مکه و مدینه در آینه آیات قرآن(کتاب)


مکه و مدینه در آینه آیات قرآن، کتابی است با موضوع حج در آیات قرآن کریم. کتاب در چهار بخش شخصیت‌شناسی حضرت ابراهیم(ع)، تاریخ اسلام یا آیات قرآنی ناظر به اماکن و حوادث تاریخ اسلام، آیات مناسک (اعمال) حج و مباحث اخلاقی در آیات حج، تالیف شده است

مکه و مدینه در آینه آیات قرآن(کتاب)
پدید آورندگان
نویسنده مهدی رستم‌نژاد، محمدرضا جباری، محمد فاکر میبدی، عبدالله حاج‌علی
محتوا
موضوع موضوعات مربوط به حج در قرآن کریم
زبان فارسی
نشر
تعداد جلد ۱
تعداد صفحات 434
ناشر مشعر
وب‌سایت ناشر http://hzrc.ac.ir
محل نشر تهران
رده‌بندی کنگره

این اثر توسط پژوهشکده حج و زیارت، در 434 صفحه و در سال 1401ش نگارش یافته است.

محتوا و نویسندگان

ابرهیم در قرآن

کتاب در چهار بخش گردآوری شده که بخش اول به شخصیت‌شناسی حضرت ابراهیم(ع) در قرآن اختصاص دارد.[۱] فصل اول ویژگی‌های حضرت ابراهیم(ع) در قرآن را می‌شمرد.[۲] فصل دوم در خصوص القاب و اوصاف ابراهیم(ع) در قرآن است.[۳] فصل سوم در مورد دعاها و درخواست‌های ابراهیم(ع) در قرآن[۴] و آخرین فصل مربوط به مراحل زندگی حضرت ابراهیم(ع) است و در آن از مراحلی چون ابراهیم در بابِل، ابراهیم در فلسطین، ابراهیم در مکه و پیوند مناسک حج با ابراهیم و خانواده‌اش،[۵] سخن گفته است. این بخش توسط مهدی رستم‌نژاد نگارش یافته است.[۶]

تاریخ اسلام در قرآن

بخش دوم تاریخ اسلام یا آیات قرآنی ناظر به اماکن و حوادث تاریخ اسلام نام دارد.[۷] در این بخش آیات قرآنی مربوط به رخدادها و اماکن موجود در مکه و مدینه و مناطق اطراف آن (مثل حدیبیه و غدیر) که عمره‌گزاران و حاجیان با آنها امکان ارتباط دارند شرح داده شده است.[۸] در فصل اول (مکه)، به تبیین آیات مربوط به عظمت و ویژگی‌های حرم، مکه، مسجدالحرام و کعبه، فتح مکه، غار حرا، شقّ القمر، إسراء و معراج، حجة الوداع و ... پرداخته شده است.[۹] در فصل دوم (مدینه) نیز به هجرت، لیلة المبیت و غار ثور، بنای مسجد قبا و مسجد ضرار، تغییر قبله، تشریع ماه‌های حرام، غزواتی چون بدر، احد، حمراء الأسد و ... و رخداد مباهله اشاره شده است.[۱۰] این بخش توسط محمدرضا جباری نگاشته شده است.[۱۱]

حج در قرآن

بخش سوم در مورد آیه‌های احکام مبتلی‌به و آیه‌های مناسک (اعمال) حج است.[۱۲] در فصل اول چشم‌انداز آیه، نکات فقهی و تفسیری و ... مرتبط با آیه در موضوعاتی چون طهارت مسجدالحرام، وضو، غسل جنابت، تیمم، اوقات نماز، قبله، اذان، نماز مسافر، نماز جماعت، روزه و خمس، ذکر شده است.[۱۳] در فصل بعدی، آیات مناسک حج از قبیل مناسک خانه خدا، وجوب حج، گونه‌های حج، زمان و مکان حج، احرام، وقوف در عرفات، وقوف در مشعر، قربانی، حلق و تقصیر و ... شرح داده شده است.[۱۴] این بخش نوشته محمد فاکر میبدی بوده است.[۱۵]

اخلاق حج در قرآن

در بخش چهارم به مباحث اخلاقی در آیات حج پرداخته شده[۱۶] و شامل دو فصل ذیل است: فصل اول به اخلاق فضیلت اختصاص یافته که شامل: اخلاق فضیلت؛ ناظر به صفات نفسانی و نیز: اخلاق فضیلت؛ ناظر به رفتار و اعمال است.[۱۷] فصل دوم در مورد اخلاق رذیلت و شامل: رذائل ناظر به صفات نفسانی و نیز: رذائل ناظر به رفتار است.[۱۸] عبدالله حاج‌علی عهده‌دار نگارش این بخش بوده است.[۱۹]

ویژگی اثر

قرآن کریم به چهار بعد از ابعاد حج یعنی شخصیت‌شناسی حضرت ابراهیم(ع)؛ به عنوان تجدیدکننده بنای کعبه و به‌جاآورنده حج ابراهیمی، تاریخ اسلام و اماکن مذهبی مکه و مدینه، احکام مربوط به حج و مسائل اخلاقی حج پرداخته و اثر حاضر هر چهار بُعد را دربر دارد.[۲۰]

چاپ و نشر

کتاب حاضر توسط پژوهشکده حج و زیارت، در 434 صفحه و در سال 1401ش برای اولین‌بار به چاپ رسیده است.[۲۱]

پانویس

  1. رستم‌نژاد و همکاران، مکه و مدینه در آینه آیات قرآن، 1401ش، ص86-23.
  2. رستم‌نژاد و همکاران، مکه و مدینه در آینه آیات قرآن، 1401ش، ص 31-25.
  3. رستم‌نژاد و همکاران، مکه و مدینه در آینه آیات قرآن، 1401ش، ص 39-33.
  4. رستم‌نژاد و همکاران، مکه و مدینه در آینه آیات قرآن، 1401ش، ص 51-41.
  5. رستم‌نژاد و همکاران، مکه و مدینه در آینه آیات قرآن، 1401ش، ص 84-53.
  6. رستم‌نژاد و همکاران، مکه و مدینه در آینه آیات قرآن، 1401ش، ص 21.
  7. رستم‌نژاد و همکاران، مکه و مدینه در آینه آیات قرآن، 1401ش، ص 87.
  8. رستم‌نژاد و همکاران، مکه و مدینه در آینه آیات قرآن، 1401ش، ص 90-89.
  9. رستم‌نژاد و همکاران، مکه و مدینه در آینه آیات قرآن، 1401ش، ص 90.
  10. رستم‌نژاد و همکاران، مکه و مدینه در آینه آیات قرآن، 1401ش، ص 90.
  11. رستم‌نژاد و همکاران، مکه و مدینه در آینه آیات قرآن، 1401ش، ص 22.
  12. رستم‌نژاد و همکاران، مکه و مدینه در آینه آیات قرآن، 1401ش، ص 179.
  13. رستم‌نژاد و همکاران، مکه و مدینه در آینه آیات قرآن، 1401ش، ص 269-181.
  14. رستم‌نژاد و همکاران، مکه و مدینه در آینه آیات قرآن، 1401ش، ص 336-273.
  15. رستم‌نژاد و همکاران، مکه و مدینه در آینه آیات قرآن، 1401ش، ص 22.
  16. رستم‌نژاد و همکاران، مکه و مدینه در آینه آیات قرآن، 1401ش، ص 339.
  17. رستم‌نژاد و همکاران، مکه و مدینه در آینه آیات قرآن، 1401ش، ص 397-345.
  18. رستم‌نژاد و همکاران، مکه و مدینه در آینه آیات قرآن، 1401ش، ص 417-399.
  19. رستم‌نژاد و همکاران، مکه و مدینه در آینه آیات قرآن، 1401ش، ص 22.
  20. رستم‌نژاد و همکاران، مکه و مدینه در آینه آیات قرآن، 1401ش، ص 22-21.
  21. رستم‌نژاد و همکاران، مکه و مدینه در آینه آیات قرآن، 1401ش، شناسنامه کتاب.

منابع

  • رستم‌نژاد، مهدی؛ جباری، محمدرضا؛ فاکر میبدی، محمد و حاج‌علی، عبدالله، مکه و مدینه در آینه آیات قرآن، تهران، مشعر، 1401ش.