها، [[رواق|رواقها]]، دور گنبد و گلدستهها، بر سردر و روی دیوارها نقش میشود. تابلوهای نفیس خطی نیز، در ابعاد مختلف، کتیبه نام دارد. کتیبههای خطّی «علیرضا عباسی» مشهور است. | ||
برخی، احاطه شدن ورودیها و طاقهای مکانهای مقدس با کتیبه را، نشانهای از آمیختگی زندگی مسلمانان با [[قرآن]] و لزوم تمسّک به آن در همه حرکات دانستهاند.<ref>حرم در واژهها، ص۳۹.</ref> | برخی، احاطه شدن ورودیها و طاقهای مکانهای مقدس با کتیبه را، نشانهای از آمیختگی زندگی مسلمانان با [[قرآن]] و لزوم تمسّک به آن در همه حرکات دانستهاند.<ref>حرم در واژهها، ص۳۹.</ref> |