Automoderated users، دیوان‌سالاران، checkuser، ناظمان (CommentStreams)، developer، Moderators، مدیران
۹٬۶۷۶
ویرایش
←تاریخ نگاری در دوره عثمانی
عاطفه فتاحی (بحث | مشارکتها) |
|||
| (۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۷: | خط ۷: | ||
نخستین تواریخ محلی مدینه که در پایان سده دوم و در طول سده سوم نگاشته شده‌اند، مطابق سنت تاریخ‌نگاری این دوره، معمولاً «اخبار المدینه» نامگذاری می‌شدند. | نخستین تواریخ محلی مدینه که در پایان سده دوم و در طول سده سوم نگاشته شده‌اند، مطابق سنت تاریخ‌نگاری این دوره، معمولاً «اخبار المدینه» نامگذاری می‌شدند. | ||
پس از آثار نخستین مانند اخبار المدینه ابن زباله و ابن شبه، طی قرن چهار تا ششم دو اثر مکتوب از این نوع تاریخ نگاری بجا ماند. | پس از آثار نخستین مانند اخبار المدینه ابن زباله و ابن شبه، طی قرن چهار تا ششم تنها دو اثر مکتوب از این نوع تاریخ نگاری بجا ماند. | ||
در دوره مملوکی این آثار رونق بیشتری یافت و تألیفاتی مانند [[الدُّرّة الثمینة فی تاریخ المدینة]] و [[وفاء الوفا بأخبار دارالمصطفی]] شکل گرفت. | در دوره مملوکی این آثار رونق بیشتری یافت و تألیفاتی مانند [[الدُّرّة الثمینة فی تاریخ المدینة]] و [[وفاء الوفا بأخبار دارالمصطفی]] شکل گرفت. | ||
| خط ۳۶: | خط ۳۶: | ||
==تاریخ نگاری در سده های چهارم تا ششم== | ==تاریخ نگاری در سده های چهارم تا ششم== | ||
طی سده‌های چهارم تا ششم هجری، نگارش تواریخ محلی مدینه | طی سده‌های چهارم تا ششم هجری، نگارش تواریخ محلی مدینه شامل دو کتاب می‌شد: | ||
* [[الانتقاء فی اخبار المدینة]] اثر محمد بن عبدالرحمان بغدادی ذهبی، معروف به [[ابوطاهر مُخلّص]] (305-393ق.) | |||
* [[اخبار دارالهجره|اخبار دارالهجرة]] اثر رُزَین بن معاویه عبدری سَرقُسطی (د. 524ق.) | |||
این دو متن، امروزه مفقود هستند؛ اما نقل قول‌هایی از آنها در منابع تاریخی دوره‌های بعدی به جای مانده است<ref>«الانتقاء فی اخبارالمدینه»،، ص299ـ301؛ «اخباردالهجره»، ص6ـ29</ref> | |||
==تاریخ نگاری در دوره مملوکی== | ==تاریخ نگاری در دوره مملوکی== | ||
منابع تاریخ نگاری محلی مدینه در دوره مملوکی که عمدتا با تأکید بر تاریخ شهر [[مدینه]] و اماکن دینی و جغرافیایی آن به ویژه [[مسجد النبی|مسجدالنبی]] نگاشته می‌شد، بدین قرارند: | |||
* [[الدُّرّة الثمینة فی تاریخ المدینة]] اثر [[ابن نجار|ابن نجّار]] (د. 643ق.) را می‌توان نقطه آغازی برای موج جدیدی از تاریخ‌نگاری محلی مدینه به شمار آورد که در دوره مملوکی به اوج رونق خود رسید. | |||
* [[بهجة النفوس و الاسرار فی تاریخ دار هجرة المختار|بهجة النفوس والاسرار فی تاریخ دارهجرة المختار|بهجة النفوس والاسرار فی تاریخ دارهجرة المختار]] اثر مرجانی (زنده در 770ق.) | |||
* [[التعریف بما أنست الهجرة (کتاب)|التعریف بما أنست الهجرة من معالم دارالهجرة]] اثر [[جمال‌الدین مطری]] (د. 741ق.) | |||
* [[تحقیق النصرة (کتاب)|تحقیق النصرة بتلخیص معالم دارالهجرة]] اثر [[ابوبکر مراغی]] (د. 816ق.) | |||
* [[المغانم المطابة فی معالم طابة]] اثر [[مجدالدین فیروزآبادی]] (د. 817ق.) | |||
* [[وفاء الوفا بأخبار دارالمصطفی]] اثر [[نورالدین سمهودی]] (د. 911ق.) به عنوان مفصّل‌ترین و مهم‌ترین تواریخ محلی [[مدینه]] در دوره [[مملوکی]]، باید از آن نام برد. | |||
به موازات این | به موازات این آثار، تواریخ محلی دیگری نیز در همین دوره با رویکرد تراجم‌نگاری پدید آمد. مهم‌ترین این آثار عبارت‌اند از: | ||
* [[الروضة الفردوسیة والحضرة القدسیة]] اثر [[آقشهری]] (د. 739ق.)، | |||
* [[نصیحة المشاور وتعزیة المجاور]] اثر [[ابن فرحون مالکی]] (د. 769ق.) | |||
* [[تاریخ المدینه کنانی|تاریخ المدینه]] اثر [[شمس‌الدین محمد بن صالح کِنانی]] (785ق.).که متنی مفقودی به‌شمار میآید. | |||
* ا[[التحفة اللطیفة (کتاب)|لتحفة اللطیفة فی تاریخ المدینة الشریفة]] اثر [[شمس‌الدین سخاوی]] (د. 902ق.) ، که نقطه اوج نگارش در حوزه تراجم‌نگاری اعلام مدینه، به شمار می‌آمد. | |||
==تاریخ نگاری در دوره عثمانی== | ==تاریخ نگاری در دوره عثمانی== | ||
در دوره عثمانی، شماری از آثاری پدید آمد که به نوعی می‌توان آنها را تاریخ محلی مدینه دانست؛ از جمله: [[تاریخ المدینه نهروالی|تاریخ المدینه]] اثر [[قطب الدین نهروالی|قطب‌الدین نهروالی]] (د. 990ق.)، [[عمدة الاخبار فی مدینة المختار]] اثر [[احمد بن عبدالحمید عبّاسی]] (سده 10ق.)، [[نتیجة الفِکَر فی خبر مدینة سید البشر]] اثر [[زین‌العابدین بن محمد بن عبدالله عبّاسی]] (د. 1130ق.) | در دوره عثمانی، شماری از آثاری پدید آمد که به نوعی می‌توان آنها را تاریخ محلی مدینه دانست؛ از جمله: | ||
* [[تاریخ المدینه نهروالی|تاریخ المدینه]] اثر [[قطب الدین نهروالی|قطب‌الدین نهروالی]] (د. 990ق.)، | |||
* [[عمدة الاخبار فی مدینة المختار]] اثر [[احمد بن عبدالحمید عبّاسی]] (سده 10ق.)، | |||
* [[نتیجة الفِکَر فی خبر مدینة سید البشر]] اثر [[زین‌العابدین بن محمد بن عبدالله عبّاسی]] (د. 1130ق.) | |||
* [[الاخبار الغريبة|الاخبار الغریبة فی ذکر ما وقع بطیبة الحَبیبة]] اثر [[جعفر بن حسین مدنی]] (د. 1342ق.) | |||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
| خط ۷۲: | خط ۹۲: | ||
* '''وفاء الوفا بأخبار دارالمصطفی'''، علی بن عبدالله سمهودی، تحقیق قاسم السامرائی، لندن، مؤسّسة الفرقان للتراث الاسلامی،2001م | * '''وفاء الوفا بأخبار دارالمصطفی'''، علی بن عبدالله سمهودی، تحقیق قاسم السامرائی، لندن، مؤسّسة الفرقان للتراث الاسلامی،2001م | ||
{{برگرفتگی | |||
| پیش از لینک = | |||
| منبع = مقاله سیر اجمالی تاریخ نگاری مکه و مدینه (با تاکید برجایگاه نگارش‌های علمای مغرب اسلامی) | |||
| لینک = | |||
| توضیحات منبع = نوشته احمد خامه یار، فصلنامه علمی-ترویجی میقات حج، سال 29، شماره 115، صفحات 73-51 | |||
}} | |||
[[رده:تاریخ‌نگاری محلی مدینه]] | |||
[[رده:کتاب‌های تاریخ مدینه]] | |||