حج پیاده: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۳: | خط ۳: | ||
حج پیاده طی کردن راه با پای پیاده به قصد انجام دادن مناسک حج یا عمره است. همچنین در برخی اعمال و عبادات مربوط به حج و حرمین پابرهنه بودن توصیه شده است. | حج پیاده طی کردن راه با پای پیاده به قصد انجام دادن مناسک حج یا عمره است. همچنین در برخی اعمال و عبادات مربوط به حج و حرمین پابرهنه بودن توصیه شده است. | ||
==پیشینه== | ==پیشینه== | ||
متون حدیثی و تفسیری از حج پیاده حضرت آدم(ع) به صورت مکرّر و با اعداد گوناگون (۳۰٬۷۰، 1000)<ref>. من لایحضره الفقیه، ج2، ص229؛ عیون اخبار الرضا، ج1، ص220.</ref> و نیز حج پیاده حضرت ابراهیم(ع) و حضرت اسماعیل(ع)<ref>. علل الشرائع، ج2، ص423؛ تفسیر سمرقندی، ج2، ص456؛ التبیان، ج7، ص309.</ref> گزارش داده‌اند. بنا بر روایتی از ابن عباس حواریون عیسی(ع) در سفر حجشان هنگامی که به حرم رسیدند به احترام آن پیاده‌روی کردند.<ref>. اخبار مکه، الازرقی، ج2، ص137؛ تاریخ دمشق، ج68، ص70.</ref> بر پایه برخی روایات حضرت محمد اکرم(ص) و صحابه نیز مسیر مدینه تا مکه را پیاده طی کردند.<ref>. اخبار مکه، الفاکهی، ج1، ص392-393.</ref> | متون حدیثی و تفسیری از حج پیاده حضرت آدم(ع) به صورت مکرّر و با اعداد گوناگون (۳۰٬۷۰، 1000)<ref>. من لایحضره الفقیه، ج2، ص229؛ عیون اخبار الرضا، ج1، ص220.</ref> و نیز حج پیاده حضرت ابراهیم(ع) و حضرت اسماعیل(ع)<ref>. علل الشرائع، ج2، ص423؛ تفسیر سمرقندی، ج2، ص456؛ التبیان، ج7، ص309.</ref> گزارش داده‌اند. بنا بر روایتی از ابن عباس حواریون عیسی(ع) در سفر حجشان هنگامی که به حرم رسیدند به احترام آن پیاده‌روی کردند.<ref>. اخبار مکه، الازرقی، ج2، ص137؛ تاریخ دمشق، ج68، ص70.</ref> بر پایه برخی روایات حضرت محمد اکرم(ص) و صحابه نیز مسیر مدینه تا مکه را پیاده طی کردند.<ref>. اخبار مکه، الفاکهی، ج1، ص392-393.</ref> | ||
منابع حدیثی شیعه<ref>. الامالی، ص244؛ الاستبصار، ج2، ص141-142.</ref> و اهل سنت<ref>. اخبار مکه، الفاکهی، ج1، ص394-397؛ المستدرک، ج3، ص169؛ السنن الکبری، ج4، ص331.</ref> از سفرهای متعدد حج امام حسن مجتبی(ع) (۲۰ تا ۲۵ بار) با پای پیاده و گاه با پای برهنه حکایت دارند. درباره امام حسین(ع) نیز گزارش‌هایی مشابه وجود دارد.<ref>. المحاسن، ج1، ص70؛ اخبار مکه، الفاکهی، ج1، ص397؛ المعجم الکبیر، ج3، ص115.</ref> بنا بر منابع تاریخی و حدیثی، امام سجاد(ع) نیز، مسیر میان مکه و مدینه را با پای پیاده (در مدت ۲۰ روز) می‌پیموده است.<ref>. الارشاد، ج2، ص144؛ منافب، ج3، ص280-281؛ مستدرک الوسائل، ج8، ص31.</ref> | منابع حدیثی شیعه<ref>. الامالی، ص244؛ الاستبصار، ج2، ص141-142.</ref> و اهل سنت<ref>. اخبار مکه، الفاکهی، ج1، ص394-397؛ المستدرک، ج3، ص169؛ السنن الکبری، ج4، ص331.</ref> از سفرهای متعدد حج امام حسن مجتبی(ع) (۲۰ تا ۲۵ بار) با پای پیاده و گاه با پای برهنه حکایت دارند. درباره امام حسین(ع) نیز گزارش‌هایی مشابه وجود دارد.<ref>. المحاسن، ج1، ص70؛ اخبار مکه، الفاکهی، ج1، ص397؛ المعجم الکبیر، ج3، ص115.</ref> بنا بر منابع تاریخی و حدیثی، امام سجاد(ع) نیز، مسیر میان مکه و مدینه را با پای پیاده (در مدت ۲۰ روز) می‌پیموده است.<ref>. الارشاد، ج2، ص144؛ منافب، ج3، ص280-281؛ مستدرک الوسائل، ج8، ص31.</ref> | ||
==حکمت== | ==حکمت== | ||
از احادیث بر می‌آید که حکمت پابرهنگی هنگام زیارت، تواضع و خشوع در برابر خداوند است.<ref>. الکافی، ج4، ص398؛ تهذیب، ج5، ص97.</ref> حج با پای برهنه از بارزترین نشانه‌های خضوع وتذلّل در پیشگاه خداوند به شمار رفته است<ref>. فقه الحج، ج2، ص66-67.</ref> همچنان که سفر حج با پای پیاده نمایانگر تواضع بنده و انقطاع او از مظاهر دنیا دانسته شده است.<ref>. اخلاق و آداب در حج، ص88؛ جرعه‌ای از صهبای حج، ص43.</ref> | از احادیث بر می‌آید که حکمت پابرهنگی هنگام زیارت، تواضع و خشوع در برابر خداوند است.<ref>. الکافی، ج4، ص398؛ تهذیب، ج5، ص97.</ref> حج با پای برهنه از بارزترین نشانه‌های خضوع وتذلّل در پیشگاه خداوند به شمار رفته است<ref>. فقه الحج، ج2، ص66-67.</ref> همچنان که سفر حج با پای پیاده نمایانگر تواضع بنده و انقطاع او از مظاهر دنیا دانسته شده است.<ref>. اخلاق و آداب در حج، ص88؛ جرعه‌ای از صهبای حج، ص43.</ref> | ||
| خط ۱۸: | خط ۱۴: | ||
به نظر مشهور فقیهان امامی، وجود مرکب برای سفر حج (راحله) شرط تحقّق استطاعت و وجوب حج است و با فقدان آن حج واجب نمی‌شود. اما در صورت دارا بودن شرائط وجوب و استطاعت، به جا آوردن حج بدون استفاده از وسیله نقلیه و با پای پیاده مجزی و صحیح است.<ref>. المبسوط فی فقه الامامیه، ج1، ص302؛ المختصر النافع، ص75-76؛ مدارک الاحکام، ج7، ص79-80.</ref> | به نظر مشهور فقیهان امامی، وجود مرکب برای سفر حج (راحله) شرط تحقّق استطاعت و وجوب حج است و با فقدان آن حج واجب نمی‌شود. اما در صورت دارا بودن شرائط وجوب و استطاعت، به جا آوردن حج بدون استفاده از وسیله نقلیه و با پای پیاده مجزی و صحیح است.<ref>. المبسوط فی فقه الامامیه، ج1، ص302؛ المختصر النافع، ص75-76؛ مدارک الاحکام، ج7، ص79-80.</ref> | ||
=== برتری حج پیاده === | ===برتری حج پیاده=== | ||
در قرآن کریم در آیه ۲۷ سوره حج/۲۲ «یأتوک رجالا و علی کلّ ضامر»، از حج پیاده «رجالا» در برابر حج سواره «و علی کلّ ضامر» (سوار بر شتران باریک اندام [چالاک] یاد شده است. برخی مفسران تقدم آن را بر حج سواره در این آیه دلیل اهمیت و برتری آن بر حج سواره دانسته‌اند.<ref>. احکام القرآن، ج5، ص65؛ البرهان، ج3، ص249؛ زبدة البیان، ص224.</ref> در احادیث نیز به فضیلت حج پیاده تصریح شده است.<ref>. الاستبصار، ج2، ص141-142؛ الفصول المهمه، ج2، ص175-176.</ref> در روایات پیاده‌روی به سوی کعبه محبوب‌ترین عبادت نزد خداوند خوانده شده و پاداشی بزرگ برای حج پیاده ذکر شده است.<ref>. من لایحضره الفقیه، ج2، ص218؛ الخصال، ج1، ص35؛ المحاسن، ج1، ص70.</ref> | در قرآن کریم در آیه ۲۷ سوره حج/۲۲ «یأتوک رجالا و علی کلّ ضامر»، از حج پیاده «رجالا» در برابر حج سواره «و علی کلّ ضامر» (سوار بر شتران باریک اندام [چالاک] یاد شده است. برخی مفسران تقدم آن را بر حج سواره در این آیه دلیل اهمیت و برتری آن بر حج سواره دانسته‌اند.<ref>. احکام القرآن، ج5، ص65؛ البرهان، ج3، ص249؛ زبدة البیان، ص224.</ref> در احادیث نیز به فضیلت حج پیاده تصریح شده است.<ref>. الاستبصار، ج2، ص141-142؛ الفصول المهمه، ج2، ص175-176.</ref> در روایات پیاده‌روی به سوی کعبه محبوب‌ترین عبادت نزد خداوند خوانده شده و پاداشی بزرگ برای حج پیاده ذکر شده است.<ref>. من لایحضره الفقیه، ج2، ص218؛ الخصال، ج1، ص35؛ المحاسن، ج1، ص70.</ref> | ||
| خط ۵۵: | خط ۵۱: | ||
به نظر برخی فقهای اهل سنت التزام به نذر حج با پای برهنه ضروری نیست و نذرکننده می‌تواند با کفش مسیر حج را بپیماید.<ref>. مغنی المحتاج، ج4، ص364؛ حواشی الشروانی، ج10، ص89.</ref> | به نظر برخی فقهای اهل سنت التزام به نذر حج با پای برهنه ضروری نیست و نذرکننده می‌تواند با کفش مسیر حج را بپیماید.<ref>. مغنی المحتاج، ج4، ص364؛ حواشی الشروانی، ج10، ص89.</ref> | ||
در منابع حدیثی و فقهی برهنه بودن پا در برخی از مقدمات یا واجبات حج و عمره مستحب شمرده شده است؛ از جمله: | در منابع حدیثی و فقهی برهنه بودن پا در برخی از مقدمات یا واجبات حج و عمره مستحب شمرده شده است؛ از جمله: | ||