فسوق: تفاوت میان نسخه‌ها
(←منابع) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
فسوق بر اساس آیه 197 سوره بقره، از محرمات احرام است. درباره معنای دقیق آن اختلاف نظر وجود دارد. دروغ گفتن، دروغ بستن به خدا، دشنام دادن و فخرفروشی را از معناهای فسوق دانسته‌اند. فسوق در حال احرام و در غیر آن حرام است اما ارتکاب آن حج و عمره را باطل نمی‌کند و کفاره ندارد. | فسوق بر اساس آیه 197 سوره بقره، یکی از اعمالی است که فرد حج‌گزار در حال [[احرام]] باید از آن پرهیز کند ([[محرمات احرام|محرمات احرام)]] است. درباره معنای دقیق آن اختلاف نظر وجود دارد. دروغ گفتن، دروغ بستن به خدا، دشنام دادن و فخرفروشی را از معناهای فسوق دانسته‌اند. فسوق در حال احرام و در غیر آن حرام است اما ارتکاب آن حج و عمره را باطل نمی‌کند و [[کفاره]] ندارد. | ||
==فسوق چیست؟== | ==فسوق چیست؟== | ||
واژه فسوق در آیه ۱۹۷ سوره بقره آمده است: | واژه فسوق در [[آیه ۱۹۷ سوره بقره]] آمده است: | ||
{{قرآن | {{قرآن | ||
| متن = الْحَجُّ أَشْهُرٌ مَعْلُومٰاتٌ فَمَنْ فَرَضَ فِيهِنَّ الْحَجَّ فَلاٰ رَفَثَ وَ لاٰ فُسُوقَ وَ لاٰ جِدٰالَ فِي الْحَجِّ وَ مٰا تَفْعَلُوا مِنْ خَيْرٍ يَعْلَمْهُ اللّٰهُ وَ تَزَوَّدُوا فَإِنَّ خَيْرَ الزّٰادِ التَّقْوىٰ وَ اتَّقُونِ يٰا أُولِي الْأَلْبٰابِ | | متن = الْحَجُّ أَشْهُرٌ مَعْلُومٰاتٌ فَمَنْ فَرَضَ فِيهِنَّ الْحَجَّ فَلاٰ رَفَثَ وَ لاٰ فُسُوقَ وَ لاٰ جِدٰالَ فِي الْحَجِّ وَ مٰا تَفْعَلُوا مِنْ خَيْرٍ يَعْلَمْهُ اللّٰهُ وَ تَزَوَّدُوا فَإِنَّ خَيْرَ الزّٰادِ التَّقْوىٰ وَ اتَّقُونِ يٰا أُولِي الْأَلْبٰابِ | ||
| خط ۱۰: | خط ۱۰: | ||
مفسران و فقها برای فسوق معانی مختلفی را ذکر کرده‌اند. از جمله فضل بن علی طبرسی در مجمع البیان بیان می‌کند که اصحابنا یعنی علمای شیعه آن را به معنای دروغ گویی می‌دانند. اما دیگران آن را به معنای هرگونه معصیت و گناه دانسته و برخی نیز آن را به معنای لقب زشت دادن به مردم و یا فحش و ناسزا گفتن به شمار آورده‌اند. <ref>مجمع البیان، ج۲، ص ۵۲۴</ref> | مفسران و فقها برای فسوق معانی مختلفی را ذکر کرده‌اند. از جمله فضل بن علی طبرسی در مجمع البیان بیان می‌کند که اصحابنا یعنی علمای شیعه آن را به معنای دروغ گویی می‌دانند. اما دیگران آن را به معنای هرگونه معصیت و گناه دانسته و برخی نیز آن را به معنای لقب زشت دادن به مردم و یا فحش و ناسزا گفتن به شمار آورده‌اند. <ref>مجمع البیان، ج۲، ص ۵۲۴</ref> | ||
در فرهنگ فقه فارسی معناهای زیر از آثار فقها و مفسران شیعه | در فرهنگ فقه فارسی معناهای زیر برای این واژه از آثار فقها و مفسران شیعه جمع‌آوری شده است: دروغ گفتن؛ دروغ و ناسزا گفتن؛ دروغ بستن بر خدا؛ نسبت دروغ دادن به خدا، رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله يا يكى از امامان عليهم السّلام؛ دروغ گفتن، فحش دادن و فخر فروشىِ حرام؛ و هر سخن ناشايست و قبيح. <ref>[http://old.afiqh.org/dlibviewer/dlib_show.php?iid=315#70110 فرهنگ فقه فارسی، ج۶، ص ۷۰۱]</ref> | ||
===نظر فقهای معاصر=== | ===نظر فقهای معاصر=== | ||
بیشتر مراجع تقلید معاصر نیز فسوق را شامل سه عمل دروغ گفتن، فحش دادن و فخر فروختن (که همراه با اهانت و تحقیر مومن باشد) دانسته اند. <ref>مناسک حج، ص۲۰۹</ref> | بیشتر مراجع تقلید معاصر نیز فسوق را شامل سه عمل دروغ گفتن، فحش دادن و فخر فروختن (که همراه با اهانت و تحقیر مومن باشد) دانسته اند. <ref>مناسک حج، ص۲۰۹</ref> | ||
| خط ۱۶: | خط ۱۶: | ||
فسوق عملی حرام است چه در حال [[احرام]] و چه غیر از آن، اما با توجه به آیه فوق در حالت احرام پرهیز از آن مورد تاکید قرار گرفته است.<ref>تفسیر آیات حج، ص ۱۱۳</ref> | فسوق عملی حرام است چه در حال [[احرام]] و چه غیر از آن، اما با توجه به آیه فوق در حالت احرام پرهیز از آن مورد تاکید قرار گرفته است.<ref>تفسیر آیات حج، ص ۱۱۳</ref> | ||
با این حال ارتکاب فسوق حج را باطل نمی‌کند و نیازی به [[کفاره]] ندارد، هر چند برخی از فقها گفته‌اند که [[مستحب]] است چیزی کفاره بدهد و اگر گاو ذبح کند بهتر است.<ref>مناسک حج، ص۲۰۹</ref> | با این حال ارتکاب فسوق حج را باطل نمی‌کند و نیازی به [[کفاره]] ندارد، هر چند برخی از فقها گفته‌اند که [[مستحب]] است کسی که مرتکب فسوق شده، چیزی کفاره بدهد و اگر گاو ذبح کند بهتر است.<ref>مناسک حج، ص۲۰۹</ref> | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
نسخهٔ ۲۰ آوریل ۲۰۲۲، ساعت ۰۹:۵۸
فسوق بر اساس آیه 197 سوره بقره، یکی از اعمالی است که فرد حج‌گزار در حال احرام باید از آن پرهیز کند (محرمات احرام) است. درباره معنای دقیق آن اختلاف نظر وجود دارد. دروغ گفتن، دروغ بستن به خدا، دشنام دادن و فخرفروشی را از معناهای فسوق دانسته‌اند. فسوق در حال احرام و در غیر آن حرام است اما ارتکاب آن حج و عمره را باطل نمی‌کند و کفاره ندارد.
فسوق چیست؟
واژه فسوق در آیه ۱۹۷ سوره بقره آمده است:
| ﴿ | الْحَجُّ أَشْهُرٌ مَعْلُومٰاتٌ فَمَنْ فَرَضَ فِيهِنَّ الْحَجَّ فَلاٰ رَفَثَ وَ لاٰ فُسُوقَ وَ لاٰ جِدٰالَ فِي الْحَجِّ وَ مٰا تَفْعَلُوا مِنْ خَيْرٍ يَعْلَمْهُ اللّٰهُ وَ تَزَوَّدُوا فَإِنَّ خَيْرَ الزّٰادِ التَّقْوىٰ وَ اتَّقُونِ يٰا أُولِي الْأَلْبٰابِ
|
﴾ |
بر اساس این آیه سه عمل «رفث»، «فسوق» و «جدال» در هنگام حج جایز نیست.
معنای فسوق
مفسران و فقها برای فسوق معانی مختلفی را ذکر کرده‌اند. از جمله فضل بن علی طبرسی در مجمع البیان بیان می‌کند که اصحابنا یعنی علمای شیعه آن را به معنای دروغ گویی می‌دانند. اما دیگران آن را به معنای هرگونه معصیت و گناه دانسته و برخی نیز آن را به معنای لقب زشت دادن به مردم و یا فحش و ناسزا گفتن به شمار آورده‌اند. [۱]
در فرهنگ فقه فارسی معناهای زیر برای این واژه از آثار فقها و مفسران شیعه جمع‌آوری شده است: دروغ گفتن؛ دروغ و ناسزا گفتن؛ دروغ بستن بر خدا؛ نسبت دروغ دادن به خدا، رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله يا يكى از امامان عليهم السّلام؛ دروغ گفتن، فحش دادن و فخر فروشىِ حرام؛ و هر سخن ناشايست و قبيح. [۲]
نظر فقهای معاصر
بیشتر مراجع تقلید معاصر نیز فسوق را شامل سه عمل دروغ گفتن، فحش دادن و فخر فروختن (که همراه با اهانت و تحقیر مومن باشد) دانسته اند. [۳]
فسوق کفاره ندارد
فسوق عملی حرام است چه در حال احرام و چه غیر از آن، اما با توجه به آیه فوق در حالت احرام پرهیز از آن مورد تاکید قرار گرفته است.[۴]
با این حال ارتکاب فسوق حج را باطل نمی‌کند و نیازی به کفاره ندارد، هر چند برخی از فقها گفته‌اند که مستحب است کسی که مرتکب فسوق شده، چیزی کفاره بدهد و اگر گاو ذبح کند بهتر است.[۵]
پانویس
منابع
- مجمع البيان. فضل بن حسن طبرسی، تصحیح هاشم رسولی و فضل الله یزدی طباطبایی، بیروت - لبنان: دار المعرفة.۱۴۰۸.
- مناسک حج، مطابق با فتاوای حضرت آیت الله العظمی امام خمینی و مراجع معظم تقلید، منصور مظاهری، پژوهشکده حج و زیارت، انتشارات مشعر، ۱۳۹۷.
- درسنامه تفسیر آیات حج، معاونت امور روحانیون حوزه نمایندگی ولی فقه در امور حج و زیارت، تهران، مشعر، ۱۳۸۶
- فرهنگ فقه فارسی، موسسه دایره المعارف فقه فارسی، انتشارات موسسه دایره المعارف فقه فارسی، ۱۳۸۷