اسناد تخریب بقیع (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

'''اسناد تخریب بقیع''' کتابی است از آثار پژوهشکده حج و زیارت که به کوشش علی احمدی فراهم شده و شامل تصویر و متن بازنویسی شده مجموعه‌ای از سندهای تاریخی درباره تخریب بناهای قبرستان بقیع به دست دولت آل سعود است. این اسناد در دو دفتر به چاپ رسیده است. مجموعه اول، سندهای گردآوری شده از کتابخانه ملی ایران است و مجموعه دوم شامل سندهای اخذ شده از اداره آرشیو و پژوهش اسناد وزارت امور خارجه است.  

تخریب بناها و گنبدهای قبرستان بقیع به دست آل سعود که بر مدینه مسلط شده بود، در ۳۱ فروردین سال ۱۳۰۵ شمسی مطابق با ۸ شوال سال ۱۳۴۴ میلادی اتفاق افتاد. از ابتدای تصرف مدینه به دست آل سعود، واکنش‌های تندی علیه خطر تخریب بناهای مذهبی در مدینه در ایران و دیگر کشورهای مسلمان به راه افتاد. در تهران تعطیلی و تظاهرات برپا شد. در مجلس شورای ملی کمیسیونی برای بررسی وقایع مدینه تاسیس شد.  

مجموعه اول از اسناد تخریب بقیع شامل ۳۷ سند درباره بقیع است که در مرکز ملی اسناد ایران موجود بوده است. تصویر این اسناد و متن بازنویسی شده آن در این کتاب‌ منتشر شده است.

سندهای موجود در این کتاب به سه دسته تقسیم شده است، نامه‌ها و گزارش‌های اداری درباره تخریب بقیع و اقدامات سیاسی در این باره، اسناد واکنش مراجع و علما و نهادهای مردمی نسبت به تخریب بقیع و سندهای مرتبط به اعتراضات مردم ایران در شهرهای مختلف.  

گزارش سفارت ایران در مصر، گزارش وزارات معارف، نامه‌های کمیسیون حرمین شریفین در مجلس شورای ملی، اعلامیه‌های دولت ایران، گزارش سفارت ایران در مصر درباره واقعه تخریب بقیع، نامه‌های کنسول ایران در جده از جمله موضوعات برخی از این سندها است.

با این حال تعدادی از سندهای مرتبط به سال‌های دیگر از جمله سندهای مرتبط به برخی مذاکرات و تلاش‌ها برای بازسازی گنبد مقبره امامان شیعه در بقیع در سال ۱۳۳۰ نیزدر این کتاب منتشر شده است.

==واکنش‌های مراجع و علما و نهادهای مردمی==

فصل دوم کتاب، شامل مجموعه‌ای از گزارش‌ها و اسناد از واکنش‌ها و اعلامیه‌های علما و نهادهای مذهبی است که علیه تخریب بقیع سخن گفته یا خواسته‌هایی از دولت برای اقدامات موثر برای جلوگیری از تخریب با بازسازی بقیع داشته اند.  

* گزارش کنسولگری ایران در عراق درباره اعتراض علمای کاظمین

* نامه محمد پسر شیخ حائٰری درباره ضرورت مذاکره با آل سعود

* نامه علی شاهرودی از علمای کربلا

* نام محمد حسینی یزدی از علمای نجف  

* درخواست مخابریه مجالی تلگراف علما از عراق

* تشکیل هیئت علمیه دفاع از حرکات وهابی‌ها در عتبات عالیات   

* اسناد پیشنهاد دیوار کشی دور قبور ائمه و دیدار محمد تقی طریحی با حاکمان حجاز

* اسناد ملاقات سید ابوالحسن اصفهانی و میرزای نائینی با امیر فیصل  

در فصل سوم کتاب پاره‌ای از اسناد که حاکی از اعتراضات مردمی در شهرهای مختلف ایران نسبت به خبر تخریب بقیع است گردآوری شده است. این اعتراضات به صورت تعطیلی بازارها و ادارات دولتی و تجمع و عزاداری در شهرهای مختلف بروز می‌یافت.  

گزارش‌های دولتی درباره اعتراضات و تعطیلی  و مراسم سوگواری در شهرهای ایران از جمله تهران و بارفروش و اصفهان و زنجان و دامغان محتوای سندهای این بخش را تشکیل می‌دهد.