در حال ویرایش کلیددار

[[پرونده:کلید ضریح امام رضا(ع).jpg|بندانگشتی|کلید ضریح امام رضا(ع).|جایگزین=|345x345px]]
'''کلیددار'''، در مکان‌های مقدس، حرم‌ها و زیارتگاه‌ها، کسی است که  نگهبان بوده، یا کلید [[ضریح]] یا کلید خزانه در دست او باشد. 

کلیدداری، از گذشته، منصب مهمی بوده و پیشینه آن در برخی معبدها به پیش از [[اسلام]] بازمی‌گردد. یکی از سمت‌های خادمان [[کعبه]]، [[حجابت]] است که به معنای کلیدداری است. 

در [[آستان مقدس امام حسین(ع)|حرم امام حسین(ع)]]، منصب کلیدداری، به ریاست خادمان و آستان گفته می‌شود.

==معرفی==
کلیددار، کسی است که در مکان‌های مذهبی، کارخانه‌ها، تیمچه‌ها، بازارچه‌ها و قصرها، کلیدهای بخش‌های گوناگون را به او می‌سپارند. او امین و هوشیار بوده و باز و بسته کردن درهای این مکان‌ها، در آغاز و پایان روز، به عهده اوست.<ref name=":0">فرهنگ نامه زیارت، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۱۸، ص۳۶.</ref> واژه کلیددار را به دربان، نیز معنا کرده‌اند.<ref>فرهنگ فارسی معین، ذیل واژه کلیددار.</ref> 

==در مکان‌های مقدس==
کلیددار، در مکان‌های مقدس، حرم‌ها و زیارتگاه‌ها، کسی است که نگهبان بوده، یا کلید [[ضریح]] یا کلید خزانه در دست او باشد. کلیدداری، از گذشته، منصب مهمی بوده و پیشینه آن در برخی معبدها به پیش از اسلام بازمی‌گردد.<ref name=":0" />

===کعبه===
{{اصلی|حجابت}}
پیشینه کلیدداری، درباره [[کعبه]]، به پیش از اسلام بازگشته و برای دودمانی که نسل در نسل این سمت را داشتند، افتخار به شمار می‌آمده است. یکی از منصب‌های [[قریش]]، مقارن ظهور اسلام، «[[حجابت]]» و «سدانت» ، یعنی دربانی، کلید داری، خادمی و پرده داری بوده است.<ref>تاریخ پیامبر اسلام، ص۶۶.</ref> در روز فتح [[مکه]]، [[حضرت محمد(ص)]] کلید کعبه را از عثمان بن ابی طلحه گرفته، در کعبه را گشوده و وارد آن شد و دو رکعت [[نماز]] خواند. او پس از سخنانی که در عفو و گذشت از قریش بر زبان آورد، دوباره کلیددارِ در کعبه را خواسته و کلید کعبه را به او داد و او را در همان منصب، ابقا کرد.<ref>تاریخ پیامبر اسلام، ص۵۶۹.</ref>

===آستان امام حسین(ع)===
در [[آستان مقدس امام حسین(ع)|حرم امام حسین(ع)]]، کلیدداری، منصب ریاست بر خادمان و آستان به شمار می‌رود. در [[کربلا]]، از ۲۰۰ سال پیش، خاندان آل طعمه به کلیددار معروف بوده و تولیت حرم امام حسین(ع) و [[آستان مقدس حضرت عباس(ع)|حرم حضرت عباس(ع)]] را بر عهده داشتند، که بعدها در تولیت حرم حسینی انحصار یافت و «آل‌کلیددار» ، عهده دار این منصب شدند که تا همین اواخر ادامه داشت.<ref name=":1">فرهنگ نامه زیارت، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۱۸، ص3۷.</ref> سید عبدالحسین کلیددار آل‌طعمه، مؤلف «[[بغیة النبلاء فی تاریخ کربلاء (کتاب)|بغیه النبلاء فی تاریخ کربلا]]»،<ref>ر. ک: فصلنامهٔ فرهنگ زیارت، شماره ١٠ و ١١ (ویژه نامهٔ کربلای معلی).</ref> و سید سلمان آل‌طعمه از بزرگان همین خاندانند.<ref name=":1" />

==پانوشت==
{{پانویس}}
==منابع==
{{منابع}}
{{برگرفتگی
| پیش از لینک = مقاله
| منبع = فرهنگ نامه زیارت،
| پس از لینک =  جواد محدثی، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره هجدهم، بهار ۱۳۹۳، ص۳۶
| لینک = http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1365/1/36
}}
* '''تاریخ پیامبر اسلام'''، محمدابراهیم آیتی، انتشارات دانشگاه تهران، تهران، چاپ پنجم.
{{پایان}}