مسجد سعد بن خیثمه

مسجد سَعْد بن خَیثمه در مدینه و جنوب غربی مسجد قبا قرار دارد. این مسجد در ابتدا خانه سعد بن خیثمه بود و با توجه به تردد و نماز خواندن رسول خدا(ص) در این خانه، در مکان آن مسجدی بنا کردند.

مسجد سعد بن خثیمه
اطلاعات اوليه
نام‌های دیگر دار سعد بن خثیمه
مکان عربستان * مدینه * در نزدیکی مسجد قباء
کاربری مسجد
جنبه دینی
بزرگداشت نزد مسلمانان
وابسته به دین/مذهب اسلام
باورها نماز خواندن پیامبر(ص) در محدوده این مسجد
تاریخ بنا
زمان پایه‌گذاری قرن اول هجری
ویژگی‌های تاریخی محل اسکان پیامبر(ص) هنگام ساخت مسجد قبا
وضعیت فعلی
وضعیت بنا مفقود
ویژگی‌ها مکان نماز پبامبر(ص)

مسیریابی

در حال بارگیری نقشه...

سعد از اصحاب بیعت عقبه دوم و از جمله حاضرین در غزوات پیامبر(ص) بود.

مسجد سعد بن خثیمه در حال حاضر در ذیل مسجد قبا قرار داشته و موقعیت آن در بخش جنوب غربی داخل مسجد قبا می‌باشد.

معرفی سعد بن خیثمه

سعد بن خیثمة بن الحارث، از قبیله اوس و از جمله دوازده نفر نقیب و بزرگ مدینه بود که به نمایندگی در بیعت عقبه دوم حضور داشتند. وی در غزوه احد حضور داشته و در بدر شهید شده است.[۱]

خانه سعد در جنوب غربی مسجد قبا قرار داشته و با توجه به تردد و نماز خواندن رسول خدا(ص) در این خانه، در مکان آن مسجدی بنا کرده‌اند.[۲]

خانه سعد

سعد بن خیثمه، از اهالی قبا و به نقلی، میزبان پیامبر(ص)، پس از کلثوم بن هدم بود.[۳] نبی مکرم اسلام(ص) در جریان هجرت به مدینه[۴] پس از ورود به قبا، خانه کلثوم بن هدم، بزرگ بنی‌عمرو را محل استراحت، و خانه سعد بن خیثمه را محل ملاقات با مردم قرار دادند.[۵]

پیامبر(ص) و علی بن ابی‌طالب(ع) در نظر گرفته شد. آنها که تا پیش از این میهمان کلثوم بن هدم بودند، پس از مرگ ناگهانی وی، میزبانی سعد بن خیثمه انصاری را پذیرفتند.[۶]

تاسیس مسجد

الیاس عبدالغنی زمان احتمالی تاسیس مسجد را در زمان عمر بن عبد العزیز(87-93ه) می‌داند و اینکه ابن زباله (متوفی بعد از 200 ه) به این مکان مسجد گفته را موید قول خود می‌داند.[۲]

این مسجد تا ابتدای قرن پانزدهم هجری موجود بوده و برای توسعه مسجد قبا در سال 1405 هجری از بین رفته است. نتیجتا در حال حاضر در ذیل مسجد قبا قرار داشته و موقعیت آن در بخش جنوب غربی داخل مسجد قبا می‌باشد.[۲]

اولین نماز جمعه

از جمله رویدادهایی که اهمیت این مکان را نشان می‌دهد این است که مسلمانان اولین نماز جمعه خود را در این مکان خوانده‌اند.[۲] پیش از حضور نبی مکرم اسلام در مدینه، مصعب بن عمیر با اجازه و راهنمایی پیامبر(ص)، از طریق روز شنبه یهودی‌ها، روز جمعه ای را شناسایی کرده و در خانه سعد بن خیثمه نماز جمعه را همراه با خطبه برپا می‌کند که اولین اجتماع برای نماز جمعه در اسلام شناخته می‌شود.

نماز رسول خدا(ص)

تاریخچه

نگارخانه

پانویس

  1. مساجد الاثریه، الیاس عبد الغنی، ص74
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ ۲٫۳ مساجد الاثریه، الیاس عبد الغنی، ص75.
  3. البلدان، ص152؛ تاریخ الامم و الملوک، ج2، ص382.
  4. السیرة النبویه، ج1، ص492.
  5. تاریخ الامم و الملوک، ج2، ص382؛ اعلام الوری باعلام الهدی، ج1، ص150.
  6. البلدان، ص152.
  • البلدان، ابن الفقیه، احمد بن محمد بن اسحاق الهمذانی، انتشارات بنیاد فرهنگ ایران، 1349ش.
  • المنتظم فی تاریخ الامم و الملوک، ابن‌جوزی، عبدالرحمن بن علی، تحقیق: عطا، مصطفی عبدالقادر، دار الکتب العلمیه، بیروت - لبنان.
  • الدر الثمین فی معالم دار الرسول الامین، غالی محمدامین الشنقیطی، جده، دارالقبلة، ١٩٩٢.
  • المجموعة المصورة لاشهر المعالم المدینة المنورة، عبدالعزیز الکعکی، مدینه، ١٩٩٩ م.
  • معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ، عبدالعزیز کعکی، مدینه، ناشر:مولف، ۲۰۱۱م.
  • آثار المدینة المنورة، عبدالقدوس الانصاری، المکتبة السلفیة بالمدینة المنورة، الطبعة الثالثة، 1393هجری.
  • مساجد الاثریه، محمد الیاس عبدالغنی1418ه، مطابع الرشید بالمدینة المنورة، الطبعة الثانیة، 1419ه.
  • وفاء الوفا باخبار دار المصطفی، علی بن عبدالله السمهودی، تحقیق قاسم السامرائی، لندن، موسسه الفرقان للتراث الاسلامی، ۲۰۰۱م.
  • تاریخ مدینه منوره، عمر بن شبه نمیری، .
  • الرحلة العیاشیة، ابوسالم عبدالله بن محمد عیاشی، دارالسویدی للنشر و التوزیع، طبعة الاولی، 2006.
  • تاریخ معالم المدینة المنورة قدیما و حدیثا، خیاری، احمد یاسین احمد. ۱۴۱۹. ۱ج. ریاض  عربستان: المملکة العربیة السعودیة. الأمانة العامة للإحتفال بمرور مائة عام علی تأسیس المملکة.
  • وبسایت «وکالة الانباء السعودیه»