بیت‌الله: تفاوت میان نسخه‌ها

→ تفاوت با ویرایش قدیمی‌تر تفاوت با ویرایش جدیدتر ←

دیداریویکی‌متن

@@ خط ۲: / خط ۲: @@
 [[پرونده:1312751 433.jpg|بندانگشتی|بیت‌الله]]
-'''بیت‌الله''' از نام‌های [[کعبه]] است.
+'''بیت‌الله''' از نام‌های [[کعبه]] است. بیت‌الله ترکیبی است از بیت و [[الله]] که در مصداق آن اختلاف آراء وجود دارد ولی در منابع و فرهنگ اسلامی، بیت‌الله بیشتر به کعبه گفته می‌شود، و در آیاتی از [[قرآن کریم]] هم به‌کار برده شده است، همچنین در بسیاری از منابع روایی و فقهی هنگام بیان پاره‌ای آموزه‌ها و احکام درباره کعبه به کار رفته است.
+==واژه‌شناسی==
-بیت‌الله ترکیبی است از بیت و [[الله]] که در مصداق آن اختلاف آراء وجود دارد ولی در منابع و فرهنگ اسلامی، بیت‌الله بیشتر به کعبه گفته می‌شود، و در آیاتی از [[قرآن کریم]] هم به‌کار برده شده است، همچنین در بسیاری از منابع روایی و فقهی هنگام بیان پاره‌ای آموزه‌ها و احکام درباره کعبه به کار رفته است.
+«بیت» در اصل محل زندگی انسان در شب است که بعدها بدون اعتبار قید شب،<ref>مفردات، ص151.</ref>  به معنای مکان سکونت<ref>مفردات، ص151؛ المصباح، ص68، «بیت. </ref> و زندگی، گرد هم آمدن و بازگشت<ref>معجم مقاییس اللغه، ج1، ص324؛ النهایه، ج1، ص170، «بیت. </ref> به کار رفته است. «الله» از ریشه «اله» به معنای معبود، پس از حذف همزه و درآمدن الف و لام بر آن، برای باری تعالی عَلَم شده است.<ref>مفردات، ص82؛ المصباح، ج2، ص20.</ref>ترکیب اضافی «بیت الله» به معنای خانه متعلق به [[خداوند]] است.<ref>کشف المراد، ص406؛ عقائد الامامیه، ص36.</ref>
-==ترکیب بیت و الله==
-«بیت» در اصل به محل زندگی انسان در شب است که بعدها بدون اعتبار قید شب، <ref>مفردات، ص151.</ref>  به معنای مکان سکونت<ref>مفردات، ص151؛ المصباح، ص68، «بیت. </ref> و زندگی، گرد هم آمدن و بازگشت<ref>معجم مقاییس اللغه، ج1، ص324؛ النهایه، ج1، ص170، «بیت. </ref> به کار رفته است.
-«الله» از ریشه «اله» به معنای معبود، پس از حذف همزه و درآمدن الف و لام بر آن، برای باری تعالی عَلَم شده است.<ref>مفردات، ص82؛ المصباح، ج2، ص20.</ref>
-ترکیب اضافی «بیت الله»، بر پایه تقدیر لام اختصاص میان مضاف و مضاف‌الیه، <ref>نک: شرح الرضی، ج2، ص206-208؛ النحو الوافی، ج3، ص20.</ref> به معنای خانه متعلق به [[خداوند]] و با توجه به غیر جسمانی و بی‌مکان بودن خداوند، <ref>کشف المراد، ص406؛ عقائد الامامیه، ص36.</ref> اضافه تشریفیه و برای بزرگداشت<ref>مفردات، ص498.</ref> خانه منسوب به الله است.
 ===مصادیق===
 پاره‌ای روایت‌ها مساجد را خانه‌های خدا بر زمین دانسته<ref>ثواب الاعمال، ص27.</ref> و همین را علت بزرگداشت آن‌ها معرفی کرده‌اند.<ref>علل الشرائع، ج2، ص318.</ref> بر این اساس، حرکت به سوی مسجد، حرکت به سوی خدا<ref>من لا یحضره الفقیه، ج1، ص199.</ref> و زیارت او<ref>الامالی، ص440.</ref> شمرده شده است.
 در برخی روایت‌ها «بیت الله» بر [[مسجدالاقصی]] اطلاق شده است.<ref>سعد السعود، ص100؛ بحار الانوار، ج18، ص317.</ref>
 در منابع و فرهنگ اسلامی، «بیت الله» بیشتر به [[کعبه]] گفته می‌شود. برخی اطلاق یاد شده را علم بالغلبه<ref>التحریر و التنویر، ج30، ص492.</ref> و به دلیل کثرت کاربرد دانسته و گروهی دیگر، آن را علم جنس و به معنای کلی مسجد می‌دانند که کعبه بارزترین مصداق آن است.<ref>نک: لسان العرب، ج15، ص310؛ تاج العروس، ج20، ص226، «نحو. </ref><ref>ج3، ص22، «بیت. </ref>
-برخی اضافه تشریفیه «بیت الله» در اطلاق بر کعبه را نمایانگر برتری آن بر دیگر مساجد دانسته‌اند.<ref>فتح الباری، ج2، ص120.</ref>
-«بیت الله» در بسیاری از کاربردها با الگوگیری از آیه 2 [[سوره مائده]] ({{قلم رنگ|سبز|آمّینَ البیتَ الحَرام}}) با وصف (الحرام) همراه است.<ref>نک: الکافی، ج4، ص277؛ المصنف، ج5، ص149.</ref>
-برخی روایت‌ها علت این وصف را حرمت ورود [[مشرکان]] به خانه خدا دانسته‌اند.<ref>علل الشرائع، ج2، ص398؛ من لا یحضره الفقیه، ج2، ص191.</ref>
+«بیت الله» در بسیاری از کاربردها با الگوگیری از آیه 2 [[سوره مائده]] ({{قلم رنگ|سبز|آمّینَ البیتَ الحَرام}}) با وصف (الحرام) همراه است.<ref>نک: الکافی، ج4، ص277؛ المصنف، ج5، ص149.</ref>برخی روایت‌ها علت این وصف را حرمت ورود [[مشرکان]] به خانه خدا دانسته‌اند.<ref>علل الشرائع، ج2، ص398؛ من لا یحضره الفقیه، ج2، ص191.</ref>
 در بسیاری موارد، واژه «بیت» همراه الف و لام عهد<ref>زاد المسیر، ج1، ص109.</ref> و بدون افزوده شدن به «الله» به سبب کاربرد فراوان بر کعبه<ref>الکشاف، ج1، ص183-184.</ref> اطلاق می‌گردد؛ پیشینه نسبت دادن جایی به خدا و اطلاق تعابیری همانند «بیت الله» بر آن، به [[عهد عتیق]] می‌رسد.
@@ خط ۲۶: / خط ۱۷: @@
 «[[بیت ایل]]»<ref>کتاب مقدس، سفر پیدایش 28: 11-22.</ref>  (شهری مرزی میان [[بیت المقدس]] یا [[اورشلیم]] و [[نابلس]])<ref>قاموس الکتاب المقدس، ص200؛ التحریر و التنویر، ج14، ص14.</ref>  و «[[ایلیاء]]» (شهر بیت المقدس)<ref>معجم البلدان، ج1، ص293؛ تاج العروس، ج14، ص38، «ایل. </ref>  هر دو به معنای بیت الله هستند.
 ===در روزگار جاهلیت===
-بتان جاهلی خانه‌ای داشتند که به نام [[بت]] نسبت می‌یافت و عبادتگاه به شمار می‌رفت.<ref>نک: رسائل المرتضی، ج3، ص230؛ المفصل، ج6، ص228-229.</ref> با ظهور [[اسلام]]، آن خانه‌ها از میان رفتند<ref>نک: المفصل، ج6، ص234، 242، 272.</ref> و تنها کعبه به عنوان بیت الله و نماد یکتاپرستی باقی ماند.
+بت‌های پیش از اسلام خانه‌ای داشتند که به نام [[بت]] نسبت می‌یافت و عبادتگاه به شمار می‌رفت.<ref>نک: رسائل المرتضی، ج3، ص230؛ المفصل، ج6، ص228-229.</ref> با ظهور [[اسلام]]، آن خانه‌ها از میان رفتند<ref>نک: المفصل، ج6، ص234، 242، 272.</ref> و تنها کعبه به عنوان بیت الله و نماد یکتاپرستی باقی ماند.
 اشعار<ref>السیرة النبویه، ج1، ص175؛ المنمق، ص63، 103؛ انساب الاشراف، ج1، ص72.</ref> و گزارش‌های تاریخی<ref>انساب الاشراف، ج1، ص71؛ تاریخ طبری، ج2، ص133؛ الکامل، ج1، ص443.</ref> گویای کاربرد ترکیب یاد شده و ترکیبات همانند آن در [[روزگار جاهلیت]] و آغاز ظهور اسلام درباره کعبه است.
-برای نمونه، [[قریش]] میان عرب به «اهل بیت الله» و «جیران بیت الله» مشهور بودند و در سفرهای تجاری مورد احترام قرار می‌شدند و در بسیاری از موارد کاروانشان غارت نمی‌شد و در نتیجه، تجارتی پر سود داشتند.<ref>التفسیر الکبیر، ج32، ص295؛ تفسیر قرطبی، ج21، ص200؛ نک: تفسیر ابن کثیر، ج8، ص466.</ref>
+برای نمونه، [[قریش]] میان عرب به «اهل بیت الله» و «جیران بیت الله» مشهور بودند.<ref>التفسیر الکبیر، ج32، ص295؛ تفسیر قرطبی، ج21، ص200؛ نک: تفسیر ابن کثیر، ج8، ص466.</ref>
 [[عبدالمطلب]] در سخن مشهور خود به [[ابرهه]]، «البیت» را بر کعبه اطلاق کرده است: «انّی انا رَبُّ الابِلِ وانَّ لِلبَیتِ رَبّاً سَیَمنَعُهُ».  <ref>السیرة النبویه، ج1، ص50؛ نک: الکامل، ج1، ص444.</ref>
-بر پایه روایتی از [[امام صادق(ع)]] می‌توان دریافت که نسبت «بیت ربنا» میان اعراب پیش از اسلام پیشینه داشته است.<ref>الاحتجاج، ج2، ص346.</ref>
+بر پایه روایتی از [[امام صادق(ع)]] می‌توان دریافت که عبارت «بیت ربنا» (خانه پروردگار ما) میان اعراب پیش از اسلام پیشینه داشته است.<ref>الاحتجاج، ج2، ص346.</ref>
 ==بیت‌الله  در قرآن==
 ترکیب «بیت الله» در آیات [[قرآن]] نیامده؛ ولی الفاظی همانند آن مانند «بَیتی»،  «البَیت» ([[سوره بقره]]، 125؛ [[سوره حج]]، 26) و «بَیتِک» ([[سوره ابراهیم]]، 37) درباره کعبه به کار رفته است.