آداب و اسرار زیارت معصومین (کتاب)
آداب و اَسرار زیارت معصومین(ع) کتابی با رویکردی کلامی، عرفانی و فقهی است به تبیین فلسفه، آداب و اسرار زیارت در فرهنگ اسلامی میپردازد و آداب زیارت را در سه مرحله پیش، حین و پس از زیارت بررسی میکند. اثر در هشت درس تنظیم شده و مجموعهای از مفاهیم، مستندات روایی، تفسیر زیارتنامهها و آسیبشناسی زیارت را در بر میگیرد. نویسنده کتاب داود حسینی است که با اتکا به منابع حدیثی و تاریخی، کتاب را برای مداحان، زائران و علاقهمندان میراث شیعه به صورت درسنامهای تدوین کرده است. اسرار زیارت در شش بخش اسرار اعتقادی، عبادی، اخلاقی و اسرار عاطفی، اجتماعی، سیاسی مورد بحث قرار گرفته است.
معرفی کتاب و نویسنده[ویرایش | ویرایش مبدأ]
نویسنده داود حسینی است که در مقدمه کتاب، زیارت را به عنوان یک عمل عبادی، همچون هر عمل دیگری دارای آدابی میداند که رعایت آنها ارزش عمل و میزان تاثیرگذاری و ماندگاری آن بیشتر میشود. این کتاب به بررسی آثار معنوی، آداب زیارت و روشهای عملی زیارت قبور معصومین (ع) در فرهنگ اسلامی میپردازد.[۱]
داود حسینی تالیف کتاب «اسرار و آداب حج در آثار مکتوب شیعه» را نیز در کارنامه خود دارد.[۲]
ساختار و محتوای کتاب[ویرایش | ویرایش مبدأ]
اثر حاضر در قالب هشت درس تنظیم و فصلبندی شده و مباحثی همچون فلسفه زیارت، آداب ظاهری و باطنی آن، مستندات روایی زیارت، و تفسیر مضامین زیارتنامههای معتبر را در بر میگیرد. رویکرد کتاب ترکیبی از مباحث کلامی، عرفانی و فقهی است. در این کتاب آداب زیارت به سه بخش آداب قبل، حین و بعد زیارت تقسیم شده و اسرار زیارت نیز در شش جهت اسرار اعتقادی، عبادی، اخلاقی و اسرار عاطفی، اجتماعی، سیاسی مورد بحث قرار گرفته است.[۳]
محتوای کتاب:[ویرایش | ویرایش مبدأ]
- مفاهیم و کلیات: بررسی جایگاه زیارت در ادیان مختلف، اهداف زیارت، فواید زیارت و کتابشناسی زیارت
- جایگاه زیارت در اسلام: زیارت در آیات، زیارت از منظر اهل سنت، زیارت در اندیشه شیعه
- آداب پیش از زیارت: از جمله اخلاص، غسل، حضور قلب و اذن ورود
- آداب حین زیارت: از جمله ایستاده زیارت کردن، نماز زیارت، دعا، تلاوت قرآن و زیارت وداع
- آداب پس از زیارت: بازگو نکردن خاطرات تلخ و حفظ آثار زیارت
- اسرار اعتقادی: تقویت توحید، اعتقاد به رسالت انبیا، معادباوری و امام شناسی
- اسرار عبادی: زمینه انس با قرآن و توبه، توجه به نماز، زکات و امر به معروف
- اسرار اخلاقی: حسن خلق، غفلت زدایی، ایجاد روحیه زهد و تسلیم و قناعت
- اسرار عاطفی: رقت قلب، جهتدهی به عواطفتأمین بهداشت روان
- اسرار اجتماعی: گسترش رفتارهای مهرورزانه، ارتقاء و تغییر رفتارهای اجتماعی
- اسرار سیاسی: تجدید عهد با رهبران امت، نشر معارف سیاسی اهلبیت(ع)، افزایش گرایش به شیعه
- آسیب شناسی زیارت و شبهات زیارت[۴]
هدف و مخاطبان[ویرایش | ویرایش مبدأ]
نگارنده در پی آن است که با استناد به منابع اسلامی، همزمان به نیازهای علمی پژوهشگران و ذوق معنوی زائران پاسخ دهد. از این رو، کتاب میتواند برای طیفی از خوانندگان از جمله محققان تاریخ اسلامی، دانشجویان علوم دینی و عموم علاقهمندان به شناخت بیشتر میراث تشیع مفید باشد. علاوه بر این کتاب با کارکرد آموزشی به خصوص برای مداحان به رشته تحریر درآمده است.[۵]
ویژگیهای شاخص[ویرایش | ویرایش مبدأ]
- ارجاع به منابع معروف حدیثی و تاریخی
- پرداختن به جنبههای کمتر بیانشده زیارت
- پرهیز از موضعگیریهای فرقهای و تلاش برای ارائه دیدگاهی مبتنی بر اسناد[۶]
سبک نگارش[ویرایش | ویرایش مبدأ]
در کتاب علاوه بر منابع حدیثی، به کتب فقهی شیعه، متن زیارتنامهها و حتی برخی تفاسیر نیز استناد شده.[۷] کتاب به صورت درسنامهای نگارش یافته و در پایان هر درس بخشی مختص به «خلاصه درس»، «منابع برای مطالعه بیشتر» و «سوالهای جهت خودآزمایی» میباشد. در شروع هر درس مقدمهای برای توجیه مخاطب ارائه شده و در سراسر کتاب از دو لایه دسته بندی، جهت نظمدهی به مباحث استفاده شده است.[۸]
اطلاعات نشر[ویرایش | ویرایش مبدأ]
این کتاب به زبان فارسی توسط داود حسینی تألیف شده و توسط انتشارات مشعر، فعال در حوزه مطالعات حج و زیارت منتشر گردیده است. کتاب در تابستان 1403 در 204صفحه به چاپ رسیده.[۹]
پانویس[ویرایش | ویرایش مبدأ]
منابع[ویرایش | ویرایش مبدأ]
- آداب و اسرار زیارت معصومین علیهم السلام
- وبسایت رسمی نشر مشعر