مسجد شجره (مدینه)
 | |
| اطلاعات اوليه | |
|---|---|
| کاربری | مسجد، میقات |
| مکان | عربستان - مدینه |
| نام‌های دیگر | ذوالحلیفه، مسجد میقات |
| مشخصات | |
| وضعیت | فعال |
مسجد شجره
معرفی
مسجد شجره، از مساجد بزرگ[۱] معروف در نزدیکی مدینه است.[۲] این مسجد غیر از مسجد شجره‌ای که در شهر مکه قرار دارد.[۲]
پیامبر اسلام در این مکان برای حج و عمره از این مکان احرام می‌بست.[۱] امام علی(ع) در این مکان آيات برائت را از ابوبكر گرفت و در مكه بر مشركان ابلاغ کرد.[۳]
این مسجد بازسازی‌های مختلفی داشته که آخرين بازسازی آن توسط ملک فهد پادشاه سعودی عربستان صورت گرفت. منطقه بسيار وسيعي حدود نود هزار متر مربع به مسجد و امکانات جانبي مانند پارکينگ اختصاص يافت و مساحت خود مسجد حدود بیست و شش هزار متر مربع است. این مسجد را يکي از زيباترين معماري‌ها در ميان مساجد بازسازي شده مدينه منوره دانسته‌اند.[۴]
امروزه این مسجد به فاصله حدود سه کیلومتری شهر مدینه در مجاورت بزرگراه مدینه به مکه واقع شده است.[۵]
نام‌ها
منابع نام‌های مختلفی برای این مکان ذکر کرده‌اند:
- مسجد شجره: در این مکان درختی وجود داشته که پیامبر زیر سایه آن درخت استراحت کرده، نماز می‌خواند و احرام می‌بست. پس از آنکه در این مکان مسجدی بنا شد.[۶] نام آن‌را به جهت این درخت مسجد شجره (درخت) نامیدند.[۷]
- ذو الحليفة: «حلیفه» نام آبی بوده که در آنجا قرار داشته است.[۸]
- مسجد ميقات: این مکان، یکی از میقات‌ها بود که حاجیان در آنجا احرام می‌بستند و به همین جهت به مسجد میقات شهرت یافت..[۸]
- «أبيار علی» یا «آبارعلی»: گفتارهای مختلفی در علت این نام‌گذاری نقل شده که برخی آن‌را به امام علی(ع) برگشت داده و برخی به افراد دیگری با این نام برگشت داده‌اند[۹]
میقات حج
مسجد شجره، ميقات عمره تمتّع و عمره مفرده براى مردم مدينه و كسانى است كه از مدينه به مكّه مى‌روند.[۱۰] روایات بر این نکته دلالت دارند که باید در خود میقات، احرام بست و یکی از این میقات‌ها، مسجد شجره است.[۱۱] پیامبر اسلام نیز وقتی برای اقامه حج عازم مکه بود، از این مکان که بعدها مسجد شجره خوانده شد، احرام بسته و عازم حج می‌شد.[۶]
در اینکه احرام در خود مسجد شجره کفایت می‌کند، مورد قبول فقیهان شیعه است.[۱۲] البته اختلاف‌هایی در اینکه در خارج از این مسجد نیز می توان احرام بست وجود دارد.[۱۳]
نگارخانه
پانویس
منابع
- جعفریان، رسول، آثار اسلامی مکه و مدینه، تهران، مشعر، ۱۳۸۷ش.
- صبري باشا، ایوب، موسوعة مرآة الحرمين الشريفين و جزيرة العرب، ترجمه: ماجده معروف، حسين مجيب المصری، عبدالغزيز عوض، قاهره، دارالآفاق العربية، ٢٠٠٤م.
- قائدان، اصغر، تاریخ و آثار اسلامی مکه و مدینه، قم، الهادی، ۱۳۸۱ش.
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ موسوعة مرآة الحرمين الشريفين وجزيرة العرب نویسنده : أيوب صبري باشا جلد : 4 صفحه : 811
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ آثار اسلامي مکّه و مدينه نویسنده : جعفريان، رسول جلد : 1 صفحه : 118
- ↑ دانشنامه کلام اسلامی نویسنده : جمعی از محققین جلد : 1 صفحه : 77
- ↑ آثار اسلامي مکّه و مدينه نویسنده : جعفريان، رسول جلد : 1 صفحه : 277
- ↑ علیپور، «مسجد شجره در آستانه مناسک حج» خبرگزاری فارس
- ↑ ۶٫۰ ۶٫۱ جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۷ش، ص۲۷۵.
- ↑ تاريخ مكه المشرفه والمسجد الحرام والمدينه الشريفه والقبر الشريف نویسنده : ابن الضياء جلد : 1 صفحه : 311
- ↑ ۸٫۰ ۸٫۱ قائدان، تاریخ و آثار اسلامی مکه و مدینه،۱۳۸۱ش، ص۴۰۹.
- ↑ «قصة الميقات ومحطة انطلاق المعتمرين»، سایت عکاظ.
- ↑ فرهنگ فقه فارسي نویسنده : موسسه دائرة المعارف الفقه الاسلامي جلد : 3 صفحه : 712
- ↑ لِأَهْلِ الْمَدِينَةِ ذَا الْحُلَيْفَةِ وَ هُوَ مَسْجِدُ الشَّجَرَةِ
- ↑ تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيلة - الحج، ج3، ص: 204
- ↑ مکارم شیرازی، «میقات ذو الحلیفة و مسجد شجرة»