پرش به محتوا

مزار فاطمه بنت اسد: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۸۹ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۳ فوریهٔ ۲۰۲۲
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
[[فاطمه بنت اسد]] از [[بنی هاشم]]، مادر [[امام علی(ع)]] بود که به همراه [[ابوطالب]] سرپرستی [[پیامبراسلام|پیامبر]] را عهده‌دار شده بود. فاطمه بنت اسد سال چهارم هجری از دنیا رفت. [[پیامبراسلام|پیامبر]] [[و امام علی(ع)]] او را در [[بقیع]] به خاک سپردند.
مزار فاطمه بنت اسد، مکان دفن وی در بقیع است. فاطمه بنت اسد مادر امام علی(ع) بود که به همراه [[ابوطالب]] سرپرستی [[پیامبراسلام|پیامبر]] را در کودکی بر عهده گرفته بود. فاطمه بنت اسد سال چهارم هجری از دنیا رفت. [[پیامبراسلام|پیامبر]] [[و امام علی(ع)]] او را در [[بقیع]] به خاک سپردند.


لیکن در منابع برای مدفن [[فاطمه بنت اسد]] دو مکان ذکر شده، ابتدای [[بقیع]] و داخل در آن، انتها و خارج از [[بقیع]].
درباره مکان دفن فاطمه بنت اسد،‌ اختلاف نظرهایی در منابع وجود دارد. برخی مکان دفن او را ابتدای [[بقیع]] و داخل در آن و برخی انتها و خارج از [[بقیع]] دانسته اند. گزارش‌های تاریخی تا قرن سوم محل قبر او را ابتدای بقیع دانسته اند. از نیمه دوم قرن ششم قبه‌ای در انتهای [[بقیع]] مزار [[فاطمه بنت اسد]] معرفی شده است.
 
بر این اساس منابعی که گذاره های تاریخی تا قرن سوم را روایت می کنند ابتدای [[بقیع]] را صحیح دانسته و از نیمه دوم قرن ششم قبه‌ای در انتهای [[بقیع]] مزار [[فاطمه بنت اسد]] معرفی شده است.


==فاطمه بنت اسد==
==فاطمه بنت اسد==


فاطمه دختر اسد بن هاشم بن عبدمناف و همسر [[ابوطالب]] بود. وی مادر [[طالب]]، [[عقیل]]،[[جعفر بن ابی طالب|جعفر]]، [[امام علی(ع)]] و [[ام‌هانی‌]] ست. هنگام تولد [[امام علی(ع)]] [[بیت‌الله|کعبه]] شکافته شد و [[فاطمه بنت اسد|فاطمه]] فرزندش را در [[بیت‌الله|خانه خدا]] به‌دنیا آورد. او و [[ابوطالب]] سرپرستی [[پیامبراسلام|پیامبر]] را برعهده داشتند.
فاطمه دختر اسد بن هاشم بن عبدمناف و همسر [[ابوطالب]] بود. وی مادر طالب، [[عقیل]]، [[جعفر بن ابی طالب|جعفر]]، [[امام علی(ع)]] و [[ام هانی|ام‌هانی‌]] ست. هنگام تولد [[امام علی(ع)]] [[بیت‌الله|کعبه]] شکافته شد و [[فاطمه بنت اسد|فاطمه]] فرزندش را در خانه خدا به‌دنیا آورد. او و ابوطالب سرپرستی [[پیامبراسلام|پیامبر]] را در کودکی و پس از وفات [[عبدالمطلب]] برعهده داشتند.


[[فاطمه بنت اسد]] نخستین زنی است که پیاده از [[مکه]] به [[مدینه]] هجرت کرد و در زمره [[صحابه پیامبر]] شمرده می‌شود. او در سال چهارم هجری وفات یافت؛ [[پیامبراسلام|پیامبر]] و [[امام علی(ع)]] وی را به خاک سپردند.
[[فاطمه بنت اسد]] نخستین زنی است که پیاده از [[مکه]] به [[مدینه]] هجرت کرد. او در سال چهارم هجری وفات یافت. [[پیامبراسلام|پیامبر]] و [[امام علی(ع)]] وی را به خاک سپردند. پیامبر که به او علاقه زیادی داشت، خود وارد قبر وی شد.  


==مزار فاطمه بنت اسد کجاست؟==
==مزار فاطمه بنت اسد کجاست؟==
درباره مکان دقیق دفن فاطمه بنت اسد گزارش‌های مختلفی در دست است. برخی مکان قبر او را ابتدای بقیع و برخی انتها یا خارج از بقیع دانسته‌اند.


===ابتدای بقیع و داخل در آن===
===ابتدای بقیع و داخل در آن===
منابعی که ابتدای [[بقیع]] را صحیح می‌دانند به روایتی از [[پیامبراسلام|پیامبر]] استناد می‌کنند که [[پیامبراسلام|پیامبر]] پس از تدفین [[عثمان بن معظون]] در [[بقیع]]، گفت هرکس از خاندان من فوت کند او را نزدیک [[عثمان بن معضون|عثمان]] دفن خواهم نمود. در این منابع چند جای مشخص را به عنوان مدفن [[فاطمه بنت اسد]] ذکر کرده‌اند:
منابعی که ابتدای [[بقیع]] را صحیح می‌دانند به روایتی از [[پیامبراسلام|پیامبر]] استناد می‌کنند که پس از دفن [[عثمان بن معظون]] در [[بقیع]]، گفت هر کس از خاندان من فوت کند او را نزدیک [[عثمان بن معضون|عثمان]] دفن خواهم نمود.  


[[بیت‌الاحزان|مسجد فاطمه(بیت الحزن)]]، منطقه [[روحاء]]، [[خانه عقیل]]، [[مقبره ابراهیم بن محمد|مقبره ابراهیم]]
این منابع چند جای مشخص را به عنوان مدفن [[فاطمه بنت اسد]] ذکر کرده‌اند: [[بیت‌الاحزان|مسجد فاطمه(بیت الحزن)]]، منطقه [[روحاء]]، [[خانه عقیل]]، [[مقبره ابراهیم بن محمد|مقبره ابراهیم]]


'''مسجد فاطمه(بیت الحزن)'''
'''مسجد فاطمه(بیت الحزن)'''


در منابع آمده [[پیامبراسلام|پیامبر]]، [[فاطمه بنت اسد]] را در مسجدی که قبر فاطمه نیز نامیده شده، دفن کرد. همچنین قبر [[عباس بن عبدالمطلب]] را نیز مقابل این مسجد ذکر کرده‌اند. این همان مسجدی است که [[بیت‌الاحزان|بیت الحزن]] و بعدتر [[بیت‌الاحزان|بیت الاحزان]] نامیده شد.
در منابع آمده پیامبر، فاطمه بنت اسد را در مسجدی که قبر فاطمه نیز نامیده شده، دفن کرد. همچنین قبر [[عباس بن عبدالمطلب]] را نیز مقابل این مسجد ذکر کرده‌اند. این همان مسجدی است که [[بیت‌الاحزان|بیت الحزن]] و بعدتر [[بیت‌الاحزان|بیت الاحزان]] نامیده شد.


'''منطقه روحاء'''
'''منطقه روحاء'''
خط ۲۶: خط ۲۵:
برخی از منابع نیز قبر [[فاطمه بنت اسد]] را به استناد روایتی از [[پیامبراسلام|پیامبر]]، در منطقه [[روحاء]] و مقابل [[حمام ابی قطیفه]] دانسته‌اند. درباره موقعیت جغرافیایی [[حماء]] و [[حمام ابی قطیفه]] نیز در منابع اقوال مختلفی آمده‌است.
برخی از منابع نیز قبر [[فاطمه بنت اسد]] را به استناد روایتی از [[پیامبراسلام|پیامبر]]، در منطقه [[روحاء]] و مقابل [[حمام ابی قطیفه]] دانسته‌اند. درباره موقعیت جغرافیایی [[حماء]] و [[حمام ابی قطیفه]] نیز در منابع اقوال مختلفی آمده‌است.


برخی براساس روایتی از [[پیامبراسلام|پیامبر]] که از جنوب شرق [[خانه عقیل]] تا [[خانه محمد بن زید]] در شرق [[قبر ابراهیم]] را [[روحاء]] دانسته، قبر [[عثمان بن معضون]] را نزدیک [[خانه محمد بن زید]] در [[روحاء]] عنوان می‌کنند.
برخی براساس روایتی از پیامبر که از جنوب شرق [[خانه عقیل]] تا [[خانه محمد بن زید]] در شرق [[قبر ابراهیم]] را روحاء دانسته، قبر [[عثمان بن معضون]] را نزدیک [[خانه محمد بن زید]] در روحاء عنوان می‌کنند.


برخی دیگر با قرار داشتن قبر [[فاطمه بنت اسد]] در [[روحاء]] موافقند اما مکان [[روحاء]] را انتهای [[بقیع]] می‌دانند.
برخی دیگر با قرار داشتن قبر فاطمه بنت اسد در روحاء موافقند اما مکان روحاء را انتهای [[بقیع]] می‌دانند.


همچنین در منابع دیگر، در روایتی از [[پیامبراسلام|پیامبر]] [[روحاء]] را از [[خانه محمدبن زید]] تا انتهای [[بقیع]] آن زمان، یعنی از شرق [[قبر ابراهیم]] تا منتهی‌الیه شرقی شرقی [[بقیع]] آن زمان دانسته‌اند.
همچنین در منابع دیگر، بنابر روایتی از پیامبر روحاء را از [[خانه محمدبن زید]] تا انتهای [[بقیع]] آن زمان، یعنی از شرق [[قبر ابراهیم]] تا منتهی‌الیه شرقی شرقی [[بقیع]] آن زمان دانسته‌اند.


عده‌ای نیز قائل به دو [[روحاء]] بوده‌اند؛ یکی از جنوب شرق [[خانه عقیل]] یعنی از [[مزار امام حسن]] تا شرق [[قبر ابراهیم]] و دیگری از شرق [[قبر ابراهیم]] تا انتهای [[بقیع]] آن زمان. اما عنوان می‌کنند که مدفن [[فاطمه بنت اسد]] در همان [[روحاء]] اول قرار دارد.
عده‌ای نیز قائل به دو روحاء بوده‌اند؛ یکی از جنوب شرق [[خانه عقیل]] یعنی از [[مزار امام حسن]] تا شرق [[قبر ابراهیم]] و دیگری از شرق قبر ابراهیم تا انتهای [[بقیع]] آن زمان. این گروه بر آنند که مدفن [[فاطمه بنت اسد]] در همان [[روحاء]] اول قرار دارد.


برخی منابع نیز با مدنظر قراردادن این نکته که [[پیامبراسلام|پیامبر]] [[بنی هاشم]] را در در [[روحاء]] دفن می‌کردند، آن را در محدوده [[قبر ابراهیم]] تا [[مزار امام حسن(ع)]] دانسته‌اند.
برخی منابع نیز با مدنظر قراردادن این نکته که پیامبر [[بنی هاشم]] را در روحاء دفن می‌کردند، آن را در محدوده [[قبر ابراهیم]] تا [[مزار امام حسن(ع)]] دانسته‌اند.


برای [[حمام ابی قطیفه]] نیز سه مکان در منابع ذکر شده، [[حمام]] نام نخل [[ابی قطیفه]] شاعر [[بنی‌امیه|اموی]] بود که در [[بقیع]] قرار داشت.
برای [[حمام ابی قطیفه]] نیز سه مکان در منابع ذکر شده، [[حمام]] نام نخل [[ابی قطیفه]] شاعر [[بنی‌امیه|اموی]] بود که در [[بقیع]] قرار داشت.
خط ۵۳: خط ۵۲:
برخی مزار [[فاطمه بنت اسد|فاطمه]] را نزدیک قبر [[عثمان بن عفان]]، برخی در شمال قبر [[عثمان بن عفان|عثمان]] جایی به نام [[حمام]] ذکر کرده‌اند. برخی از منابع و سفرنامه ها نیز بدون نام بردن از [[عثمان بن عفان|عثمان]]، مدفن [[فاطمه بنت اسد|فاطمه]] را انتهای [[بقیع]] و خارج از آن گفته‌اند. برخی نیز مزار او را بیرون از دیوار [[بقیع]] و کنار قبر [[ابوسعید خدری]] دانسته‌اند.
برخی مزار [[فاطمه بنت اسد|فاطمه]] را نزدیک قبر [[عثمان بن عفان]]، برخی در شمال قبر [[عثمان بن عفان|عثمان]] جایی به نام [[حمام]] ذکر کرده‌اند. برخی از منابع و سفرنامه ها نیز بدون نام بردن از [[عثمان بن عفان|عثمان]]، مدفن [[فاطمه بنت اسد|فاطمه]] را انتهای [[بقیع]] و خارج از آن گفته‌اند. برخی نیز مزار او را بیرون از دیوار [[بقیع]] و کنار قبر [[ابوسعید خدری]] دانسته‌اند.


==تردید و تشکیک درباره قرارداشتن مزار در انتهای بقیع==
==تردیدها درباره قرارداشتن مزار در انتهای بقیع==
برخی منابع بخصوص منابع تاریخ نگاری [[مدینه]]، قرار داشتن مزار [[فاطمه بنت اسد]] در انتها و خارج [[بقیع]] را مورد تشکیک قرار داده و براساس روایات [[پیامبراسلام|پیامبر]] دفن شدن [[فاطمه بنت اسد]] را در جایی به‌غیر از نزدیک مدفن [[عثمان بن معضون]] بعید دانسته‌اند.
برخی منابع بخصوص منابع تاریخ نگاری [[مدینه]]، قرار داشتن مزار [[فاطمه بنت اسد]] در انتها و خارج از [[بقیع]] را مورد تشکیک قرار داده و براساس روایات [[پیامبراسلام|پیامبر]] دفن شدن [[فاطمه بنت اسد]] را در جایی به‌غیر از نزدیک مدفن [[عثمان بن معضون|عثمان بن معظون]] بعید دانسته‌اند.


برخی سفرنامه‌های حج نیز مدفن [[فاطمه بنت اسد|فاطمه]] را ابتدای [[بقیع]] دانسته و قرارداشتن مزار در انتهای [[بقیع]] را محال می‌دانند.
برخی سفرنامه‌های حج نیز مدفن فاطمه را ابتدای بقیع دانسته و قرار داشتن مزار در انتهای [[بقیع]] را محال می‌دانند.


عده‌ای نیز با ضعیف دانستن قول انتهای [[بقیع]]، مزار [[فاطمه بنت اسد|فاطمه]] را ابتدای [[بقیع]] دانسته و برخی نیز قول انتهای [[بقیع]] را صحیح نمی‌دانند.
عده‌ای نیز با ضعیف دانستن قول انتهای بقیع، مزار [[فاطمه بنت اسد|فاطمه]] را ابتدای بقیع دانسته و برخی نیز قول انتهای [[بقیع]] را صحیح نمی‌دانند.


==مزار فاطمه بنت اسد در کنار سایر مدفونین بنی هاشم==
==مزار فاطمه بنت اسد در کنار سایر مدفونین بنی هاشم==