مراقد البصره (کتاب)

از ویکی حج
مراقد البصره (کتاب)
پدید آورندگان
نویسنده ولید المحمد
تاریخ نگارش سده پانزدهم قمری
محتوا
موضوع آرامگا‌هها‌ عراق‌ بصره‌
زبان عربی
نشر
تعداد جلد ۱
تعداد صفحات ۱۷۵
ناشر دار و مکتبة‌ عدنا‌ن‌
محل نشر بغداد
تاریخ نشر ۱۳۹۲ش.
نوع رسانه مصور (رنگی)

کتاب مراقد البصرة لها قصص و حکایات، از معدود آثار مستقلی است که تاکنون درباره مراقد و مکان‌های مقدس استان بصره نگاشته شده است. این کتاب، تالیف ولید المحمد است که به سال ٢٠١٣ میلادی در بغداد به چاب رسیده است.

این کتاب با یک مقدمه و چهار فصل تنظیم شده و تلاش مؤلف بر آن است که ضمن معرفی تمام مراقد استان بصره از صحابه، تابعان، اهل‌بیت (علیهم‌السّلام)، سادات و شاعران، حتی بزرگانی را که در بصره دفن شده‌اند؛ ولی جای قبر آنها مشخص نیست، شرح حال کوتاهی از صاحبان این مراقد و حکایت‌ها یا کرامت‌هایی از آنان بیان کند. مؤلف کتاب همچنین از قدمگاه چهار امام معصوم (علیهم‌السّلام) در استان بصره نیز یاد می‌کند که اکنون زیارتگاه شیعیان این شهر است.

مؤلف

وليد شريدة جاسم محمد، دارای آثاری مانند «صحابة و تابعین نزلو البصرة و اثرو فیها»،[۱] «السيبة قبل خرابها قصة حضارة»[۲] و «قصص‌ الانبیا‌ء‌ و الحضا‌رات‌»[۳] است.

ساختار

کتاب مراقد البصرة لها قصص و حکایات، از یک مقدمه و چهار فصل تشکیل شده است.

محتوا

این کتاب، به معرفی مرقدها در استان بصره پرداخته است. پس از معرفی مرقد، توضیحی کوتاه درباره صاحب قبر داده شده و کرامت یا حکایتی از او بیان شده است.

ویژگی‌ها


مقدمه

مؤلف در مقدمه، شناسایی مراقد بزرگان و نیکان را امری بایسته و لازم می‌داند؛ سپس حدیثی از امیرمومنان علی(ع) در این باره آورده در وصیت خود به امام حسن(ع) می‌فرماید:

«احی قلبک بالموعظه... و اعرض علیه اخبار الماضین... و سِر فی دیارهم و آثارهم، فانظر فیما فعلوا، و عما انتقلوا... ‌ای بنی انی و ان لم اکن عمرت عمر من کان قبلی فقد نظرت فی اعمالهم و فکرت فی اخبارهم، و سرت فی آثارهم حتی عدت کاحدهم، بل کانی بما انتهی الی امورهم قد عمرت مع اولهم الی آخرهم». [۴]

فصل اول

فصل اول کتاب شامل مراقد صحابه، تابعین، اهل‌بیت، سادات و شاعران در بصره می‌باشد:


فصل دوم

فصل دوم کتاب درباره قدمگاه‌های مبارک اهل‌بیت در سرزمین بصره است:


فصل سوم

فصل سوم کتاب، در مورد صحابه، تابعین، سادات و شاعرانی می‌باشد که در بصره دفن شده‌اند، اما جای قبورشان نامعلوم است:


فصل چهارم

فصل چهارم کتاب، با این عنوان شروع می‌شود: «مراقد فی البصره قید التحقق لمعرفه حکایاتها» و دربردارنده مرقدهای ذیل است:


روش مؤلف در نگارش

مؤلف کوشیده است تا تمام مراقد استان بصره را معرفی و شرح کوتاهی از شخصیت مدفون در آن و حکایات مربوط به آن را بیان کند. استان بصره شامل شهرهای المدینه، القرنه، شط العرب، البصره، ابوالخصیب، الفاو و الزبیر می‌باشد و مؤلف تمام مراقد این شهرها را معرفی کرده است. وی همه این مراقد را با صرف‌نظر از مذهب شخصیت مدفون در آن معرفی کرده است و پس از توضیحی کوتاه درباره هر شخصیت، کرامت یا حکایتی از صاحب قبر بیان می‌کند. یکی از ضعف‌های کتاب این است که بسیار کم به منابع مراجعه کرده و اگر هم مراجعه کرده، مصدر را بیان نکرده است. کتاب «مراقد البصرة لها قصص و حکایات»، در 175 صفحه از سوی "مکتبه عدنان" در سال ١٣٩٢ش منتشر شده است.

منابع کتاب

مراجعه نویسنده کتاب، به منابع اندک است. اگر مراجعه کرده، مصدر را بیان نکرده است.[۵]

چاپ

این کتاب، در ۱۷۵ صفحه، توسط دار و مکتبة عدنان، در بغداد، در سال ۱۳۹۲ش. (۲۰۱۳م) چاپ شد.[۶]

پانویس

منابع

این مقاله برگرفته از مقاله پژوهشى نو درباره مراقد بصره، علی احمدی، فصلنامه فرهنگ زیارت، ش 21، ص231-234 است.