|
|
| خط ۱۰: |
خط ۱۰: |
|
| |
|
| ==مراحل افاضه== | | ==مراحل افاضه== |
| حرکت حج‌گزاران از مکه برای ادای مناسک منا و عرفات شامل چهار مرحله است که همگی از مصادیق افاضه به شمار می‌روند. بر این اساس، چهار مرحله افاضه وجود دارد: | | حرکت حج‌گزاران از مکه برای ادای مناسک منا و عرفات شامل چهار مرحله است که همگی از مصادیق افاضه به شمار می‌روند. بر این اساس، چهار مرحله افاضه وجود دارد: |
| | |
| ===افاضه از مکه به منا و سپس به عرفات===
| |
| از آن‌جا که به اجماع فقیهان، [[بیتوته شب عرفه]] در منا مستحب است،<ref>السرائر، ج1، ص521؛ المغنی، ج3، ص423؛ الفقه علی المذاهب الخمسه، ج1، ص377.</ref> فقیهان امامی و [[اهل‌سنت]] بیرون آمدن [[حج‌گزار]] از مکه به سوی منا را در [[روز ترویه]]* (هشتم [[ذی‌حجه]]) مستحب دانسته‌اند.<ref>السرائر، ج1، ص521؛ المغنی، ج3، ص423؛ الفقه علی المذاهب الخمسه، ج1، ص377.</ref> البته درباره هنگام حرکت از مکه، اختلاف است. به باور مشهور امامیان، میان [[امیر الحاج]] و دیگر حج‌گزاران تفاوت است؛ زیرا حرکت امیر الحاج باید به گونه‌ای باشد که نماز ظهر و عصر روز ترویه را در منا بخواند. اما دیگر حاجیان مستحب است پس از ادای نماز ظهر و عصر در مکه، روانه منا شوند.<ref>المبسوط، طوسی، ج1، ص365؛ تذکرة الفقهاء، ج8، ص163.</ref> پشتوانه این نظر، چندین روایت<ref>الکافی، ج4، ص454؛ التهذیب، ج5، ص167-170.</ref> است. در برابر، فقیهان [[حنفی]]،<ref>المبسوط، سرخسی، ج4، ص52.</ref> [[مالکی]]،<ref>الشرح الکبیر، ج2، ص43؛ مواهب الجلیل، ج4، ص17.</ref> [[شافعی]]<ref>المجموع، ج8، ص83.</ref> و [[حنبلی]]<ref>المغنی، ج3، ص423.</ref> بدون فرق نهادن میان امیر الحاج و دیگران بر این باورند که مستحب است حرکت حاجیان از مکه در زمانی باشد که بتوانند نماز ظهر را در ابتدای وقت در منا بخوانند. نظر‌اندکی از امامیان نیز همین است.<ref>جمل العلم و العمل، ص109.</ref> البته شماری از شافعیان هنگام حرکت به منا را پس از ظهر دانسته‌اند.<ref>اسنی المطالب، ج1، ص466؛ المجموع، ج8، ص83.</ref>
| |
| به باور فقیهان امامی و اهل سنت، بیرون آمدن از مکه به سوی منا پیش از هنگام مقرر مکروه است،<ref>مستند الشیعه، ج12، ص204؛ جواهر الکلام، ج19، ص10؛ نیل الاوطار، ج5، ص132.</ref> هر چند فقیهان امامی کسانی چون پیران و بیماران را از این حکم استثنا کرده‌اند.<ref>السرائر، ج1، ص586؛ تحریر الاحکام، ج1، ص603.</ref> همچنین بر پایه [[فقه شافعی]]، چنانچه روز هشتم ذی‌حجه با جمعه هم‌زمان باشد، باید حج‌گزار پیش از طلوع فجر، روانه منا شود؛ زیرا سفر کردن پس از طلوع فجر و پیش از زوال، برای کسی که نماز جمعه بر او واجب است ولی امکان اقامه آن را در منا ندارد، حرام به شمار می‌رود.<ref>مغنی المحتاج، ج1، ص495-496.</ref>
| |
| در [[روز عرفه]]، حج‌گزاران باید به عرفات کوچ کنند. به باور مشهور امامیان، هنگام افاضه از منا به عرفات پس از طلوع فجر [[روز نهم ذی‌حجه]] برای همگان و پس از طلوع آفتاب برای امیر الحاج است<ref>الاقتصاد، ص306؛ السرائر، ج1، ص585؛ تحریر الاحکام، ج1، ص603.</ref> و بیرون آمدن از منا پیش از طلوع فجر کراهت دارد<ref>مدارک الاحکام، ج7، ص391؛ تحریر الاحکام، ج1، ص603.</ref> ؛ چنان‌که عبور از [[وادی محسر]]* پیش از طلوع مکروه شمرده شده است.<ref>السرائر، ج1، ص585؛ کشف الرموز، ج1، ص360؛ مختلف الشیعه، ج4، ص233.</ref> از نظر فقیهان اهل سنت هم بهترین هنگام حرکت از منا به سوی عرفات، پس از طلوع آفتاب روز عرفه است.<ref>المغنی، ج3، ص424؛ الشرح الکبیر، ج2، ص43؛ الدر المختار، ج2، ص503.</ref>
| |
| فقیهان امامی و اهل سنت برای افاضه از مکه به منا و از آن‌جا به عرفات، آدابی برشمرده‌اند: ا. [[تلبیه]].<ref>السرائر، ج1، ص584-585؛ البحر الرائق، ج2، ص588؛ نیل الاوطار، ج5، ص135.</ref> ب. خواندن دعای ویژه.<ref>من لا یحضره الفقیه، ج2، ص537-540؛ النهایه، طوسی، ص250.</ref> ج. خواندن [[سوره قدر]].<ref>المهذب، ج1، ص246؛ غنیة النزوع، ص180.</ref> د. [[تهلیل]] (گفتن لا اله الا الله).<ref>مناسک حج، ص133.</ref> ه. داشتن آرامش و وقار.<ref>المقنعه، ص415؛ الجامع للشرائع، ص206؛ المجموع، ج8، ص143.</ref>
| |
|
| |
|
| ===افاضه از عرفات به مشعرالحرام=== | | ===افاضه از عرفات به مشعرالحرام=== |
