اوگاندا
اوگاندا کشوری حج‌گزار در شرق آفریقا و عضو کنفرانس اسلامی است. حدود 12 درصد جمعیت این کشور مسلمان هستند. اسلام پیش از دیگر ادیان توحیدی به این کشور راه یافته است. پیش از فراگیر شدن وسایل ترابری جدید، سفر حاجیان آفریقایی در دو مرحله زمینی و دریایی انجام می‌شد ولی امروزه از طریق آژانس‌های مسافرتی از طریق هوایی به حج سفر می‌کنند.
مقدمه ویرایش
اوگاندا با مساحتی افزون بر 241038 کیلومتر مربع در حاشیه دریاچه ویکتوریا قرار دارد. این کشور از شرق با کنیا ، از شمال با سودان ، از غرب با کنگو، و از جنوب با کشورهای بروندی و تانزانیا همسایه است. جمعیت این کشور بر پایه سرشماری سال 2012م. 35873253 تن و پایتخت آن شهر کامپالا است.[۱]
پیشینه تاریخی ویرایش
تاریخ اوگاندا تا پیش از سده نوزدهم م. مبهم است. در این دوره، سلطنت‌های گوناگون بر این منطقه حکم راندند که از مهم‌ترین آن‌ها سلطنت بوگاندا است.[۲] این کشور به سال 1894م. تحت الحمایه انگلیس درآمد تا این که در 1962م. به عنوان جمهوری اوگاندا اعلان استقلال کرد. نظام حاکم بر آن، جمهوری غیر حزبی با یک مجلس قانون‌گذاری است. بیش از 80% از جمعیت این کشور مسیحی (9/41% کاتولیک و 42% پروتستان ) و حدود 12% مسلمان هستند.[۳][۴] شمار شیعیان این کشور مشخص نیست و منابع آمارهای گوناگون از یک تا پنج در صد بیان کرده‌اند.[۵]
ورود اسلام به اوگاندا ویرایش
اسلام در سده 19میلادی زودتر از دیگر ادیان توحیدی، از دو ناحیه جمهوری کنیا در شرق و مصر و سودان در شمال، به این کشور راه یافت. درباره تاریخ دقیق ورود اسلام از ناحیه شرق به دست بازرگانان عرب و سواحلی، اختلاف‌هایی دیده می‌شود. اما وجود هزاران مسلمان در بوگاندا به سال 1930م. روشن است.
ورود اسلام از شمال در دهه 1860م. هنگام تصرف شمال اوگاندا به دست نیروهای مسلمان مصری صورت پذیرفت.[۶] در دهه‌های آخر سده 19م. و پیش از سلطه بریتانیا بر این کشور، گروه‌هایی از پیروان پروتستان‌های انگلیسی و کاتولیک فرانسوی در برچیدن نشانه‌های اسلامی در این سرزمین کوشیدند. با سلطه بریتانیا بر اوگاندا، از کارهای تبلیغی مسلمانان پیش‌گیری شد و به همین دلیل، بسیاری از مسلمانان به سرزمین‌های شمالی و مرز سودان کوچ کردند.[۷]
حج گزاری اوگاندا ویرایش
پیش از فراگیر شدن وسایل ترابری جدید، سفر حاجیان آفریقایی به حج، در دو مرحله زمینی و دریایی صورت می‌پذیرفت. حاجیان آفریقایی با پشت سر نهادن منازل و شهرهای متعدد، خود را به یکی از بنادر دریای سرخ رسانده، از آن‌جا با کشتی به جده می‌رفتند.[۸] امروزه اعزام حاجیان اوگاندا هم‌چون دیگر کشورهای آفریقایی و اروپایی، از طریق آژانس‌های مسافرتی ویژه صورت می‌گیرد و بسته به نوع خدمات و مدت اقامت، هزینه این سفر میان 4000 تا 6500 دلار متفاوت است.[۹] این هزینه شامل بلیت، مالیات، هتل و بیمه است و هزینه خورد و خوراک حاجیان بر عهده خود آنان است.[۱۰] به دلیل پایین بودن سطح بهداشت و ایمنی زائران اوگاندایی، دولت عربستان پیش از ورود به این کشور، سلامت حاجیان را بازبینی می‌کند.[۱۱] آژانس‌های یاد شده به آموزش حاجیان پیش از سفر حج می‌پردازند و با همکاری مراکز اسلامی، کلاس‌هایی در زمینه سفر و مناسک حج بر گزار می‌کنند. آموزش حاجیان هم‌چنین در مکه و مدینه در کلاس‌های آموزشی و به صورت پرسش و پاسخ انجام می‌شود.[۱۲]
شمار حاجیان ویرایش
شمار حاجیان اوگاندایی به سال 1387ق. 283 نفر،[۱۳] به سال 1404ق. 94 نفر[۱۴] و به سال 1429ق. بیش از هزار تن گزارش شده است. دولت عربستان به سال 2000م./1420ق. ورود شهروندان اوگاندا را به دلیل شیوع بیماری در این کشور ممنوع کرد.[۱۵] در صورتی که خواستار حج، نام اسلامی نداشته باشد، باید نامه‌ای در تایید مسلمان بودنش از یکی از مراکز اسلامی اوگاندا همراه داشته باشد.[۱۶] انتقال حاجیان اوگاندایی با خطوط هوایی امارات، عربستان سعودی، سودان و اتیوپی انجام می‌شود.[۱۷] از آداب و رسوم حاجیان این کشور، دیدار با مفتی پیش از سفر حج است. [۱۸]
پانویس ویرایش
- ↑ https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ug.html.
- ↑ مجله وحید، ش233، ص19-20، «سرزمین و مردم آفریقای شرقی، تاریخ اوگاندا».
- ↑ https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ug.html.
- ↑ http://www.indexmundi.com/uganda/demographics_profile.html.
- ↑ http://www.ahl-ul-bayt.org/fa.php/page/ViewArticlePage/CategoryID.
- ↑ دائرة المعارف جهان نوین اسلام، ج1، ص589-590.
- ↑ جغرافیای جهان اسلام، ص363.
- ↑ تاریخ الحج، ص66-69.
- ↑ http://www.azzazytravel.com/hajj.aspx.
- ↑ http://www.firdawstours.com/hajj.html.
- ↑ http://www.flutrackers.com/forum/showthread.php?t=132508.
- ↑ http://ugandaradionetwork.com/a/story.php?s=34732.
- ↑ مکتب اسلام، سال8، ش6، ص16، «تعداد افراد شرکت کننده در کنگره جهانی مسلمانان».
- ↑ مکتب اسلام، سال24، ش8، ص25، «آمار حجاج بیت الله الحرام در سال 1404ق.» .
- ↑ http://www.iqna.ir/fa/news_detail.php?ProdID=200611.
- ↑ http://www.azzazytravel.com/requirements.aspx.
- ↑ http://www.firdawstours.com/hajj.html.
- ↑ http://ugandaradionetwork.com/a/story.php?s=34732.
منابع ویرایش
محتوای این مقاله برگرفته شده از: دانشنامه حج و حرمین شریفین مدخل اوگاندا.
- تاریخ الحج من خلال الحجاج المعمرین: به کوشش سلیمان عبدالغنی و سعد الدین، مکه، جامعة‌ام القری، 1409ق
- جغرافیای جهان اسلام: غلامرضا گلی زواره، قم، مؤسسه امام خمینی قدس سره، 1389ش
- دائرة المعارف جهان نوین اسلام: نشر کتاب مرجع، 1388ش
- مجله وحید (ماهنامه): مکتب اسلام (ماهنامه): قم، مؤسسه مکتب اسلام