سیاست و زیارت در حجاز(کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها
عاطفه فتاحی (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
عاطفه فتاحی (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۶۸: | خط ۶۸: | ||
* حفظ راه و سیره مدفونین در مزارات | * حفظ راه و سیره مدفونین در مزارات | ||
* مشروعیت بخشی به دولت ها ([[زیارت]] و سیاست)<ref>سیاست و زیارت در حجاز، ص39-41</ref> | * مشروعیت بخشی به دولت ها ([[زیارت]] و سیاست)<ref>سیاست و زیارت در حجاز، ص39-41</ref> | ||
در این بخش با بررسی تاریخچه [[زیارت]] در [[حجاز]] پیش از [[اسلام]]، به بتکده های اعراب پرداخته که محل توجه مردم بوده و با تجمع و گردهمایی مردم در این زیارتگاهها، بازارها شکل می گرفت که برای اشراف و حاکمان نفع اقتصادی در پی داشت.<ref>سیاست و زیارت در حجاز، ص47</ref> با بیان این نکته که [[بیت المقدس]] زیارتگاه مورد اهمیت [[ادیان ابراهیمی]] [[مسیحیت]] و[[یهود]] است<ref>سیاست و زیارت در حجاز، ص48</ref> [[زیارتگاه]] های آنها در حجاز قبل از اسلام را نیز معرفی می کند؛ چنان که [[معبد نجران]] مشهورترین زیارتگاه مسیحیان قبل از اسلام بوده<ref>سیاست و زیارت در حجاز، ص 49</ref> و با توجه به [[تورات]] که به [[تیمان]] و [[تیما]] اشاره دارد احتمالا همان منطقه تیما در حجاز بوده که می توانست برای یهودیان ارزش زیارتی داشته باشد.<ref>سیاست و زیارت در | در این بخش با بررسی تاریخچه [[زیارت]] در [[حجاز]] پیش از [[اسلام]]، به بتکده های اعراب پرداخته که محل توجه مردم بوده و با تجمع و گردهمایی مردم در این زیارتگاهها، بازارها شکل می گرفت که برای اشراف و حاکمان نفع اقتصادی در پی داشت.<ref>سیاست و زیارت در حجاز، ص47</ref> با بیان این نکته که [[بیت المقدس]] زیارتگاه مورد اهمیت [[ادیان ابراهیمی]] [[مسیحیت]] و[[یهود]] است<ref>سیاست و زیارت در حجاز، ص48</ref> [[زیارتگاه]] های آنها در حجاز قبل از اسلام را نیز معرفی می کند؛ چنان که [[معبد نجران]] مشهورترین زیارتگاه مسیحیان قبل از اسلام بوده<ref>سیاست و زیارت در حجاز، ص 49</ref> و با توجه به [[تورات]] که به [[تیمان]] و [[تیما]] اشاره دارد احتمالا همان منطقه تیما در حجاز بوده که می توانست برای یهودیان ارزش زیارتی داشته باشد.<ref>سیاست و زیارت در حجاز، ص52</ref> | ||
همچنین نویسندگان به تحول مفهوم زیارت نیز پرداخته اند. به این معنا که هدف از [[زیارت]] فقط رفتن به مکان مقدس نیست و در ادیان ابراهیمی [[توسل]] و [[شفاعت]] جستن از بزرگان و مقدسات هدف زیارت است.<ref>سیاست و زیارت در حجاز، ص60-61</ref> | همچنین نویسندگان به تحول مفهوم زیارت نیز پرداخته اند. به این معنا که هدف از [[زیارت]] فقط رفتن به مکان مقدس نیست و در ادیان ابراهیمی [[توسل]] و [[شفاعت]] جستن از بزرگان و مقدسات هدف زیارت است.<ref>سیاست و زیارت در حجاز، ص60-61</ref> | ||
نسخهٔ ۲۶ دسامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۳:۵۵
 | |
| پدید آورندگان | |
|---|---|
| نویسنده | امین‌رضا توحیدی و مصطفی پیرمرادیان |
| تاریخ نگارش | 1400 |
| محتوا | |
| موضوع | زیارت و زائران- حجاز (سرزمین)-- تاریخ |
| زبان | فارسی |
| نشر | |
| تعداد صفحات | 231 |
| ناشر | مشعر |
| محل نشر | تهران |
| تاریخ نشر | اول پاییز 1400 |
کتاب سیاست و زیارت در حجاز از آغاز تا سقوط خلافت عباسی، تألیف امین رضا توحیدی و مصطفی پیرمرادیان است.
در این کتاب به تأثیر و جایگاه زیارت در دوران قبل وبعد از اسلام و نیز خلفای بعد از پیامبر تا پایان حکومت عباسیان پرداخته شده و رویکرد حاکمان در مواجه با مسأله زیارت مدنظر قرار گرفته است.
نویسندگان در این کتاب زیارت را اعم از حج و حج گزاری دانسته و اساسا مفهوم زیارت به طور عام را مد نظرداشته اند که شامل زیارت اماکن، قبور و مساجد می باشد.
در این اثر عنوان شده؛حاکمان از آیین زیارت، گاه اهداف اقتصادی و گاه اهداف سیاسی را دنبال می کردند. چنان که در دوران قبل از اسلام در اختیار داشتن مکان های زیارتی عاملی برای تفاخر قبایل بوده و آن ها را به رقابت و کشمکش برای دراختیار داشتن این اماکن وامی داشت.
در دوران اموی و عباسی نیز تسلط بر اماکن مذهبی چون کعبه و مسجدالنبی و مقبره پیامبر عاملی برای مشروعیت بخشی به حکومت بوده و خلفا با دراختیار داشتن این اماکن مذهبی رقبای سیاسی خود را غیرمشروع جلوه می دادند و دستاویزی برای کنار زدن آن ها ازصحنه قدرت پیدا می کردند.
محتویات فصل اول: مفهوم شناسی ومعرفی منابع تحقیق فصل دوم: اهداف و پیشینه زیارت سوم: زیارت در حجاز در دوران رسوا الله و خلفا تا سال 41هجری فصل چهارم: زیارت در حجاز در دورا امویان فصل پنجم: دوره اول خلافت عباسی و تحولات در حجاز در این دوران فصل ششم: زیارت در حجاز در دوران خلافت عباسی نتیجه گیری
فصل اول: مفهوم شناسی و معرفی منابع تحقیق
در این فصل عبارات واصطلاحات بنیادی که در این کتاب مورد بررسی قرار گرفته، شرح داده شده است. عبارات: زیارت، زیارتگاه، حجاز، خلفای چهارگانه (نخستین)، خلافت اموی و خلافت عباسی.[۱]
در قسمت دیگرمنابع تحقیق معرفی شده است که شامل: کتب تاریخ مدینه، کتب فضائل مدینه، کتب تاریخ مکه، کتب حدیث و تواریخ عمومی و آثار ابن تیمیه است.[۲]
فصل دوم: اهداف و پیشینه زیارت
در این فصل به تاریخچه زیارت در سرزمین حجاز پرداخته شده و نویسندگان در این بخش با بیان هدف خود که زیارت را اعم از حج و حج گزاری می دانند؛ زیارت در ادیان ابراهیمی و اعراب قبل از اسلام درحجاز را مورد بررسی قرارداده اند.
نویسندگان اهداف زیارت را تحت عناوین زیر بیان کرده اند:
- ارتباط معنوی زائر ومزور
- کسب عبرت و بزرگداشت مقام انبیا و صلحا
- تفاخر و ارزش های قومی- قبیله ای
- حفظ راه و سیره مدفونین در مزارات
- مشروعیت بخشی به دولت ها (زیارت و سیاست)[۳]
در این بخش با بررسی تاریخچه زیارت در حجاز پیش از اسلام، به بتکده های اعراب پرداخته که محل توجه مردم بوده و با تجمع و گردهمایی مردم در این زیارتگاهها، بازارها شکل می گرفت که برای اشراف و حاکمان نفع اقتصادی در پی داشت.[۴] با بیان این نکته که بیت المقدس زیارتگاه مورد اهمیت ادیان ابراهیمی مسیحیت ویهود است[۵] زیارتگاه های آنها در حجاز قبل از اسلام را نیز معرفی می کند؛ چنان که معبد نجران مشهورترین زیارتگاه مسیحیان قبل از اسلام بوده[۶] و با توجه به تورات که به تیمان و تیما اشاره دارد احتمالا همان منطقه تیما در حجاز بوده که می توانست برای یهودیان ارزش زیارتی داشته باشد.[۷]
همچنین نویسندگان به تحول مفهوم زیارت نیز پرداخته اند. به این معنا که هدف از زیارت فقط رفتن به مکان مقدس نیست و در ادیان ابراهیمی توسل و شفاعت جستن از بزرگان و مقدسات هدف زیارت است.[۸]