۵٬۱۳۵
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۴: | خط ۴: | ||
امنیت را به دو گونه تکوینی و تشریعی تقسیم کرده اند. امنیت تکوینی به معنای ایمن بودن حرم مکه از خرابی و ستم و بلاها است. نمونه امنیت تکوینی، زدودن ترس اهل حرم است که در [[سوره قریش]] به آن اشاره شده و همچنین ماجرای نجات مکه از حمله [[ابرهه]]. امنیت تشریعی به این معنا است که هر کس در حرم وارد شود شرعا در امان خواهد بود و نباید به او آسیبی برسد، از همین روست که مجرم و فرد تحت تعقیب در داخل حرم از تعقیب و مجازات در امان است. گفته شده که حرم الهی حتی از آسیب حاکمان ستمگر نیز در امان خواهد بود و خداوند دلهای گردنکشان را به تعظیم در برابر حرم امن الهی متمایل ساخته است. علاوه بر اینکه حرم الهی از بلایای طبیعی در امان است و نیز حیوانات وحشی نهتنها در حرم به شکار خود حمله نمیکنند بلکه تا وقتی که در حرم هستند، از هراس و آزار در امان خواهند بود. | امنیت را به دو گونه تکوینی و تشریعی تقسیم کرده اند. امنیت تکوینی به معنای ایمن بودن حرم مکه از خرابی و ستم و بلاها است. نمونه امنیت تکوینی، زدودن ترس اهل حرم است که در [[سوره قریش]] به آن اشاره شده و همچنین ماجرای نجات مکه از حمله [[ابرهه]]. امنیت تشریعی به این معنا است که هر کس در حرم وارد شود شرعا در امان خواهد بود و نباید به او آسیبی برسد، از همین روست که مجرم و فرد تحت تعقیب در داخل حرم از تعقیب و مجازات در امان است. گفته شده که حرم الهی حتی از آسیب حاکمان ستمگر نیز در امان خواهد بود و خداوند دلهای گردنکشان را به تعظیم در برابر حرم امن الهی متمایل ساخته است. علاوه بر اینکه حرم الهی از بلایای طبیعی در امان است و نیز حیوانات وحشی نهتنها در حرم به شکار خود حمله نمیکنند بلکه تا وقتی که در حرم هستند، از هراس و آزار در امان خواهند بود. | ||
==واژهشناسی== | ==واژهشناسی== | ||
خط ۱۵: | خط ۱۳: | ||
==تقدس و امنیت شهر مکه== | ==تقدس و امنیت شهر مکه== | ||
تقدس و امنیت شهر مکه از آیات گوناگون [[قرآن]] برمیآید. ([[سوره بقره]]، آیه 125- 126 و [[سوره ابراهیم]]، آیه 35 و [[سوره نمل]]، آیه91؛ [[سوره تین]]، آیه 3) امنیت خانه خدا به فرمان خداوند صورت گرفته است: ({{قلم رنگ|سبز|وَاِذ جَعَلنَا البَیتَ مَثَابَةً لِلنَّاسِ وَاَمنًا}}). (سوره بقره، آیه 125) این آیه، خانه خدا را جایگاه گروههای مردم و مکانی امن میشمرد که هرکس به آن پناه آورد، در امان است. عرب پیش از اسلام نیز این سنت را رعایت میکرد و در مکه به مال و جان مردم دست نمیانداخت: ({{قلم رنگ|سبز|وَمَن دَخَلَهُ کَانَ آمِنًا}}) ([[سوره آل عمران]]، آیه 97 و [[سوره قصص]]، آیه 57)<ref>مجمعالبیان، ج1، ص383؛ نک: الام، ج2، ص153-154.</ref>در آیهای دیگر، شهر مکه مکانی امن خوانده شده که بر اثر شرک و کفران نعمت اهالی آن، جامه گرسنگی و بیم بر آنان پوشانده شد: ({{قلم رنگ|سبز|وَضَرَبَ اللهُ مَثَلا قَریَةً کَانَت آمِنَةً مُطمَئِنَّةً یَاْتِیهَا رِزقُهَا رَغَدًا مِن کُلِّ مَکَانٍ فَکَفَرَت بِاَنعُمِ اللهِ فَاَذَاقَهَا اللهُ لِبَاسَ الجُوعِ و الخَوفِ بِمَا کَانُوا یَصنَعُونَ}}) ([[سوره نحل]]، آیه 112) مفسران کفران نعمت آنان را شرک و رد دعوت پیامبر(ص) دانستهاند.<ref>جامع البیان، ج14، ص242-244.</ref> | تقدس و امنیت شهر مکه از آیات گوناگون [[قرآن]] برمیآید. ([[سوره بقره]]، آیه 125- 126 و [[سوره ابراهیم]]، آیه 35 و [[سوره نمل]]، آیه91؛ [[سوره تین]]، آیه 3) امنیت خانه خدا به فرمان خداوند صورت گرفته است: ({{قلم رنگ|سبز|وَاِذ جَعَلنَا البَیتَ مَثَابَةً لِلنَّاسِ وَاَمنًا}}). (سوره بقره، آیه 125) این آیه، خانه خدا را جایگاه گروههای مردم و مکانی امن میشمرد که هرکس به آن پناه آورد، در امان است. عرب پیش از اسلام نیز این سنت را رعایت میکرد و در مکه به مال و جان مردم دست نمیانداخت: ({{قلم رنگ|سبز|وَمَن دَخَلَهُ کَانَ آمِنًا}}) ([[سوره آل عمران]]، آیه 97 و [[سوره قصص]]، آیه 57)<ref>مجمعالبیان، ج1، ص383؛ نک: الام، ج2، ص153-154.</ref>در آیهای دیگر، شهر مکه مکانی امن خوانده شده که بر اثر شرک و کفران نعمت اهالی آن، جامه گرسنگی و بیم بر آنان پوشانده شد: ({{قلم رنگ|سبز|وَضَرَبَ اللهُ مَثَلا قَریَةً کَانَت آمِنَةً مُطمَئِنَّةً یَاْتِیهَا رِزقُهَا رَغَدًا مِن کُلِّ مَکَانٍ فَکَفَرَت بِاَنعُمِ اللهِ فَاَذَاقَهَا اللهُ لِبَاسَ الجُوعِ و الخَوفِ بِمَا کَانُوا یَصنَعُونَ}}) ([[سوره نحل]]، آیه 112) مفسران کفران نعمت آنان را شرک و رد دعوت پیامبر(ص) دانستهاند.<ref>جامع البیان، ج14، ص242-244.</ref> | ||
==گزارش از امنیت حرم== | ==گزارش از امنیت حرم== | ||
نخستین گزارش از موضوع امنیت حرم در دعایی از ابراهیم آمده است: ({{قلم رنگ|سبز|وَاِذ قَالَ اِبرَاهِیمُ رَبِّ اجعَل هَذَا بَلَدًا آمِناً}}). (سوره بقره، آیه 126) بر پایه روایات، در پی آنکه حضرت ابراهیم(ع) همسرش [[هاجر]] و فرزند خردسالش [[اسماعیل(ع)]] را به فرمان خدا در مکه ساکن ساخت، امنیت این سرزمین را از خداوند خواست<ref>جامع البیان، ج1، ص762.</ref>که در آیهای به طور تلویحی به آن اشاره شده است: ({{قلم رنگ|سبز|رَبَّنَا اِنِّی اَسکَنتُ مِن ذُرِّیَّتِی بِوَادٍ غَیرِ ذِی زَرعٍ عِندَ بَیتِکَ المُحَرَّمِ رَبَّنَا لِیُقِیمُوا الصَّلاةَ فَاجعَل اَفئِدَةً مِنَ النَّاسِ تَهوِی اِلَیهِم وَارزُقْهُم مِنَ الثَّمَرَاتِ لَعَلَّهُم یَشکُرُونَ}}). (سوره ابراهیم، آیه 37)<ref>نک: المیزان، ج12، ص68؛ مکاتیب الرسول، ج3، ص590.</ref>همچنین قرآن کریم در نکوهش مشرکانی که از میان رفتن امنیت را بهانه بقای خود بر شرک قرار داده بودند، نعمت امنیت حرم و رسیدن روزیها و ثمرات به آنان را یادآوری میکند: ({{قلم رنگ|سبز|وَقَالُوا اِن نَتَّبِعِ الهُدَی مَعَکَ نُتَخَطَّف مِن اَرضِنَا اَوَلَم نُمَکِّن لَهُم حَرَمًا آمِنًا یُجبَی اِلَیهِ ثَمَرَاتُ کُلِّ شَیءٍ رِزقًا مِن لَدُنَّا}}). (سوره قصص، آیه 57) امنیت مکه به رونق تجارت در [[جزیرة العرب]] انجامید و وجود [[کعبه]] که زیارتگاه مردم از نقاط دوردست بود، از مهمترین عوامل این رونق بوده است.<ref>مؤلفات جرجی زیدان، ج1، ص33 به بعد؛ المفصل، ج7، ص285.</ref> | نخستین گزارش از موضوع امنیت حرم در دعایی از ابراهیم آمده است: ({{قلم رنگ|سبز|وَاِذ قَالَ اِبرَاهِیمُ رَبِّ اجعَل هَذَا بَلَدًا آمِناً}}). (سوره بقره، آیه 126) بر پایه روایات، در پی آنکه حضرت ابراهیم(ع) همسرش [[هاجر]] و فرزند خردسالش [[اسماعیل(ع)]] را به فرمان خدا در مکه ساکن ساخت، امنیت این سرزمین را از خداوند خواست<ref>جامع البیان، ج1، ص762.</ref>که در آیهای به طور تلویحی به آن اشاره شده است: ({{قلم رنگ|سبز|رَبَّنَا اِنِّی اَسکَنتُ مِن ذُرِّیَّتِی بِوَادٍ غَیرِ ذِی زَرعٍ عِندَ بَیتِکَ المُحَرَّمِ رَبَّنَا لِیُقِیمُوا الصَّلاةَ فَاجعَل اَفئِدَةً مِنَ النَّاسِ تَهوِی اِلَیهِم وَارزُقْهُم مِنَ الثَّمَرَاتِ لَعَلَّهُم یَشکُرُونَ}}). (سوره ابراهیم، آیه 37)<ref>نک: المیزان، ج12، ص68؛ مکاتیب الرسول، ج3، ص590.</ref>همچنین قرآن کریم در نکوهش مشرکانی که از میان رفتن امنیت را بهانه بقای خود بر شرک قرار داده بودند، نعمت امنیت حرم و رسیدن روزیها و ثمرات به آنان را یادآوری میکند: ({{قلم رنگ|سبز|وَقَالُوا اِن نَتَّبِعِ الهُدَی مَعَکَ نُتَخَطَّف مِن اَرضِنَا اَوَلَم نُمَکِّن لَهُم حَرَمًا آمِنًا یُجبَی اِلَیهِ ثَمَرَاتُ کُلِّ شَیءٍ رِزقًا مِن لَدُنَّا}}). (سوره قصص، آیه 57) امنیت مکه به رونق تجارت در [[جزیرة العرب]] انجامید و وجود [[کعبه]] که زیارتگاه مردم از نقاط دوردست بود، از مهمترین عوامل این رونق بوده است.<ref>مؤلفات جرجی زیدان، ج1، ص33 به بعد؛ المفصل، ج7، ص285.</ref> | ||
==امنیت تکوینی یا تشریعی== | ==امنیت تکوینی یا تشریعی== | ||
خط ۴۹: | خط ۴۵: | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
==منابع == | ==منابع == | ||
خط ۶۹: | خط ۶۱: | ||
}} | }} | ||
* '''الاحصار و الصد''': گلپایگانی (م. 1414ق.) ؛ | * '''الاحصار و الصد''': گلپایگانی (م. 1414ق.) ؛ | ||
خط ۱۶۰: | خط ۱۵۰: | ||
* '''وسائل الشیعه''': الحر العاملی (م. 1104ق.) ، قم، آل البیت:، 1412ق. | * '''وسائل الشیعه''': الحر العاملی (م. 1104ق.) ، قم، آل البیت:، 1412ق. | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
{{تکمیل مقاله | {{تکمیل مقاله | ||
| شناسه = شد | | شناسه = شد |
ویرایش