راهنمای محرمات احرام: ناخن گرفتن
|
این صفحه شامل فتوای مراجع تقلید درباره احکام ناخن گرفتن است. برای آشنایی بیشتر با این مفهوم نگاه کنید به مقاله ناخن گرفتن. |
ناخن گرفتن یکی از محرمات احرام است و در حرمت ناخن گرفتن فرقی ندارد که حج‌گزار مرد باشد یا زن، ناخن دست را بگیرد یا پا را. همچنین گرفتن قسمتی از ناخن هم جایز نیست؛ مگر موجب اذیت باشد.
 | |
| دسته | محرمات احرام |
|---|---|
| مربوط به آیین | احرام در عمره و حج |
| مکان | حرم مکی |
| زمان | هنگام احرام |
| حکم | حرام است |
| کفاره | دارد |
| مفاهیم فقهی وابسته | محرمات احرام |
| صفحه فتواهای مراجع | ناخن گرفتن (فتاوای مراجع) |
در وسیلهٔ گرفتن ناخن فرقی نیست که با قیچی بچیند یا چاقو و یا ناخن‌گیر. حکم حرمت، شامل سوهان کردن ناخن و یا کندن آن با دندان نیز می‌شود.
بنابر نظر مراجع تقلید شیعه ناخن گرفتن در حال احرام سبب کفاره می‌شود که بسته به تعداد ناخن‌ها مختلف است؛ کفاره ده ناخن، یک گوسفند است و کمتر از ده، برای هر ناخن، یک مد طعام.
حرمت ناخن گرفتن در حال احرام
چیدن و ناخن گرفتن در حال احرام، حرام است[۱] و فرقی در این مسأله بین ناخن دست و پا نیست.[۲] همچنین گرفتن قسمتی از ناخن هم جایز نیست؛ مگر موجب اذیت باشد.[۳]
در گرفتن ناخن فرقی نیست که با قیچی بچیند یا چاقو و یا ناخن‌گیر.[۴] همچنین حرمت، شامل سوهان کردن ناخن و یا کندن آن با دندان نیز می‌شود.[۵]
گرفتن ناخن انگشت زیادی
اگر انگشت زیادی داشته باشد بنابر احتیاط نباید ناخن آن را بگیرد.[۶] همچنین اگر دستِ زیادی داشته باشد احتیاط آن است که ناخن آن را نگیرد.[۷]
کفاره
کفاره ناخن گرفتن در حال احرام با توجه به تعداد ناخن‌ها، دست‌ها و پاها مختلف است. همچنین به کفاره مواردی مانند انگشت اضافی در دست و پا در کتاب‌هایی مناسک حج اشاره شده است.[۸]
- یک ناخن از دست یا پا:
اگر یک ناخن از دست یا پا بگیرد، کفاره آن یک مد طعام است.[۹] همچنین اگر ناخنِ ۹ انگشت دست یا پا را بگیرد، باید برای هر انگشت یک مد طعام کفاره دهد.[۱۰]
- گرفتن ناخن دست و پا در یک زمان:
اگر محرم، تمام ناخن دست‌ها و پاها را در یک زمان (یک مجلس) بگیرد، یک گوسفند کفاره آن است.[۱۱]
- گرفتن ناخن دست و پا در دو زمان مختلف:
اگر محرم تمام ناخن‌های دست را در یک زمان و تمام ناخن‌های پا را در زمان دیگر بگیرد، دو گوسفند باید ذبح کند.[۱۲]
- گرفتن همه ناخن‌های دست و چند ناخن پا:
اگر همه ناخن‌های دست را بگیرد و ناخن پاها را کمتر از ده ناخن بگیرد، یک گوسفند برای ناخن دست و برای هر یک از ناخن‌های پا یک مد طعام باید بدهد.[۱۳]
- گرفتن همه ناخن‌های پا و چند ناخن دست:
اگر همه ناخن‌های پا را بگیرد و ناخن دست‌ها را کمتر از ده بگیرد، برای پا یک گوسفند و برای هر یک از ناخن‌های دست یک مد طعام باید بدهد.[۱۴]
- گرفتن چند ناخن دست و چند ناخن پا:
در جایی که محرِم ده ناخن از دست یا پا را تلفیقاً بگیرد (مثلاً پنج انگشت از دست و پنج انگشت از پا)، در حکم این مسئله، اختلاف نظر است:
۱. امام خمینی: برای هر یک ناخن باید یک مد طعام کفاره بدهد.
۲. شبیری زنجانی: باید بنابر احتیاط، ده مد طعام (حدود 900 گرم) و یک گوسفند کفاره بدهد.
۳. سبحانی و فاضل: باید یک گوسفند کفاره بدهد.[۱۵]
- کمتر از ده انگشت بگیرد:
اگر محرم کمتر از ده انگشت در هر یک از دست و پا ناخن بگیرد (مثلاً پنج انگشت از دست و سه انگشت از پا)، برای هر یک ناخن باید یک مد کفاره بدهد.[۱۶]
- پس از کفاره دادن دوباره ناخن بگیرد:
اگر احرام‌گزار تمام ناخن‌های دست را گرفت و کفاره آن -که یک گوسفند است- را داد و بعد در همان زمان همه ناخن‌های پا را بگیرد باید یک گوسفند دیگر کفاره بدهد؛ اما به نظر مکارم شیرازی و نوری همدانی، این حکم بنابر احتیاط است.[۱۷]
بیشتر از ده ناخن دارد
اگر احرام‌گزار بیشتر از ده ناخن (در دست‌ها یا پاها) داشته باشد و همه آنها (مثلاً ده ناخن دست همراه با ناخن انگشت اضافه دست) را بگیرد باید یک گوسفند بدهد.[۱۸] احتیاط آن است که برای ناخن زیادی از ده تا، برای هر یک ناخن، یک مد کفاره هم بدهد.[۱۹]
کفاره موارد دیگر در کسی که بیشتر از ده ناخن دارد عبارت است از:
- فقط ده ناخن را بگیرد:
اگر کسی بیشتر از ده ناخن دارد و فقط ده ناخن اصلی[یادداشت ۱] را بگیرد، بنابر احتیاط واجب یک گوسفند کفاره بدهد.[۲۱]
همچنین بنابر نظر تبریزی، شبیری زنجانی و سیستانی، اگر کمتر از ده ناخن را بگیرد، باید برای هر کدام یک مد بدهد.[۲۲]
- بعضی از ناخن‌های اصلی و بعضی از ناخن‌های زیادی را بگیرد:
در اینجا برای ناخن‌های اصلی یک مد بدهد و برای ناخن‌های زیادی، احتیاط مستحب آن است که کفاره بدهد؛ البته بنابر نظر جعفر سبحانی، مرجع تقلید شیعه، این احتیاط، احتیاط واجب است.[۲۳]
کمتر از ده ناخن دارد
اگر احرام‌گزار کمتر از ده ناخن (در دست‌ها یا پاها) داشته و همه آنها را بگیرد، برای هر یک، یک مد طعام باید بدهد.[۲۴] همچنین بنابر نظر زنجانی و فاضل، باید یک گوسفند هم کفاره بدهد؛ اما به نظر امام خمینی، سبحانی و نوری همدانی، احتیاط آن است که یک گوسفند ذبح کند.[۲۵]
- گرفتن ناخنی که ماندنش سبب ناراحتی شود:
اگر قسمتی از ناخن مانده باشد و ماندنش سبب ناراحتی شود، چند نظر وجود دارد:[۲۶]
۱. امام خمینی و فاضل: احتیاط واجب آن است که یک مد طعام کفاره بدهد (بنابر نظر امام خمینی) و می‌تواند برای هر ناخن یک کف از طعام کفاره بدهد.(بنابر نظر فاضل)
۲. تبریزى و خویی: در صورتی که بقای ناخن ضرر نداشته باشد؛ مثل اینکه ناخن کنده شده و ماندنش سبب ناراحتی شود، گرفتن ناخن جایز است و از هر ناخنی یک مشت طعام کفاره بدهد.
۳. زنجانی: باید برای هر ناخن یک مشت طعام بدهد و کفاره ده ناخن نیز ده مشت طعام است.
۴. سبحانی: کفاره آن برای هر ناخن یک مشت طعام است.
۵. سیستانی: باید کفاره بدهد.
پانوشت
- ↑ مناسک حج، مسئله ۴۵۴، ص۲۳۴.
- ↑ مناسک حج، مسئله ۴۵۵، ص۲۳۴.
- ↑ مناسک حج، مسئله ۴۵۴، ص۲۳۴.
- ↑ مناسک حج، مسئله ۴۵۶، ص۲۳۴.
- ↑ مناسک حج، مسئله ۴۵۶، ص۲۳۴.
- ↑ مناسک حج، مسئله ۴۵۷، ص۲۳۵.
- ↑ مناسک حج، مسئله ۴۵۷، ص۲۳۵.
- ↑ رجوع کنید به: مناسک حج، ص۲۳۵.
- ↑ مناسک حج، مسئله ۴۵۸، ص۲۳۵.
- ↑ مناسک حج، مسئله ۴۵۸، ص۲۳۵.
- ↑ مناسک حج، مسئله ۴۵۹، ص۲۳۵.
- ↑ مناسک حج، مسئله ۴۶۰، ص۲۳۵.
- ↑ مناسک حج، مسئله ۴۶۱، ص۲۳۵.
- ↑ مناسک حج، مسئله ۴۶۱، ص۲۳۵.
- ↑ مناسک حج، مسئله ۴۶۲، ص۲۳۶.
- ↑ مناسک حج، مسئله ۴۶۲، ص۲۳۶.
- ↑ مناسک حج، مسئله ۴۶۵، ص۲۳۶.
- ↑ مناسک حج، مسئله ۴۶۳، ص۲۳۶.
- ↑ مناسک حج، مسئله ۴۶۳، ص۲۳۶.
- ↑ مناسک حج، مسئله ۴۶۴، ص۲۳۶.
- ↑ مناسک حج، مسئله ۴۶۴، ص۲۳۶.
- ↑ مناسک حج، مسئله ۴۶۴، ص۲۳۶.
- ↑ مناسک حج، مسئله ۴۶۴، ص۲۳۶.
- ↑ مناسک حج، مسئله ۴۶۶، ص۲۳۷.
- ↑ مناسک حج، مسئله ۴۶۶، ص۲۳۷.
- ↑ مناسک حج، مسئله ۴۶۷، ص۲۳۷.
منبع
مقاله‌های مرتبط
| واجبات |
| شروع از میقات • نیت • لباس احرام • تلبیه |
| محرمات احرام |
| مشترک بین زن و مرد |
| شکار حیوانات خشکی • کشتن جانوران بدن • کندن درختان • التذاذ جنسی • آمیزش • استمناء • عقد ازدواج • فسوق • جدال • زینت • بوی خوش • روغن مالیدن به بدن • نگاه کردن در آینه • سرمه کشیدن • ازاله مو • ناخن گرفتن • خون برون آوردن • کشیدن دندان • حمل سلاح |
| ویژه مردان |
| پوشیدن لباس دوخته • پوشاندن سر • استظلال |
| ویژه زنان |
| پوشاندن صورت • پوشاندن دست |
| دیگر احکام |
| مستحبات احرام |
| مکروهات احرام |