مدرسه سردار حسن‌خان (کربلا): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
خط ۱: خط ۱:
{{جعبه اطلاعات بنای مذهبی
{{جعبه اطلاعات بنای مذهبی
| بنيانگذار = سردارحسن خان قزوینی
| عنوان =
| تأسیس = ۱۱۸۰ق  
| تصویر =
| کاربری = تحصیل علوم دینی
| اندازه تصویر =
| مکان = در جوار [[آستان مقدس امام حسین(ع)|حرم مطهر امام حسین(ع)]]
| توضیح تصویر =
| نام‌های دیگر =  
| بنيانگذار = سردار حسن‌خان قزوینی
| ظرفیت =  
| تأسیس = ۱۱۸۰ق
| وضعیت = تخریب در سال ۱۳۲۶ق و سال ۱۴۱۲ق
| کاربری = مدرسه، کتابخانه و خوابگاه
| بازسازی =  
| مکان = [[کربلا]]، زاویه شمال شرقی [[آستان مقدس امام حسین(ع)|حرم امام حسین(ع)]]
|تصویر=}}
| نام‌های دیگر =  
| وقایع مرتبط = [[انتفاضه شعبانیه]] سال ۱۴۱۲ قمری
| ظرفیت = ۷۰ حجره
| مساحت =  
| وضعیت = غیر فعال
| امکانات =
| شماره ثبت =
| معمار =
| سبک = معماری دوره قاجار
| بازسازی =
| وبگاه =
| تخریب = بار اول: ۱۳۶۸قمری{{سخ}}بار دوم: ۱۴۱۲قمری
| عرض جغرافیایی =
| طول جغرافیایی =
| توضیح نقشه =
| فیلم =  
| توضیح فیلم =  
}}
'''مدرسه سردار حسن خان در کربلا''' (تأسیس: ۱۱۸۰ق) از مدارس علمیه در شهر کربلا بوده‌است. این مدرسه توسط سردار حسن‌خان قزوینی، از رجال دوره فتحعلی شاه ساخته شد. این حوزه علمیه در زاویه شمال شرقی [[آستان مقدس امام حسین(ع)|حرم مطهر امام حسین(ع)]] بنا شده و بخشی از آن در صحن حرم و بخشی در بیرون از صحن قرار داشت. این مدرسه کتابخانه بزرگی نیز داشت که محل توجه عالمان و پژوهشگران بود.
'''مدرسه سردار حسن خان در کربلا''' (تأسیس: ۱۱۸۰ق) از مدارس علمیه در شهر کربلا بوده‌است. این مدرسه توسط سردار حسن‌خان قزوینی، از رجال دوره فتحعلی شاه ساخته شد. این حوزه علمیه در زاویه شمال شرقی [[آستان مقدس امام حسین(ع)|حرم مطهر امام حسین(ع)]] بنا شده و بخشی از آن در صحن حرم و بخشی در بیرون از صحن قرار داشت. این مدرسه کتابخانه بزرگی نیز داشت که محل توجه عالمان و پژوهشگران بود.


خط ۱۴: خط ۳۱:


== معرفی ==
== معرفی ==
مدرسه سردارحسن خان در زاویه شمال شرقی [[آستان مقدس امام حسین(ع)|حرم مطهر امام حسین(ع)]] به دست سردارحسن خان قزوینی در سال ۱۱۸۰ قمری ساخته شد که از آن به عنوان بزرگترین مدرسه دینی در [[کربلا]] یاد می‌شد. مدرسه‌ای با هفتاد حجره و چند سالن بزرگ و حوضی در وسط.<ref>تراث کربلاء، ص۲۰۲.</ref> ورودی این مدرسه از «باب الکرامه» حرم مطهر امام حسین بود؛ به همین دلیل باب الکرامه را باب «مدرسه سردارحسن خان» نیز می‌نامیدند. بخشی از این مدرسه در صحن و بخشی نیز در بیرون صحن قرار داشت؛ ازاین‌رو بخش بزرگی از مدرسه در خیابان اطراف صحن و بخش کوچکی از آن در ضلع شمال شرق صحن واقع شده بود.<ref>«مدرسه سردارحسن خان در کربلا»، ص۷۲ و ص۷۴.</ref> این مدرسه موقوفات بسیاری داشت که از جمله آنها مغازه‌های پیرامونی آن بود.<ref>«مدرسه سردارحسن خان در کربلا»، ص۷۲.</ref>
مدرسه سردارحسن خان در زاویه شمال شرقی [[آستان مقدس امام حسین(ع)|حرم مطهر امام حسین(ع)]] به دست سردارحسن خان قزوینی در سال ۱۱۸۰ قمری ساخته شد که از آن به عنوان بزرگترین مدرسه دینی در [[کربلا]] یاد می‌شد. مدرسه‌ای با هفتاد حجره و چند سالن بزرگ و حوضی در وسط.<ref>تراث کربلاء، ص۲۰۲.</ref> ورودی این مدرسه از «باب الکرامه» حرم مطهر امام حسین بود؛ به همین دلیل باب الکرامه را باب «مدرسه سردارحسن خان» نیز می‌نامیدند.  
 
بخشی از این مدرسه در صحن و بخشی نیز در بیرون صحن قرار داشت؛ ازاین‌رو بخش بزرگی از مدرسه در خیابان اطراف صحن و بخش کوچکی از آن در ضلع شمال شرق صحن واقع شده بود.<ref>«مدرسه سردارحسن خان در کربلا»، ص۷۲ و ص۷۴.</ref> این مدرسه موقوفات بسیاری داشت که از جمله آنها مغازه‌های پیرامونی آن بود.<ref>«مدرسه سردارحسن خان در کربلا»، ص۷۲.</ref>


مدرسه سردار حسن خان کتابخانه بزرگ و غنی‌ای داشت که مرکز توجه عالمان و محققان بود.<ref>«مدرسه سردارحسن خان در کربلا»، ص۷۴.</ref> در این مدرسه بسیاری از بزرگان و مراجع تقلید به تحصیل مشغول بودند و جمع کثیری نیز از نخبگان علمی و متفکران بزرگ از این مدرسه فارغ‌التحصیل شدند.<ref>«مدرسه سردارحسن خان در کربلا»، ص۷۳.</ref> همچنین [[سیدجمال الدین اسدآبادی]] (م. ۱۳۱۴ق) نیز مدتی در این مدرسه درس خواند.<ref>تراث کربلاء، ص۲۰۲.</ref>
مدرسه سردار حسن خان کتابخانه بزرگ و غنی‌ای داشت که مرکز توجه عالمان و محققان بود.<ref>«مدرسه سردارحسن خان در کربلا»، ص۷۴.</ref> در این مدرسه بسیاری از بزرگان و مراجع تقلید به تحصیل مشغول بودند و جمع کثیری نیز از نخبگان علمی و متفکران بزرگ از این مدرسه فارغ‌التحصیل شدند.<ref>«مدرسه سردارحسن خان در کربلا»، ص۷۳.</ref> همچنین [[سیدجمال الدین اسدآبادی]] (م. ۱۳۱۴ق) نیز مدتی در این مدرسه درس خواند.<ref>تراث کربلاء، ص۲۰۲.</ref>
خط ۲۶: خط ۴۵:


== سردار حسن خان ==
== سردار حسن خان ==
سردارحسن خان قزوینی ایروانی در دربار فتحعلی شاه فرمانده لشکر بود. وی از طرف دولت ایران نیز مدتی را در ایروان ساکن بود و به سردار ایروانی شهرت یافت.<ref>شرح حال رجال ایران در قرن ۱۲ و ۱۳و ۱۴ قمری، ص۳۲۹.</ref> شجاعت و دلاوری‌اش را در جنگ ایران و روس نشان داد، اما به اسارت درآمد و پس از قرارداد ترکمانچای آزاد شد؛ ولی تمام املاک و دارایی‌هایش را از دست داد.<ref>معاهدات و قراردادهای تاریخی در دوره قاجاریه، ص۱۳۳.</ref> سردارحسن خان از طرف دولت به حاکمیت خراسان، سپس یزد، پس از آن کرمان و سپس منطقه بلوچستان گمارده شد. او اهل خیر بود و برخی مؤسسات فرهنگی و خدماتی، مانند باغ سردار در تهران و مدرسه و مسجدی در قزوین، را تأسیس کرد. مدرسه علمیه دینی در کربلا نیز یکی از آنها بود که به مدرسه سردارحسن خان معروف شد. سردارحسن خان در سال ۱۲۷۱قمری در شهر [[کرمان]] درگذشت و پیکرش برای تدفین در جوار [[آستان مقدس امام علی(ع)|حرم مطهر امام علی(ع)]] به [[نجف|نجف اشرف]] منتقل شد.<ref>دائرة المعارف الحسینیة، ج۸، ص۱۵۲؛ «مدرسه سردارحسن خان در کربلا»، ص۷۳.</ref>
سردارحسن خان قزوینی ایروانی در دربار فتحعلی شاه فرمانده لشکر بود. وی از طرف دولت ایران نیز مدتی را در ایروان ساکن بود و به سردار ایروانی شهرت یافت.<ref>شرح حال رجال ایران در قرن ۱۲ و ۱۳و ۱۴ قمری، ص۳۲۹.</ref> شجاعت و دلاوری‌اش را در جنگ ایران و روس نشان داد، اما به اسارت درآمد و پس از قرارداد ترکمانچای آزاد شد؛ ولی تمام املاک و دارایی‌هایش را از دست داد.<ref>معاهدات و قراردادهای تاریخی در دوره قاجاریه، ص۱۳۳.</ref>  
 
سردارحسن خان از طرف دولت به حاکمیت خراسان، سپس یزد، پس از آن کرمان و سپس منطقه بلوچستان گمارده شد. او اهل خیر بود و برخی مؤسسات فرهنگی و خدماتی، مانند باغ سردار در تهران و مدرسه و مسجدی در قزوین، را تأسیس کرد. مدرسه علمیه دینی در کربلا نیز یکی از آنها بود که به مدرسه سردارحسن خان معروف شد. سردارحسن خان در سال ۱۲۷۱قمری در شهر [[کرمان]] درگذشت و پیکرش برای تدفین در جوار [[آستان مقدس امام علی(ع)|حرم مطهر امام علی(ع)]] به [[نجف|نجف اشرف]] منتقل شد.<ref>دائرة المعارف الحسینیة، ج۸، ص۱۵۲؛ «مدرسه سردارحسن خان در کربلا»، ص۷۳.</ref>


== مدرسان مشهور مدرسه ==
== استادان مشهور مدرسه ==
{{ستون-شروع|۳}}
{{ستون-شروع|۲}}
* محمدحسین فاضل اردکانی (۱۲۳۵–۱۳۰۲ق)
* محمدحسین فاضل اردکانی (۱۲۳۵–۱۳۰۲ق)
* سیدمعصوم اشکوری (م. قرن ۱۳ق)
* سیدمعصوم اشکوری (م. قرن ۱۳ق)