ناودان کعبه بر پشت بام در سمت حجر اسماعیل قرار دارد و مورد علاقه مردم هست و زمانی که باران ببارد و از ناودان سرازیر می‌شود مردم برای جمع کردن باران جمع می‌شوند. و این ناودان رو قریش ساختند و در طول تاریخ اشخاصی در ظاهر ناودان تغییراتی اضافه کردند. در احادیث معصومین، ناودان کعبه به عنوان مکان مبارک و محل عبادات انبیا و اهل بیت ذکر شده است.

موقعیت

ناودان کعبه در سمت حجر اسماعیل، یعنی در ضلع شمالی بر پشت بام کعبه نصب شده و آب باران را به حجر می‌ریزد.

تعریف

به زبان عربی، میزاب به معنای ناودان است. و بعضی بر این نظر هستند که میزاب دارای ریشه‌ی فارسی مرزآب است. [۱]

تاریخچه

کعبه‌ای که حضرت ابراهیم(ع) ساخت، سقف نداشت[۲]؛ بنابراین به ناودان نیازی نداشت. بعدا قصی بن کلاب برای کعبه، سقفی از چوب ساخت ولی ناودانی برای سقف در نظر نگرفت. قریش که نخستین سقف محکم را برای کعبه ساختند محلی نیز برای ریزش آب باران ساختند که آب‌ها را به حجر اسماعیل می‌ریخت[۳] ابن زبیر نیز در سال ۶۴ق که کعبه را دوباره ساختُ برای آن ناودانی گذاشت. [۴] حجاج بن یوسف هم ناودانی از مس برای سقف کعبه ساخت که بین رکن عراقی و شامی قرار داشت و هنوز هم در همان مکان هست. بعدا ولید بن عبدالملک صفحه‌ای از طلا روی این ناودان کشید. در سال 959ق سلطان سلیمان، ناودانی از نقره ساخت و در سال 1021ق سلطان احمد آن را با زر و لاجورد رنگین نمود. در سال 1272ق سلطان عبدالمجید ناودانی از طلای خالص ساخت.

نام‌های دیگر ناودان

این ناودان با نام‌های میزاب الذهب(ناودان طلا) [۵][۶] و میزاب الرحمة [۷] (ناودان رحمت) مشهور می‌باشد.

در روایات

در روایات ناودان کعبه به عنوان:

  • محل ایستادن و اذن حضرت جبرئیل برای رسیدن به خدمت پیامبر اکرم.[۸]
  • محل عبادات اهل بیت[۹]..
  • آب ناودان[۱۰]، سبب شفای[۱۱] بیمار[۱۲].[۱۳]
  • محل نماز شَبِير و شَبَّر[۱۴]
  • استحباب نماز خواندن در زیر ناودان[۱۵].[۱۶]
  • استحباب دعا کردن در زير ناودان[۱۷].[۱۸]

سبب شفای بیمار

روايت شده است كه فردى از ياران امام صادق (ع) در مكه بيمار شده و در حال مرگ بود. يكى از همراهانش نزد آن حضرت آمد و از بيمارى‏اش سخن گفت. حضرت فرمودند: «اگر به جاى شما بودم از آب ناودان كعبه به او مى‏دادم.» مرد پس از شنيدن اين كلام، در طلب آب ناودان به سرعت به سمت مسجد رفت. اما نزد آنها چيزى نيافت. در همين حال، يك‏باره ابرى پديدار شد و رعد و برقى به گوش رسيد و آسمان شروع به باريدن كرد. ظرفى را زير ناودان گرفته، پر از آب كرد و نزد بيمار برد. بيمار مقدارى از آن آب نوشيد و فوراً شفا يافت. [۱۹]

محل قیام امام زمان عج

امام باقر (ع) فرمودند: مقصود خداوند از «مُضْطَر» در آيه: «أَمَّنْ يُجِيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوءَ»[۲۰] حضرت ولى‏عصر (ع) است كه هنگام فرا رسيدن دوران ظهورش، واقعه‏اى عجيب در مكه رخ مى‏دهد و آن واقعه اين است كه: «جبرئيل به صورت پرنده‏اى سفيد، در حالى كه بر روى ناودان كعبه جاى‏ گرفته است، اولين كسى است كه با او بيعت مى‏كند. سپس 313 يار باوفاى او بيعت مى‏كنند.»

منابع

این مقاله برگرفته از است.
  1. الرحلة الحجازیة، ص105.
  2. فی منزل الوحی، ص207.
  3. اخبار مکة و ما جاء فیها من الآثار، ج1، ص197 به بعد.
  4. راهنمای حرمین شریفین، ج1، ص178.
  5. راهنمای حرمین شریفین، ج1، ص178.
  6. راهنمای حرمین شریفین، ج1، ص178.
  7. الرحلة الحجازیة، ص105، موسوعة العتبات المقدسة، ص236.
  8. الكافي، ج 4، ص 557.
  9. مستدرك الوسائل، ج 9، ص 427.
  10. بحار الانوار، ج 62، ص 283.
  11. بحار الانوار، ج 47، ص 122.
  12. الكافي، ج 6، ص 387.
  13. بحار الانوار، ج 62، ص 286.
  14. مستدرك الوسائل، ج 3، ص 422.
  15. مستدرك الوسائل، ج 3، ص 422.
  16. بحار الانوار، ج 99، ص 230.
  17. مستدرك الوسائل، ج 3، ص 422.
  18. بحار الانوار، ج 99، ص 230.
  19. الكافي، ج 6، ص 387.
  20. بحار الانوار، ج 99، ص 230.