راهنمای محرمات احرام: کشیدن دندان
کشیدن دندان یکی از محرمات احرام است؛ هرچند با انجام آن، خون نیاید و کفاره آن بنابر احتیاط، یک گوسفند است. همچنین به نظر برخی مراجع تقلید مانند ناصر مکارم شیرازی و حسین وحید خراسانی کشیدن دندان در حال احرام حرام نبوده و کفاره هم ندارد.
به نظر فقیهان شیعه، کشیدن دندان در حال ضرورت مانعی ندارد؛ اما برخی قائل به کفاره هستند و به نظر برخی دیگر کفاره ندارد.
مفهوم‌شناسی
از کشیدن دندان در منابع روایی و کتب فقهی به «قَلْعُ الضِرس»[۱] و «قلع السن»[۲] یاد شده است.
در برخی کتاب‌های لغت، قلع، جدا کردن چیزی از ریشه خود و جابجا کردن چیزی از مکانش به مکان دیگر معنا شده است.[۳]
«ضِرس» در لغت به معنای دندان آمده است.[۴] امّا ابن فارس، لغت‌شناس قرن چهارم هجری، معتقد است ضرس بر دندان آسیاب اطلاق می‌گردد.[۵]
کشیدن دندان در ایام حج
کشیدن دندان از محرمات احرام است؛ هرچند با انجام آن، خون نیاید.[۶] در کتاب‌های فقهی، در بحث از حج و عمره، به حرام بودن کشیدن دندان در حال احرام و کفاره داشتن این عمل اشاره شده است.[۷] اما به نظر برخی مراجع تقلید مانند ناصر مکارم شیرازی و حسین وحید خراسانی کشیدن دندان در حال احرام حرام نبوده و کفاره هم ندارد.[۸] همچنین بنابر نظر بهجت، تبریزی، خویی، زنجانی و سیستانی، کشیدن دندان اگر خون نیاید، مانعی ندارد و کفاره هم ندارد.
کفاره
- بنابر نظر مراجع تقلیدی که کشیدن دندان را در حال احرام حرام می‌دانند، کفاره کشیدن دندان در حال احرام بنابر احتیاط، یک گوسفند است.[۹]
- کشیدن دندان در حال ضرورت مانعی ندارد؛ اما برخی قائل به کفاره هستند و به نظر برخی دیگر کفاره ندارد.[۱۰]
پانوشت
- ↑ تهذیب الأحکام، ج۵، ص۳۸۵؛ الکافی فی الفقه، ص۲۰۴؛ المختصر النافع، ص۱۰۸.
- ↑ غایة المرام، ج۱، ص۴۹۹؛ کشف الغطاء، ج۴، ص۵۵۱؛ کتاب الحج، خوئی، ج۳، ص۳۶۰.
- ↑ لسان العرب، ج۸، ص۲۹۰؛ تاج العروس، ج۱۱، ص۳۹۴؛ لسان العرب، ج۸، ص۲۹۰.
- ↑ الصحاح ج۳، ص۹۴۱؛ لسان العرب، ج۶، ص۱۱۷؛ تاج العروس، ج۸، ص۳۳۳.
- ↑ معجم مقائیس اللغة، ج۳، ص۳۹۵.
- ↑ نگاه کنید به: مناسک حج، مسئله ۴۶۸، ص۲۳۷-۲۳۸.
- ↑ نگاه کنید به: مناسک حج، مسئله ۴۶۸، ص۲۳۷-۲۳۸.
- ↑ مناسک نوین، ص۱۰۹.
- ↑ مناسک نوین، ص۱۰۹.
- ↑ نگاه کنید به: مناسک حج، مسئله ۴۶۸، ص۲۳۷-۲۳۸.
منابع
- تاج العروس من جواهر القاموس، مرتضی الزبیدی، تحقیق علی شیری، بیروت، دار الفکر، ۱۴۱۴ق.
- تهذیب الاحکام، الطوسی (م. 460ق.)، به کوشش موسوی و آخوندی، تهران، دارالکتب الاسلامیه، 1365ش.
- الصحاح (تاج اللغة و صحاح العربیة)، اسماعیل بن حماد الجوهری، تحقیق احمد عبدالغفور العطار، بیروت، دار العلم للملایین، ۱۴۰۷ق.
- غایة المرام باخبار سلطنة البلد الحرام، عبدالعزیز بن عمر بن فهد المکی، تحقیق فهیم محمد شلتوت، مکه مکرمه، جامعة ام القری، ۱۴۰۶ق.
- الکافی فی الفقه، ابوالصلاح الحلبی، به تحقیق رضا استادی، اصفهان مکتبة الامام امیرالمومنین علی(ع).
- کتاب الحج، ابوالقاسم خویی (م.۱۴۱۳.ق.)، قم، لطفی، ۱۴۰۹ق.
- کشف الغطاء عن مبهمات الشریعة الغراء، جعفر بن خضر کاشف الغطاء، به تحقیق عباس تبریزیان و دیگران، قم، انتشارات الإسلامی، ۱۴۲۲ق.
- لسان العرب، ابن منظور (م. 711ق.)، قم، ادب الحوزه، 1405ق.
- المختصر النافع فی فقه الامامیه (النافع فی مختصر الشرائع)، جعفر بن حسن محقق حلی، تهران، بنیاد بعثت، ۱۴۱۰ق.
- معجم مقاییس اللغه، احمد بن فارس، تحقیق عبدالسلام محمد هارون، قم، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، ۱۴۰۴ق.
- مناسک حج: پژوهشکده حج و زیارت، تهران، نشر مشعر، ۱۳۹۷ش.
- مناسک نوین: مصطفی آخوندی و عبدالرحمان انصاری، تهران، محراب قلم، ۱۳۹۰ش.
مقاله‌های مرتبط
| واجبات |
| شروع از میقات • نیت • لباس احرام • تلبیه |
| محرمات احرام |
| مشترک بین زن و مرد |
| شکار حیوانات خشکی • کشتن جانوران بدن • کندن درختان • التذاذ جنسی • آمیزش • استمناء • عقد ازدواج • فسوق • جدال • زینت • بوی خوش • روغن مالیدن به بدن • نگاه کردن در آینه • سرمه کشیدن • ازاله مو • ناخن گرفتن • خون برون آوردن • کشیدن دندان • حمل سلاح |
| ویژه مردان |
| پوشیدن لباس دوخته • پوشاندن سر • استظلال |
| ویژه زنان |
| پوشاندن صورت • پوشاندن دست |
| دیگر احکام |
| مستحبات احرام |
| مکروهات احرام |