تقصیر در عمره (فتاوای مراجع)

با حلق و تقصیر در حج تمتع (فتاوای مراجع) اشتباه نشود.

این صفحه شامل فتوای مراجع تقلید درباره احکام تقصیر است. برای آشنایی بیشتر با این مفهوم نگاه کنید به مقاله تقصیر.

چگونگی

مسئله 884
امام خمینی: واجب است بعد از آنکه سعی کرد، تقصیر کند؛ یعنی قدری از ناخن‌ها یا قدری از موی سر یا شارب یا ریش را بزند و بهتر آن است که اکتفا به زدن ناخن نکند و از موی قدری بزند، بلکه موافق احتیاط است و تراشیدن سر در تقصیر کفایت نمی‌کند بلکه حرام است.
مراجع دیگر:

نیت

مسئله 889
امام خمینی: این عمل نیز از عبادات است و باید با نیت پاک و خالی از قصد غیر اطاعت خدا بیاورد و اگر ریا کند موجب باطل شدن عمره‌اش می‌شود مگر آنکه جبران کند.
مراجع دیگر:

فراموشی تقصیر

مسئله 890
امام خمینی: اگر تقصیر را فراموش کند تا وقتی که احرام حج را ببندد عمره‌اش صحیح است و مستحب است فدیه یک گوسفند و احتیاط آن است که فدیه بدهد.
مراجع دیگر:

ترک عمدی تقصیر

مسئله 891
امام خمینی: اگر عمداً تقصیر را ترک کند تا احرام بستن به حج، عمره او باطل می‌شود بنا بر اقوی و ظاهراً حج او حج افراد شود، و احتیاط واجب آن است که پس از تمام کردن حج افراد، عمره مفرده به جا آورد و در سال بعد حج را اعاده کند.
مراجع دیگر:

در عمره تمتع طواف نساء‌ واجب نیست

مسئله 892
امام خمینی: در عمره تمتع طواف نساء واجب نیست و اگر بخواهد احتیاط کند طواف و نماز آن را رجائاً به جا آورد.
مراجع دیگر:

حلال شدن محرمات بعد از تقصیر

مسئله 893
امام خمینی: بعد از آنکه شخص محرم تقصیر کرد، حلال می‌شود بر او به غیر از تراشیدن سر هرچه حرام شده بود بر او به واسطه احرام، حتی نزدیکی با زن.
مراجع دیگر:

تقصیر باید شامل چیدن ریش یا شارب یا موی سر باشد

مسئله 894
امام خمینی: در تقصیر، کندن مو کافی نیست بلکه میزان کوتاه کردن است به هر وسیله‌ای باشد و اکتفا به کوتاه کردن موی زیر بغل و نحو آن مشکل است و احوط در تقصیر، گرفتن ناخن یا چیدن ریش یا شارب یا موی سر است.
مراجع دیگر:

استفتائات

مسئله 895
امام خمینی: سوال ـ آیا کسی که تقصیر او محکوم به بطلان است و بعد از آن محرمات احرام را به جا آورده و جاهل به مسئله بوده کفاره دارد یا خیر؟ جواب ـ با جهل کفاره ندارد مگر در صید؛ به تفصیلی که در کتب ذکر شده است.
مراجع دیگر:

مسئله 896
امام خمینی: سوال ـ کسی که بعد از سعی در عمره تمتع تقصیر کرد، بعد به شک افتاد که آیا تقصیری که کردم صحیح است یا نه، آیا اشکال دارد یا نه؟ جواب ـ اگر در حال عمل عالم به مسئله و ملتفت بوده، اشکال ندارد
مراجع دیگر:

مسئله 897

امام خمینی: سوال ـ یکی از خدمه کاروان‌ها به احرام عمره مفرده از میقات محرم می‌شود و به مکه می‌آید و طواف و نماز آن و سپس سعی بین صفا و مروه را به همان عنوان به جا می‌آورد، ولی برای تقصیر، گمان می‌کرد نتف؛ یعنی کندن مو کافی است و چند نخ مو را به عنوان تقصیر کَنْد و به حساب خودش از احرام خارج شد، سپس برای عمره تمتع که وظیفه‌اش بود به میقات رفت و محرم شد و به مکه آمد و کلیه اعمال، از طواف تا تقصیر، را انجام داد، آیا اعمالش چگونه است و در آینده وظیفه‌اش چیست؟ جواب ـ کندن مو در تقصیر کافی نیست و عمره تمتع او صحیح نیست مگر آنکه قبل از احرام برای آن، از احرام عمره مفرده با تقصیر صحیح خارج شود.

مسئله 898
امام خمینی: سوال ـ اگر کسی تقصیر عمره مفرده را فراموش کرد، آیا می‌تواند در هر جایی تقصیر کند یا نه؟ زیرا به ایران بازگشته است و آیا نیازی به طواف نساء مجدد هست؟ جواب ـ تقصیر را در هر جا می‌تواند انجام دهد، ولی باید طواف نساء را اعاده کند و اگر خودش نمی‌تواند برود، نایب بگیرد.
مراجع دیگر:

مسئله 899
امام خمینی: سوال ـ هرگاه سنی برای شیعه تقصیر نماید چه صورت دارد؟ جواب ـ اشکال ندارد.

مسئله 900
امام خمینی: سوال ـ شخصی در حج به عوض تقصیر در عمره تمتع یک مو از بدن کنده است و الآن که متوجه شده است، آیا حج او اشکال دارد یا نه؟ و در صورتی که مرتکب خلاف شده باشد تکلیف چیست؟ جواب ـ اگر حج را انجام داده، با عمل مزبور از احرام فعلاً خارج شده است و چنانچه حج واجب بوده احتیاط آن است که یک عمره مفرده به جا آورد و بعداً عمره و حج تمتع را انجام دهد
مراجع دیگر:

مسئله 901
امام خمینی: سوال ـ شخصی بعد از طواف و نماز طواف تقصیر کرد و سپس سعی را به جا آورد و دوباره تقصیر کرد، وظیفه‌اش چیست؟ جواب ـ اگر جاهل یا ساهی بوده چیزی بر او نیست
مراجع دیگر:

مسئله 902
امام خمینی: سوال ـ کسانی که اعمال حج را بر وقوفین مقدم می‌دارند، اگر بعد از سعی تقصیر نمودند، آیا موجب مُحل شدن و یا کفاره می‌گردد؟ ج ـ مُحلّ نمی‌شوند و اگر جاهل یا ساهی بوده‌اند کفاره ندارد.

مسئله 903
امام خمینی: سوال ـ اگر کسی به جای تقصیر حلق نمود، آیا کفایت می‌کند؟ ج ـ در عمره تمتع کفایت نمی‌کند
مراجع دیگر:

مسئله 904
امام خمینی: سوال ـ کسی که بعد از انجام اعمال عمره، در منزل تقصیر کرده است، وظیفه‌اش چیست؟ جواب ـ مانع ندارد.

مسئله 905
امام خمینی: س ـ حضرت عالی در مسئله دوم تقصیر می‌فرمایید: اگر کسی تقصیر را به ریا انجام دهد عمره‌اش باطل است، مقصود از بطلان عمره چیست؟ دیگر اینکه وظیفه او چه می‌شود؟ جواب ـ مقصود این است که در تقصیر ریا کند و بدون تدارک تقصیر، برای حج محرم شود و حج انجام دهد، که در این صورت حکم کسی را دارد که بدون تقصیر وارد اعمال حج شده است و در هر صورت لازم است حج تمتع را سال بعد به جا آورد
مراجع دیگر:

مسئله 906
امام خمینی: سوال ـ اگر کسی در اثنای سعی تقصیر نمود، وظیفه او چیست؟ جواب ـ باید سعی را تمام کند و تقصیر را اعاده کند، بلی اگر از روی نسیان یا جهل تقصیر کرده، اعاده تقصیر لازم نیست و اگر از اول سعی قصد هفت شوط نداشته سعی اعاده دارد.
مراجع دیگر:

مسئله 907
امام خمینی: س ـ اگر کسی از روی جهل، تقصیر را ترک نمود چه حکمی دارد؟ جواب ـ در این مسئله جهل حکم عمد را دارد.
مراجع دیگر:

مسئله 908
امام خمینی: س ـ در عمره مفرده اگر کسی تقصیر را عمداً یا از روی جهل و نسیان ترک نمود و طواف نساء را انجام داد، چه وظیفه‌ای دارد؟ جواب ـ باید تقصیر نماید و طواف نساء را اعاده نماید و فرقی بین صور عمد و سهو و علم و جهل نیست علی الأحوط
مراجع دیگر:

جستار وابسته

• حلق و تقصیر

منبع

این مقاله برگرفته از صفحه ۴۱۵ تا ۴۲۱ کتاب مناسک حج پژوهشکده حج و زیارت، سال انتشار: ۱۳۹۷ است.