ابن شبه: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش برچسب: واگردانی دستی |
|||
(۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۳: | خط ۳: | ||
==تولد و تحصیلات== | ==تولد و تحصیلات== | ||
ابوزید عمر بن شَبَّة بن عبیده نُمَیری در ۱۷۳ق، احتمالا در [[بصره]] زاده شد و در ۲۶۲ یا ۲۶۳ق در [[سامرا]] درگذشت.<ref>وفیات الاعیان، ج۳، ص۴۴۰؛ شذرات الذهب، ج۳، ص۲۷۳-۲۷۴؛ البدایة و النهایه، ج۱۱، ص۳۰.</ref> او متعلق به خاندان نمیر بن عامر بود که طایفهای از قبیله بزرگ هوازن بودند.<ref>اسلوب و نظام فکری عمر بن شبه نمیری در کتاب تاریخ المدینه المنوره، ص۳۵</ref> | ابوزید عمر بن شَبَّة بن عبیده نُمَیری در ۱۷۳ق، احتمالا در [[بصره]] زاده شد و در ۲۶۲ یا ۲۶۳ق در [[سامرا]] درگذشت.<ref>وفیات الاعیان، ج۳، ص۴۴۰؛ شذرات الذهب، ج۳، ص۲۷۳-۲۷۴؛ البدایة و النهایه، ج۱۱، ص۳۰.</ref> او متعلق به خاندان نمیر بن عامر بود که طایفهای از قبیله بزرگ هوازن بودند.<ref>اسلوب و نظام فکری عمر بن شبه نمیری در کتاب تاریخ المدینه المنوره، ص۳۵</ref> | ||
==شاگردان و استادان== | ==شاگردان و استادان== | ||
[[مزی|یوسف مزّی]]، از رجالیانِ قرن هشتم قمری، فهرستی بلند از استادان و شاگردان وی ارائه کرده است.<ref>تهذیب الکمال، ج۱۴، ص۹۱-۹۲؛ نک: التحفة اللطیفه، ج۲، ص۳۴۰-۳۴۱.</ref> [[محمد بن یحیی]]، [[معاویة بن هشام]] و [[ابوغسان|ابوغَسان]] از استادان او و ابوبکر بن ابیالدنیا، ابوشُعَیب حرانی و احمد بن ابیطاهر طَیفور از شاگردان ابن شبه بودهاند.<ref>فاتحىنژاد، «'''ابن شبه'''»، ج۴، ص۱۳۶۹.</ref> | [[مزی|یوسف مزّی]]، از رجالیانِ قرن هشتم قمری، فهرستی بلند از استادان و شاگردان وی ارائه کرده است.<ref>تهذیب الکمال، ج۱۴، ص۹۱-۹۲؛ نک: التحفة اللطیفه، ج۲، ص۳۴۰-۳۴۱.</ref> [[محمد بن یحیی]]، [[معاویة بن هشام]] و [[ابوغسان|ابوغَسان]] از استادان او و ابوبکر بن ابیالدنیا، ابوشُعَیب حرانی و احمد بن ابیطاهر طَیفور از شاگردان ابن شبه بودهاند.<ref>فاتحىنژاد، «'''ابن شبه'''»، ج۴، ص۱۳۶۹.</ref> | ||
خط ۹: | خط ۱۰: | ||
== گرایش فکری == | == گرایش فکری == | ||
ابن شبه با تاریخ، سیره، [[حدیث]]، [[فقه]]، ادب، شعر و نسبشناسی آشنا بود و آثار گوناگونش نشان میدهد که در علوم مختلف دست داشته است.<ref>الفهرست، ص۱۶۳؛ سیر اعلام النبلاء، ج۱۲، ص۳۷۰.</ref><ref>وفیات الاعیان، ج۳، ص۴۴۰.</ref>در عرصه تاریخنگاری درباره [[مکه]]، [[مدینه]]، بصره و [[کوفه]] و نگارش شرح حال شاعران و امیران و حاکمان این شهرها تحقیقاتی داشته است.<ref>معجم الادباء، ج۱۶، ص۶۰-۶۲.</ref> | ابن شبه با تاریخ، سیره، [[حدیث]]، [[فقه]]، ادب، شعر و نسبشناسی آشنا بود و آثار گوناگونش نشان میدهد که در علوم مختلف دست داشته است.<ref>الفهرست، ص۱۶۳؛ سیر اعلام النبلاء، ج۱۲، ص۳۷۰.</ref><ref>وفیات الاعیان، ج۳، ص۴۴۰.</ref>در عرصه تاریخنگاری درباره [[مکه]]، [[مدینه]]، بصره و [[کوفه]] و نگارش شرح حال شاعران و امیران و حاکمان این شهرها تحقیقاتی داشته است.<ref>معجم الادباء، ج۱۶، ص۶۰-۶۲.</ref> او را از مخالفان [[معتزله]] و متمایل به [[اهل حدیث]] دانستهاند.<ref>اسلوب و نظام فکری عمر بن شبه نمیری در کتاب تاریخ المدینه المنوره، ۳۸</ref> درباره مخالفتش با اندیشه مخلوق بودن [[قرآن]] گزارشهایی یافت میشود. پاره کردن کتابها و آتش زدن خانه وی و ناچار شدنش به سکوت و انزوا از پیامدهای این رویداد بود.<ref>تاریخ بغداد، ج۱۱، ص۲۰۹.</ref> همچنین فضلیتگویی و مقتلنویسی برای خلیفه دوم و سوم ([[عمر بن خطاب|عمر]] و [[عثمان]]) و دفاع از تشکیل شورای خلافت برای انتخاب خلیفه را از دیگر نشانههای گرایش ابن شبه به [[اهل حدیث]] دانستهاند.<ref>اسلوب و نظام فکری عمر بن شبه نمیری در کتاب تاریخ المدینه المنوره، ص۴۰-۴۲</ref> | ||
او را از مخالفان | |||
== جایگاه ابن شبه در تاریخنگاری مدینه == | == جایگاه ابن شبه در تاریخنگاری مدینه == | ||
ابن شَبَّه در گسترش و استواری مکتب تاریخنگاری [[مدینه]] که اصول آن در کارهای [[عروة بن زبیر|عُروة بن زبیر]] (درگذشت ۹۴ق) و [[ابن شهاب زهری|ابن شهاب زُهری]] (درگذشت ۱۲۴ق) و [[موسی بن عقبه|موسی بن عُقبه]] (درگذشت ۱۴۱ق) نهاده شد،<ref>بحث فی نشأة علم التاریخ، ص۱۳-۲۷.</ref> نقشی اساسی داشت. وی برای گردآوری اطلاعات همان روشی را به کار برده که در تدوین [[حدیث]] به کار میرفته است؛ بدین معنا که سخنهای شاهدان و راویان را به صورت شفاهی گرد آورده و کنار هم نهاد.<ref>درآمدی بر تاریخ اسلام، ص۹۲-۹۳.</ref> | ابن شَبَّه در گسترش و استواری مکتب تاریخنگاری [[مدینه]] که اصول آن در کارهای [[عروة بن زبیر|عُروة بن زبیر]] (درگذشت ۹۴ق) و [[ابن شهاب زهری|ابن شهاب زُهری]] (درگذشت ۱۲۴ق) و [[موسی بن عقبه|موسی بن عُقبه]] (درگذشت ۱۴۱ق) نهاده شد،<ref>بحث فی نشأة علم التاریخ، ص۱۳-۲۷.</ref> نقشی اساسی داشت. وی برای گردآوری اطلاعات همان روشی را به کار برده که در تدوین [[حدیث]] به کار میرفته است؛ بدین معنا که سخنهای شاهدان و راویان را به صورت شفاهی گرد آورده و کنار هم نهاد.<ref>درآمدی بر تاریخ اسلام، ص۹۲-۹۳.</ref> | ||
==== داوری تراجم نگاران درباره ابن شبه ==== | ==== داوری تراجم نگاران درباره ابن شبه ==== | ||
خط ۳۳: | خط ۳۴: | ||
* مقتل عثمان | * مقتل عثمان | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
====ادبیات عرب==== | ====ادبیات عرب==== | ||
{{ستون-شروع|۲}} | {{ستون-شروع|۲}} | ||
خط ۴۹: | خط ۵۱: | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
==منابع == | ==منابع == | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
خط ۶۱: | خط ۶۴: | ||
*'''تهذیب الکمال فی اسماء الرجال''': المزی (درگذشت ۷۴۲ق)، به کوشش احمد علی و حسن احمد، بیروت، دار الفکر، ۱۴۱۴ق. | *'''تهذیب الکمال فی اسماء الرجال''': المزی (درگذشت ۷۴۲ق)، به کوشش احمد علی و حسن احمد، بیروت، دار الفکر، ۱۴۱۴ق. | ||
*'''الجرح و التعدیل''': ابن ابیحاتم الرازی (درگذشت ۳۲۷ق)، بیروت، دار الفکر، ۱۳۷۲ق. | *'''الجرح و التعدیل''': ابن ابیحاتم الرازی (درگذشت ۳۲۷ق)، بیروت، دار الفکر، ۱۳۷۲ق. | ||
*'''سیر اعلام النبلاء''': الذهبی، به کوشش گروهی از محققان، بیروت، الرساله، ۱۴۱۴ق/ 199۴م. | *'''سیر اعلام النبلاء''': الذهبی، به کوشش گروهی از محققان، بیروت، الرساله، ۱۴۱۴ق/ 199۴م. | ||
*'''شذرات الذهب''': عبدالحی بن العماد (درگذشت ۱۰۸۹ق)، به کوشش الارنؤوط، بیروت، دار ابن کثیر، ۱۴۰۶ق. | *'''شذرات الذهب''': عبدالحی بن العماد (درگذشت ۱۰۸۹ق)، به کوشش الارنؤوط، بیروت، دار ابن کثیر، ۱۴۰۶ق. | ||
*'''الفهرست''': محمد بن اسحاق ابن ندیم، بیروت، دار المعرفة، بیتا. | *'''الفهرست''': محمد بن اسحاق ابن ندیم، بیروت، دار المعرفة، بیتا. | ||
*'''معجم الادباء''': یاقوت الحموی (درگذشت ۶۲۶ق)، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ۱۴۰۸ق. | *'''معجم الادباء''': یاقوت الحموی (درگذشت ۶۲۶ق)، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ۱۴۰۸ق. | ||
*'''وفیات الاعیان''': ابن خلکان (درگذشت ۶۸۱ق)، به کوشش احسان عباس، بیروت، دار صادر. | *'''وفیات الاعیان''': ابن خلکان (درگذشت ۶۸۱ق)، به کوشش احسان عباس، بیروت، دار صادر.{{پایان}} | ||
{{پایان}} | |||
[[رده:تاریخنگاری محلی مدینه]] | [[رده:تاریخنگاری محلی مدینه]] | ||
[[رده:نویسندگان تاریخ و جغرافیای مدینه]] | [[رده:نویسندگان تاریخ و جغرافیای مدینه]] | ||
[[رده:نویسندگان سده سوم هجری قمری]] | [[رده:نویسندگان سده سوم هجری قمری]] | ||
[[رده:مقالههای تکمیلشده]] | |||
[[ar:ابن شبة]] |