زینت (فتاوای مراجع)

این صفحه شامل فتوای مراجع تقلید درباره احکام زینت است. برای آشنایی بیشتر با این مفهوم نگاه کنید به مقاله زینت.

انگشتر به دست کردن

انگشتر به دست کردن
امام خمینی: [از محرمات احرام است:] انگشتر به دست کردن؛ به جهت زینت و اگر برای استحباب باشد مانع ندارد. ^{[م* ۱]}
مراجع دیگر: ↑ آیت‌الله خامنه‌ای: احتیاط واجب آن است که فرد محرم از به دست کردن انگشتر ـ اگر زینت به‌شمار آید ـ اجتناب کند. آیت‌الله سبحانی: زینت نمودن دو قسم است: الف) قسمی که مشترک بین زن و مرد است؛ ب) مخصوص بانوان که در آینده می‌آید؛ در قسم اول مرد و زن باید از هر چیزی که زینت شمرده می‌شود اجتناب کنند خواه به قصد زینت باشد یا نباشد مثل انگشتر زینتی و یا حنا بستن اما اگر انگشتری جنبه زینت ندارد مثلاً برای حرز یا ثواب آن استفاده می‌شود اشکال ندارد. آیت‌الله سیستانی: انگشتر به دست کردن برای زینت به احتیاط واجب جایز نیست ولی برای امر دیگری مانند استحباب و یا نگهداری آن اشکال ندارد. آیت‌الله مکارم: انگشتر زینتی به هر قصد باشد حرام است.

مسئله 387
امام خمینی: اگر انگشتر به دست کند، نه برای زینت و نه برای استحباب؛ مثل آنکه برای خاصیتی به دست کند، اشکال ندارد.

حنا بستن

مسئله 388
امام خمینی: احتیاط واجب آن است که محرم «حنا» برای زینت نبندد، بلکه اگر زینت باشد ولو قصد نکند احتیاط در ترک است، بلکه حرمت آن، در هر دو صورت، خالی از وجه نیست. ^{[م388 ۱]}
مراجع دیگر: ↑ آیت‌الله بهجت: حنا بستن اگر برای زینت باشد جواز آن مورد تأمل است. آیات عظام تبریزی، خویی، زنجانی، مکارم: حنا بستن در صورتی که زینت گفته شود بر محرم حرام است. آیت‌الله خامنه‌ای: احتیاط واجب آن است که فرد محرم از استعمال حنا و رنگ مو ـ اگر زینت به شمار آید ـ بلکه از هر کاری که زینت محسوب می‌شود اجتناب کند. آیت‌الله سبحانی: استعمال حنا اگر در عرف زینت حساب شود برای محرم حرام است هرچند قصد زینت نکند لکن به شرط اینکه بعد از حنا بستن، اثر آن در محل باقی بماند. آیت‌الله سیستانی: احتیاط واجب برای زن و مرد محرم ترک هر چیزی است که عرفاً زینت شمرده شود چه قصد زینت کردن داشته باشد چه نداشته باشد و از این قبیل است حنا مالیدن به روش معمول ولی استعمال آن به نحوی که زینت نباشد در موارد علاج و مانند آن اشکال ندارد. آیت‌الله فاضل: حرمت محل اشکال است.

مسئله 389
امام خمینی: اگر قبل از احرام «حنا» ببندد، چه به قصد زینت باشد یا نباشد و چه اثرش تا زمان احرام بماند یا نماند، مانع ندارد ولی احتیاط خوب است. ^{[م389 ۱]}
مراجع دیگر: ↑ آیت‌الله سبحانی: اگر اثرش تا زمان احرام بماند احتیاط مستحب آن است که استفاده نکند و همچنین است رنگ کردن مو قبل از احرام ولی پاک کردن آن به هنگام احرام لازم نیست. آیت‌الله صافی: در صورتی که اثرش تا حال احرام باقی می‌ماند بنا بر احتیاط باید خودداری کند. آیت‌الله گلپایگانی: بهتر آن است که ترک شود. آیت‌الله مکارم: اگر قصدش ادامه زینت برای حال احرام باشد اشکال دارد.

کفاره

مسئله 390
امام خمینی: انگشتر به دست کردن و حنا بستن کفاره ندارد. ^{[م390 ۱]}
مراجع دیگر: ↑ آیت‌الله تبریزى، آیت‌الله خویی: بنا بر احتیاط استحبابی کفاره‌اش یک گوسفند است.

پوشیدن زیور آلات

پوشیدن زن زیور را به جهت زینت
امام خمینی: [از محرمات احرام است:] پوشیدن زیور است برای زن به جهت زینت. ^{[م* ۱]}
مراجع دیگر: ↑ آیت‌الله زنجانی: حرمت این امر، اختصاص به بانوان ندارد. آیت‌الله سبحانی: زینت مانند پوشیدن دستبند و گردنبند و گوشواره و النگوی طلا و یا آرایشی سر و صورت به شکلی که بین بانوان مرسوم است در حال احرام جایز نیست.

مسئله 391
امام خمینی: اگر زیور، زینت باشد احتیاط واجب آن است که ترک کند هرچند قصد تزیین نداشته باشد بلکه حرمت آن خالی از قوت نیست. ^{[م391 ۱]}
مراجع دیگر: ↑ آیات عظام بهجت، تبریزی، خویی، صافی، گلپایگانی: پوشیدن زیور برای زینت بر بانوان مُحرِم حرام است. آیت‌الله زنجانی: پوشیدن هرگونه زیورآلات بر مرد محرم حرام است ولی به دست کردن انگشتر در صورتی که به قصد زینت نباشد اشکال ندارد و در مورد بانوان حرمت پوشیدن زیور، اختصاص به گوشواره و گردنبند دارد. و این دو نیز در دو مورد مستثنی است: الف) عادت به پوشیدن آنها داشته باشد؛ ب) هنگام احرام در تن او باشد و پوشیدن سایر زیورآلات بر بانوان مکروه است؛ و در هر حال اگر زیوری را پوشید نباید آن را به مردان نشان دهد. آیت‌الله سبحانی: مرد و زن محرم از هر چیزی که زینت شمرده می‌شود باید اجتناب کنند خواه به قصد زینت باشد یا نباشد و در خصوص زن محرم لباسش ساده و بی‌پیرایه باشد لذا نباید چادر و پیراهن و مقنعه و جوراب خود را با توردوزی و امثال آن به شکلی جلوه دهد که از سادگی و بی‌پیرایگی خارج شود و شکل زینت به خود بگیرد مگر اینکه در میان بعضی اقوام و کشورها فرم و شکل لباسشان این‌گونه باشد و زینت قابل توجه حساب نشود و ابروهایی که بین خانم‌ها به صورت خالکوبی رایج شده در حال احرام و غیر احرام نباید نامحرم ببیند گرچه به صحت احرام ضرر نمی‌رساند و همچنین زن نباید در حال احرام سر و صورت خود را آرایش نماید. آیت‌الله سیستانی: اگر زیور به قصد زینت باشد حرام است و اگر به قصد زینت هم نباشد ولی عرفاً زینت حساب می‌شود احتیاط واجب در ترک است. آیت‌الله فاضل: احتیاط مستحب.

موارد جواز

مسئله 392
امام خمینی: زیورهایی را که عادت داشته به پوشیدن آن، قبل از احرام لازم نیست برای احرام بیرون بیاورد. ^{[م392 ۱]}
مراجع دیگر: ↑ آیت‌الله فاضل: اگر قصد زینت به آنها را نداشته باشد.

پنهان کردن زینت از نامحرم

مسئله 393
امام خمینی: زیورهایی را که عادت داشته به پوشیدن آن، نباید به مرد نشان دهد، حتی به شوهر خود. ^{[م393 ۱]}
مراجع دیگر: ↑ آیت‌الله سبحانی: و باید آنها را از دید نامحرم و حتی شوهر خود حفظ کند. آیت‌الله سیستانی: بنا بر احتیاط مستحب آنها را برای شوهرش و مردانی که با او مَحرم‌اند ظاهر نسازد و نشان ندهد.

کفاره

مسئله 394
امام خمینی: پوشیدن زیور حرام است ولی کفاره ندارد. ^{[م394 ۱]}
مراجع دیگر: ↑ آیت‌الله تبریزى، آیت‌الله خویی: کفاره‌اش بنا بر احتیاط مستحب، یک گوسفند است.

جستار وابسته

زینت

منبع

این مقاله برگرفته از صفحه 215 تا 218 کتاب مناسک حج پژوهشکده حج و زیارت، سال انتشار: ۱۳۹۷ است.

[1] 
آیت‌الله خامنه‌ای: احتیاط واجب آن است که فرد محرم از به دست کردن انگشتر ـ اگر زینت به‌شمار آید ـ اجتناب کند.

آیت‌الله سبحانی: زینت نمودن دو قسم است: الف) قسمی که مشترک بین زن و مرد است؛ ب) مخصوص بانوان که در آینده می‌آید؛ در قسم اول مرد و زن باید از هر چیزی که زینت شمرده می‌شود اجتناب کنند خواه به قصد زینت باشد یا نباشد مثل انگشتر زینتی و یا حنا بستن اما اگر انگشتری جنبه زینت ندارد مثلاً برای حرز یا ثواب آن استفاده می‌شود اشکال ندارد.

آیت‌الله سیستانی: انگشتر به دست کردن برای زینت به احتیاط واجب جایز نیست ولی برای امر دیگری مانند استحباب و یا نگهداری آن اشکال ندارد.

آیت‌الله مکارم: انگشتر زینتی به هر قصد باشد حرام است.

[2] آیت‌الله خامنه‌ای: احتیاط واجب آن است که فرد محرم از به دست کردن انگشتر ـ اگر زینت به‌شمار آید ـ اجتناب کند.

[3] آیت‌الله سبحانی: زینت نمودن دو قسم است: الف) قسمی که مشترک بین زن و مرد است؛ ب) مخصوص بانوان که در آینده می‌آید؛ در قسم اول مرد و زن باید از هر چیزی که زینت شمرده می‌شود اجتناب کنند خواه به قصد زینت باشد یا نباشد مثل انگشتر زینتی و یا حنا بستن اما اگر انگشتری جنبه زینت ندارد مثلاً برای حرز یا ثواب آن استفاده می‌شود اشکال ندارد.

[4] آیت‌الله سیستانی: انگشتر به دست کردن برای زینت به احتیاط واجب جایز نیست ولی برای امر دیگری مانند استحباب و یا نگهداری آن اشکال ندارد.

[5] آیت‌الله مکارم: انگشتر زینتی به هر قصد باشد حرام است.

[2] 
آیت‌الله بهجت: حنا بستن اگر برای زینت باشد جواز آن مورد تأمل است.

آیات عظام تبریزی، خویی، زنجانی، مکارم: حنا بستن در صورتی که زینت گفته شود بر محرم حرام است.

آیت‌الله خامنه‌ای: احتیاط واجب آن است که فرد محرم از استعمال حنا و رنگ مو ـ اگر زینت به شمار آید ـ بلکه از هر کاری که زینت محسوب می‌شود اجتناب کند.

آیت‌الله سبحانی: استعمال حنا اگر در عرف زینت حساب شود برای محرم حرام است هرچند قصد زینت نکند لکن به شرط اینکه بعد از حنا بستن، اثر آن در محل باقی بماند.

آیت‌الله سیستانی: احتیاط واجب برای زن و مرد محرم ترک هر چیزی است که عرفاً زینت شمرده شود چه قصد زینت کردن داشته باشد چه نداشته باشد و از این قبیل است حنا مالیدن به روش معمول ولی استعمال آن به نحوی که زینت نباشد در موارد علاج و مانند آن اشکال ندارد.

آیت‌الله فاضل: حرمت محل اشکال است.

[7] آیت‌الله بهجت: حنا بستن اگر برای زینت باشد جواز آن مورد تأمل است.

[8] آیات عظام تبریزی، خویی، زنجانی، مکارم: حنا بستن در صورتی که زینت گفته شود بر محرم حرام است.

[9] آیت‌الله خامنه‌ای: احتیاط واجب آن است که فرد محرم از استعمال حنا و رنگ مو ـ اگر زینت به شمار آید ـ بلکه از هر کاری که زینت محسوب می‌شود اجتناب کند.

[10] آیت‌الله سبحانی: استعمال حنا اگر در عرف زینت حساب شود برای محرم حرام است هرچند قصد زینت نکند لکن به شرط اینکه بعد از حنا بستن، اثر آن در محل باقی بماند.

[11] آیت‌الله سیستانی: احتیاط واجب برای زن و مرد محرم ترک هر چیزی است که عرفاً زینت شمرده شود چه قصد زینت کردن داشته باشد چه نداشته باشد و از این قبیل است حنا مالیدن به روش معمول ولی استعمال آن به نحوی که زینت نباشد در موارد علاج و مانند آن اشکال ندارد.

[12] آیت‌الله فاضل: حرمت محل اشکال است.

[3] 
آیت‌الله سبحانی: اگر اثرش تا زمان احرام بماند احتیاط مستحب آن است که استفاده نکند و همچنین است رنگ کردن مو قبل از احرام ولی پاک کردن آن به هنگام احرام لازم نیست.

آیت‌الله صافی: در صورتی که اثرش تا حال احرام باقی می‌ماند بنا بر احتیاط باید خودداری کند.

آیت‌الله گلپایگانی: بهتر آن است که ترک شود.

آیت‌الله مکارم: اگر قصدش ادامه زینت برای حال احرام باشد اشکال دارد.

[14] آیت‌الله سبحانی: اگر اثرش تا زمان احرام بماند احتیاط مستحب آن است که استفاده نکند و همچنین است رنگ کردن مو قبل از احرام ولی پاک کردن آن به هنگام احرام لازم نیست.

[15] آیت‌الله صافی: در صورتی که اثرش تا حال احرام باقی می‌ماند بنا بر احتیاط باید خودداری کند.

[16] آیت‌الله گلپایگانی: بهتر آن است که ترک شود.

[17] آیت‌الله مکارم: اگر قصدش ادامه زینت برای حال احرام باشد اشکال دارد.

[4] 
آیت‌الله تبریزى، آیت‌الله خویی: بنا بر احتیاط استحبابی کفاره‌اش یک گوسفند است.

[19] آیت‌الله تبریزى، آیت‌الله خویی: بنا بر احتیاط استحبابی کفاره‌اش یک گوسفند است.

[5] 
آیت‌الله زنجانی: حرمت این امر، اختصاص به بانوان ندارد.

آیت‌الله سبحانی: زینت مانند پوشیدن دستبند و گردنبند و گوشواره و النگوی طلا و یا آرایشی سر و صورت به شکلی که بین بانوان مرسوم است در حال احرام جایز نیست.

[21] آیت‌الله زنجانی: حرمت این امر، اختصاص به بانوان ندارد.

[22] آیت‌الله سبحانی: زینت مانند پوشیدن دستبند و گردنبند و گوشواره و النگوی طلا و یا آرایشی سر و صورت به شکلی که بین بانوان مرسوم است در حال احرام جایز نیست.

[6] 
آیات عظام بهجت، تبریزی، خویی، صافی، گلپایگانی: پوشیدن زیور برای زینت بر بانوان مُحرِم حرام است.

آیت‌الله زنجانی: پوشیدن هرگونه زیورآلات بر مرد محرم حرام است ولی به دست کردن انگشتر در صورتی که به قصد زینت نباشد اشکال ندارد و در مورد بانوان حرمت پوشیدن زیور، اختصاص به گوشواره و گردنبند دارد. و این دو نیز در دو مورد مستثنی است: الف) عادت به پوشیدن آنها داشته باشد؛ ب) هنگام احرام در تن او باشد و پوشیدن سایر زیورآلات بر بانوان مکروه است؛ و در هر حال اگر زیوری را پوشید نباید آن را به مردان نشان دهد.

آیت‌الله سبحانی: مرد و زن محرم از هر چیزی که زینت شمرده می‌شود باید اجتناب کنند خواه به قصد زینت باشد یا نباشد و در خصوص زن محرم لباسش ساده و بی‌پیرایه باشد لذا نباید چادر و پیراهن و مقنعه و جوراب خود را با توردوزی و امثال آن به شکلی جلوه دهد که از سادگی و بی‌پیرایگی خارج شود و شکل زینت به خود بگیرد مگر اینکه در میان بعضی اقوام و کشورها فرم و شکل لباسشان این‌گونه باشد و زینت قابل توجه حساب نشود و ابروهایی که بین خانم‌ها به صورت خالکوبی رایج شده در حال احرام و غیر احرام نباید نامحرم ببیند گرچه به صحت احرام ضرر نمی‌رساند و همچنین زن نباید در حال احرام سر و صورت خود را آرایش نماید.

آیت‌الله سیستانی: اگر زیور به قصد زینت باشد حرام است و اگر به قصد زینت هم نباشد ولی عرفاً زینت حساب می‌شود احتیاط واجب در ترک است.

آیت‌الله فاضل: احتیاط مستحب.

[24] آیات عظام بهجت، تبریزی، خویی، صافی، گلپایگانی: پوشیدن زیور برای زینت بر بانوان مُحرِم حرام است.

[25] آیت‌الله زنجانی: پوشیدن هرگونه زیورآلات بر مرد محرم حرام است ولی به دست کردن انگشتر در صورتی که به قصد زینت نباشد اشکال ندارد و در مورد بانوان حرمت پوشیدن زیور، اختصاص به گوشواره و گردنبند دارد. و این دو نیز در دو مورد مستثنی است: الف) عادت به پوشیدن آنها داشته باشد؛ ب) هنگام احرام در تن او باشد و پوشیدن سایر زیورآلات بر بانوان مکروه است؛ و در هر حال اگر زیوری را پوشید نباید آن را به مردان نشان دهد.

[26] آیت‌الله سبحانی: مرد و زن محرم از هر چیزی که زینت شمرده می‌شود باید اجتناب کنند خواه به قصد زینت باشد یا نباشد و در خصوص زن محرم لباسش ساده و بی‌پیرایه باشد لذا نباید چادر و پیراهن و مقنعه و جوراب خود را با توردوزی و امثال آن به شکلی جلوه دهد که از سادگی و بی‌پیرایگی خارج شود و شکل زینت به خود بگیرد مگر اینکه در میان بعضی اقوام و کشورها فرم و شکل لباسشان این‌گونه باشد و زینت قابل توجه حساب نشود و ابروهایی که بین خانم‌ها به صورت خالکوبی رایج شده در حال احرام و غیر احرام نباید نامحرم ببیند گرچه به صحت احرام ضرر نمی‌رساند و همچنین زن نباید در حال احرام سر و صورت خود را آرایش نماید.

[27] آیت‌الله سیستانی: اگر زیور به قصد زینت باشد حرام است و اگر به قصد زینت هم نباشد ولی عرفاً زینت حساب می‌شود احتیاط واجب در ترک است.

[28] آیت‌الله فاضل: احتیاط مستحب.

[7] 
آیت‌الله فاضل: اگر قصد زینت به آنها را نداشته باشد.

[30] آیت‌الله فاضل: اگر قصد زینت به آنها را نداشته باشد.

[8] 
آیت‌الله سبحانی: و باید آنها را از دید نامحرم و حتی شوهر خود حفظ کند.

آیت‌الله سیستانی: بنا بر احتیاط مستحب آنها را برای شوهرش و مردانی که با او مَحرم‌اند ظاهر نسازد و نشان ندهد.

[32] آیت‌الله سبحانی: و باید آنها را از دید نامحرم و حتی شوهر خود حفظ کند.

[33] آیت‌الله سیستانی: بنا بر احتیاط مستحب آنها را برای شوهرش و مردانی که با او مَحرم‌اند ظاهر نسازد و نشان ندهد.

[9] 
آیت‌الله تبریزى، آیت‌الله خویی: کفاره‌اش بنا بر احتیاط مستحب، یک گوسفند است.

[35] آیت‌الله تبریزى، آیت‌الله خویی: کفاره‌اش بنا بر احتیاط مستحب، یک گوسفند است.

[م* ۱]

[م388 ۱]

[م389 ۱]

[م390 ۱]

[م* ۱]

[م391 ۱]

[م392 ۱]

[م393 ۱]

[م394 ۱]

ن ب و محرمات احرام
مشترک	جدال • فسوق • سرمه کشیدن • زینت • ازاله مو • ناخن گرفتن • بوی خوش • روغن مالیدن به بدن • خون برون آوردن • کشیدن دندان • نگاه کردن به آینه • کشتن جانوران بدن • شكار حيوان وحشى • کندن گیاهان • التذاذ جنسی • عقد ازدواج • آمیزش • استمناء • حمل سلاح
مخصوص مردان	لباس دوخته • پوشاندن پا • پوشاندن سر • استظلال
مخصوص زنان	پوشاندن دست • پوشاندن صورت