| نسخهٔ فعلی |
متن شما |
| خط ۱: |
خط ۱: |
| {{جعبه اطلاعات بنای مذهبی
| | ==نام== |
| | تصویر = جبل الرایه.jpg
| | کوه الرایه، در گذشته، به نام ذباب خوانده می‌شد.<ref name=":0">المغانم المطابه فی معالم طابه، ص۱۴۶.</ref> |
| | مکان =شمال شهر [[مدینه]]، در نزدیکی و در شرق [[کوه سلع|کوه سَلْع]] و میان [[کوه احد]] و کوه سلع
| |
| |نام‌های دیگر=ذُباب}}
| |
| '''کوه الرایَه''' (به عربی: جَبَلُ الرایَة) یا کوه ذُباب، کوهی است در شمال شهر [[مدینه]] و میان [[کوه احد]] و [[کوه سلع|کوه سَلْع]]، که از آن در جنگ‌های [[غزوه احزاب|احزاب]]، [[غزوه خیبر|خیبر]]، [[غزوه تبوک|تبوک]] و [[غزوه غابه|غابه]] نام برده شده است. این کوه، برای تعیین مسیر خندقی که در جنگ احزاب ساخته شده دارای اهمیت است.
| |
|
| |
|
| [[مسجد ذباب]]، روی این کوه قرار دارد.
| |
|
| |
|
| ==نام==
| |
| به گمانِ برخی، سببِ نامگذاری این کوه به الرایه (به معنای پرچم)<ref>کتاب العین، ج2، ص153.</ref>، این است که پرچم اسلام بر بالای این کوه برافراشته می‌شد، یا آنکه پرچم شورشیان [[واقعه حره|واقعه حرّه]] در آنجا نصب شد.<ref name=":1" />
| |
|
| |
|
| همچنین کوه الرایه، در گذشته، به نام ذُباب خوانده می‌شد.{{یادداشت|و فی المعالم الاثیره: «ذباب بضم الذال المعجمة و موحدتان بینهما ألف.»}}<ref name=":0">معالم المدینة المنورة بین العمارة و التاریخ، ج1، ص267؛ المغانم المطابه فی معالم طابه، ص۱۴۶.</ref> گفته شده نامگذاری آن به ذباب{{یادداشت|واژه ذباب، نام پرنده یا قسمت بُرَنده شمشیر است و برخی، آن را به معنای زنبور عسل نیز آورده‌اند.}}<ref>مصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر، ص۲۰۶؛ مفردات الفاظ قرآن، ص325.</ref>، به فردی به نام ذباب از مردم [[یمن]] برمی‌گردد، که مردی از انصار را کشته بود و مروان بن حکم، دستور داد او را روی این کوه گردن بزنند.<ref>معالم المدینة المنورة بین العمارة و التاریخ، ج1، ص266.</ref>
| | علت نام گذاری این کوه به ذباب آن است که ذباب نام پرنده یا قسمت برنده شمشیر است.<ref>مصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر، ص۲۰۶.</ref> |
| | و در بعضی از کتب به معنی زنبور عسل نیز آمده است.<ref>مفردات الفاظ قرآن، ص325.</ref> |
| | بعضی گویند نام کسی است که در دوران اموی در کنار این کوه گردن زده شده است<ref>ج1، ص266.</ref> |
|
| |
|
| ==مکان== | | ==مکان== |
| کوه الرایه، در شمال شهر [[مدینه]]، در نزدیکی<ref name=":1" /> و در شرق [[کوه سلع|کوه سَلْع]]<ref name=":0" /> و میان [[کوه احد]] و کوه سلع قرار دارد.<ref name=":1" />
| | این کوه، در شرق کوه سلع (مساجد سبعه) قرار دارد.<ref name=":0" /> |
|
| |
|
| ==اهمیت== | | ==ویژگی== |
| کوه الرایه، یکی از مناطق مهم مدینه از نظر تاریخی شمرده شده است؛ زیرا امروزه آثار خندقی که در ماجرای [[غزوه احزاب|جنگ احزاب]] کنده شد از میان رفته و این کوه، نشانه خوبی برای یافتن مسیر احتمالی این خندق است.<ref>معالم المدینة المنورة بین العمارة و التاریخ، ج1، ص267.</ref>
| |
|
| |
|
| ==مسجد ذباب== | | == مسجد ذباب == |
| {{اصلی|مسجد ذباب}} | | {{اصلی|مسجد ذباب}} |
| روی این کوه، مسجد ذباب قرار دارد، که به آن «قرین» و «الرایه» نیز گفته شده است.<ref name=":0" /> این مسجد، در جایی ساخته شده که [[حضرت محمد(ص)]] بر آن خیمه‌ای بر پا کرد. مسجد ذباب، مساحتی کوچک داشته<ref name=":1">آثار اسلامی مکه و مدینه، ج۱، ص۳۶۳.</ref> و در سال ۱۴۰۶ق. بنای مخروبه آن و محرابی که به سختی دیده می‌شده گزارش شده است.<ref name=":2">الدر الثمین، ص١٧١.</ref> | | روی این کوه، مسجد ذباب قرار دارد.<ref name=":0" /> |
|
| |
|
| ==در تاریخ== | | ==در تاریخ== |
| در جریان [[غزوه احزاب|جنگ احزاب]]، چادری برای [[حضرت محمد(ص)]] بالای این کوه نصب شد که از آنجا به عملیات مقدماتی مسلمانان در کندن خندق و تعیین محل آن نظارت می‌کرد.<ref name=":1" />
| |
|
| |
|
| در جریان دو [[غزوه خیبر]] و [[غزوه تبوک|تبوک]]، حضرت محمد(ع) پرچمش را روی این کوه نصب کرد؛ وقتی مسلمانان آن را دیدند برای جهاد بیرون رفتند.<ref name=":2" />
| |
|
| |
| سلمة بن الاکوع، روی این کوه ایستاده و با فریاد، مردم را از دزدیده شدن شتران حضرت محمد(ص)، توسط عیینة بن حصن آگاه کرد. حضرت محمد(ص) بیرون رفته و [[غزوه غابه]] شکل گرفت.<ref>الدر الثمین، ص۱۷۲.</ref>
| |
|
| |
| ==پانوشت==
| |
| {{پانویس}}
| |
| ==منابع== | | ==منابع== |
| {{منابع}}
| | <br />{{برگرفتگی |
| {{برگرفتگی | |
| | پیش از لینک = مقاله | | | پیش از لینک = مقاله |
| | منبع = بررسی جغرافیای طبیعی مدینه | | | منبع = بررسی جغرافیای طبیعی مدینه |
| | پس از لینک = یحیی جهانگیری و علی اصغر کریم خانی، فصلنامه میقات حج، دوره ۲۶، ش۱۰۳، بهار ۱۳۹۷، ص۷۹–۱۰ | | | پس از لینک = یحیی جهانگیری و علی اصغر کریم خانی، فصلنامه میقات حج، دوره ۲۶، ش۱۰۳، بهار ۱۳۹۷، ص۷۹–۱۰ |
| | لینک = http://miqat.hajj.ir/article_70564.html | | | لینک = http://miqat.hajj.ir/article_70564.html |
| }} | | }}'''مصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر'''، احمد فیومی، مؤسسة دارالهجرة، قم، ۱۴۱۴ق. |
| * '''کتاب العین'''، خلیل بن احمد فراهیدی، نشر هجرت، قم، ۱۴۰۹ق.
| | |
| * '''مصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر'''، احمد فیومی، مؤسسة دارالهجرة، قم، ۱۴۱۴ق.
| | '''المغانم المطابه فی معالم طابه'''، مجدالدین فیروز آبادی، مرکز بحوث و دراسات المدینة المنوره، مدینه، ۲۰۰۲م. |
| * '''معالم المدینة المنورة بین العمارة و التاریخ'''، عبدالعزیز کعکی، دار و مکتبه الهلال، بیروت، ۱۴۱۹ق.
| |
| * '''المغانم المطابه فی معالم طابه'''، مجدالدین فیروز آبادی، مرکز بحوث و دراسات المدینة المنوره، مدینه، ۲۰۰۲م.
| |
| * '''مفردات الفاظ قرآن'''، راغب اصفهانی، دارالکتب العلمیه، قم، بی‌تا.
| |
| {{پایان}}
| |
|
| |
|
| [[رده:کوه‌های مدینه]]
| | '''مفردات الفاظ قرآن'''، راغب اصفهانی، دارالکتب العلمیه، قم، بی‌تا. |
| | <br /> |
