راهنمای محرمات احرام: بیرون آوردن خون از بدن
بیرون آوردن خون از بدن، انجام کاری است که منجر به خارج شدن خون از بدن در حال احرام شود که یکی از محرمات احرام نیز می‌باشد. همچنین جایز نیست خاراندن بدن و مسواک زدن در حال احرام که سبب بیرون آمدن خون شود.
درباره کفاره خارج کردن خون از بدن در حال احرام، برخی فقیهان معتقدند کفاره‌‌ای ندارد و به نظر برخی دیگر، قربانی کردن یک گوسفند، بنابر احتیاط است.
مفهوم‌شناسی
بیرون آوردن خون از بدن، یعنی انجام کاری که منجر به خارج شدن خون از بدن شود و در برخی منابع فقهی نیز از خون برون آوردن، به «إدماء» تعبیر شده است.[۱]
از واژه‌های مرتبط با خون برون آوردن می‌توان از حِجامَت (مکش خون از قسمتی از بدن پس از تیغ زدن آنجا) و فَصد (بریدن یا پاره کردن قسمتی از رگ برای بیرون آمدن خون از بدن) نام برد.[۲]
بیرون آوردن خون از بدن در حال احرام
در بیرون آوردن خون از بدن خود در حال احرام، سه دیدگاه وجود دارد:
- امام خمینی: از محرمات احرام است
- خامنه‌ای و سیستانی: احتیاط واجب در انجام ندادن و ترک این کار است
- مکارم شیرازی: مکروه است؛ اما در حالت احتیاج و ضرورت اشکالی ندارد.[۳]
بیرون آوردن خون از بدن دیگری
بیرون آوردن خون از بدنِ دیگری مثل خون گرفتن پزشکِ محرم از بدن بیمار یا حجامت کردن و یا دندان او را کشیدن حرام نبوده و اشکالی ندارد.[۴] اما به نظر سید علی سیستانی، اگر آن دیگری، محرم باشد احتیاط مستحب در ترک این کار است.[۵]
آمپول زدن
تزریق آمپول و یا خون گرفتن از بدن با سرنگ، در هنگام ضرورت (مانند بیمار شدن محرم)، مانعی ندارد؛ اما در غیر آن جایز نیست.[۶]
خاراندن و مسواک زدن
جایز نیست خاراندن بدن و مسواک زدن در حال احرام که سبب بیرون آمدن خون شود.[۷]
کفاره
نظر فقیهان شیعه درباره کفاره خارج کردن خون از بدن در حال احرام، عبارت است از:
- امام خمینی، اردبیلی، بهجت، سبحانی و فاضل: کفاره ندارد.[۸]
- تبریزی، خامنه‌ای صافی و نوری: بنابر احتیاط، قربانی کردن یک گوسفند است.[۹]
پانوشت
منابع
- الاصطلاحات الفقهیه فی رسائل العلمیه، یاسین عیسی عاملی، بیروت، دارالبلاغه، 1413ق.
- ذخیرة المعاد فی شرح الارشاد، محمد باقر سبزواری (م.1090.ق.)، مؤسسة آل البیت لاحیاء التراث.
- القاموس الفقهی لغةً و اصطلاحا، سعدی ابوجیب، دمشق، دار الفکر، 1408ق.
- مناسک حج: پژوهشکده حج و زیارت، تهران، نشر مشعر، ۱۳۹۷ش.
- مناسک زائر (ویژه برادران) مطابق با فتاوای حضرت امام خمینی (ره): محمدحسین فلاح‌زاده، تهران، چاپ و نشر عروج، چاپ اول، 1386ش.
- مناسک نوین: مصطفی آخوندی و عبدالرحمان انصاری، تهران، محراب قلم، ۱۳۹۰ش.
- المهذب البارع فی شرح المختصر النافع، احمد بن محمد بن فهد الحلی (757 -841ق.)، تحقیق مجتبی عراقی، قم، النشر الاسلامی، 1407ق.
مقاله‌های مرتبط
| واجبات |
| شروع از میقات • نیت • لباس احرام • تلبیه |
| محرمات احرام |
| مشترک بین زن و مرد |
| شکار حیوانات خشکی • کشتن جانوران بدن • کندن درختان • التذاذ جنسی • آمیزش • استمناء • عقد ازدواج • فسوق • جدال • زینت • بوی خوش • روغن مالیدن به بدن • نگاه کردن در آینه • سرمه کشیدن • ازاله مو • ناخن گرفتن • خون برون آوردن • کشیدن دندان • حمل سلاح |
| ویژه مردان |
| پوشیدن لباس دوخته • پوشاندن سر • استظلال |
| ویژه زنان |
| پوشاندن صورت • پوشاندن دست |
| دیگر احکام |
| مستحبات احرام |
| مکروهات احرام |