مسجد سلمان فارسی
 | این مقاله هماکنون در دست ویرایش است.
این برچسب را کاربر:Heidar در تاریخ ۸ شهریور ۱۴۰۳ برای جلوگیری از تعارض ویرایشی قرار داده است. لطفا بدون توافق با کاربر فوق برچسب را برندارید. |
مسجد سلمان فارسی از مساجد قدیمی مدینه است که در حال حاضر نیز موجود بوده و محل زیارت و بازدید زائران است.
 | |
| اطلاعات اوليه | |
|---|---|
| مکان | عربستان * مدینه * در کنار مسجد فتح و در حاشیه کوه سلع |
| کاربری | مسجد |
| جنبه دینی | |
| بزرگداشت نزد | مسلمانان |
| وابسته به دین/مذهب | اسلام |
| باورها | نماز خواندن پیامبر(ص) در محدوده این مسجد |
| تاریخ بنا | |
| زمان پایه‌گذاری | قرن اول هجری |
| وضعیت فعلی | |
| وضعیت بنا | موجود |
|
| |
مکان
مسجد سلمان فارسی در جهت جنوبی مسجد فتح است و هر دو در ضلع شمال غربی دامنه کوه سلع قرار دارند.[۱] این مسجد پس از پایین آمدن از مسجد فتح، نخستین مسجد سمت راست است.[۲]
نام
سلمان فارسی یکی از یاران پیامبر(ص) در غزوه خندق بود و به جهت اینکه وی صاحب فکر ایجاد خندق بود، (بخشی از معرکه که مسجد مذکور در آن قرار دارد نام خود را از ایشان گرفته و) نام او بر این مسجد گذاشته شد.[۱]
نماز پیامبر(ص)
بعضی از روایات این نکته را تایید میکنند که رسول خدا(ص) در میانه های غزوه خندق، در محدوده این مسجد نماز خوانده اند.[۳] ابن شبه از حارث بن فضل نقل میکند که: «پیامبر در روز جنگ احزاب در محدوده پایین کوه سلع نماز خواندند و سپس از کوه بالا رفتند و در بالای آن دعا کردند.»[۴]
بنا
مسجد سلمان فارسی از مساجد قدیمی مدینه است که در حال حاضر نیز موجود بوده و محل زیارت و بازدید زائران است. مسجد دارای شبستانی مستطیلی شکل است[۳]
اين مسجد در قسمت جنوبى ( قبله ) داراى شبستان مسقف و در قسمت شمالى داراى صحن و حیاط است.
تاریخچه
محققان معاصر این قول را ترجیح داده اند که تاریخ بنای این مسجد به دوران استانداری عمربن عبدالعزیز در مدینه (بین87تا101هجری) بازمیگردد، یعنی همان زمانی که مسجد فتح بنا شده است.[۵]
در هر صورت با توجه به نام بردن از مسجد سلمان در کتاب ابن شبه[۴] (که در 173 تا 262 هجری میزیسته) روشن میشود که حداقل این مسجد در قرون نخستین اسلامی و در قرن دوم هجری موجود بوده است.
به نظر میرسد از ابتدای تاسیس تا دوران معاصر، مسجد سلمان همواره موجودیت خود را حفظ کرده و بر خلاف بسیاری از مساجد دیگر مدینه، دوره ای را با فقدان یا تخریب ساختمان اصلی پشت سر نگذاشته، لذا گزارش های بازسازی یا احیا درباره این مسجد، کمتر به چشم میخورد. ابن براج (متوفی 481ه) از مسجد سخن به میان آورده[۶]. در قرن ششم در کتاب المزار این مسجد موجود بوده.[۷] در قرن هفتم هجری سید ابن‌طاووس(متوفی664ه) در کتاب مصباح الزائر از این مسجد نام برده[۸] و ابن جبیر(متوفی614ه) در سفرنامه خود این مسجد را در راه کوه احد توصیف کرده است[۹]. همچنین در قرن هشتم، نهم[۱۰] و دهم نیز نامی از این مسجد در کتب موجود است.
تصاویر قدیمی مسجد
تصاویر جدید
-
-
محراب
-
-
تصاویر مسجد پیش از نصب درب‌های شیشه‌ای
-
-
-
پانویس
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ مساجد الاثریه، عبدالغنی، ص143.
- ↑ آثار اسلامی مکه و مدینه، جعفریان، ص328.
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ مساجد الاثریه، عبدالغنی، ص144.
- ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ تاریخ المدینة المنورة، ابن شبه، ص59 و 58
- ↑ المدينه المنوره تطورها العمراني، ص188.
- ↑ المهذب، ابن براج، ج1، ص283.
- ↑ المزار، محمد بن جعفر المشهدی، ص۱۰۲.
- ↑ مصباح الزائر، السيد ابن طاووس، ص۶۴.
- ↑ رحلة ابن جبير، ص۱۵۶.
- ↑ التحفة اللطيفة في تاريخ المدينة الشريفة، سخاوی، ج۱، ص۴۰. / إثارة الترغيب والتشويق ( ويليه زيارة بيت المقدس لابن تيمية )، خوارزمی، ج۲، ص۷۴.
منابع
- المهذب، القاضي ابن البراج. مؤسسة النشر الإسلامي التابعة لجماعة المدرسين بقم المشرفة، 1406.
- مصباح الزائر، السيد ابن طاووس، مؤسسة آل البيت عليهم السلام لإحياء التراث - قم، 1417.
- إثارة الترغيب والتشويق (ويليه زيارة بيت المقدس لابن تيمية)، محمد بن اسحاق الخوارزمي، مكتبة نزار مصطفي الباز - مكه مكرمه، 1418.
- المزار، محمد بن جعفر المشهدی، نشر القيوم - قم - ايران، 1419.
- رحلة ابن جبير(تذكرة بالأخبار عن اتفاقات الأسفار)، ابن جبير، الموسسة العربية للدراسات و النشر - دار السويدي - بيروت - ابوظبي، 2008.
- مساجد الاثریه، محمد الیاس عبدالغنی، مطابع الرشید بالمدینة المنورة، الطبعة الثانیة، 1419ه.
- التعریف بما انست الهجرة من معالم دارالهجرة، جمال‌الدین محمدبن‌احمد المطری، تحقیق سلیمان الرحیلی، الریاض، دارة الملک عبدالعزیز، 1426ه.
- وفاء الوفا باخبار دار المصطفی، علی بن عبدالله السمهودی، تحقیق قاسم السامرائی، لندن، موسسه الفرقان للتراث الاسلامی، ۲۰۰۱م.
- آثار اسلامی مکه و مدینه،رسول جعفریان، تهران ایران: نشر مشعر. ۱۳۹۰.