الانباء المبینة فی فضل المدینه: تفاوت میان نسخه‌ها

الانباء المبینة فی فضل المدینه کتابی گم‌شده در تاریخ محلی و [[فضیلت‌های مدینه]]، نوشته [[قاسم ابن عساکر شافعی]] (درگذشت600ق.) از این کتاب نسخه‌ای در دست نیست و از نام آن برمی‌آید که اثری در فضیلت مدینه بوده است. اما [[سخاوی]] نام آن را در میان فهرست آثار تاریخ محلی مدینه آورده است.<ref>نک: الاعلان بالتوبیخ، ص274.</ref> شماری از منابع، نام این کتاب را به شکل فضائل المدینه ضبط کرده‌اند.<ref>کشف الظنون، ج2، ص1278؛ هدیة العارفین، ج1، ص828.</ref>

ابومحمد قاسم بن علی ابن عساکر، ‌ فرزند [[ابن عساکر]] نویسنده [[تاریخ مدینة دمشق]]، به سال 527ق. در [[دمشق]] زاده شد.<ref>تاریخ الاسلام، ج42، ص471؛ شذرات الذهب، ج6، ص564.</ref> علم‌آموزی را در کودکی نزد پدر آغاز کرد و از پدر و مشایخ او حدیث شنید. بعدها به شهرهای گوناگون، از جمله [[مکه]] و [[مدینه]]، سفر کرد و از محضر دانشوران بسیار کسب دانش کرد.<ref>تاریخ الاسلام، ج42، ص471-473.</ref> در‌ نگارش کتاب تاریخ دمشق، با پدر همکاری داشت و پس از او رئیس ‌دارالحدیث النوریه دمشق شد. در کتب رجال، به زهد و تقوای او اشاره کرده‌ و آورده‌اند که در حفظ موقوفات دارالحدیث، اهتمام بسیار داشت و حتی از غذای آن نمی‌خورد و از آب آن وضو نمی‌ساخت.<ref>تاریخ الاسلام، ج42، ص473؛ طبقات الشافعیه، ‌ ج2، ص96.</ref> از آثار او می‌توان به الجامع المستقصی فی فضائل المسجد الاقصی وکتاب فضائل الجهاد اشاره کرد.<ref>هدیة العارفین، ج1، ص828.</ref>

[[سخاوی]] (درگذشت 902ق.) در اعلان بالتوبیخ نام کتاب را آورده؛ اما تصریح نکرده که آن را دیده است. وی در کتاب دیگر خود التحفة اللطیفه از تدریس این اثر در مکه تا سال‌های نیمه دوم سده هشتم ق. خبر داده است.<ref>التحفة اللطیفه، ج2، ص404.</ref> با این حال، جز [[ابن نجار]] (درگذشت 643ق.) نویسنده کتاب [[الدرة الثمینة فی اخبار المدینه‌]] که شاگرد بی‌واسطه قاسم بن عساکر است، هیچ‌یک از منابع تاریخ و فضائل مدینه به این کتاب استناد نکرده‌اند.

بخشی از کتاب که در الدرة الثمینه حفظ شده، شامل حدیث‌های پیامبر است، با این موضوعات: دعای پیامبر در حق مردم مدینه،<ref>الدرة الثمینه، ص122.</ref> خبر دفن‌ [[حضرت هارون|هارون پیامبر]] در [[احد|اُحد]]،<ref>الدرة الثمینه، ص185.</ref> [[حدود حرم مدینه]]،<ref>الدرة الثمینه، ص152-153.</ref> فضیلت علم‌آموزی در [[مسجد مدینه]]،<ref>الدرة الثمینه، ص239-240.</ref> و فضیلت [[بقیع]].<ref>الدرة الثمینه، ص447-448.</ref> قاسم بن عساکر این حدیث‌ها را از [[عبدالرحمن بن ابی حسن دارانی]]<ref>الدرة الثمینه، ص138-185؛ الدرة الثمینه، ص239؛ الدرة الثمینه، ص446.</ref> (درگذشت 558ق.)، [[یحیی بن علی قرشی]]<ref>الدرة الثمینه، ص120.</ref> (درگذشت 534ق.)، [[ابوالقاسم سوسی]]<ref>الدرة الثمینه، ص447.</ref> (درگذشت 548ق.)، و [[محمد بن ابراهیم بن محمد|محمد]] بن [[ ابراهیم بن محمد بن سعدویه|ابراهیم]] بن [[محمد بن سعدویه]]<ref>الدرة الثمینه، ص152.</ref> (درگذشت 550ق.) که همه از مشایخ مشترک او و پدرش و از دانشوران شام بوده‌اند،<ref>تاریخ الاسلام، ج38، ص251؛ تاریخ الاسلام، ج37، ص340؛ تاریخ الاسلام، ج36، ص363.</ref> ‌گزارش کرده است.