لباس احرام
|
این مقاله، راهنمای عملی احکام فقهی نیست. برای اطلاع از حکم و وظیفه شرعی به فتوای مرجع تقلید خود مراجعه کنید. از جمله نگاه کنید به: لباس احرام (فتاوای مراجع). |
لباس احرام، لباسی است که مردان در حج یا عمره می‌پوشند و از دو جامه ندوخته تشکیل شده است. یکی از آن جامه‌ها به کمر بسته شده و دیگری بر دوش انداخته می‌شود. پوشیدن لباس احرام از آغاز احرام تا بیرون آمدن از آن بر مردان واجب است.
مردان برای نگهداشتن لباس احرام و نگهداری لوازم دیگر، کمربند پهنی به نام همیان به کمر می‌بندند. مردان نباید کفشی بپوشند که همه روی پای آنها را بپوشاند.
| واجبات |
| شروع از میقات • نیت • لباس احرام • تلبیه |
| محرمات احرام |
| مشترک بین زن و مرد |
| شکار حیوانات خشکی • کشتن جانوران بدن • کندن درختان • التذاذ جنسی • آمیزش • استمناء • عقد ازدواج • فسوق • جدال • زینت • بوی خوش • روغن مالیدن به بدن • نگاه کردن در آینه • سرمه کشیدن • ازاله مو • ناخن گرفتن • خون برون آوردن • کشیدن دندان • حمل سلاح |
| ویژه مردان |
| پوشیدن لباس دوخته • پوشاندن سر • استظلال |
| ویژه زنان |
| پوشاندن صورت • پوشاندن دست |
| دیگر احکام |
| مستحبات احرام |
| مکروهات احرام |
پوشیدن لباس احرام
پوشیدن لباس احرام برای مردان یکی از واجبات احرام است[۱] اما این لباس در مردان و زنان متفاوت است.
لباس احرام مردان
لباس احرام مردان، از دو جامه تشکیل شده است؛ یکی «لُنگ» است که به کمر می‌بندند و از ناف تا زانو را می‌پوشاند و دیگری «رَدا» است که باید بر دوش انداخت که از شانه تا کمر را پوشش دهد.[۲]
لباس احرام زنان
لباس احرام زنان شرط خاصی ندارد و زنان می‌توانند در لباس‌های معمولی‌شان احرام ببندند؛ چه دوخته باشد یا نباشد ولی حریر خالص نباشد.[۳]
فلسفه
بر پایه روایتی از امام سجاد(ع)، درآوردن لباس دوخته و پوشیدن لباس احرام، به معنای بیرون آوردن لباس گناه، و توبه به درگاه خدا است. برخی نیز، فلسفه آن را یادآوری روز مرگ و پوشیدن کفن دانسته‌اند.[۴]
شرایط
برخی از شرایط لباس احرام چنین است:
- شرایطی که لباس نماز‌گزار دارد،[۵] لباس احرام نیز باید داشته باشد؛[۶] مانند اینکه مباح باشد، پاک باشد، از اجزاء مردار و حيوان حرام گوشت نباشد و به مقدار لازم بدن را بپوشاند.[۷]
- لباس احرامِ مردان نبايد دوخته باشد،[۸] این لباس به صورت دو تكه پارچه ندوخته يا حوله است كه يكى را به كمر مى‌بندند و ديگرى را بر دوش مى‌افكنند.[۹]
- زنان می‌توانند در حال احرام لباس دوخته به تن داشته باشند.[۱۰]
- لباس احرام نبايد خوشبو باشد؛ چون در حال احرام، استفاده از هرگونه عطر و بوى خوش حرام است؛[۱۱] از این رو، پيش از سفر، اين لباس را نباید در جايى كه معطر است بگذارند تا هنگام احرام بوى خوش نداشته باشد.[۱۲]
كفش
به‌نظر فقیهان شیعه[۱۳] و اهل‌سنّت[۱۴] مردان در حال احرام نبايد كفش بپوشند و پوشيدن پا، طوری که تمام روى پا را بگيرد جايز نيست و براى احرام بايد دمپايى مناسبى كه تمام روى پا را نمى‌پوشاند تهيه كنند.[۱۵]
دمپایی مردان و کفش زنان باید برخی از شرایط لباس احرام را داشته باشد؛ یعنی پاک و مباح باشد و از چرم حیوان حرام‌گوشت یا مردار تهیه نشده باشد.[۱۶]
همیان
هَمْيان، كمربند پهنى است كه مردان در حال احرام بر كمر مى‌بندند، كه براى نگه داشتن حوله احرامى و نگهدارى پول و لوازم ديگر از آن استفاده مى‌شود.[۱۷] دوخته بودن هميان، حتى براى مردان اشكال ندارد.[۱۸]
اضطباع
اِضْطِباع گذراندن ردای احرام از زیر کتف راست و افکندن آن بر کتف چپ هنگام طواف است[۱۹] و بر اساس نظر برخی از علمای شیعه[۲۰] و مذاهب حنفی، حنبلی و شافعی از مستحبات طوافِ حج و عمره به شمار می‌رود.[۲۱]
پانویس
- ↑ مناسک حج محشی، مسأله ۲۵۱، ص۱۳۸.
- ↑ قواعد الاحکام، ج۱، ص۴۱۹؛ منتهی المطلب، ج۲، ص۶۸۱؛ مناسک حج، ص۱۶۹، مسئله ۲۷۰.
- ↑ مناسک حج، ص۱۶۹، مسئله ۲۷۷.
- ↑ عرفان حج، ص۴۷ و ۴۸.
- ↑ توضيح المسائل، ص۱۱۲، مسأله ۷۹۸.
- ↑ مناسک حج، ص۱۶۸-۱۶۹، مسئله ۲۷۴.
- ↑ توضيح المسائل، ص۱۱۲، مسأله ۷۹۸.
- ↑ مناسک حج، ص۲۰۱، مسئله ۳۴۶.
- ↑ مناسک حج، ص۱۶۶-۱۶۷، مسئله ۲۶۹.
- ↑ مناسک حج، ص۱۶۹، مسئله ۲۷۷.
- ↑ مناسک حج، ص۱۹۶-۱۹۷، مسئله ۳۳۵.
- ↑ مناسک حج، ص۱۹۶-۱۹۷، مسئله ۳۳۵.
- ↑ جواهر الکلام، ج18، ص351؛ الحدائق، ج15، ص442.
- ↑ المبسوط، سرخسی، ج4، ص7؛ المغنی، ج3، ص271-272؛ المجموع، ج7، ص249-258؛ الثمر الدانی، ص382-383.
- ↑ مناسک حج، ص۲۴۲، مسئله ۴۸۴؛ دروس احکام و مناسک حج، ص۱۴۰.
- ↑ شهید الثانی، الروضة البهیة، ۱۴۰۳ق، ج۲، ص۲۳۱؛ دروس احکام و مناسک حج، ص۱۴۰.
- ↑ دروس احکام و مناسک حج، ص۱۴۰.
- ↑ دروس احکام و مناسک حج، ص۱۴۰.
- ↑ غریب الحدیث، ابن قتیبه، ج1، ص23؛ الصحاح، ج3، ص1248؛ بدائع الصنائع، ج2، ص147.
- ↑ المبسوط، ج1، ص356؛ الجامع للشرائع، ص201؛ تحریر الاحکام، ج1، ص584-585؛ الدروس، ج1، ص401.
- ↑ المبسوط، سرخسی، ج4، ص10؛ الوسیط، ج2، ص648-649.
منابع
- توضیح المسائل، سید روح الله خمینی، تهران، سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و إرشاد إسلامی، چاپ نهم، ۱۳۷۲ش.
- عرفان حج، عبدالله جوادی آملی، نشر اسراء، تابستان ۱۳۷۸ش.
- مناسک حج محشی، مرکز تحقیقات حج، نشر مشعر، زمستان ۱۳۷۵ش.