نهر علقمه: تفاوت میان نسخه‌ها
(←پانوشت) |
(←موقعیت) |
||
| خط ۳: | خط ۳: | ||
[[رده:مقاله‌های در دست ویرایش]] | [[رده:مقاله‌های در دست ویرایش]] | ||
== موقعیت == | ==موقعیت== | ||
امروزه نهر علقمه از میان رفته است.<ref>معارف الرجال، ج3، ص176.</ref> | امروزه نهر علقمه از میان رفته است.<ref>معارف الرجال، ج3، ص176.</ref> بر پایه گزارش ابن خردادبه (م. حدود ۳۰۰ق) و مسعودی (م.۳۴۵یا ۳۴۶ق)، زماني که [[فرات]] به هيت و [[استان انبار|الانبار]] که در دو طرف فرات قرار دارد مي‌رسید، به دو شاخه تقسيم شده، شاخه‌اي به سمت غرب رفته و به نهر علقمه معروف بود و سرانجام به [[کوفه]] مي‌رسید.<ref>التنبيه و الاشراف ص47 ، المسالک و الممالک، ص233.</ref> برخی دیگر نیز، نهر علقمه را جدا شده از فرات، میان هیت و الانبار و متمایل به جنوب دانسته، که سرانجام به قصر هیبره و شهرهای کوفه و [[حله]] می‌رسیده است.<ref>نهاية الارب في فنون الادب، ج2 ،ص267.</ref> | ||
به باور عبدالحسین کلیدار، آنچه امروزه از مجاری نهر علقمه باقي مانده، مربوط به بخشي است که به شمال [[مرقد عون بن عبدالله|مرقد «عون»]] رسیده و به سمت جنوب راه کج مي‌کند و به [[غاضريه]] در ساحل شرقي و منطقه مربوط به اسکان [[بنی‌اسد بن خزیمه|بني‌أسد]] مي‌رسد؛ به موازات غاضريه، در ساحل غربي نهر علقمه، شريعه [[امام صادق (ع)|امام صادق(ع)]] قرار گرفته است. پلي به نام پل غاضريه، حلقه وصل ميان علقمه و شريعه امام صادق(ع) است؛ سپس به طرف شمال غربي منحرف شده و به نحوي متمايل به ضلع شرقي [[کربلا]] است تا به [[آستان مقدس حضرت عباس(ع)|آستان حضرت عباس(ع)]] مي‌رسد و در حقيقت، آبی که به دور قبر او در حال چرخش است، از آنجا تغذيه مي‌گردد. پس از عبور از [[بین الحرمین|بين‌الحرمين]] به سمت جنوب شرقي کربلا به راه خود ادامه داده تا اينکه به منطقه [[نينوا]] رسیده و در این‌جا دو نهر نينوا و علقمه به هم وصل شده و به هر سرزميني مي‌رسند، آن را سيراب مي‌کنند. در اين مسير، پي‌درپي به سمت ضلع جنوبي و شرقي، به صورت مارپيچ تغيير جهت مي‌دهد. در ميانه راه [[نجف]] و کربلا به [[خان حماد]] رسیده و يکباره به طرف شرق تغيير مسير داده و رود هندي را قطع مي‌کند تا اينکه کاملا شرق کوفه را پوشش مي‌دهد و امروز نيز آثارش قابل مشاهده است.<ref>نهرهای کربلا در منابع تاریخی، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۲۷، ص۷۶ و ۷۷.</ref> | |||
به باور عبدالحسین کلیدار، آنچه امروزه از نهر علقمه باقي مانده، مربوط به بخشي است که به شمال [[مرقد عون بن عبدالله|مرقد «عون»]] رسیده و به سمت جنوب راه کج مي‌کند و به [[غاضريه]] در ساحل شرقي و منطقه مربوط به اسکان [[بنی‌اسد بن خزیمه|بني‌أسد]] مي‌رسد؛ به موازات غاضريه، در ساحل غربي نهر علقمه، شريعه [[امام صادق (ع)|امام صادق(ع)]] قرار گرفته است. پلي به نام پل غاضريه، حلقه وصل ميان علقمه و شريعه امام صادق(ع) است؛ سپس به طرف شمال غربي منحرف شده و به نحوي متمايل به ضلع شرقي [[کربلا]] است تا به [[آستان مقدس حضرت عباس(ع)|آستان حضرت عباس(ع)]] مي‌رسد و در حقيقت، آبی که به دور قبر او در حال چرخش است، از آنجا تغذيه مي‌گردد. پس از عبور از [[بین الحرمین|بين‌الحرمين]] به سمت جنوب شرقي کربلا به راه خود ادامه داده تا اينکه به منطقه [[نينوا]] رسیده و در این‌جا دو نهر نينوا و علقمه به هم وصل شده و به هر سرزميني مي‌رسند، آن را سيراب مي‌کنند. در اين مسير، پي‌درپي به سمت ضلع جنوبي و شرقي، به صورت مارپيچ تغيير جهت مي‌دهد. در ميانه راه [[نجف]] و کربلا به [[خان حماد]] رسیده و يکباره به طرف شرق تغيير مسير داده و رود هندي را قطع مي‌کند تا اينکه کاملا شرق کوفه را پوشش مي‌دهد و امروز نيز آثارش قابل مشاهده است.<ref>نهرهای کربلا در منابع تاریخی، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۲۷، ص۷۶ و ۷۷.</ref> | |||
در سال ۱۴۴۰ق. (۲۰۱۸م)، [[آستان مقدس امام حسین(ع)|آستان امام حسین(ع)]]، طی پروژه مشترکی با دانشگاه دورهام [[انگلیس]]، به دنبال تعیین مسیر نهر علقمه در زمان رویداد [[عاشورا]] بوده است.<ref>[http://imamhussain.org/persian/news/23066 تعیین مسیر نهر علقمه در زمان واقعه عاشورا پروژه مشترک آستان قدس حسینی با دانشگاه دورهام انگلیس]، العتبة الحسینیة المقدسة، دریافت شده در ۶ آذز ۱۳۹۸ش.</ref> | در سال ۱۴۴۰ق. (۲۰۱۸م)، [[آستان مقدس امام حسین(ع)|آستان امام حسین(ع)]]، طی پروژه مشترکی با دانشگاه دورهام [[انگلیس]]، به دنبال تعیین مسیر نهر علقمه در زمان رویداد [[عاشورا]] بوده است.<ref>[http://imamhussain.org/persian/news/23066 تعیین مسیر نهر علقمه در زمان واقعه عاشورا پروژه مشترک آستان قدس حسینی با دانشگاه دورهام انگلیس]، العتبة الحسینیة المقدسة، دریافت شده در ۶ آذز ۱۳۹۸ش.</ref> | ||
نسخهٔ ۲۸ نوامبر ۲۰۱۹، ساعت ۰۱:۱۳
 | این مقاله هماکنون در دست ویرایش است.
این برچسب را کاربر:Abbasahmadi1363 در تاریخ ۶ آذر ۱۳۹۸ برای جلوگیری از تعارض ویرایشی قرار داده است. لطفا بدون توافق با کاربر فوق برچسب را برندارید. |
موقعیت
امروزه نهر علقمه از میان رفته است.[۱] بر پایه گزارش ابن خردادبه (م. حدود ۳۰۰ق) و مسعودی (م.۳۴۵یا ۳۴۶ق)، زماني که فرات به هيت و الانبار که در دو طرف فرات قرار دارد مي‌رسید، به دو شاخه تقسيم شده، شاخه‌اي به سمت غرب رفته و به نهر علقمه معروف بود و سرانجام به کوفه مي‌رسید.[۲] برخی دیگر نیز، نهر علقمه را جدا شده از فرات، میان هیت و الانبار و متمایل به جنوب دانسته، که سرانجام به قصر هیبره و شهرهای کوفه و حله می‌رسیده است.[۳]
به باور عبدالحسین کلیدار، آنچه امروزه از مجاری نهر علقمه باقي مانده، مربوط به بخشي است که به شمال مرقد «عون» رسیده و به سمت جنوب راه کج مي‌کند و به غاضريه در ساحل شرقي و منطقه مربوط به اسکان بني‌أسد مي‌رسد؛ به موازات غاضريه، در ساحل غربي نهر علقمه، شريعه امام صادق(ع) قرار گرفته است. پلي به نام پل غاضريه، حلقه وصل ميان علقمه و شريعه امام صادق(ع) است؛ سپس به طرف شمال غربي منحرف شده و به نحوي متمايل به ضلع شرقي کربلا است تا به آستان حضرت عباس(ع) مي‌رسد و در حقيقت، آبی که به دور قبر او در حال چرخش است، از آنجا تغذيه مي‌گردد. پس از عبور از بين‌الحرمين به سمت جنوب شرقي کربلا به راه خود ادامه داده تا اينکه به منطقه نينوا رسیده و در این‌جا دو نهر نينوا و علقمه به هم وصل شده و به هر سرزميني مي‌رسند، آن را سيراب مي‌کنند. در اين مسير، پي‌درپي به سمت ضلع جنوبي و شرقي، به صورت مارپيچ تغيير جهت مي‌دهد. در ميانه راه نجف و کربلا به خان حماد رسیده و يکباره به طرف شرق تغيير مسير داده و رود هندي را قطع مي‌کند تا اينکه کاملا شرق کوفه را پوشش مي‌دهد و امروز نيز آثارش قابل مشاهده است.[۴]
در سال ۱۴۴۰ق. (۲۰۱۸م)، آستان امام حسین(ع)، طی پروژه مشترکی با دانشگاه دورهام انگلیس، به دنبال تعیین مسیر نهر علقمه در زمان رویداد عاشورا بوده است.[۵]
پانوشت
- ↑ معارف الرجال، ج3، ص176.
- ↑ التنبيه و الاشراف ص47 ، المسالک و الممالک، ص233.
- ↑ نهاية الارب في فنون الادب، ج2 ،ص267.
- ↑ نهرهای کربلا در منابع تاریخی، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۲۷، ص۷۶ و ۷۷.
- ↑ تعیین مسیر نهر علقمه در زمان واقعه عاشورا پروژه مشترک آستان قدس حسینی با دانشگاه دورهام انگلیس، العتبة الحسینیة المقدسة، دریافت شده در ۶ آذز ۱۳۹۸ش.
منابع
معارف الرجال، محمد حرز الدین، مکتبة آیةالله العظمی المرعشی النجفی، مطبعة الولایة، قم، ۱۴۰۵ق.