در حال ویرایش کوه سلع

'''کوه سَلْع،''' نام کوهی در مرکز [[مدینه]]. این کوه در گذشته شمال غربی این شهر قرار داشته است. کوه بیضی‌شکل است و حدود هزار متر ارتفاع دارد. کوه سلع در دوره [[جاهلیت]] و صدر اسلام، محل زندگی قبایل جَهینه، بلی و بنی‌اشجع بن زید بوده است.

«سلع» را به راه‌های میان دو کوه، اطلاق کرده‌اند. هنگامی که کوهی بین دو وادی قرار گرفته باشد، نقطه مرتفع کوه به عنوان حد فاصل دو وادی، «سلع» نامیده می شده است.<ref>.  معجم البلدان، ج3، ص236.</ref> برخی، سلع را نام مشترک برخی کوه‌ها در شبه جزیره دانسته‌اند.<ref>. معجم المعالم الجغرافیه، ص160؛ آثار المدینه المنوره، ص203.</ref>

کوه سلع در شمال غربی [[مدینه]] قدیم و مرکز مدینه فعلی، در فاصله ۵۰۰ متری شمال غربی [[مسجد النبی]] و در نزدیکی بازار مدینه<ref>. عمده الاخبار، ص295؛ معالم المدینه المنوره، ج1، ص290، 296.</ref> قرار دارد. این کوه با نام‌های کوه ثواب یا بواب هم شناخته می شده است.<ref>. وفاء الوفاء، ج4، ص93؛ معالم المدینه المنوره، ج1، ص290؛ موسوعه العتبات المقدسه، ج3، ص288. </ref> کشیدگی کوه از شمال و جنوب، آن را به بیضی شبیه کرده است. طول تقریبی آن ۱۰۰۰ متر و عرض آن در پهن‌ترین جاها به ۸۵۰ و در نازک‌ترین قسمت‌ها ۲۵۰ متر و  میانگین ارتفاع آن ۸۰ متر است.<ref>. معالم المدینه المنوره، ج1، ص300.</ref>

این کوه سنگ‌های رسوبی و گدازه‌ای با رنگ‌های مختلف، از جنس گرانیت و بازالت و گونه‌های دیگر دارد. وجود معدن سیمان که در این کوه ادعا می شده، ثابت نشده است.<ref>. آثار المدینه المنوره، ص203.</ref> پوشش گیاهی کوه، درختچه‌ها و علف‌هایی است که خوراک دام‌ها می شوند.<ref>. نک:معالم المدینه المنوره، ج1، ص300-310.</ref>  

کوه سلع در [[جاهلیت|عصر جاهلیت]] و دوران اسلامی، محل سکونت قبایلی چون جهینه، بلی و [[بنی‌اشجع]] بن زید بوده است.<ref>. معالم المدینه المنوره، ج1، ص 291.</ref> حفر خندقی در [[جنگ احزاب]] در سال  پنجم هجری، از دامنه این کوه آغاز شده بود.<ref>. آثار اسلامی مکه و مدینه، ص 295.</ref> در دامنه غربی کوه، غار و [[مسجد بنی‌حرام]] قرار دارد که اقامتگاه پیامبر در هنگام حفر خندق بوده است. بعدها در محل غار نشانه‌ای ساخته شد و قبه‌ای کوچک بر آن بنا گردید.<ref>. آثار المدینه المنوره، ص233.</ref> برخی، از حفر چشمه ای به دست پیامبر در این غار  یاد کرده‌اند.<ref>. الدره الثمینه، ص64؛ معالم المدینه، ج1، ص312-322</ref> وجود سنگ نوشته‌ای به زبان کوفی درباره [[ابوبکر بن ابی‌قحافه|ابوبکر]] و عمر، در دامنه جنوبی کوه که برخی ادعا کرده اند،<ref>. مرآه الحرمین، ج1، ص389؛ و نیز نک: مدینه شناسی، ج2، ص362.</ref> در تحقیق میدانی دیده نشده است.<ref>. معالم المدینه المنوره، ج1، ص293.</ref>

در شرق مکه، در نزدیکی کوه طارقی نیز، کوه کم‌ارتفاعی به نام سلع که گاه به آن سلوع می گفته‌اند، شناخته می‌شده است. حد [[حرم مکی|حرم]] در بخش غربی آن واقع شده و تمام یا بخشی از آن در محدوده خارج از حرم قرار دارد.<ref>. معالم مکه التاریخیه و الاثریه، ص136-137.</ref>