خان مصلی: تفاوت میان نسخه‌ها
(←سازنده) |
جز (added Category:کاروانسراهای عراق using HotCat) |
||
| خط ۵۲: | خط ۵۲: | ||
[[رده:مقاله‌های در دست ویرایش]] | [[رده:مقاله‌های در دست ویرایش]] | ||
[[رده:بناهای تاریخی مذهبی نجف]] | [[رده:بناهای تاریخی مذهبی نجف]] | ||
[[رده:کاروانسراهای عراق]] | |||
نسخهٔ ۱۷ اوت ۲۰۱۹، ساعت ۰۸:۰۳
| اطلاعات اوليه | |
|---|---|
| تأسیس | سده ۱۳قمری |
| مکان | با فاصله ۵۱ کیلومتر، در شمال شرقی شهر نجف |
| مشخصات | |
| مساحت | بیش از ۲۰ متر مربع |
| وضعیت | غیر فعال، آثاری از آن باقیمانده |
| معماری | |
| بازسازی | ۱۸۹۰م (۱۳۰۷ق) |
خان مصلی، با فاصله ۵۱ کیلومتر، در شمال شرقی شهر نجف، محلی برای استراحت مسافران بین نجف و کربلا بوده است. ساخت آن در سده سیزده قمری صورت گرفته و اکنون (۱۴۲۶ق) بقایایی از آن موجود است.
درباره خان مصلی
خان مصلی، با فاصله ۵۱ کیلومتر، در شمال شرقی شهر نجف قرار دارد.[۱] این بنا که در سده سیزده قمری ساخته شده، محلی برای استراحت مسافران بین نجف و کربلا بوده است. بنابر گزارشی از سال ۱۹۱۱میلادی، خان مصلی متشکل از سه کاروانسرا و شش قهوه‌خانه بوده است.[۲]
سازنده
در نام سازنده آن اختلاف است. حسن بن احمد مرزه (متوفی۱۳۰۵ق)[۳]، محمدحسین خان اصفهانی (متوفی۱۲۳۹ق)[۴] و نجیب پاشا،[۵] را به عنوان سازنده خان مصلی نام برده‌اند. برخی[۶] بین سه قول، جمع کرده، معتقدند بنای اولیه را محمدحسین خان به انجام رساند و حسن بن احمد مرزه بازسازی کرده، و کاروانسرای دیگری کنار آن ساخت. نجیب پاشا کاروانسرایی که حسن بن احمد مرزه ساخته بود را بازسازی کرد.[۷] ممکن است هر یک از این افراد، بخشی از مجموعه را در زمان‌های مختلف ساخته باشند.
علت نامگذاری
این کاروانسرا به خان مصلی مشهور شد، زیرا وقتی مسافران، هنگام صبح، پیاده از نجف حرکت می‌کردند، موقع اذان ظهر به خان مصلی می‌رسیدند و هنگامی که بعد از ظهر حرکت می‌کردند، هنگام اذان مغرب به این کارونسرا می‌رسیدند؛ بنابراین نماز را در این کاروانسرا می‌خواندند.[۸] کسانی که نجیب پاشا را سازنده خان مصلی معرفی می‌کنند، معتقدند وی پیش از رسیدن به نجف در مکانی برای نماز ایستاد و همانجا بنای این کاروانسرا را گذارد؛ به همین دلیل به خان مصلی معروف شد.[۹]
از نگاه جهانگردان
جان پیترزِ جهان‌گرد، در سال۱۸۹۰م (۱۳۰۷ق)، از خان مصلی، هنگام ترمیم و بازسازی آن، دیدن کرده است. واموسیل، یکی دیگر از گردشگران اروپایی و حسن حکیم[۱۰]، خان مصلی را ساختمانی مستطیل شکل، احاطه شده با دیوارهای بلند آجری که درِ آن به سمت مشرق باز می‌شود، توصیف کرده‌اند.
اکنون
بر پایه آخرین گزارش در سال ۱۴۲۶ق، بقایای این کاروانسرا که خود شامل دو کاروانسرای کنار هم هستند، وجود دارد. مساحت آن بیش از ۲۰ متر مربع بوده و آثاری از آشپزخانه و ایوان‌های آجری که پناهگاهی برای مسافران بوده، دیده شده است.[۱۱]
پانوشت
- ↑ پایگاه رسمی آستان قدس علوی.
- ↑ النجف الاشرف مدينة العلم و العمران، ص۶١
- ↑ وی تاجری بود که برای ادای نذرش یک سوم اموالش را به این امر اختصاص داد. اسدی، ثورة النجف، ص۴۸.
- ↑ او که از نزدیکان شاه قاجار و صدراعظم محمدعلی شاه، این کاروانسرا را ساخت و حسن بن احمد مرزه آن را تجدید بنا کرد. النجف الاشرف مدینة العلم و العمران، ص۶۱.
- ↑ وی که والی بغداد بود در سال ۱۲۵۸ق آن را ساخت. فی بلاد الرافدین، ص۸۲.
- ↑ حیدر الجد.
- ↑ منزل‌گاه‌های راه کربلا و نجف، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره۷، ص۶۹.
- ↑ پایگاه رسمی آستان قدس علوی.
- ↑ فی بلاد الرافدین، ص۸۲
- ↑ وی در روز پنج شنبه ۱۴ رجب ۱۴۱۹ق. از خان مصلی دیدن کرده است.
- ↑ منزل‌گاه‌های راه کربلا و نجف، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره۷، ص۶۹.