آداب الحرمین: تفاوت میان نسخهها
اضافه کردن الگوی تکمیل مقاله
جز (حذف برچسب ویرایش + اضافه کردن رده تکمیل) |
Hasaninasab (بحث | مشارکتها) (اضافه کردن الگوی تکمیل مقاله) |
||
خط ۴: | خط ۴: | ||
==مفهومشناسی== | ==مفهومشناسی== | ||
آداب جمع ادب و به معنای رسوم و روشهای پسندیده<ref>لغت نامه، ج۱، ص۴۳؛ فرهنگ فارسی، ج۱، ص۱۶، «ادب».</ref> و در اصطلاح به مفهوم انجام دادن برخی کارهای [[مستحب]] و پرهیز از انجام پارهای کارهای [[مکروه]] است؛ هر چند برخی چون [[شافعی]] هر کار مطلوب، خواه واجب و خواه مستحب، را از آداب دانستهاند.<ref>البحر الرائق، ج۱، ص۵۶؛ القاموس الفقهی، ص۱۷؛ معجم الفاظ الفقه الجعفری، ص۲۲.</ref> | آداب جمع ادب و به معنای رسوم و روشهای پسندیده<ref>لغت نامه، ج۱، ص۴۳؛ فرهنگ فارسی، ج۱، ص۱۶، «ادب».</ref> و در اصطلاح به مفهوم انجام دادن برخی کارهای [[مستحب]] و پرهیز از انجام پارهای کارهای [[مکروه]] است؛ هر چند برخی چون [[شافعی]] هر کار مطلوب، خواه [[واجب]] و خواه مستحب، را از آداب دانستهاند.<ref>البحر الرائق، ج۱، ص۵۶؛ القاموس الفقهی، ص۱۷؛ معجم الفاظ الفقه الجعفری، ص۲۲.</ref> | ||
واژه [[حرمین]] تثنیه حرم به معنای محیط پیرامون مکانهای مقدس است<ref>العین، ج۳، ص۲۲۱؛ لغت نامه، ج۶، ص۷۷۸۷؛ فرهنگ فارسی، ج۱، ص۵۲۱، «حرم».</ref> که به طور خاص به حرم مکی و مدنی گفته میشود<ref>جمهرة اللغه، ج۱، ص۵۲۱؛ لغت نامه، ج۶، ص۷۷۹۲، «حرم».</ref> و هرگاه مطلق بهکار رود، به معنای حرم مکی است.<ref>جواهر الکلام، ج۵، ص۶۰؛ معجم لغة الفقهاء، ص۱۷۸.</ref> بر پایه روایات، حدود حرم به فرمان خداوند متعالی و از طریق جبرئیل برای | واژه [[حرمین]] تثنیه حرم به معنای محیط پیرامون مکانهای مقدس است<ref>العین، ج۳، ص۲۲۱؛ لغت نامه، ج۶، ص۷۷۸۷؛ فرهنگ فارسی، ج۱، ص۵۲۱، «حرم».</ref> که به طور خاص به حرم [[حرم مکی|مکی]] و [[حرم مدنی|مدنی]] گفته میشود<ref>جمهرة اللغه، ج۱، ص۵۲۱؛ لغت نامه، ج۶، ص۷۷۹۲، «حرم».</ref> و هرگاه مطلق بهکار رود، به معنای حرم مکی است.<ref>جواهر الکلام، ج۵، ص۶۰؛ معجم لغة الفقهاء، ص۱۷۸.</ref> بر پایه روایات، حدود حرم به فرمان [[خداوند|خداوند متعالی]] و از طریق [[جبرئیل]] برای [[حضرت ابراهیم(ع)|ابراهیم(ع)]] مشخص شده<ref>المجموع، ج۷، ص۴۶۲؛ سبل الهدی، ج۱، ص۲۰۱.</ref> و ایشان نشانههایی را برای شناسایی آن نهاده است.<ref>مستدرک الوسائل، ج۹، ص۳۶۷؛ جامع احادیث الشیعه، ج۱۰، ص۱۱۱.</ref> با این حال، مصادیق حدود حرم در روایات و اقوال [[فقیه|فقها]] دچار اختلاف و معمولاً به طور تقریبی معین شده است.<ref>الحج و العمرة فی الکتاب والسنه، ص۵۱-۵۵.</ref> | ||
مدینه نیز مانند | [[مدینه]] نیز مانند [[مکه]]، حرمی معین دارد که شامل [[مسجد نبوی]] و مناطق پیرامون آن میشود و احکام آن در مواردی با حرم مکه تفاوت دارد.<ref>تذکرة الفقهاء، ج۷، ص۳۸۰؛ جامع المقاصد، ج۳، ص۲۷۷.</ref> | ||
آداب الحرمین به مجموعهای از کارها و پرهیزهای ناواجب گفته میشود که زائر برای پاسداشت حرمت این دو مکان به جا میآورد<ref>نک: الموسوعة الفقهیة المیسره، ج۱، ص۸۵.</ref> و در منابع روایی و فقهی از آنها به مستحبات تعبیر شده است.<ref>الکافی، ج۴، ص۴۰۱؛ وسائل الشیعه، ج۹، ص۳۱۴-۳۳۲؛ مستند الشیعه، ج۱۳، ص۳۴۲.</ref> هر یک از اعمال | آداب الحرمین به مجموعهای از کارها و پرهیزهای ناواجب گفته میشود که زائر برای پاسداشت حرمت این دو مکان به جا میآورد<ref>نک: الموسوعة الفقهیة المیسره، ج۱، ص۸۵.</ref> و در منابع روایی و فقهی از آنها به مستحبات تعبیر شده است.<ref>الکافی، ج۴، ص۴۰۱؛ وسائل الشیعه، ج۹، ص۳۱۴-۳۳۲؛ مستند الشیعه، ج۱۳، ص۳۴۲.</ref> هر یک از [[اعمال حج]]، خود، آدابی دارد که به تفصیل در مدخل مرتبط خواهد آمد؛ اما اینجا به همه آداب حج و حرمین نگرشی جامع داریم. این آداب به دو دسته مشترک و اختصاصی تقسیم میشوند. | ||
== آداب مشترک == | == آداب مشترک == | ||
خط ۸۵: | خط ۸۵: | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
* '''منبع اصلی: دانشنامه حج، [http://phz.hajj.ir/422/9564 مدخل آداب الحرمین]؛ نویسنده محمود گودرزی''' | |||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
* '''اتحاف الزائر''': ابن عساکر (م.۶۸۶ق.)، به کوشش شکری، | * '''اتحاف الزائر''': ابن عساکر (م.۶۸۶ق.)، به کوشش شکری، بیروت، دار الارقم | ||
* '''الاحتجاج''': ابومنصور الطبرسی (م.۵۲۰ق.)، به کوشش سید محمد | * '''الاحتجاج''': ابومنصور الطبرسی (م.۵۲۰ق.)، به کوشش سید محمد باقر، دار النعمان، ۱۳۸۶ق | ||
* '''احیاء علوم الدین''': الغزالی (م.۵۰۵ق.)، | * '''احیاء علوم الدین''': الغزالی (م.۵۰۵ق.)، بیروت، دار الکتب العربی | ||
* '''اعمال الحرمین''': علی بن منصور | * '''اعمال الحرمین''': علی بن منصور المرهون، دار الهدی، ۱۴۲۲ق | ||
* '''الاقتصاد الهادی''': الطوسی (م.۴۶۰ق.)، به کوشش حسن سعید، تهران، مکتبة جامع چهل ستون، ۱۴۰۰ق | * '''الاقتصاد الهادی''': الطوسی (م.۴۶۰ق.)، به کوشش حسن سعید، تهران، مکتبة جامع چهل ستون، ۱۴۰۰ق | ||
* '''بحار الانوار''': المجلسی (م.۱۱۱۰ق.)، | * '''بحار الانوار''': المجلسی (م.۱۱۱۰ق.)، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ۱۴۰۳ق | ||
* '''البحر الرائق''': ابونجیم المصری (م.۹۷۰ق.)، به کوشش زکریا عمیرات، | * '''البحر الرائق''': ابونجیم المصری (م.۹۷۰ق.)، به کوشش زکریا عمیرات، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۱۸ق | ||
* '''بحرالعلوم''': السمرقندی (م.۳۷۵ق.)، به کوشش محمود مطرجی، | * '''بحرالعلوم''': السمرقندی (م.۳۷۵ق.)، به کوشش محمود مطرجی، بیروت، دار الفکر | ||
* '''تاریخ المدینة المنوره''': ابن شبّة النمیری (م.۲۶۲ق.)، به کوشش شلتوت، | * '''تاریخ المدینة المنوره''': ابن شبّة النمیری (م.۲۶۲ق.)، به کوشش شلتوت، قم، دار الفکر، ۱۴۱۰ق | ||
* '''تحریر الاحکام الشرعیه''': العلامة الحلی (م.۷۲۶ق.)، به کوشش بهادری، قم، مؤسسة الامام الصادق۷، ۱۴۲۰ق | * '''تحریر الاحکام الشرعیه''': العلامة الحلی (م.۷۲۶ق.)، به کوشش بهادری، قم، مؤسسة الامام الصادق۷، ۱۴۲۰ق | ||
* '''تذکرة الفقهاء''': العلامة الحلی (م.۷۲۶ق.)، آل البیت:، قم، ۱۴۱۴ق | * '''تذکرة الفقهاء''': العلامة الحلی (م.۷۲۶ق.)، آل البیت:، قم، ۱۴۱۴ق | ||
* '''تهذیب الاحکام''': الطوسی (م.۴۶۰ق.)، به کوشش موسوی و آخوندی، | * '''تهذیب الاحکام''': الطوسی (م.۴۶۰ق.)، به کوشش موسوی و آخوندی، تهران، دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۶۵ش | ||
* '''الثمر الدانی''': الآبی الازهری (م.۱۳۳۰ق.)، بیروت، المکتبة الثقافیه | * '''الثمر الدانی''': الآبی الازهری (م.۱۳۳۰ق.)، بیروت، المکتبة الثقافیه | ||
* '''جامع احادیث الشیعه''': اسماعیل معزی ملایری، قم، المطبعة العلمیه، ۱۳۹۹ق | * '''جامع احادیث الشیعه''': اسماعیل معزی ملایری، قم، المطبعة العلمیه، ۱۳۹۹ق | ||
* '''جامع السعادات''': محمد مهدی النراقی (م.۱۲۰۹ق.)، به کوشش کلانتر، | * '''جامع السعادات''': محمد مهدی النراقی (م.۱۲۰۹ق.)، به کوشش کلانتر، نجف، دار النعمان | ||
* '''جامع المقاصد''': الکرکی (م.۹۴۰ق.)، آل البیت:، قم، ۱۴۱۱ق | * '''جامع المقاصد''': الکرکی (م.۹۴۰ق.)، آل البیت:، قم، ۱۴۱۱ق | ||
* '''جامع عباسی''': العاملی البهائی (م.۱۰۳۱ق.)، تهران، مؤسسه فراهانی | * '''جامع عباسی''': العاملی البهائی (م.۱۰۳۱ق.)، تهران، مؤسسه فراهانی | ||
* '''الجامع للشرایع''': یحیی بن سعید الحلی (م.۶۹۰ق.)، به کوشش گروهی از فضلاء، قم، سید الشهداء، ۱۴۰۵ق | * '''الجامع للشرایع''': یحیی بن سعید الحلی (م.۶۹۰ق.)، به کوشش گروهی از فضلاء، قم، سید الشهداء، ۱۴۰۵ق | ||
* '''جمهرة اللغه''': ابن درید (م.۳۲۱ق.)، به کوشش رمزی بعلبکی، | * '''جمهرة اللغه''': ابن درید (م.۳۲۱ق.)، به کوشش رمزی بعلبکی، بیروت، دار العلم للملایین، ۱۹۸۷م | ||
* '''جواهر الکلام''': النجفی (م.۱۲۶۶ق.)، به کوشش قوچانی و دیگران، | * '''جواهر الکلام''': النجفی (م.۱۲۶۶ق.)، به کوشش قوچانی و دیگران، بیروت، دار احیاء التراث العربی | ||
* '''الحج و العمرة فی الکتاب و السنه''': ری شهری، | * '''الحج و العمرة فی الکتاب و السنه''': ری شهری، قم، دار الحدیث، ۱۳۷۶ش | ||
* '''الحدائق الناضره''': یوسف البحرانی (م.۱۱۸۶ق.)، به کوشش آخوندی، قم، نشر اسلامی، ۱۳۶۳ش | * '''الحدائق الناضره''': یوسف البحرانی (م.۱۱۸۶ق.)، به کوشش آخوندی، قم، نشر اسلامی، ۱۳۶۳ش | ||
* '''الخرائج والجرائح''': الراوندی (م.۵۷۳ق.)، قم، مؤسسة الامام المهدی[ | * '''الخرائج والجرائح''': الراوندی (م.۵۷۳ق.)، قم، مؤسسة الامام المهدی[ | ||
* '''الدروس الشرعیه''': الشهید الاول (م.۷۸۶ق.)، قم، نشر اسلامی، ۱۴۱۲ق | * '''الدروس الشرعیه''': الشهید الاول (م.۷۸۶ق.)، قم، نشر اسلامی، ۱۴۱۲ق | ||
* '''الرسائل العشر''': الطوسی (م.۴۶۰ق.)، قم، النشر الاسلامی | * '''الرسائل العشر''': الطوسی (م.۴۶۰ق.)، قم، النشر الاسلامی | ||
* '''سبل الهدی''': محمد بن یوسف الصالحی (م.۹۴۲ق.)، به کوشش عادل احمد و علی محمد، | * '''سبل الهدی''': محمد بن یوسف الصالحی (م.۹۴۲ق.)، به کوشش عادل احمد و علی محمد، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۱۴ق | ||
* '''صهبای حج''': جوادی آملی، قم، اسراء، ۱۳۷۷ش | * '''صهبای حج''': جوادی آملی، قم، اسراء، ۱۳۷۷ش | ||
* '''العین''': خلیل (م.۱۷۵ق.)، به کوشش المخزومی و | * '''العین''': خلیل (م.۱۷۵ق.)، به کوشش المخزومی و السامرائی، دار الهجره، ۱۴۰۹ق. | ||
* '''غنائم الایام''': میرزا ابوالقاسم القمی (م.۱۲۲۱ق.)، به کوشش تبریزیان، مکتب الاعلام الاسلامی، ۱۴۱۷ق | * '''غنائم الایام''': میرزا ابوالقاسم القمی (م.۱۲۲۱ق.)، به کوشش تبریزیان، مکتب الاعلام الاسلامی، ۱۴۱۷ق | ||
* '''فرهنگ فارسی''': معین (م.۱۳۵۰ش.)، تهران، امیرکبیر، ۱۳۷۵ش | * '''فرهنگ فارسی''': معین (م.۱۳۵۰ش.)، تهران، امیرکبیر، ۱۳۷۵ش | ||
* '''فقه السنه''': سید سابق، | * '''فقه السنه''': سید سابق، بیروت، دار الکتاب العربی | ||
* '''القاموس الفقهی لغةً و اصطلاحاً''': سعدی ابوجیب، | * '''القاموس الفقهی لغةً و اصطلاحاً''': سعدی ابوجیب، دمشق، دار الفکر، ۱۴۱۹ق | ||
* '''الکافی''': الکلینی (م.۳۲۹ق.)، به کوشش غفاری، | * '''الکافی''': الکلینی (م.۳۲۹ق.)، به کوشش غفاری، تهران، دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۷۵ش | ||
* '''کامل الزیارات''': ابن قولویه القمی (م.۳۶۸ق.)، به کوشش القیومی، قم، نشر الفقاهه، ۱۴۱۷ق | * '''کامل الزیارات''': ابن قولویه القمی (م.۳۶۸ق.)، به کوشش القیومی، قم، نشر الفقاهه، ۱۴۱۷ق | ||
* '''الکشاف''': الزمخشری (م.۵۳۸ق.)، مصطفی البابی، ۱۳۸۵ق | * '''الکشاف''': الزمخشری (م.۵۳۸ق.)، مصطفی البابی، ۱۳۸۵ق | ||
خط ۱۲۴: | خط ۱۲۵: | ||
* '''لغت نامه''': دهخدا (م.۱۳۳۴ش.) و دیگران، تهران، مؤسسه لغتنامه و دانشگاه تهران، ۱۳۷۳ش | * '''لغت نامه''': دهخدا (م.۱۳۳۴ش.) و دیگران، تهران، مؤسسه لغتنامه و دانشگاه تهران، ۱۳۷۳ش | ||
* '''المبسوط فی فقه الامامیه''': الطوسی (م.۴۶۰ق.)، به کوشش بهبودی، تهران، المکتبة المرتضویه | * '''المبسوط فی فقه الامامیه''': الطوسی (م.۴۶۰ق.)، به کوشش بهبودی، تهران، المکتبة المرتضویه | ||
* '''المبسوط''': السرخسی (م.۴۸۳ق.)، | * '''المبسوط''': السرخسی (م.۴۸۳ق.)، بیروت، دار المعرفه، ۱۴۰۶ق | ||
* '''المجموع شرح المهذب''': النووی (م.۶۷۶ق.) | * '''المجموع شرح المهذب''': النووی (م.۶۷۶ق.)، دار الفکر | ||
* '''المرشد الی الکتاب المقدس''': | * '''المرشد الی الکتاب المقدس''': بیروت، دار الکتاب المقدس ـ مجلس کنائس الشرق الاوسط، ۲۰۰۰م | ||
* '''المزار الکبیر''': محمد بن المشهدی (م.۶۱۰ق.)، به کوشش القیومی، قم، النشر الاسلامی، ۱۴۱۹ق | * '''المزار الکبیر''': محمد بن المشهدی (م.۶۱۰ق.)، به کوشش القیومی، قم، النشر الاسلامی، ۱۴۱۹ق | ||
* '''مستدرک الوسائل''': النوری (م.۱۳۲۰ق.)، بیروت، آل البیت:، ۱۴۰۸ق | * '''مستدرک الوسائل''': النوری (م.۱۳۲۰ق.)، بیروت، آل البیت:، ۱۴۰۸ق | ||
خط ۱۳۳: | خط ۱۳۴: | ||
* '''المعتمد فی شرح المناسک''': محاضرات الخوئی (م.۱۴۱۳ق.)، الخلخالی، قم، مدرسة دارالعلم، ۱۴۱۰ق | * '''المعتمد فی شرح المناسک''': محاضرات الخوئی (م.۱۴۱۳ق.)، الخلخالی، قم، مدرسة دارالعلم، ۱۴۱۰ق | ||
* '''معجم الفاظ الفقه الجعفری''': احمد فتحالله، الدمام، ۱۴۱۵ق | * '''معجم الفاظ الفقه الجعفری''': احمد فتحالله، الدمام، ۱۴۱۵ق | ||
* '''معجم لغة الفقهاء''': محمد قلعجی، | * '''معجم لغة الفقهاء''': محمد قلعجی، بیروت، دار النفائس، ۱۴۰۸ق | ||
* '''مغنی المحتاج''': محمد الشربینی (م.۹۷۷ق.)، | * '''مغنی المحتاج''': محمد الشربینی (م.۹۷۷ق.)، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ۱۳۷۷ق | ||
* '''المقنع''': الصدوق (م.۳۸۱ق.)، قم، مؤسسة الامام الهادی۷، ۱۴۱۵ق | * '''المقنع''': الصدوق (م.۳۸۱ق.)، قم، مؤسسة الامام الهادی۷، ۱۴۱۵ق | ||
* '''المقنعه''': المفید (م.۴۱۳ق.)، قم، نشر اسلامی، ۱۴۱۰ق | * '''المقنعه''': المفید (م.۴۱۳ق.)، قم، نشر اسلامی، ۱۴۱۰ق | ||
* '''من لا یحضره الفقیه''': الصدوق (م.۳۸۱ق.)، به کوشش غفاری، قم، نشر اسلامی، ۱۴۰۴ق | * '''من لا یحضره الفقیه''': الصدوق (م.۳۸۱ق.)، به کوشش غفاری، قم، نشر اسلامی، ۱۴۰۴ق | ||
* '''مناسک الحج''': السید محمدرضا الگلپایگانی (م.۱۴۱۴ق.)، | * '''مناسک الحج''': السید محمدرضا الگلپایگانی (م.۱۴۱۴ق.)، قم، دار القرآن الکریم، ۱۴۱۳ق | ||
* '''الموسوعة الفقهیة المیسره''': محمد علی الانصاری، قم، مجمع الفکر الاسلامی، ۱۴۱۵ق | * '''الموسوعة الفقهیة المیسره''': محمد علی الانصاری، قم، مجمع الفکر الاسلامی، ۱۴۱۵ق | ||
* '''المهذب''': القاضی ابن البراج (م.۴۸۱ق.)، به کوشش مؤسسة سیدالشهداء۷، قم، نشر اسلامی، ۱۴۰۶ق | * '''المهذب''': القاضی ابن البراج (م.۴۸۱ق.)، به کوشش مؤسسة سیدالشهداء۷، قم، نشر اسلامی، ۱۴۰۶ق | ||
* '''نزهة الناظر''': یحیی بن سعید حلی (م.۶۸۹ق.)، به کوشش حسینی و واعظی، نجف، مطبعة الآداب، ۱۳۸۶ق | * '''نزهة الناظر''': یحیی بن سعید حلی (م.۶۸۹ق.)، به کوشش حسینی و واعظی، نجف، مطبعة الآداب، ۱۳۸۶ق | ||
* '''النهایه''': الطوسی (م.۴۶۰ق.)، به کوشش آغا بزرگ تهرانی، | * '''النهایه''': الطوسی (م.۴۶۰ق.)، به کوشش آغا بزرگ تهرانی، بیروت، دار الکتاب العربی، ۱۴۰۰ق | ||
* '''نیل الاوطار''': الشوکانی (م.۱۲۵۵ق.)، | * '''نیل الاوطار''': الشوکانی (م.۱۲۵۵ق.)، بیروت، دار الجیل، ۱۹۷۳م | ||
* '''وسائل الشیعه''': الحر العاملی (م.۱۱۰۴ق.)، به کوشش ربانی شیرازی، | * '''وسائل الشیعه''': الحر العاملی (م.۱۱۰۴ق.)، به کوشش ربانی شیرازی، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ۱۴۰۳ق | ||
* '''الوسیلة الی نیل الفضیله''': ابن حمزه (م.۵۶۰ق.)، به کوشش محمد الحسون، قم، مکتبة النجفی، ۱۴۰۸ق | * '''الوسیلة الی نیل الفضیله''': ابن حمزه (م.۵۶۰ق.)، به کوشش محمد الحسون، قم، مکتبة النجفی، ۱۴۰۸ق | ||
* '''الهدایه''': الصدوق (م.۳۸۱ق.)، قم، مؤسسة الامام الهادی۷، ۱۴۱۸ق. | * '''الهدایه''': الصدوق (م.۳۸۱ق.)، قم، مؤسسة الامام الهادی۷، ۱۴۱۸ق. | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
<onlyinclude>{{تکمیل مقاله | |||
| شناسه = شد | |||
| جعبه اطلاعات = | |||
| عنوانبندی = شد | |||
| ویرایش = شد | |||
| لینکدهی = شد | |||
| عکس = | |||
| جعبه نقل قول = | |||
| پیوند به بیرون = | |||
| مطالعه بیشتر = | |||
| پانویس و منابع = شد | |||
| ناوبری = | |||
| رده = شد | |||
| تغییر مسیر = شد | |||
}}<onlyinclude> | |||
[[رده:مکه]] | [[رده:مکه]] | ||
[[رده:مدینه]] | [[رده:مدینه]] | ||
[[رده:مستحبات حج]] | [[رده:مستحبات حج]] | ||
[[رده:اعمال حج]] | |||
[[رده:مقالههای تکمیلشده]] | [[رده:مقالههای تکمیلشده]] |