مدرسه سردار حسن‌خان (کربلا): تفاوت میان نسخه‌ها
صفحه‌ای تازه حاوی «'''مدرسه سردار حسن خان در کربلا''' از بزرگترین مدارس علمیه در زمان خود بود که عالمان زیادی در آن به تدریس و تحصیل پرداختند. این مدرسه توسط سردار حسن خان، از رجال دوره فتحعلی شاه، در سال ۱۱۸۰ق ساخته شد. این حوزه علمیه در زاویه شمال شرقی آستان مقدس...» ایجاد کرد |
S.Mohammad.R (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''مدرسه سردار حسن خان در کربلا''' از | {{جعبه اطلاعات بنای مذهبی | ||
| عنوان = | |||
| تصویر = | |||
| اندازه تصویر = | |||
| توضیح تصویر = | |||
| بنيانگذار = سردار حسن‌خان قزوینی | |||
| تأسیس = ۱۱۸۰ق | |||
| کاربری = مدرسه، کتابخانه و خوابگاه | |||
| مکان = [[کربلا]]، زاویه شمال شرقی [[آستان مقدس امام حسین(ع)|حرم امام حسین(ع)]] | |||
| نام‌های دیگر = | |||
| وقایع مرتبط = [[انتفاضه شعبانیه]] سال ۱۴۱۲ قمری | |||
| ظرفیت = ۷۰ حجره | |||
| مساحت = | |||
| وضعیت = غیر فعال | |||
| امکانات = | |||
| شماره ثبت = | |||
| معمار = | |||
| سبک = معماری دوره قاجار | |||
| بازسازی = | |||
| وبگاه = | |||
| تخریب = بار اول: ۱۳۶۸قمری{{سخ}}بار دوم: ۱۴۱۲قمری | |||
| عرض جغرافیایی = | |||
| طول جغرافیایی = | |||
| توضیح نقشه = | |||
| فیلم = | |||
| توضیح فیلم = | |||
}} | |||
'''مدرسه سردار حسن خان در کربلا''' (تأسیس: ۱۱۸۰ق) از مدارس علمیه در شهر کربلا بوده‌است. این مدرسه توسط سردار حسن‌خان قزوینی، از رجال دوره فتحعلی شاه ساخته شد. این حوزه علمیه در زاویه شمال شرقی [[آستان مقدس امام حسین(ع)|حرم مطهر امام حسین(ع)]] بنا شده و بخشی از آن در صحن حرم و بخشی در بیرون از صحن قرار داشت. این مدرسه کتابخانه بزرگی نیز داشت که محل توجه عالمان و پژوهشگران بود. | |||
مدرسه سردار حسن خان در جریان طرح توسعه حرم امام حسین(ع) در سال ۱۳۲۶ق تخریب و همچنین در | مدرسه سردار حسن خان در جریان طرح توسعه حرم امام حسین(ع) در سال ۱۳۲۶ق تخریب و همچنین در [[انتفاضه شعبانیه]] سال ۱۴۱۲ قمری نیز باقیمانده مدرسه به بهانه توسعه [[بین‌الحرمین]] توسط رژیم بعث عراق به طور کامل تخریب شد و امروزه اثری از آن باقی نیست. عالمان مشهور شیعه از جمله سیدابراهیم قزوینی حائری، شریف‌العلمای مازندرانی و شیخ عبدالکریم حائری در این مدرسه تحصیل کرده‌اند. | ||
== معرفی == | == معرفی == | ||
مدرسه سردارحسن خان در زاویه شمال شرقی [[آستان مقدس امام حسین(ع)|حرم مطهر امام حسین(ع)]] به دست سردارحسن خان قزوینی در سال ۱۱۸۰ قمری ساخته شد که از آن به عنوان بزرگترین مدرسه دینی در [[کربلا]] یاد | مدرسه سردارحسن خان در زاویه شمال شرقی [[آستان مقدس امام حسین(ع)|حرم مطهر امام حسین(ع)]] به دست سردارحسن خان قزوینی در سال ۱۱۸۰ قمری ساخته شد که از آن به عنوان بزرگترین مدرسه دینی در [[کربلا]] یاد می‌شد. مدرسه‌ای با هفتاد حجره و چند سالن بزرگ و حوضی در وسط.<ref>تراث کربلاء، ص۲۰۲.</ref> ورودی این مدرسه از «باب الکرامه» حرم مطهر امام حسین بود؛ به همین دلیل باب الکرامه را باب «مدرسه سردارحسن خان» نیز می‌نامیدند. | ||
مدرسه | بخشی از این مدرسه در صحن و بخشی نیز در بیرون صحن قرار داشت؛ ازاین‌رو بخش بزرگی از مدرسه در خیابان اطراف صحن و بخش کوچکی از آن در ضلع شمال شرق صحن واقع شده بود.<ref>«مدرسه سردارحسن خان در کربلا»، ص۷۲ و ص۷۴.</ref> این مدرسه موقوفات بسیاری داشت که از جمله آنها مغازه‌های پیرامونی آن بود.<ref>«مدرسه سردارحسن خان در کربلا»، ص۷۲.</ref> | ||
شهرت مدرسه به حسن خان در حالی بود که این مدرسه به همت دو برادر حسن خان و حسین خان بنا شد و این به صراحت در وقفنامه قید شده است.<ref>«مدرسه سردارحسن خان در کربلا»، ص۷۳.</ref> حسن خان و حسین خان، مسجد و مدرسه‌ای در زادگاهشان شهر قزوین ساختند که به همین نام معروف شد. این بناها از شاهکارهای هنری و معماری دوره قاجار محسوب می‌شود.<ref>«مدرسه سردارحسن خان در کربلا»، ص۹۴.</ref> | مدرسه سردار حسن خان کتابخانه بزرگ و غنی‌ای داشت که مرکز توجه عالمان و محققان بود.<ref>«مدرسه سردارحسن خان در کربلا»، ص۷۴.</ref> در این مدرسه بسیاری از بزرگان و مراجع تقلید به تحصیل مشغول بودند و جمع کثیری نیز از نخبگان علمی و متفکران بزرگ از این مدرسه فارغ‌التحصیل شدند.<ref>«مدرسه سردارحسن خان در کربلا»، ص۷۳.</ref> همچنین [[سیدجمال الدین اسدآبادی]] (م. ۱۳۱۴ق) نیز مدتی در این مدرسه درس خواند.<ref>تراث کربلاء، ص۲۰۲.</ref> | ||
شهرت مدرسه به حسن خان در حالی بود که این مدرسه به همت دو برادر حسن خان و حسین خان بنا شد و این به صراحت در وقفنامه قید شده است.<ref>«مدرسه سردارحسن خان در کربلا»، ص۷۳.</ref> حسن خان و حسین خان، مسجد و مدرسه‌ای در زادگاهشان شهر [[قزوین]] ساختند که به همین نام معروف شد. این بناها از شاهکارهای هنری و معماری دوره قاجار محسوب می‌شود.<ref>«مدرسه سردارحسن خان در کربلا»، ص۹۴.</ref> | |||
== تخریب مدرسه == | == تخریب مدرسه == | ||
| خط ۱۶: | خط ۴۵: | ||
== سردار حسن خان == | == سردار حسن خان == | ||
سردارحسن خان قزوینی ایروانی در دربار فتحعلی شاه فرمانده لشکر بود. وی از طرف دولت ایران نیز مدتی را در ایروان ساکن بود و به سردار ایروانی شهرت یافت.<ref>شرح حال رجال ایران در قرن ۱۲ و ۱۳و ۱۴ قمری، ص۳۲۹.</ref> شجاعت و دلاوری‌اش را در جنگ ایران و روس نشان داد، اما به اسارت درآمد و پس از قرارداد ترکمانچای آزاد شد؛ ولی تمام املاک و دارایی‌هایش را از دست داد.<ref>معاهدات و قراردادهای تاریخی در دوره قاجاریه، ص۱۳۳.</ref> سردارحسن خان از طرف دولت به حاکمیت خراسان، سپس یزد، پس از آن کرمان و سپس منطقه بلوچستان گمارده شد. او اهل خیر بود و برخی مؤسسات فرهنگی و خدماتی، مانند باغ سردار در تهران و مدرسه و مسجدی در قزوین، را تأسیس کرد. مدرسه علمیه دینی در کربلا نیز یکی از آنها بود که به مدرسه سردارحسن خان معروف شد. سردارحسن خان در سال ۱۲۷۱قمری در شهر کرمان درگذشت و پیکرش برای تدفین در جوار [[آستان مقدس امام علی(ع)|حرم مطهر امام علی(ع)]] به [[نجف|نجف اشرف]] منتقل شد.<ref>دائرة المعارف الحسینیة، ج۸، ص۱۵۲؛ «مدرسه سردارحسن خان در کربلا»، ص۷۳.</ref> | سردارحسن خان قزوینی ایروانی در دربار فتحعلی شاه فرمانده لشکر بود. وی از طرف دولت ایران نیز مدتی را در ایروان ساکن بود و به سردار ایروانی شهرت یافت.<ref>شرح حال رجال ایران در قرن ۱۲ و ۱۳و ۱۴ قمری، ص۳۲۹.</ref> شجاعت و دلاوری‌اش را در جنگ ایران و روس نشان داد، اما به اسارت درآمد و پس از قرارداد ترکمانچای آزاد شد؛ ولی تمام املاک و دارایی‌هایش را از دست داد.<ref>معاهدات و قراردادهای تاریخی در دوره قاجاریه، ص۱۳۳.</ref> | ||
سردارحسن خان از طرف دولت به حاکمیت خراسان، سپس یزد، پس از آن کرمان و سپس منطقه بلوچستان گمارده شد. او اهل خیر بود و برخی مؤسسات فرهنگی و خدماتی، مانند باغ سردار در تهران و مدرسه و مسجدی در قزوین، را تأسیس کرد. مدرسه علمیه دینی در کربلا نیز یکی از آنها بود که به مدرسه سردارحسن خان معروف شد. سردارحسن خان در سال ۱۲۷۱قمری در شهر [[کرمان]] درگذشت و پیکرش برای تدفین در جوار [[آستان مقدس امام علی(ع)|حرم مطهر امام علی(ع)]] به [[نجف|نجف اشرف]] منتقل شد.<ref>دائرة المعارف الحسینیة، ج۸، ص۱۵۲؛ «مدرسه سردارحسن خان در کربلا»، ص۷۳.</ref> | |||
== | == استادان مشهور مدرسه == | ||
{{ستون-شروع| | {{ستون-شروع|۲}} | ||
* محمدحسین فاضل اردکانی (۱۲۳۵–۱۳۰۲ق) | * محمدحسین فاضل اردکانی (۱۲۳۵–۱۳۰۲ق) | ||
* سیدمعصوم اشکوری (م. قرن ۱۳ق) | * سیدمعصوم اشکوری (م. قرن ۱۳ق) | ||