جان لوئیس بورکهارت
 | |
| مشخصات فردی | |
|---|---|
| نام کامل | جوهان لادویک بورکهارت مشهور به جان لوئیس بورکهارت |
| زادروز | 24 نوامبر 1784م. |
| زادگاه | سوئیس، لوزان |
| مذهب | غیر مسلمان |
| تاریخ درگذشت | 15 اکتبر سال 1815م. |
| محل درگذشت | مصر، قاهره |
| اطلاعات علمی و مذهبی | |
| تالیفات | سفر به نوبیا، سفر به سوریه و سرزمین‌های مقدس، سفر به عربستان، ضرب‌المثل‌های عربی، یادداشتی درباره بدوی‌ها و وهابیت، سفر به عربستان. |
جان لوئیس بورکهارت شرق‌شناس سوئیسی است، که در سال 1814م به مکه و مدینه سفر کرده است. یادداشت‌های سفرش بعد از مرگش در کتابی با عنون سفر در عربستان (Travels in Arabia) به چاپ رسید که حاوی گزارش‌ها و توصیفات جزیی و دقیقی از جغرافیای طبیعی و شهری مکه و مدینه و معرفی اماکن مقدس و آداب و رسوم مردم این شهرها است.
معرفی بورکهارت[ویرایش | ویرایش مبدأ]
جوهان لادویک بورکهارت (Johann Ludwig Burckhardt) مشهور به جان لوئیس بورکهارت (John Burckhardt Lewis) مسافر مکه به سال 1814 میلادی به تاریخ 24 نوامبر 1784م. در شهر لوزان (Laussann) سوییس زاده شد. پس از پایان تحصیلات دانشگاهی در سوییس، در تابستان 1806 به انگلستان رفت و به خدمت سازمان مطالعات افریقا و خاورمیانه درآمد.[۱] برای آمادگی در انجام ماموریت‌های این سازمان به سال 1808 به دانشگاه کمبریج رفت و به آموختن زبان عربی، طب و نجوم پرداخت.[۲]
او نخست به سوریه رفت تا همراه تکمیل زبان عربی با آیین اسلام آشنا شود. او خود را ابراهیم بن عبدالله و از بازماندگان بردگانی معرفی کرد که محمدعلی پاشا به آن‌ها دست یافته بود.[۳]بورکهارت دو سال در سوریه ماند و به سال 1812م. با هدف یافتن سرچشمه رود نیجریه به قاهره رفت. اما آن مناطق را بسیار دشوارگذر یافت و سفر اکتشافی خود را به‌طور موقت کنار نهاد. سپس در لباس بازرگانی سوری از طریق دریای سرخ و از راه جده وارد مکه شد و سه ماه در آن‌جا توقف کرد و سپس به مدینه رفت.
سفر به مکه[ویرایش | ویرایش مبدأ]
بورکهارت در 15 جولای 1813م. وارد جده شد.[۴] تا رسیدن کمک مالی بیشتر از قاهره و کسب آمادگی برای سفر به مکه، حدود 13 ماه در جده اقامت کرد. او در اواخر آگوست 1814م. جده را به سوی مکه ترک گفت. او ابتدا به طائف رفت.[۵] در نهم سپتامبر سال 1814 (مقارن ماه رمضان) به مکه وارد شد[۶] و عمره گزارد و شرحی از آیین عمره و زیارت و طواف کعبه بیان کرد.[۷]
بورکهارت گزارش‌های دقیقی از جغرافیا و سیاست و مردم‌شناسی شهرهای مکه و مدینه ارائه کرده است. او از بافت جمعیت،[۸] آداب و رسوم و اخلاق،[۹] شکل لباس پوشیدن،[۱۰] مشاغل،[۱۱] نوع شهر‌سازی[۱۲] توصیف‌های مبسوطی ارائه کرده است. او همچنین محلات مکه را با دقت و باجزییات شرح داده و موقعیت جغرافیایی کوها و اماکن مهم شهر را تعیین کرده و از منابع آب[۱۳] و شرایط آب و هوا[۱۴] گزارش کرده است. ارائه گزارشی از حکومت مکه و شریف مکه از دیگر گزارش های بورکهارت است.[۱۵]
گزارش از مکان‌های مقدس مکه[ویرایش | ویرایش مبدأ]
نویسنده فصلی جداگانه را به وصف مکان‌های مقدس در مکه اختصاص می‌دهد. وی در روزگار حکومت عثمانی در مکه حضور داشته است. بر اثر حمله وهابی‌ها به مکه، بسیاری از مکان‌های تاریخی این شهر ویران شده بودند و هم‌زمان با حضور وی، دولت عثمانی در حال بازسازی برخی از این مکان‌ها بود.[۱۶]نخستین جایی که وی بدان اشاره می‌کند، محل تولد پیامبر(ص) است.[۱۷]مولد ابوطالب،[۱۸] مقبره حضرت خدیجه[۱۹] از دیگر اماکنی بود که توسط وهابیان تخریب شده بود. بورکهارت مسجدالحرام را در پنجاه صفحه با جزییات توصیف کرده است.[۲۰]وی همچنین موفق به ورود به کعبه شده و داخل آن را توصیف کرده است.[۲۱]
بورکهارت در مدینه[ویرایش | ویرایش مبدأ]
وی پس از سه ماه اقامت در مکه، در 15 ژانویه 1815م. روانه مدینه شد.[۲۲] نویسنده مدینه را از بهترین شهرهای شرق می‌داند و آن را هم‌ردیف حلب قرار می‌دهد و بر آن است که ظاهر شهر از رونق و تمدنی غنی در گذشته خبر می‌دهد.[۲۳]بورکهارت در مدینه از مسجد و روضه پیامبر، مسجد قبا، کوه احد، مسجد قبلتین و قبور بزرگان دین دیدار کرد.[۲۴] در قبرستان مدینه از قبور بزرگانی چون ابراهیم پسر پیامبر، عثمان، حضرت فاطمه دختر پیامبر، خاله و عمه پیامبر، فاطمه بنت اسد مادر حضرت علی، و عباس بن عبدالمطلب یاد می‌کند که بیشترشان توسط وهابیان تخریب شده بودند.[۲۵] او از مرقد امام حسن(ع) نیز یاد می‌کند؛ ولی او را به اشتباه با امام حسین(ع) یکی می‌شمرد و می‌نویسد که سر او در قاهره دفن شده است[۲۶] وی همچنین اطلاعاتی درباره خاندان های عمده شهر مدینه از جمله بنی حسن و بنی حسین[۲۷][۲۸] و حاکم این شهر به دست داده است.[۲۹]
بازگشت از عربستان[ویرایش | ویرایش مبدأ]
بورکهارت در 21 آوریل 1815م. از مدینه به سوی شهر بندر ینبع و از آن‌جا به قاهره حرکت کرد.[۳۰] در ژوئن 1815 میلادی به قاهره بازگشت تا به سفر خود برای کشف رودخانه نیجر ادامه دهد اما بر اثر بیماری در 15 اکتبر همان سال در قاهره درگذشت.
آثار بورکهارت[ویرایش | ویرایش مبدأ]
وی در طول سفر، یادداشت‌ها و نوشته‌های خود را به انگلستان مخابره می‌کرد.[۳۱] وی دست‌نوشته‌های خود را به دانشگاه کمبریج واگذار کرد. پس از مرگش، به سال 1829م. ویلیام اوسِی (William Ousey) از سوی مرکز مطالعات افریقا و خاور میانه در لندن، مجموعه نوشته‌های او از سفر مکه و مدینه را در قالب دو مجلد با عنوان «Travels in Arabia» (سفر به عربستان) به چاپ رساند. این اثر به زبان انگلیسی و مجموعاً در 881 صفحه با مقدمه‌ای از اوسی نگاشته شده است.
فهرست آثار بورکهارت که پس از مرگش با همت انجمن مطالعات افریقا به ترتیب زیر به چاپ رسید:
Travels in Nubia (1819) سفر به نوبه ؛
Travels in Syria and The Holy Lands (1822) سفر به سوریه و سرزمین‌های مقدس؛
Travels in Arabia (1829) سفر به عربستان.
Arabic Proverbs (1830) ضرب‌المثل‌های عربی؛
Notes on the Bedouins and Wahaby (1831) یادداشت هایی درباره بدوی‌ها و وهابیت
پیوند به بیرون[ویرایش | ویرایش مبدأ]
متن کامل کتاب سفر به عربستان به زبان انگلیسی
پانویس[ویرایش | ویرایش مبدأ]
- ↑ Universal Pronouncing Dictionary of Biography and Mythology، Vol 1،P461.
- ↑ The Archaeology Book، P61.
- ↑ سفر به عربستان، ص101.
- ↑ سفر به عربستان، ص1.
- ↑ Travels in Arabia, V1, P101
- ↑ Travels in Arabia, V 1, P170
- ↑ Travels in Arabia, V1, P176
- ↑ Travels in Arabia, V1, P 329
- ↑ Travels in Arabia, V1, P 368
- ↑ Travels in Arabia, V1, P 338
- ↑ Travels in Arabia, V1, P 343
- ↑ Travels in Arabia, V1, P185
- ↑ Travels in Arabia, V1, P198
- ↑ Travels in Arabia, V1, P 444
- ↑ Travels in Arabia, V1, P 405
- ↑ Travels in Arabia, V1, P 314 رده‌ها
- ↑ Travels in Arabia, V1, P 312 رده‌ها
- ↑ Travels in Arabia, V1, P 314 رده‌ها
- ↑ Travels in Arabia, V1, P315 رده‌ها
- ↑ Travels in Arabia, V1, P243 رده‌ها
- ↑ Travels in Arabia, V1, P 325 رده‌ها
- ↑ سفر به عربستان، ص291.
- ↑ سفر به عربستان، ص323.
- ↑ سفر به عربستان، ص362.
- ↑ سفر به عربستان، ص363.
- ↑ سفر به عربستان، ص368.
- ↑ سفر به عربستان، ص370.
- ↑ سفر به عربستان، ص371.
- ↑ سفر به عربستان، ص 393.
- ↑ سفر به عربستان، ص451.
- ↑ Christians at Mecca،P100-101.
منابع[ویرایش | ویرایش مبدأ]
محتوای این مقاله برگرفته شده از: دانشنامه حج و حرمین شریفین مدخل بوركهارت، جان لوئيس.
- ماموریت‌های مشکوک در سرزمین‌های مقدس
- سفر به عربستان: جان لوئیس بورکهارت.
- Christians at Mecca -Augustus Ralli- London- Heinemann- 1909.
- The Archaeology Book- David Down، 2010.
- Travels in Arabia، An Account Of Those Territories In Hedjaz Which The Mohammedans Regard As Sacred، John Lewis Burckhardt، 1829.
- Universal Pronouncing Dictionary of Biography and Mythology- Joseph Thomas - Kessinger Publishing- 2005.