کاربر:Salar/صفحه تمرین۲

ناخن گرفتن یکی از محرمات احرام است.

حرمت ناخن گرفتن در حال احرام

چیدن و ناخن گرفتن در حال احرام، حرام است و فرقی در این مسأله بین ناخن دست و پا نیست. همچنین گرفتن قسمتی از ناخن هم جایز نیست؛ مگر موجب اذیت باشد.

در گرفتن ناخن فرقی نیست که با قیچی بچیند یا چاقو و یا ناخن‌گیر. همچنین حرمت، شامل سوهان کردن ناخن و یا کندن آن با دندان نیز می‌شود.

گرفتن ناخن انگشت زیادی

اگر انگشت زیادی داشته باشد بنابر احتیاط نباید ناخن آن را بگیرد. همچنین اگر دستِ زیادی داشته باشد احتیاط آن است که ناخن آن را نگیرد.

کفاره

کفاره ناخن گرفتن در حال احرام عبارت است از:

• یک ناخن از دست یا پا:

اگر یک ناخن از دست یا پا بگیرد، کفاره آن یک مد طعام است. همچنین اگر ناخنِ ۹ انگشت دست یا پا را بگیرد، باید برای هر انگشت یک مد طعام کفاره دهد.

• گرفتن ناخن دست و پا در یک زمان:

اگر مُحرِم، تمام ناخن دست‌ها و پاها را در یک زمان (یک مجلس) بگیرد، یک گوسفند کفاره آن است.

• گرفتن ناخن دست و پا در دو زمان مختلف:

اگر محرم تمام ناخن‌های دست را در یک زمان و تمام ناخن‌های پا را در زمان دیگر بگیرد، دو گوسفند باید ذبح کند.

• گرفتن همه ناخن‌های دست و چند ناخن پا:

اگر همه ناخن‌های دست را بگیرد و ناخن پاها را کمتر از ده ناخن بگیرد، یک گوسفند برای ناخن دست و برای هر یک از ناخن‌های پا یک مد طعام باید بدهد.

• گرفتن همه ناخن‌های پا و چند ناخن دست:

اگر همه ناخن‌های پا را بگیرد و ناخن دست‌ها را کمتر از ده بگیرد، برای پا یک گوسفند و برای هر یک از ناخن‌های دست یک مد طعام باید بدهد.

• گرفتن چند ناخن دست و چند ناخن پا:

در جایی که محرِم ده ناخن از دست یا پا را تلفیقاً بگیرد (مثلاً پنج انگشت از دست و پنج انگشت از پا)، در حکم این مسئله، اختلاف نظر است:

۱. امام خمینی: برای هر یک ناخن باید یک مد طعام کفاره بدهد.

۲. شبیری زنجانی: باید بنابر احتیاط، ده مد طعام (حدود 900 گرم) و یک گوسفند کفاره بدهد.

۳. سبحانی و فاضل: باید یک گوسفند کفاره بدهد.

• کمتر از ده انگشت بگیرد:

اگر محرم کمتر از ده انگشت در هر یک از دست و پا ناخن بگیرد (مثلاً پنج انگشت از دست و سه انگشت از پا)، برای هر یک ناخن باید یک مد کفاره بدهد.

• پس از کفاره دادن دوباره ناخن بگیرد:

اگر احرام‌گزار تمام ناخن‌های دست را گرفت و کفاره آن -که یک گوسفند است- را داد و بعد در همان زمان همه ناخن‌های پا را بگیرد باید یک گوسفند دیگر کفاره بدهد؛ اما به نظر مکارم شیرازی و نوری همدانی، این حکم بنابر احتیاط است.

بیشتر از ده ناخن دارد

اگر احرام‌گزار بیشتر از ده ناخن (در دست‌ها یا پاها) داشته باشد و همه آنها (مثلاً ده ناخن دست همراه با ناخن انگشت اضافه دست) را بگیرد باید یک گوسفند بدهد. احتیاط آن است که برای ناخن زیادی از ده تا، برای هر یک ناخن، یک مد کفاره هم بدهد.

کفاره موارد دیگر در کسی که بیشتر از ده ناخن دارد عبارت است از:

• فقط ده ناخن را بگیرد:

اگر کسی بیشتر از ده ناخن دارد و فقط ده ناخن اصلی را بگیرد، بنابر احتیاط واجب یک گوسفند کفاره بدهد.

همچنین بنابر نظر تبریزی، شبیری زنجانی و سیستانی، اگر کمتر از ده ناخن را بگیرد، باید برای هر کدام یک مد بدهد.

• بعضی از ناخن‌های اصلی و بعضی از ناخن‌های زیادی را بگیرد:

در اینجا برای ناخن‌های اصلی یک مد بدهد و برای ناخن‌های زیادی، احتیاط مستحب آن است که کفاره بدهد؛ البته بنابر نظر جعفر سبحانی، مرجع تقلید شیعه، این احتیاط، احتیاط واجب است.

کمتر از ده ناخن دارد

اگر احرام‌گزار کمتر از ده ناخن (در دست‌ها یا پاها) داشته و همه آنها را بگیرد، برای هر یک، یک مد طعام باید بدهد. همچنین بنابر نظر زنجانی و فاضل، باید یک گوسفند هم کفاره بدهد؛ اما به نظر امام خمینی، سبحانی و نوری همدانی، احتیاط آن است که یک گوسفند ذبح کند.

• گرفتن ناخنی که ماندنش سبب ناراحتی شود:

اگر قسمتی از ناخن مانده باشد و ماندنش سبب ناراحتی شود، چند نظر وجود دارد:

۱. امام خمینی و فاضل: احتیاط واجب آن است که یک مد طعام کفاره بدهد (بنابر نظر امام خمینی) و می‌تواند برای هر ناخن یک کف از طعام کفاره بدهد.(بنابر نظر فاضل)

۲. تبریزى و خویی: در صورتی که بقای ناخن ضرر نداشته باشد؛ مثل اینکه ناخن کنده شده و ماندنش سبب ناراحتی شود، گرفتن ناخن جایز است و از هر ناخنی یک مشت طعام کفاره بدهد.

۳. زنجانی: باید برای هر ناخن یک مشت طعام بدهد و کفاره ده ناخن نیز ده مشت طعام است.

۴. سبحانی: کفاره آن برای هر ناخن یک مشت طعام است.

۵. سیستانی: باید کفاره بدهد.

منابع

این مقاله برگرفته از صفحه ۱۹۴ تا ۱۹۵ کتاب مناسک حج پژوهشکده حج و زیارت، سال انتشار: ۱۳۹۷ است.

• فرهنگ فقه فارسی، سید محمود هاشمی شاهرودی، قم، مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی، چاپ دوم، ۱۳۸۵ش.
• مصطلحات الفقه و اصطلاحات الاصول، علی مشکینی، بیروت، منشورات الرضا، چاپ اول، ۱۴۳۱ق.
• جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام، محمدحسن نجفی، به تحقیق عباس قوچانی، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، چاپ هفتم، ۱۳۶۲ش.
• لسان العرب، محمد بن مکرم ابن منظور انصاری، بیروت، دار صادر، چاپ سوم، ۱۴۱۴ق.

///////////////////////

/////////////////////////

• تحریر الاحکام الشرعیه:، العلامة الحلی (درگذشت ۷۲۶ق)، به کوشش بهادری، قم، مؤسسة الامام الصادق۷، ۱۴۲۰ق.
• تفسیر قرطبی (الجامع لاحکام القرآن)، القرطبی (درگذشت ۶۷۱ق)، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ۱۴۰۵ق.
• درسنامه فقه و مناسک، رضا هوشیاری، بی‌جا، بی‌نا، چاپ اول، ۱۳۹۴ش.
• فرهنگ فقه فارسی، سید محمود هاشمی شاهرودی، قم، مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی، چاپ دوم، ۱۳۸۵ش.
• الفقه الاسلامی و ادلته، وهبة الزحیلی، دمشق، دار الفکر، ۱۴۱۸ق.
• کشاف القناع، منصور البهوتی (درگذشت ۱۰۵۱ق)، به کوشش محمد حسن، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۱۸ق.
• مجمع الفائدة و البرهان، المحقق الاردبیلی (درگذشت ۹۹۳ق)، به کوشش عراقی و دیگران، قم، انتشارات اسلامی، ۱۴۱۶ق.
• المجموع شرح المهذب، النووی (درگذشت ۶۷۶ق)، دار الفکر.
• المدونة الکبری، مالک بن انس (درگذشت ۱۷۹ق)، مصر، مطبعة السعاده.
• معجم الفاظ الفقه الجعفری، احمد فتح‌الله، الدمام، ۱۴۱۵ق.
• المقنعه، المفید (درگذشت ۴۱۳ق)، قم، نشر اسلامی، ۱۴۱۰ق.
• مناسک مصور حج، محمدحسین فلاح‌زاده، بی‌جا، مشعر، چاپ چهاردهم، ۱۳۸۷ش.
• مناسک مصور عمره مفرده، محمدحسین فلاح‌زاده، بی‌جا، مشعر، چاپ بیست و دوم، ۱۳۸۲ش.

مقاله‌های مرتبط

• عقد نکاح
• عقد ازدواج (فتاوای مراجع)

احکام احرام

واجبات

شروع از میقات • نیت • لباس احرام • تلبیه

محرمات احرام

مشترک بین زن و مرد

شکار حیوانات خشکی • کشتن جانوران بدن • کندن درختان • التذاذ جنسی • آمیزش • استمناء • عقد ازدواج • فسوق • جدال • زینت • بوی خوش • روغن مالیدن به بدن • نگاه کردن در آینه • سرمه کشیدن • ازاله مو • ناخن گرفتن • خون برون آوردن • کشیدن دندان • حمل سلاح

ویژه مردان

پوشیدن لباس دوخته • پوشاندن سر • استظلال

ویژه زنان

پوشاندن صورت • پوشاندن دست

دیگر احکام

مستحبات احرام

مکروهات احرام